Week 5 Flashcards
Hauer/Monda II
Inhoud:
Dit arrest van de Hoge Raad betreft een geschil tussen [eiser] en Monda Recreatie B.V. over een contractuele boete van ƒ 90.000,– wegens wanprestatie van [eiser]. De zaak was eerder door de Hoge Raad verwezen naar het Gerechtshof te ‘s-Gravenhage, nadat het eerdere arrest van het Gerechtshof Amsterdam was vernietigd wegens gebrekkige motivering. Het hof oordeelde opnieuw dat er onvoldoende grond was om de boete te matigen. [Eiser] stelde hiertegen opnieuw cassatieberoep in.
Rechtsregel:
De Hoge Raad bevestigt dat de rechter in beginsel gebruik dient te maken van zijn bevoegdheid tot matiging van een buitensporige boete, maar hij is niet verplicht om de hoogte van de boete te differentiëren op basis van de ernst van de tekortkoming en de schade. Omdat het hof correct heeft geoordeeld en gemotiveerd, wordt het cassatieberoep verworpen.
Scaramea/Telfort
Inhoud:
Deze zaak draait om een contractueel geschil tussen BT Nederland (voorheen Telfort) en Scaramea over de levering van internetdiensten, specifiek de interconnectiecapaciteit. Scaramea vorderde een verklaring voor recht dat Telfort tekortgeschoten was in de nakoming van haar verplichtingen en eiste schadevergoeding. De rechtbank en het gerechtshof oordeelden dat Telfort een resultaatsverbintenis had en dat haar beroep op een exoneratieclausule naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar was, omdat Telfort bewust roekeloos had gehandeld. De Hoge Raad verwerpt het cassatieberoep van Telfort en bevestigt de beslissing van het hof.
Rechtsregel:
Een beroep op een exoneratieclausule kan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn, vooral als de partij die zich erop beroept bewust roekeloos heeft gehandeld en redelijkerwijs eenvoudige maatregelen had kunnen treffen om schade te voorkomen.
De Beeldbrigade/Hulskamp
Inhoud:
De zaak draait om De Beeldbrigade B.V., een producent van televisieprogramma’s, die het computerprogramma ImageSan heeft aangeschaft bij [verweerster] voor montagewerkzaamheden. De software bleek echter niet compatibel met het gebruikte besturingssysteem, waardoor schade is ontstaan. De Beeldbrigade stelde [verweerster] aansprakelijk en vorderde schadevergoeding. De rechtbank kende de vordering grotendeels toe, maar het gerechtshof vernietigde dat vonnis en oordeelde dat de vordering was verjaard op grond van artikel 7:23 lid 2 BW.
De Hoge Raad vernietigt het arrest van het hof, omdat het hof ten onrechte het beroep van De Beeldbrigade op stuiting van de verjaring door een brief van 1 december 2005 buiten beschouwing heeft gelaten. Het hof had De Beeldbrigade bovendien in de gelegenheid moeten stellen bewijs te leveren van deze stuiting. De zaak wordt verwezen naar het gerechtshof te ‘s-Gravenhage voor verdere behandeling.
Rechtsregel:
Standaardsoftware die voor een niet-tijdelijk gebruik wordt aangeschaft, valt onder het kooprecht van titel 7.1 BW, inclusief de verjaringsregeling van artikel 7:23 lid 2 BW. Daarnaast mag een partij bij een beroep op stuiting van verjaring nader bewijs aanvoeren en moet een rechter dit in beginsel toestaan.
Mol/Meijer Beheer
Mol/Meijer: garantiebedingen ‘Haviltexen’
> Aan het begrip garantie komt geen vaste betekenis toe, aard en strekking moeten worden beantwoord aan de hand van de uitleg ervan -> wat partijen over en weer van elkaar mochten verwachten
Feiten:
Provamo B.V. exploiteert vanaf een aardappelfabriek. Een paar jaar is gebruik gemaakt van een illegale bron en zijn grote hoeveelheden vervuild water illegaal op het riool geloosd. De broers Mol waren de enige aandeelhouders in Provamo Holding BV. Meijer Beheer BV heeft alle aandelen in Provamo Holding gekocht. Meijer wist dat Provamo Holding al een aantal jaren verlies leed, maar aan Meijer was niet meegedeeld dat Provamo illegale activiteiten had uitgevoerd. In de koopovereenkomst hebben de broers Mol garanties verstrekt, waar zij zich niet aan hebben gehouden. Meijer vordert dan ontbinding c.q. vernietiging van de overeenkomst en daarnaast schadevergoeding.
