Teoria kosztów Flashcards
Koszty produkcji definicja
W najprostszym ujęciu, koszty produkcji to ogół wydatków pieniężnych związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa i wytwarzaniem określonej wielkości produkcji.
Koszty produkcji obejmują:
- wydatki związane z użytkowaniem maszyn i urządzeń produkcyjnych,
- wydatki na zakup surowców,
- wydatki na zakup energii,
- zarobki pracowników,
- wydatki na reklamę,
- czynsze za wynajem budynków,
- płacone odsetki od kredytów, itp.
W praktyce wydatki te określa się jako koszty księgowe.
Koszty ekonomiczne
Obejmują one oprócz kosztów księgowych tzw. koszty alternatywne (inaczej koszty okazji), będące kosztami utraconych potencjalnych korzyści w odniesieniu do zastosowania kapitału, pracy i ziemi.
Koszty alternatywne
- Koszt alternatywny dotyczy zatem utraty możliwości wykorzystania różnych zasobów na inne cele.
- Koszt alternatywny obejmuje też tzw. koszty nieujawnione
Koszty nieujawnione
Powstają one gdy w działalność przedsiębiorstwa wprzęgnięte są czynniki produkcji, które nie zostały opłacone. Dotyczy to m. in. zaangażowania własnych czynników produkcji, takich jak: własna ziemia, własny lokal, własna praca za która przedsiębiorca nie pobiera pensji ani dywidendy
Społeczne koszty wytwarzania
- Pojęcie to nie jest tożsame z kosztami ekonomicznymi.
- Obejmują one, oprócz kosztu ekonomicznego, koszty danej produkcji, stanowiące straty dla osób nie związanych z tą działalnością.
- Jest to np. niszczenie środowiska – czyli tzw. zewnętrzne koszty działalności gospodarczej.
Klasyfikacja kosztów: rodzaj
- koszty osobowe
- koszty materiałowe
- amortyzacja trwałego majątku produkcyjnego
Klasyfikacja kosztów: powiązanie z produktem
- koszty bezpośrednie
- koszty pośrednie
Klasyfikacja kosztów: rozmiar produkcji
- koszty stałe
- koszty zmienne
Koszty stałe
- amortyzację trwałego majątku produkcyjnego,
- płace kierownictwa i administracji,
- koszty konserwacji urządzeń,
- koszty związane z ogrzewaniem pomieszczeń, itp.
Zwiększenie lub zmniejszenie produkcji nie wpływa na wielkość kosztów stałych (stąd ich nazwa). Oznaczenie - 𝐾𝑆
Koszty zmienne
Koszty, które zmieniają się w zależności od rozmiarów produkcji przedsiębiorstwa nazywamy kosztami zmiennymi. Są to:
- koszty zużycia materiałów, energii i siły roboczej w stosunku do bieżącej produkcji, czyli koszty zużycia kapitału obrotowego.
Koszty zmienne są funkcją rozmiarów produkcji i oznaczmy je przez 𝐾𝑍.
Całkowity koszt produkcji
Suma całkowitych kosztów stałych i całkowitych kosztów zmiennych, poniesionych w procesie wytwarzania określonej ilości danego wyrobu,
stanowi całkowity koszt produkcji (ozn. 𝐾𝑐).
Całkowity koszt stały (𝑲𝑺) =
Całkowity koszt stały (𝑲𝑺) = liczba użytych jednostek
stałych czynników produkcji x jednostkowa cena
czynników
- wykres to linia prosta
Całkowity koszt zmienny (𝑲𝒁) =
Całkowity koszt zmienny (𝑲𝒁) = liczba użytych jednostek zmiennych czynników produkcji x jednostkowa cena czynników
- Początkowo, tj. przy wzroście produkcji od 0 do D, koszty zmienne i koszty całkowite rosną wolniej od produkcji (mniej niż proporcjonalnie).
- Po przekroczeniu rozmiarów produkcji 0D, dalszy jej wzrost może być osiągnięty tylko dzięki coraz to większym kosztom, przypadającym na dodatkową jednostkę produktu.
- W punktach C krzywe kosztów całkowitych i zmiennych zmieniają się z wklęsłych na wypukłe, a zatem od punktów C koszty rosną szybciej od przyrostu produkcji (więcej niż proporcjonalnie).
Koszt przeciętny
Koszt przeciętny to koszt wytworzenia jednej jednostki produktu.
Rodzaje kosztów przeciętnych
- przeciętny koszt całkowity
- przeciętny koszt stały
- przeciętny koszt zmienny
Przeciętny koszt całkowity - def
Jest to koszt całkowity podzielony przez ilość
wytworzonych produktów:
𝐾c/𝑃
Przeciętny koszt stały - def
Całkowite koszty stałe podzielone przez wielkość
produkcji:
𝐾s/𝑃
Przeciętny koszt zmienny - def
Całkowite koszty zmienne przypadające na
jednostkę produktu:
𝐾z/𝑃
Zależność między przeciętnymi kosztami
Kc/P = Ks/P + Kz/P
Przeciętne koszty stałe
- Przeciętne koszty stałe spadają, gdy produkcja całkowita rośnie, ponieważ taka sama suma kosztów rozkłada się na coraz to większą ilość wytworzonych produktów.
- Krzywa kosztów stałych jest opadająca. Początkowo spadek jest szybki a następnie coraz wolniejszy.
Przeciętne koszty zmienne
- Zależą od ceny zmiennych czynników produkcji oraz od produkcyjności przeciętnej tych czynników.
- Większa produkcyjność oznacza niższe koszty, bo produkcyjność przeciętna oznacza jaki jest efekt produkcyjny przypadający na jednostkę nakładu danego czynnika produkcji.
- Wyższa cena czynników produkcji oznacza wyższe koszty przeciętne.
- Gdy ceny czynników produkcji rosną, cała krzywa przeciętnych kosztów zmiennych przesuwa się do góry, gdy ceny spadają – w dół.
- Przebieg krzywej przeciętnych kosztów zmiennych zależy od zmienności produkcyjności przeciętnej.
Przeciętne koszty zmienne i całkowite
- Miarą geometryczną kosztów przeciętnych jest tangens kąta utworzonego przez oś odciętych z półprostą łączącą odpowiednie punkty na krzywej kosztów całkowitych (i zmiennych) z początkiem układu współrzędnych.
- Najmniejsze koszty przeciętne otrzymujemy prowadząc styczną z początku układu współrzędnych do krzywej kosztów zmiennych (i całkowitych) – punkt E i 𝐸1. Punkt styczności wyznacza odpowiednią wielkość produkcji OF i 𝑂F1
- Przeciętny koszt całkowity osiąga swoje minimum wyżej od przeciętnego kosztu zmiennego, a krzywa kosztu przeciętnego całkowitego jest nieco przesunięta na prawo od krzywej kosztu przeciętnego zmiennego.
- Odległość między tymi minimami zależy od wielkości przeciętnych kosztów stałych przypadających na jednostkę produktu.
Koszt krańcowy - def
Zmianę kosztów całkowitych, spowodowaną zwiększeniem rozmiarów produkcji o jednostkę, nazywamy kosztem krańcowym ( ∆𝐾c/∆𝑃).
