Week 6 Flashcards
Wat is een miskraam?
Miskraam = zwangerschap onbedoeld eindigt voor 16e week
Hoe vaak komt een miskraam voor?
Meest voorkomende obstretische complicatie: 10-15%
Wat zijn complicaties die voor kunnen komen bij een miskraam?
- veel bloedverlies/shock
- sepsis
- psychologische problemen
- maternale morbiditiet
- maternale mortaliteit
Welke symptomen kunnen voorkomen bij een miskraam?
Afhankelijk van de zwangerschapsduur:
- buikpijn
- bloedverlies
Waar moet je altijd op letten als een zwangere vrouw bloedverlies heeft?
gynaecologische oorzaak:
- cervixafwijkingen
- infectie (chlamydia)
Welke diagnostische testen kunnen worden gedaan bij verdenking miskraam?
- vitale meters: bloeddruk, hartfrequentie
- LO: vaginaal toucher, speculum onderzoek
- echo
- lab: hb, ht, bloedgroep resus
- hCG: urine/serum –> vooral om te kijken of je wat moet kunnen zien tijdens de echo
Welke bevinden zijn te verwachten bij een intacte/vitale zwangerschap?
- vaginaal toucher: gesloten, stugge portio
- niet pijnlijk tenzij andere oorzaak
- echo: embryo conform 8 weken
- hartactie te zien
- hCG serum: niet nodig
Welke bevinden zijn te verwachten bij een miskraam/niet-vitale zwangerschap?
- Vaginaal toucher: week aanvoelen portio en voor >1 vingen geopend
- Echo: vruchtzak met/zonder embryonale pool
- geen hartactie
- hCG: niet ebepalend kan te laag zijn voor 8 weken
Wat is een vuistregel voor wanneer een hartactie aanwezig moet zijn op de echo?
vruchtzak met grootste diameter > 22mm moet een embryo >7mm met hartactie aanwezig zijn
Welke behandelmogelijkheden heb je bij een miskraam?
- expectatief
- medicamenteus
- curettage
Wat zijn voor en nadelen voor een expectatieve behandeling bij een miskraam?
Voordelen:
- meest natuurlijk
- geen operatieve complicatie
Nadelen:
- kan lang duren, onzeker
- veel pijn/bloedverlies
- kans op incomplete miskraam
- kans op infectie
Wat zijn voor en nadelen van een curettage voor behandeling van miskraam?
Voordelen:
- gepland ingreep
- minder kans op incomplete miskraam
- minder kans op ernstig bloedverlies
Nadelen:
- invasief
- kans op perforatie
- kans op cervix laceratie/cervix insufficiëntie
- kans op syndroom van Asherman
Wat zijn voor en nadelen van de medicamenteuze behandeling bij een miskraam?
medicatie: misoprostol
Voordelen:
- niet invasief
- patient heeft het in eigen hand: zelf bepalen wanneer innemen
- lijkt natuurlijk
Nadelen:
- meer kans op incomplete miskraam
- mogelijk meer kans op infectie
- langer durend bloedverlies
Welke bevinden katje zien op een extra-uterien zwangerschap (EUG)?
- Vaginaal toucher: stugge, gesloten portio
- adnex: pijnlijk
- let op: bloeding risico
- adnex: pijnlijk
- echo: geen vruchtwater in utero
- adnexal mass bij overium
- vrij vocht in cavum douglasi
- hCG serum >2000 UI/L –> moet je wat zien op echo
Wat betekend epigenetica?
Epigenetica = studie van de omkeerbare erfelijke verandering in eenfunctie die optreden zonder wijzigingen in de DNA sequence
Wat is belangrijk voor goeie differentiatie van cellen?
communicatie tussen cellen
vb: embryogense:
- trofoblast zendt LIF uit
- embryoblast zendt FGF4, WINT, BMB uit
–> via signaaltransductie paden naar kern –> transcriptie factoren aanzetten –> netwerk maken met chromatide
Welke 3 soorten chromatide zijn er?