Hoge Raad:
Aan de zijde van Mol is sprake van een toerekenbare tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst tussen partijen. Dat ontbinding na uitvoering van de overeenkomst is niet of slechts onder bijzondere omstandigheden gerechtvaardigd, berust op een onjuiste rechtsopvatting. Het oordeel van het Hof moet worden begrepen dat uit de bewoordingen en de ontstaansgeschiedenis van artikel 6:265 BW blijkt dat in geval van tekortkoming een vordering tot ontbinding van de overeenkomst toewijsbaar is, tenzij de bijzondere aard of de geringe betekenis van de tekortkoming daaraan in de weg staat, zodat voor de werking van de redelijkheid en billijkheid te dezer zake slechts een beperkte ruimte is opengelaten.
Rechtsregel:
De vraag of de garantiebepalingen in casu een bepaalde aard en strekking hebben, moet worden beantwoord door de uitleg ervan, waarbij het aankomt op de zin die partijen bij de overeenkomst in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs daaraan mochten toekennen en op hetgeen zij redelijkerwijs te dien aanzien van elkaar mochten verwachten. Ontbinding na de uitvoering van de overeenkomst is gerechtvaardigd. Bijzondere omstandigheden zijn hiervoor niet vereist, tenzij de bijzondere aard of de geringe betekenis van de tekortkoming daaraan in de weg staat, zodat voor de werking van de redelijkheid en billijkheid te dezer zake slechts een beperkte ruimte is opengelaten.
Matatag/De Schelde
Inhoud & Rechtsregel Samenvatting:
Deze zaak betreft een geschil tussen de rederij Matatag c.s. en scheepswerf De Schelde over de vraag of De Schelde zich kan beroepen op een exoneratiebeding in de Cebosinevoorwaarden om aansprakelijkheid voor fouten van haar onderaannemer, SKS, uit te sluiten. Fouten bij de reparatie van een schip leidden tot schade. De rederij claimde dat De Schelde verantwoordelijk was, maar De Schelde beriep zich op de exoneratieclausule. Het hof oordeelde dat exoneratieclausules in commerciële contracten tussen professionele partijen, zoals in de maritieme sector, in beginsel van toepassing kunnen zijn, zelfs bij fouten van ondergeschikten, mits de bedrijfsleiding zelf geen ernstige nalatigheid heeft getoond.
Rechtsregels:
1. Exoneratie in sectoren met standaardvoorwaarden: In sectoren waar exoneratiebedingen gebruikelijk zijn, kan een partij zich beroepen op een dergelijke clausule, zelfs voor fouten van ondergeschikten, mits er geen ernstige nalatigheid of grove schuld is van de bedrijfsleiding.
2. Aansprakelijkheid voor fouten van ondergeschikten: Indien een exoneratieclausule gebruikelijk is in de sector en geen ernstige nalatigheid van de bedrijfsleiding wordt aangetoond, kan de exoneratiebeding van toepassing zijn, zelfs bij fouten van onderaannemers.
3. Goede trouw en exoneratie: Een beroep op exoneratie kan in strijd zijn met de goede trouw als er sprake is van grove nalatigheid, zoals het niet nakomen van afspraken over controlemaatregelen (zoals het afpersen van leidingen) of het niet voldoende toezicht houden op de uitvoering door een onderaannemer.
4. Juridische motivering van het hof: Het hof is niet verplicht om elk individueel argument van partijen te behandelen, zolang het oordeel voldoende gemotiveerd is en de belangrijkste stellingen zijn behandeld.
In dit geval werd het beroep op de exoneratieclausule niet als onaanvaardbaar beschouwd, omdat er geen bewijs was voor ernstige nalatigheid van De Schelde of haar onderaannemer die de schade direct had veroorzaakt.
