Week 7 - Hc. 3+4: Geneesmiddelafbraak 1+2 Flashcards
4 processen te onderscheiden in de farmacokinetiek
Absorptie; Distributie; Metabolisme; Eliminatie
Biologische beschikbaarheid
De dosis die wordt toegediend, is niet de dosis die in de systemische circulatie terecht komt door:
- Vernietiging in maag-darm kanaal
- Niet geabsorbeerd
- Vernietig in darmwand
- Vernietigd in lever (first pass)
Henderson Hasselbalch vergelijking
Ionisatiegraad, evenals vetoplosbaarheid en molecuulgrootte bepaalt opname van geneesmiddelen
In welke vorm passeren geneesmiddelen het beste membranen
Lipofielte en niet-geïoniseerde stoffen
Geneesmiddel toediening
- Oraal
- Sublinguaal
- Inhalatie
- Transdermaal
- Rectaal
- Topicaal
- Parenteraal: IV, IM, SC
Verdelingsvolume berekenen
Voor de berekeing van de Vd wordt het lichaam beschouwd als 1 compartiment, waarvan de concentratie in bloed een representatieve voorstelling geeft
Wanneer neemt Vrije fractie geneesmiddelen toe
- Gelijktijdig gebruik van meerdere geneesmiddelen die aan eiwit binden (competitie)
- Nietinsufficiëntie (eiwitverlies)
- Leverinsufficiëntie (<eiwitaanmaak)
Vormen van verdeling
- Gebonden/vrij aan receptoren
- Weefsel reservoir
- Eiwitgebonden in de bloedbaan
Processen van metabolisme van geneesmiddelen
- Vetoplosbaar, niet-geïoniseerde verbinding –> Wateroplosbaar, geïoniseerde verbinding
- Actieve –> Niet-actieve verbinding
- Actieve –> Actieve verbinding
- Niet-actieve –> Actieve verbinding
2 Fasen reacties van enzymsystemen
- Fase 1 reacties: Oxidatie, hydrolyse en reductie
- Fase 2 (conjugatie): Acetyl, Glucuronide, sulfaat
(een polaire groep maakt het middel beter wateroplosbaar)
Genetische variatie
Acetylering:
- Langzaam
- Snel (moet je hogere dosis geven door snelle afbraak van medicatie)
Atypische cholinesterase
- 1 in 3000: trage suxamethonium afbraak
Aldehyde dehydrogenase
- Alcohol afbraak: trage variant bij Aziaten
Cytochroom P450 enzymsysteem
Enterohepatische kringloop
Stoffen kunnen opgeslagen liggen in de galblaas omdat ze aan galzouten en cholesterol binden waardoor ze bij een maaltijd weer terug in het maag-darmkanaal terecht kunnen komen
Type enzymatische afbraak
- 0de orde: afbraak van een vaste hoeveelheid per tijdseenheid: er kan dan geen halfwaardetijd berekend worden
- 1ste-orde: afbraak van een vast percentage per tijdseenheid: wel t1/2
Twee compartimenten model
Van geneesmiddelverdeling en -eliminatie kunnen twee aparte grafieken worden gemaakt. Door enkel het bloed te meten kan een curve opgesteld worden waar beide gegevens in zitten. Uit één curve kunnen beide curves worden gehaald, zo kunnen de curves en de t1/2 worden berekend voor zowel distributie als de eliminatie
Herhaalde toedinging steady state
bij gebruik van een oraal geneesmiddel met een herhaalde onderhoudsdosis, wordt uiteindelijk een steady state bereikt. Deze steady state moet worden bereikt op het niveau dat het middel effect heeft maar zo min mogelijk bijwerkingen