week 6

Question 1

Wat is adjuvant?

Answer 1

Aanvullende behandeling op een in opzet curatieve chirurgische interventie

Question 2

Wat is neoadjuvant? (voorafgaand aan)

Answer 2

Als er na een grote operatie indicatie is voor nog meer systeembehandelingen (systeemtherapie), dus we doen liever eerst systeemtherapie daarna operatie, gaat wat makkelijker
Dus eerst behandelen en dan doen wat je ook al wilde doen, dus wat je al in gedachten had

Question 3

Wat is inductie?

Answer 3

Beginnen met een behandeling en kieken wat het wordt

Question 4

Wat zijn de kenmerken van een operabel mens; Curatieve chirurgie?

Answer 4

· Primaire tumor, regionale lymfklieren, metastasen
· Radicaal (zonder macroscopische tumorrest)
→ Effect op totale overleving (OS)
→ Effect op ziektevrije overleving (DFS)
· Pathologische stagering is nu mogelijk
→ M0 en R0 status (metastasectomie)

Question 5

Wat zijn de kenmerken van een operabel mens; Palliatieve chirurgie?

Answer 5

· Primaire tumor, regionale lymfklieren, metastasen
· Bij voorkeur zonder tumorrest of tumorspill
· Effect op (lokale) klachten
· Geen effect op totale overleving (wonder)
· Palliatie bereikt?
· Kwaliteit (van leven) gaat boven de kwantiteit

Question 6

Wat doe je bij een niet operabel mens?

Answer 6

· Mogelijk andere lokale of systemische opties mogelijk
· Misschien curatief?
· Sowieso (durven) kiezen; waarom inoperabel; conditie?
· De wijsheid van niets doen
Wat als een operabele patient geen operatie wenst?

Question 7

Wat is adjuvante therapie?

Answer 7

· Adjuvante therapie = nabehandeling; post-operatief
→ ná curatieve operatie;
→ Ziektevrije en totale overleving (studies)
→ #scan tijdens dit traject (uitsluiten progressie)

Question 8

Wat is neoadjuvante therapie?

Answer 8

· Neoadjuvante therapie = voorbehandeling; pre-operatief
→ vóór curatieve (?) operatie;
→ Ziektevrije en totale overleving (studies)
→ #scan tijdens dit traject (……uitsluiten progressie)

Question 9

Wat is peri-operatief; de rol van combinatie(s)?

Answer 9

· Adjuvant en/of neoadjuvant (Nadina gedachte)
· Chemoradiatie: Radiotherapie met klassieke chemo
· Bioradiatie: Radiotherapie met ‘biological’; HC 6
· Chemo/immuno (longcarcinoom)

Question 10

Wat is een inductiebehandeling?

Answer 10

Inductiebehandeling = voorbehandelen (noodzaak tot respons)
Van irresectabel naar resectabel

Question 11

Wat zijn de verschillen tussen inductie en neoadjuvante strategie?

Answer 11

· I; zoveel als mogelijk, tot maximale respons
· N; vaststaand aantal kuren; respons is NIET nodig
· I; de operatie is niet zeker; afhankelijk van de respons
· N; de operatie volgt per definitie (tenzij……….)
· I; support van de behandelingen?; “hoe meer, hoe beter”
· N; optimale support; dosis intensiteit is essentieel

Question 12

Wat gebruiken we bij radiotherapie?

Answer 12

• Ioniserende straling –> fotonen, elektronen
  → Opgewekt in lineaire versneller –> uitwendige bestraling
  → Ontstaan door verval van radioactieve stoffen –> inwendige bestraling, brachytherapie –> alleen als je erbij kan komen
  
  • Lokale afgifte energie

Question 13

Wat is ioniserende straling?

Answer 13

Vormt ionen in materie (veel energie-overdracht)

Question 14

Welke soorten straling zijn er?

Answer 14

• Doordringende vermogen bepaalt soort straling
  
  • Alfa = heliumkern –> heel klein doordringend vermogen
  • Beta = elektronen –> kan door de huid maar niet verder
  • Gamma = fotonen –> heel groot doordringend vermogen –> gebruiken we het vaakst
  • Protonen (experimenteel: neutronen)

Question 15

Hoe werkt radiotherapie?