- Naive chromatide: bevatten staartjes die naar buiten steken
–> staarten modificeren waardoor inactieve chromatide ontstaat (2)
–> staartjes krijgt negatief geladen groep –> DNA van nucleosoom af –> transcriptie factoren af te lezen –> actief chromatide (3)
Naast verandering in chromatide, op welke manier kan DNA nogmeer beïnvloed worden in kader van epigenetica?
DNA methylering: CpG plekken kan een Cysteine methylgroep binden
- meestal is DNA methylering dat het gen wordt uitgezet maar niet altijd zo
- CpG eilanden: niet gemethyleerd stuk DNA wat vaak betrokken is bij DNA aflezen
Door welke twee invloeden komt het dat tussen verschillende mensen als er gekeken wordt naar hetzelfde celtype er verschillende genen wel/niet aanstaan?
- SNIPs
- omgevingsfactoren
Wat gebeurt er met de chromatide tijdens de embryonale ontwikkeling ?
vanuit native chromatide worden steeds meer chromatide aan en uitgezet
Op welke momenten worden alle chromatide weer naive gemaakt?
2 keer reset door alle epigenetische informatie te verwijderen:
- tijdens oogenese/spermatogenese
- na bevruchting
Wat is genomic imprinting + wat is het effect?
Genomic imprinting = ouder- specifiek, mono-allelische expressie van genen
- alleen het allel van moeder OF vader staat aan
effect: enkel dosis ipv dubbel dosis gen-expressie
Welke type genen zijn meestal ge-imprinted?
genen betrokken bij embryonale groei die ook in placenta tot expressie komen:
- groei effect:
- paternale genen: stimuleren groei
- maternale genen: remmen groei
- transport voedingsstoffen
- interactief feno-maternpaele oppervlakte
Wat is het effect van het verlies van genomic imprinting?
- deletie van ge-imprinte gen dat eigenlijk aan zou moeten staan –> verlies genetische informatie
- uniparerntale disolie: beide genen van vader OF moeder gekregen: 2x uitstaan gen –> verlies genetische informatie
Hoe wordt genetic imprinting gereguleerd?
vanuit: imprinting centers (IC):
–> bepaalde positie van DNA methylering speelt hierbij een rol
Wat is een gevoelige periode voor imprinting?
Tijdens orogenese/spermatogenese
–> De- en remethylering van kiemcellen en gameten
Waarom kunnen er snel fouten ontstaan bij klonen?
- tijdens klonen niet goed 2x verwijderen van al het epigenetisch informatie (reset) —> later in het leven informatie op bepaalde stukken DNA die er niet hoort te zitten –> andere eenexpressie
- imprinting van genen verdwijnen in de loop van het leven wat voor de volwassen mens niet uitmaakt want die genen zijn niet meer nodig
- volwassen mens cellen gebruikt om te klonen –> methylering informatie mist –> geen imprint –> probleem ontwikkeling foetus
Over de wereld zijn er verschillende categorieën in wel of niet mogen van abortus, welke zijn dit?
- strikt verboden
- voor levensbedreigende situaties van vrouw
- bedreiging voor fysieke gezondheid
- bedreiging voor mentale gezondheid
- verkrachting of incest
- foetale afwijkingen
- economische of social redenen
- op verzoek
Wat voor gevolgen heeft het legaliseren van abortus gehad?
- daling abortuscijfers
- abortus wordt veiliger
- abortusprobleem wordt transparant
- goede nazorg
- anticonceptie wordt bespreekbaar
Hoe is de wetgeving rondom abortus?
staat in wetboek van strafrecht: abortus is strafbaar, tenzij uitgevoerd is in een instelling met een vergunning en uitgevoerd door een arts
Hoe zit de wetgeving rondom abortus bij jongeren < 16 jaar?
<16 jaar in beginsel toestemming van (een van de) ouders of voogd
abortus doen zonder toestemming van een van de ouders/voogd, worden eerst het FIOM of andere maatschappelijk werk instelling verwezen
Hoe zit de wetgeving voor abortus bij jongeren 12, 13, 14 of 15 jaar die wilsbekwaam zijn?