Bijzondere overeenkomsten
- Koop
- Huur
- Opdracht
Technologie
- Zaken met embedded software
- Digitale inhoud en digital diensten
Drafting
- Exoneraties
- Garanties
- Boetes
Ovk mbt goederen - koop
· Definitie 7:1, aflopende ovk, resultaatsverbintenissen
· Breed toepassingsbereik
- Roerende zaken (wat je kunt vastpakken) 3:2 jo. 3:3-2, onroerende zaken (bijv. een huis) 3:2 jo. 3:3-1
- Vermogensrechten 7:47
- Standaardsoftware met niet in tijd beperkt gebruiksrecht tegen betaling van een bepaald bedrag B2B HR De Beeldbrigade/Hulskamp 6:89 & 3:310-1 (5 jaar) vs 7:23-1 & 7:23-2 (2 jaar)
· Verkoper moet
- Eigendom overdragen en afleveren 7:9-1
- Ervoor zorgen dat afgeleverde zaak op moment van aflevering aan ovk beantwoordt (conformiteitsvereiste) 7:17
· Koper
- Moet prijs in geld betalen 7:1, 7:4
- ‘moet’ tijdig klagen 7:23-1 (vervaltermijn)
· Bijzonderheden
- Speciale uitwerking nakomingsactie 7:21
- Korte verjaringstermijn 7:23-2 (2 jaar) vs 3:310-1 (5 jaar)
- Risico-overgang 7:10 moment aflevering jo. 6:41 haalschuld
Ovk mbt goederen - consumentenkoop
· B2C consumentenkoop 7:5
- Richtlijn consumentenkoop 2019/771
- Vermoeden non-conformiteit als gebrek zich binnen 1 jaar na aflevering openbaart 7:18a-2
- Klachtplicht begint pas te lopen bij ontdekking, gebrek en klagen binnen 2 maanden na ontdekking is tijdig 7:23-1
- Bijna geheel van dwingend recht 7:6, afwijkende bepalingen vernietigbaar 3:40-2
Ovk mbt goederen - huur
· Definitie 7:201-1, duurovk, resultaatsverbintenissen
· Toepassingsbereik
- Zaken 7:201-1
- Vermogensrechten 7:201-2
· Bijzonderheden
- Nakoming: verhuurder is verplicht gebreken te verhelpen 7:206-1, maar huurder is verplicht tot klein herstel 7:206-2 jo. 7:217
- Huurvermindering 7:207-1, maar niet voor kleine gebreken die huurder zelf moet herstellen 7:207-2
- Schadevergoeding 7:208
- Dwingend recht voor gebreken die verhuurder kende of behoorde te kennen bij sluiten ovk 7:209, 3:40-2
Ovk mbt goederen - opdracht
· Definitie 7:400, duurovk, inspanningsverbintenissen 7:401
· Basis voor andere benoemde ovken
- Lastgeving 7:414
- Bemiddelingsovk 7:425
B2C zaken met embedded software
· Richtlijn consumentenkoop 2019/771
- Zaken met digitale elementen 7:5-1-b
> Zaken met embedded software, bijv. slimme koelkast
> “ongeacht of de digitale inhoud of digitale dienst wordt geleverd door de verkoper of een derde” 7:5a-1-a
- Objectieve conformiteitseisen 7:18-2
> Bij eenmalige levering updates, waaronder te bewerkstelligen gedurende periode die consumentenkoper redelijkerwijs kan verwachten 7:18-4 (dynamische conformiteit), vgl 7:17 moment van aflevering
> Dwingend recht 7:6, maar opt-out 7:18-6
B2C digitale inhoud en digitale diensten
· Richtlijn digitale inhoud 2019/770
· Van toepassing als handelaar digitale inhoud (bijv. film) of digitale dienst (bijv. Office 365) levert aan consument 7:50ab-1-a&b en consument daarvoor een prijs betaalt of persoonsgegevens verstrekt 7:50ab-1-a&b
- Objectieve conformiteitseisen 7:50ae-2
> Updates bij continue levering gedurende hele periode conform en bij eenmalige levering de periode die consument redelijkerwijs kan verwachten 7:50ae-4
> Dwingend recht 7:50ap, maar opt-out 7:50ae-6
Drafting
- Wat voor soort ovk ga ik sluiten en met wie?
- Kwalificatie ovk als bijzondere ovk of meerdere 6:215
- Kwalificatie contractspartijen B2B/B2C - Wat geldt zonder dat ik een letter op papier zet?