Answer 15

• Straling wordt geabsorbeerd in weefsel
  → Gray (J/kg)
  → Elektronen worden losgelaten uit de moleculen: ionisatie
  → 1 Gy bestraling leidt tot 10.000 ionisaties per cel
  → Geioniseerde moleculen (vooral zuurstof) zijn zeer reactief
  
  • DNA schade ontstaat
    → Enkelstrengsbreuken (subletaal, herstel mogelijk)
    → Dubbelstrengsbreuken (letaal; leidt tot celdood) –> dat willen we voor tumorcellen

Question 16

Wat zijn de kenmerken van ioniserende straling bij radiotherapie?

Answer 16

· Opgewekt met lineaire versneller (fotonen of elektronen)
· Vanuit een bron bij brachytherapie (fotonen)
· Met een cyclotron (protonen)
· Bestralingsbunkers
· Deuren ca 1,5 m
· Buiten bunkers: geen straling

Question 17

Wat is het effect van straling op moleculair niveau?

Answer 17

· Atoom heeft elektronen om zich heen
· Straling schiet een elektron weg
· Deeltje blijft achter zonder elektron en wordt instabiel
· Wil weer stabiel worden –> gaat reacties aan
· Ontstaan radicalen

Question 18

Hoe ontstaat DNA schade door ioniserende straling?

Answer 18

Direct effect: straling –> DNA schade (vooral als je neutronen gebruikt) –> celdood
Indirect effect: straling –> vrije radicalen –> zorgen voor dubbelstrengs breuken –> DNA schade –> celdood

Question 19

Wat is LET?

Answer 19

Linear energie transfer: dichtheid van energie-afgifte langs het spoor van een ioniserend deeltje

Question 20

Hoeveel breuken worden er gemaakt als we 1 Gray loslaten op een patiënt?

Answer 20

Als wij 1 gray loslaten op de patiënt worden er ongeveer 40 dubbelstrengs breuken maken –> je hebt meer nodig dan dat

Question 21

Wat is fractioneren van bestraling en waarom doen we het?

Answer 21

–> stralingsdosis in kleine delen geven –> geef je zowel tumor als gezonde weefsel de kans om te herstellen –> gezonde weefsel kan dat beter dan tumorweefsel –> dus tumor eindigt steeds met steeds minder cellen, want maar klein beetje herstel. Dus je geeft je gezonde weefsel meer kans om te herstellen.

Question 22

Wat zijn de kenmerken van fractioneren van bestraling?

Answer 22

· Totale dosis wordt opgedeeld in kleinere hoeveelheden
· Meestal doses rond de 2 Gy (tegenwoordig geven we ook meer)
→ Fracties groter dan 2 Gy: hypofractioneren
→ Fracties kleiner dan 2 Gy: hyperfractioneren
· Gezonde cellen herstellen zich tussen de fracties
· Interval niet te lang: maligne cellen mogen zich niet herstellen!

Question 23

Wat gebeurt er allemaal met de tumor tijdens bestralingsperioden?

Answer 23

Complex samenspel van meerdere factoren:
· DNA-repair
· Redistributie van celcyclus
· Reoxygenatie (hypoxie)
· Repopulatie
· Radiosensitiviteit

Question 24

Wat zijn de kenmerken van hypoxie in de tumor?

Answer 24

· Ook tumorcellen hebben O2 nodig
· Tumor maakt bloedvaatjes: angiogenese
· Tumor groeit sneller dan vaatjes: hypoxie
· Relatief resistent tegen bestraling

Question 25

Wat zijn de bijwerkingen van radiotherapie?

Answer 25

Afhankelijk van locatie/weefsel, bijvoorbeeld:
· Huid: roodheid, pijn, schilfering, haaruitval
· Oesophagus: passageklachten
· Rectum: pijn, diarree
· Hersenen: moeheid

Question 26

Wanneer heeft de patiënt last van klachten van de radiotherapie?