Voor elke ingreep naast de toestemming van de vrouw ook toestemming van ouders/voogd nog
2 uitzonderingen:
1. als de verrichting kennelijk nodig is teneinde ernstig nadeel voor de minderjarige vrouw te voorkomen
2. als de minderjarige vrouw ook na weigering van de ouders/voogd om toestemming te geven, de verrichting weloverwogen blijft wensen
Wanneer spreken we van een late zwangerschapsafbreking + wanneer overwogen?
late zwangerschapsafbreking: na 24 weken
-bij ernstige foetale afwijkingen beoogd gevolg overlijden van de ongeborenen
- zwangere geeft aan de uitdragen niet te kunnen opbrengen en vraagt om afbreking
Wat is het doorslaggevende criterium bij strafbaarheid bij late zwagerschapafbreking?
beperkte of geen overlevingsmogelijkheden van het pasgeboren kinderen
‘overlijden van het kind halen we naar voren’
Wat wordt er altijd gedaan bij late zwangerschapsafbraak?
melding niet-natuurlijke dood bij gemeentelijke lijkschouwer –> melding officier van jusistie (OM), toestemming geven tot begraven of cremeren?
Welke twee categorieën zijn er bij late zwangerschapsafbraak en is het strafbaar?
categorie 1: kans op overleving/onherroepelijke dood is duidelijk
* strafbaar, maar strafvervolging wordt niet verwacht als aan zorgvuldighiedeisen voldaan is
Categorie 2: ernstige functies stoornissen die niet te beperken zijn en het leven uitzichtloos leiden is
* wel strafbaar, officier van justitie beoordeelt of aanleiding tot strafvervolging
Hoe gaat de procedure van late zwangerschapsafbraak?
- Moet een zekerheid zijn voor de diagnose en prognose
- meewegen: mate van linde, verwachten levensduur, verwachte mogelijkheid tot communicatie, ect
- ieder verzoek wordt in een team overlegd, bestaan uit: minimaal 2 gym, kinderarts, deelspecials zoals kinderchirurg of klinisch geneticus, eventueel verpleegkundige en maatschappelijk werker, verwijzer kunnen uitgenodigd worden
- binnen team moet consensus bestaan over diagnose en prognose
- nauwkeurige verslaglegging
bij categorie 2: ander centrum ook gekeken, minimaal 1 onafhankelijke arts
Waar moet het team allemaal naar kijken als er wordt gekeken naar late zwangerschapsafbraak?
- verzoek tot afbraak gerechtvaardigd is in het licht van de zekerheid van de diagnose en prognose en ernst van de aandoening
- ouders voldoende mate zijn voorgelicht over de aarde, ernst en prognose en of informatie is begrepen
- verzoek vrijwillig en weloverwogen hebben
- kinderarts bereis is bij (eventuele) levensgeboorte een bevestiging van de diagnose het perinatale beleid (laten overlijden) te continueren
- medisch hoofd, plaatsvervangend hoofd van afdeling, medische directeur van ziekenhuis geïnformeerd zijn over voorgenomen zwangerschapsafbreking
Welke instellingen kunnen abortus vergunning krijgen /+ welke soorten zijn er?
ziekenhuis of abortuskliniek:
- abortus 1e trimester
- abortus 2e trimester
Wat is overtijdsbehandeling?
Overtijdsbehandeling = binnen max 44 dagen na de eerste dag van de laatste menstruatie (16 dagen overtijd) abortus
Wanneer spreken we wettelijk gezien van abortus?
6 weken en 2 dagen (16 dagen overtijd)
Hoeveel % van de abortus wordt gedaan voor:
- 8 weken
- 13 weken
8 weken: 65%
13 weken: 15%
Welke mogelijkheden tot abortus zijn er + uitleg?
Medicamenteus:
- dag 0: 200-600 mg mifeprostone –> baarmoederhals week maken en openen + receptor gevoeliger maken voor prostaglandine achtige stoffen
- dag 1,2,3: 400-800 mcg misoprostol –> contractie uterus
Instrumenteel: curettage
Wat moet er uitgevraagd worden bij een intake gesprek bij abortus?
Toetsen: vrijwillige, en na zorgvuldig overweging
informatie over behandeling, methodes en complicaties
alternatieve bespreken: mogelijkheid tot adoptie
Beleleiding en nazorg
Anticonceptie aangeboden