- Dwingend recht
- Regelend recht - Schrijf contract en wijk af van het regelend recht dat niet bevalt
Exoneraties
· Wet: als SV ogv tkk in de nakoming 6:74 dan moet schadeveroorzakende leverancier in beginsel alle schade vergoeden (binnen de grenzen van 6:95 ev) = B2B grotendeels regelend recht
· Leverancier: onbeperkte risico’s kan/wil ik niet beprijzen/dragen, dus wil ik een clausule waarmee ik mijn aansprakelijkheid uitsluit/beperk = exoneratie
· Bescherming afnemer tegen exoneraties
- B2B HR Saladin/HBU 6:248-2 (of 6:233-a)
- B2C als in AV 6:237-f, bij consumentenkoop 7:6-1 jo. 3:40-2
B2B exoneraties algemeen
- de aansprakelijkheid van leverancier/afnemer/iedere partij
> voor rechtsgrond: wanprestatie/od
> voor schadesoort
> is beperkt tot een maximumbedrag van
> per gebeurtenis/alle gebeurtenissen - tenzij sprake is van (=onbeperkte aansprakelijkheid)
> opzet of bewuste roekeloosheid/grove schuld -> HR Scaramea/Telfort - van bedrijfsleiding/leidinggevende ondergeschikten/werknemers/onderaannemers -> HR Matatag/De Schelde
B2B exoneraties checklist
· Leverancier
- Realiseer dat terugbetalen ogv ontbinding niet onder exoneratie valt
- Parallelsprong beteugelen, en ook paardensprong
- Alle gebeurtenissen tezamen
- Tenzij opzet of bewuste roekeloosheid bedrijfsleiding
· Afnemer
- Exoneratie ook voor jezelf
- Is uitgesloten schade niet juist de schade die je zult lijden?
- Cap niet laten afhangen van hetgeen betaald is i.h.l.v. 6:262, 6:52
- Tenzij opzet of grove schuld wederpartij of diens personeel of hulppersonen (kwalitatief aansprakelijk)
B2B garanties
· Staat niet in boek 3/6 BW, geen vaste betekenis HR Mol/Meijer
· Versterkte resultaatsverplichting in de zin dat in beginsel geen beroep op overmacht
· Verhouding tot andere remedies tijdens en na afloop agrantie? Vgl. voor B2C 7:6a
· Geen beroep op exoneraties?
- Bijzondere garantie gaat boven algemene exoneratie (maar ‘specifieke bepaling in ovk gaat boven algemene bepaling in AV’ is geen rechtsregel, maar gezichtspunt bij uitleg, HR Vos/Heipro
- Je geeft met de ene hand (garantie) en neemt met de andere (exoneratie) (maar wederpartij heeft nog andere mogelijkheden zoals vernietiging wegens wilsgebreken, nakoming en ontbinding)
B2B boetes
- voordelen
> prikkel tot nakoming/schadefixerend
> je hoeft je schade niet te bewijzen - nadelen
> je kunt niet meer claimen dan de boete 6:92(2) & 6:92(1), maar regelend recht - eenheidsboetes HR Hauer/Monda
- matiging dwingend recht 6:94(1)
B2B garanties checklist
· Leverancier
- Bepaal bij schending garanties wel beroep op overmacht en exoneraties
- Beperk duur van garanties
- Bepaal wat geldt tijdens en na afloop van garantie
· Afnemer
- Laat garanties niet (teveel) uithollen
- Accepteer geen sole remedy clauses
B2B boetes checklist
- leverancier
> denk niet dat de boetes makkelijk gematigd zullen worden
> wees stil als afnemer niet afwijkt van regelend recht - afnemer
> accepteer geen exonererende boetes (6:92-2) en wijk dus af van het regelende recht
> maak geen gebruik van eenheidsboetes
> bepaal niet dat boetes niet voor matiging vatbaar zijn (6:94-1, 6:94-3)
Stappenplan contractenrecht (4)
- Wat voor soort overeenkomst ga ik sluiten en met wie?
> Kwalificatie contractspartijen: B2B, B2C, B2G (government)
> Kwalificatie overeenkomst:
- Sui generis
- Bijzondere overeenkomsten: koop, huur, opdr. etc
- Meerdere bijzondere ovk? -> art. 6:215 BW - Wat geldt zonder dat ik een letter op papier zet?
- Dwingend en semidwingend recht
- Regelend recht
- Bijzonder en algemeen - Als me dat niet bevalt, kan ik een andere contractstructuur kiezen om aan regelend recht te ontkomen? Zo ja, ga terug naar 1
- Schrijf contract en wijk af van regelend recht als bevalt
Boetebeding vereisten en gevolgen
Vereisten inning boete wanneer boetebeding in ovk is opgenomen:
- Toerekenbare tekortkoming (6:92 lid 3)
- Aanmaning (6:93)
Gevolgen opnemen boetebeding:
- Samenloop boete en nakoming in beginsel niet niet mogelijk (6:92 lid 1)
- Boete ipv schadevergoeding 6:92 lid 2