Answer 26

De dip van de normale cellen is wanneer de patiënt klachten ervaart, dus vaak direct na de bestraling

Question 27

Wat zijn de kenmerken van tumor controle curve in vivo (pat.)?

Answer 27

· Radiosenstieve tumor (seminoom, M.Hodgkin) heeft een grote therapeutische ratio:
→ Weinig dosis nodig om tumorcontrole te verkrijgen
→ Weinig kans op late weefselschade
· Radioresistente tumor (glioblastoom, sarcoom) heeft een kleine therapeutische ratio

Question 28

Wat zijn de kenmerken van normale weefsel reacties; acute schade?

Answer 28

· Snelle proliferatie: minder vermogen tot hestel van de bestralingsschade
· Schade komt al tijdens of direct na afloop van de serie bestralingen tot uiting
· Acuut reagerende weefsels
· Late schade: schade na 3 maanden

Question 29

Wat zijn de kenmerken van normale weefsel schade; late schade?

Answer 29

· Traag delende of niet delende stamcellen
· Schade wordt pas veel later of nooit zichtbaar (later dan 3 maanden na einde bestraling)
· Deze weefsels noemt men laat reagerende weefsels
· Deze schade kan niet herstellen en proberen we te voorkomen
· Voorbeelden: hersenen, ruggenmerg, lever, nier

Question 30

Wat zijn radiofarmaca?

Answer 30

• Radioactieve stofje zet straling uit: detectie, therapie
  
  • Farmacon is tracer (spoorzoeker): specifieke kinetiek, brengt de radioactieve stof naar specifieke plek, zeer kleine hoeveelheden, heeft (meestal) geen werking

Question 31

Wat zijn de essentiële eigenschappen van een radiofarmacon?

Answer 31

• Selectief voor een specifiek target in het lichaam
  
  • Hoge aantrekkingskracht (affiniteit) voor het target
  • Weinig opname in andere weefsels
  • Radioactief label, behouden affiniteit
  • Geschikte halveringstijd

Question 32

Welke typen radioactiviteit zijn er?

Answer 32

1. Radioactief verval met deeltjes (massa)
   
   2. Radioactief verval met elektromagnetische straling (geen massa)

Question 33

Wat is het doordringend vermogen en ioniserend vermogen van de verschilende soorten straling?

Answer 33

Alfa straling: laag doordringend vermogen, hoog ioniserend vermogen
Beta straling: hoger doordringend vermogen, lager ioniserend vermogen
Gamma straling: hoogst doordingend vermogen, laagst ioniserend vermogen

Question 34

Wat zijn de principes van nucleaire geneeskunde?

Answer 34

• Injectie van radiofarmacon
  
  • Verdeling/verwerking van radiofarmacon in het lichaam
  • Detectie van uitgezonden straling vanuit de patiënt (emissie)

Question 35

Hoe werkt PET?

Answer 35

1. Positron vertrekt vanuit kern van het radionuclide (emissie)
   
   2. Positron botst tegen een elektron in het weefsel
   3. Positron en elektron annihileren
   4. Massa wordt omgezet in energie (e=mc2)
   5. Energie = 2 fotonen 511 keV (180 graden, dus gaan tegengestelde richting op)

Question 36

Wat is gevoeliger: PET of gammacamera?

Answer 36

PET is gevoeliger, minder radioactiviteit nodig dan Gammacamera

Question 37

Waar kijk je naar bij CT en waarnaar bij PET?

Answer 37

Bij CT vooral kijken naar anatomie en bij PET naar de distributie van de tracer (functie, patho(fysiologie))

Question 38

Wat zijn de kenmerken van botzoekende farmaca?

Answer 38

• Calciumanaloga of bisfosfanaten
  
  • Binden aan hydroxyapatiet (bouwsteen minerale botmatrix)
  • Accumuleren in actieve botopbouw/-ombouw
  • Bv metasatsen, fracturen, artrose, artritis
  • Maar niet in puur lytische botmetasatsen

Question 39

Wat veroorzaakt een hotspot op een botscan?

Answer 39

• Reactie (verhoogde botombouw) van het botweefsel door de aanwezigheid van de metastase
  
  • Niet de metastase zelf, maar de metabole reactie van het bot
  • Niet de opname van het radiofarmacon in de tumorcellen van de metastase

Question 40

Hoe gaat de palliatieve therapie bij pijnlijke botmetastasen?

Answer 40

• Analgetica (pijnstillers)
  
  • Systemische (chemo)therapie
  • Externe radiotherapie
  • Radionuclidentherapie: doelen: pijnstilling, levensverlenging

Question 41

Waar kun je de FDG-PET/CT nou voor gebruiken in de oncologie?

Answer 41

1. Stadiëring (opsporen van metastasen)
   
   2. Localisatie van een onbekende primaire tumor
   3. Evaluatie van therapie/response monitoring
   4. Bij verdenking recidief dit opsporen en re-stadiëren

Question 42

Wat is operabiliteit?

Answer 42

· Een patiënt is operabel
→ Er zijn geen medische contraindicaties tegen een operatieve ingreep
· Niet operabel = niet in staat een operatie te ondergaan
· Diagnose i.c.m nevendiagnose bepalen samen de operabiliteit

Question 43

Wat betekent niet resectabel?

Answer 43

· De tumor is technisch niet verwijderbaar
· Niet afhankelijk van fitheid van de patiënt (operabiliteit)

Question 44

Wat betekent een in opzet curatieve ingreep?

Answer 44

· Tumor is radicaal verwijderd (volgend de daartoe geldende richtlijnen)
· Er is geen ziekte achtergebleven
→ Metastasen op afstand
→ Irradicale resectie
◊ R1 (microscopisch irradicaal)
◊ R2 (macroscopisch irradicaal)
· Er is KANS op volledige genezing

Kans op genezing betekent niet altijd absolute genezing

Question 45

Benoem wat terminologie binnen de oncologie

Answer 45

· Neoadjuvant
→ Chemo / radiotherapie voor een operatie
→ Primair resectabel
· Inductie
→ Chemotherapie voorafgaand aan eventuele operatie (downstagen)
→ Primair niet resectabel
→ Primair niet curatief met operatie (conversiechemo: palliatief → in opzet curatief)
· Adjuvant
→ Chemotherapie na de operatie nav definieve PA-uitslag
· Palliatief / Levensverlengend

Question 46

Wat zijn de voorwaarden voor curatieve chirurgie?

Answer 46

· Kennis biologisch gedrag primaire tumor
· Overleving (gunstig/ongunstig)
· Verspreiding/metastasering (lymfogeen, hematogeen)
· Noodzakelijke marge’s rond afwijking bij resectie (bijv. melanoom)
· Radicale resectie primaire tumor mogelijk
· Meenemen van regionale lymfeklieren
· Relatief kleine kans op morbiditeit en mortaliteit
· Aandacht voor behoud van functie
· Aandacht voor behoud van cosmetiek

Question 47

Wat is de diagnostiek bij chirurgische oncologie?

Answer 47

· Vaststellen maligniteit/typering
· Stageren (TNM)
· Bepalen locale resectabiliteit

Question 48

Wat zijn de kenmerken van klinische stadiëring?

Answer 48

· Orgaan van origine
· Histologie en differentiatie
· Lokale uitbreiding (T)
· Regionale lymfogene uitbreiding (N)
· Metastase op afstand (M)
Beleid (curatief/palliatief) obv diagnose & TNM-stadium

Question 49

Wat is palliatieve zorg?

Answer 49

Zorg gericht op verzachting/verlichting van klachten

Question 50

Wat zijn de kenmerken van palliatieve chirurgie?

Answer 50

Behandeling uitgebreide niet curabele (oncologische) ziekte
· Medicatie/interventie ter verlichting klachten
· Bv: morfine, anti-emetica, maagsonde
· Chemotherapie
· Radiotherapie bij lokale klachten
· Bv: botmetastasen, ulcerend mammacarcinoom
· Interventie
· Radiologisch
· Endoscopisch
· Chirurgisch
· Geen reële kans op genezing!

Question 51

Wat is de definitie van palliatieve chirurgie?

Answer 51

Chirurgie zonder kans op genezing

Question 52

Wanneer doe je palliatieve chirurgie?

Answer 52

Chirurgie vanwege aanwezige of te verwachte klachten
Tumorgroei geeft klachten
· Goede kans dat chirurgie klacht verhelpt
· “Kleine kans” op morbiditeit en mortaliteit
· Kennis biologisch gedrag tumor: levensverwachting
· Aandacht voor behoud van functie/cosmetiek
· Verlenging van het leven

Question 53

Welke klachten kan tumorgroei geven?

Answer 53

· Pijn
· Problemen met de stoelgang
· Braken / mechanische klachten
· Stank
· Dreigende fracturen (pathologische)
· Jeuk
· Bloedingen

Question 54

Wat zijn de voorbereidingen voor radiotherapie?

Answer 54

• Positionering –> hoe je de patiënt uiteindelijk op de bestralingstafel wil hebben
  
  • Plannings-CT-scan –> we kunnen hier plaatsbepaling bij doen
  • Definiëren doelvolumes
    Dus het begint met aangeven doelgebied en marges om zo adequaat mogelijk te bestralen.

Question 55

Wat zijn 3 manieren om een patiënt met ioniserende straling bij radiotherapie te bestralen?

Answer 55

• Opgewekt met lineaire versneller (fotonen of elektronen)
  
  • Vanuit een bron bij brachytherapie (fotonen)
  • Met een cyclotron (protonen)

Question 56

Welke technieken voor radiotherapie zijn er?

Answer 56

• External beam radiotherapy met fotonen
  → 2D/3D – enkele separate bundels
  → IMRT (intensity modulate radiotherapy)/ VMAT (volumetric modulated arc radiotherapy)
  → Stereotactische radiotherapie
  
  • Brachytherapie
  • Protonen

Question 57

Hoe werkt intensiteits gemoduleerde radiotherapie?

Answer 57

Bundel op patiënt –> maar je zet er kleine schuifjes voor die dosis wat tegenhouden –> wandelen tijdens bestraling door bundel heen (bewegen) –> intensiteit bundel veranderen –> precies daar krijgen waar je hem hebben wil
–> hele lage dosis in gezonde weefsel, hele hoge in tumorgebied (clinical target)

Question 58

Positionering controle steeds belangrijker, omdat we minder groot deel bestralen, hoe doen we dat?

Answer 58

• Dagelijks ‘conebeam-CT’
  → Voorafgaand aan elke bestralingsfractie
  → CT-scan met beperkte kwaliteit
  → Bedoeld voor positieverificatie

Question 59

Wat is stereotactische radiotherapie?

Answer 59

· Bedoelt voor hele kleine tumoren, hele kleine volumina
· Klein doelgebied
→ Bijvoorbeeld: T1 NSCLC
· Precisiebestraling
→ Positionering
→ Tumor tracken met fiducial tracking –> stralingsapparaat volgt de markering die dichtbij de tumor ligt
· Hoge dosis per fractie (dus beperkter aantal fracties)
→ Bijvoorbeeld: 3 x 17 Gy
· Leggen patiënt in vacuümmatras –> zorgen voor zo precies mogelijke positionering

Question 60

Wat is het principe van brachytherapie?

Answer 60

Brachus: dichtbij.
Het geven van een hoge tumordosis in een beperkt volume met maximale sparing van de omringende gezonde weefsels. –> zo dichtbij mogelijk bij de tumor de dosis geven of zelfs in de tumor
Het dosistempo neemt met toenemende afstand tot de radioactieve bron zeer snel af (heterogene dosisverdeling)
Kwadratenwet: dosis omgekeerd evenredig met het kwadraat van de afstand.
Je moet erbij kunnen komen, dus de tumor moet wel in een lumen of een holte (of af en toe interstitieel) zitten om geschikt te zijn voor brachytherapie.

Question 61

Welke vormen van brachytherapie zijn er?

Answer 61

· Intraluminaal: bronchus, oesophagus
· Intracavitair: baarmoederhals, vagina, neusholte
· Interstitieel: in zachte weefsels zoals tong, mondbodem

Question 62

Waar bevindt de radioactieve bron voor brachytherapie zich?

Answer 62

De stralingsbron voor brachytherapie, dus de radioactieve bron, zit in een flexitron (een kluis).

Question 63

Wat zijn de voordelen van brachytherapie t.o.v. uitwendige radiotherapie?

Answer 63

· Betere sparing omringende gezonde weefsels
· Hogere dosis direct rondom catheters (tot 200%)
· Dosis in kortere tijd gegeven (minder kans voor herstel van de tumorcellen)

Question 64

Wat zijn de nadelen van brachytherapie t.o.v uitwendige radiotherapie?

Answer 64

· Tumorvolume mag niet te groot zijn
· Niet geschikt voor alle tumorlocalisaties (toegankelijkheid)
· Lokale of algehele verdoving nodig
· Opname op verpleegafdeling nodig

Question 65

Waarom protonen gebruiken bij bestraling?

Answer 65

· Hoge dosering bij tumor, hoge afgifte bij tumor dus
· Geeft 1 lange rechte track van ionisatie
· Achter tumor geen dosis meer als alle afgifte bij de tumor is –> sparen gezond weefsel
· Groter doelgebied dan bij brachytherapie
· Bestraling veel sparender voor gezond weefsel dan fotonen
· Super duur wel –> 30.000 euro per patiënt voor een hele behandeling
· Er moet goede onderbouwing zijn voor waarom een patiënt met protonen bestraald moet worden, dus fotonenplan en protonenplan moet gemaakt worden
· Alleen bij kinderen hoeft er geen vergelijkingsplan gemaakt te worden –> heel veel winst bij te behalen
· Bij oogtumoren hoeft er ook geen vergelijkingsplan gemaakt te worden –> mogen altijd met protonen behandeld worden

Question 66

Waar kan protonentherapie in Nederland gedaan worden?

Answer 66

· Groningen
· Delft
· Maastricht

Question 67

Wat zijn kenmerken van protonenbestraling?

Answer 67

· Wanneer vergoeding door zorgverzekering
→ Standaardindicatie
◊ Intra-oculaire tumoren, chordomen, pediatrische tumoren
→ Op basis van rekenkundig modellen
◊ (NTCP normal tissue complication probability)
◊ Hoofd-halstumoren, mammacarcinomen, longcarcinomen en prostaatcarcinomen, slokdarmcarcinoom
◊ Neuro-oncologische tumoren

Question 68

Wat is neoadjuvant?

Answer 68

· Bij resectabele ziekte; #respons!!
· Beperkte behandelduur (weken)
· GEEN responsevaluatie (tenzij je denkt dat het niet goed gaat)
· Altijd het definitieve vervolgplan uitvoeren (soms wachten); Go for it

Question 69

Wat is inductie?

Answer 69

· Zo intensief mogelijk; =respons!!
· Beperkte behandelduur (weken), maar doorgaan als dat nuttig is
· ALTIJD responsevaluatie (in de hoop dat het goed werkt)
· Vervolgplan onzeker; Alleen bij respons; Go for it

Question 70

Wat is adjuvant?

Answer 70

· Volgend op een in opzet curatieve primaire behandeling
· Zo intensief mogelijk qua dosisintensiteit; #responsevaluatie
· Als je heel kostenbewust denkt; WAAROM DAN WEL?

Question 71

Chemotherapie is sterk wetenschappelijk onderbouwd en is goedkoop.

Welke soorten systemische therapie zijn er?

Answer 71

· Cytotoxische chemotherapie (cel-killers)
· Kankercel specifieke (?) therapie
· Receptoren of targets
· (Anti) hormonale therapie (is meestal ongelooflijk kankercelspecifiek)
· Immunotherapie

Question 72

Wat zijn de kenmerken van chemotherapie?

Answer 72

· Vrijwel alle tumortypes van het thema
→ (Bijna) alle genoemde indicaties
→ ‘snelle groeiers’ –> chemotherapie hierbij vaak effectief
· Level 1 evidence van (in)effectiviteit
· Zeer veel ervaring tav management
→ Korte/lange termijn toxiciteit
→ Soms lethaal
→ Secundaire tumoren

Question 73

Welke weefsels zijn meest gevoelig voor effect chemotherapie?

Answer 73

Snel delende weefsels; dikke darm, slijmvliezen, haren –> heel gevoelig voor chemo
Het effect op langzaam delende weefsels is soms nog erger, omdat het herstel erg traag is.

Question 74

Wat zijn alkylerende middelen?

Answer 74

· Grijpen aan op DNA proliferatie processen en maken het daar kapot
· Door alkyleren aan DNA vorming van adducten en remming van transcriptie/replicatie
· Stabiele of meer instabiele DNA “adducts”; DNA schade en celdood

Question 75

Wat doen platina verbindingen?

Answer 75

Door DNA adductvorming en crosslinks vorming remming van transcriptie/replicatie

Question 76

Wat doen topoisomerase remmers?

Answer 76

· Topoisomerase II remmers (Doxorubicine, Etoposide)
· Dubbelstrengs DNA breuk in de S-fase
· Topoisomerase I remmers (topotecan, irinotecan)
· Enkelstrengs DNA breuk in de S-fase

Question 77

Wat doen microtubulaire middelen?

Answer 77

Remmen depolymerisarie van tubulines in de M-fase

Question 78

Wat zijn vroege bijwerkingen van cytotoxische middelen?

Answer 78

Effect op snel delende weefsels
· Beenmerg, Maag-darm slijmvlies, haren
· Meestal dosis afhankelijk, dosis beperkend,
· Soms levensbedreigend (soms geen klachten!)
· Meestal reversibel

Question 79

Wat zijn late bijwerkingen van cytotoxische middelen?

Answer 79

Effect op traag delende weefsels
· Hart
· Longen
· Nieren
· Zenuwbanen
· Lever
Vaak blijvende effecten, soms nog wel (deels) reversibel!
Soms dodelijk!

Question 80

Plaatsbepaling cytotoxische middelen
Essentieel bij…

Answer 80

· veel behandelingen
· onder veel omstandigheden
· bij veel maligniteiten
· voor heel veel patiënten!
Met een overtuigende ”level of evidence” van veel behandelingen
Maar vaak belastend in de dagelijkse praktijk

Question 81

Wat doen kanker specifieke drugs?

Answer 81

Pakken iets aan op kankercel, wat gewone cel niet heeft –> voorkomen bijwerkingen

Question 82

Waarom is er geen kanker specifieke ideaal?

Answer 82

Er is geen kanker specifieke ideaal, omdat de receptoren die ja target niet alleen in je target tissue zit, maar ook in je niet-target tissue.

Question 83

Wat zijn kenmerken van mabben en nibben bij anti-kankertherapie?

Answer 83

· Groter onderdeel van behandeling (big 4);
→ Hier nu ook ruim voldoende evel 1 evidence
· Mab’s worden anders toegediend dan Nib’s
→ Geen dosis-respons?? –> het werkt of het werkt niet, hogere dosis geven heeft geen zin als een lagere dosis ook niet werkt
→ Structuur en halfwaardetijd: lange halfwaardetijd, voordeel: minder keer toedienen, nadeel: bijwerkingen trekken langzamer weg
→ Penetratie intracellulair
→ Praktische consequenties bij targets op ‘normaal weefsel’
· Combinaties met chemotherapie; Nibben NIET

Question 84

Wat is de beste manier van anti-kankertherapie?

Answer 84

Anti-hormoontherapie is de beste manier van anti-kankertherapie, maar weinig tumoren zijn geschikt voor hormoontherapie (dus hebben de juiste receptoren
–> eigenlijk alleen prostaatkanker, borstkanker en endometriumcarcinoom (baarmoedertumor) zijn geschikt voor hormoontherapie

Question 85

Wat is de effectiviteit van immunotherapie?

Answer 85

niet snel, maar (soms) wel heel lang
Je moet immunotherapie dus eigenlijk reserveren voor de tumoren, waarbij je wat tijd hebt voor de respons om te komen
–> bij chemotherapie veel snellere respons
Winst bij deze therapie lijkt zich op de langere termijn echt te laten zien
Het werkt echter wel heel snel bij tumoren die heel gevoelig zijn in hun pathologie/architectuur
· MSI tumoren
· Veel mutaties
· Heel gevoelig voor immunotherapie
· Na paar kuren bijna volledige pathologische respons, bij snel handelen –> bijna iedereen genezen

Question 86

Wat zijn de bijwerkingen van immunotherapie?

Answer 86

· Breed spectrum, korte/lange termijn
· Soms lethaal

Question 87

Wat is ADC?

Answer 87

· Antibody drug conjugaat: het antilichaam is ‘het vehicle’ –> de kruiwagen
· Best of both worlds
· Aan monoklonale antilichaam chemotherapie toevoegen
· Monoklonale gaan vooral naar receptoren die exclusief op kankercellen worden toegepast
· Koppelt aan receptor van kankercel –> er hangt chemotherapie aan vast –> ADC wordt geinternaliseerd –> dissociatie toxisch middel van monoklonale antilichaam –> chemotherapie in cel gepresenteerd

Question 88

Wat is de definitie van palliatieve zorg (WHO)?

Answer 88

• Een benadering gericht op het verbeteren van de kwaliteit van leven van patiënten en hun naasten, die geconfronteerd worden met de problemen van een levensbedreigende ziekte,
  
  • door preventie en vermindering van lijden
  • middels vroegtijdige onderkenning en behandeling van pijn en andere problemen, lichamelijk, psychosociaal en spiritueel.

Question 89

Wat zijn specifieke aspecten van palliatieve zorg?

Answer 89

• Stadium van de ziekte
  
  • Kwaliteit van leven
  • Multidimensionele benadering
  • Patiënt en naasten
  • Acceptatie van de dood als normaal proces
  • Wens van de patiënt
  • Inclusief rouwbegeleiding
    Dus Lichamelijk Psychisch/emotioneel Sociaal Spiritueel

Question 90

Wat zijn verschillende stadia van ziekte?

Answer 90

• Primaire behandeling: gericht op genezing
  
  • Ondersteuning in de periode na behandeling
  • Behandeling gericht op levensverlenging en kwaliteit van leven
  • Gemetastaseerde ziekte/uitgebreid locoregionale ziekte
  • Ondersteuning wanneer er geen anti-tumor therapie meer mogelijk is

Question 91

Wat is de surprise question?

Answer 91

Zal het mij verbazen als deze patiënt over een jaar is overleden?
· Relatief snelle en plotselinge achteruitgang
· Geleidelijke, progressieve achteruitgang met exacerbaties
· Reeds lang aanwezige langzame achteruitgang
· (Medische) bevindingen
· Gevoel van de patiënt en/of naasten zelf

Question 92

Wat betekent palliatieve zorg, dus wat doe je/wat houdt het in?

Answer 92

· Ondersteuning met coping
· Inzicht in prognose en ondersteuning behandeling
· Symptoombestrijding
· Besluitvorming
· Advance care planning

Question 93

Wat is de prevalentie van symptomen bij mensen met een beperkte levensverwachting?

Answer 93

· Pijn 84%
· Moeheid 69%
· Zwakte 66%
· Anorexie 66%
· Droge mond 57%
· Obstipatie 52%
· Dyspnoe 51%
· Hoesten 50%
· Gewichtsverlies 50%
· Onrust 48%
· Slaapproblemen 47%
· Depressie 40%
· Misselijkheid 36%
· Oedeem 28%
· Braken 23%

Question 94

Hoe pak je de behandeling richting de laatste levensfase aan?

Answer 94

· Onderliggende ziekte
· Symptoomgericht, behandeling en anticiperend
· Lichamelijke naast psycho-sociale en spirituele aspecten
· Open communicatie, waardigheid
· Patiënt heeft eigen keuze