Week 5

Question 1

Hoe werkt beeldvorming bij longcarcinoom

Answer 1

• diagnose: PET-CT(duur!) -> CT(let op overstadiering) -> X-thorax
• verdacht: EUS + biopsie
• follow-up: CT of echo(als niet verdacht en lage tumormarker)

Question 2

Hoe werkt beeldvorming bij coloncarcinoom?

Answer 2

• niet doorlichten(rectaal contrast): lage sens
• colonoscopie + biopt
• CT even goed -> virtuele colonoscopie

Question 3

Wat is RECIST? Hoe bepaal je deze?

Answer 3

=respons evaluatie criteria in solid tumors
- Baseline: max 5 target leasies, max 2 per orgaan → som v/d diameters
- Follow-up: vergelijken met baseline som → respons
- NADIR= tijdstip waarop minste tumorload(kleinste som) → progressie

Question 4

Welke responsen zijn er op kankerbehandeling?

Answer 4

Complete respons(CR)= alle target leasies weg, pathologische lymfeklieren <10mm
- lymfeklieren gaan nooit compleet weg → som mag >0
Partiële respons(PR)= >30% afname som tov baseline
Progressie(PD)= >20% toename som tov NADIR of nieuwe leasies
Stabiele ziekte(SD)= verandering niet voldoende voor PD/PR

Question 5

Welke cel-verbindende structuren zijn er? Waaruit zijn deze opgebouwd?

Answer 5

Thight-junctions: afsluitende cel-cel verbinding
Adherens junctions: structuur, cel-cel, E-cadherine verbonden met actine filament via linker molecuul
Desmosomen: structuur, cel-cel, E-cadherine verbonden met intermediair filament(keratine in epitheelcel) via linker molecuul
Gap-junctions: cel-cel, kanalen laten water en moleculen door
Hemi-desmosomen: cel-matrix verbinding, binding intermediaire filamenten en ECM eiwitten via integrines

Question 6

Wat is E-cadherine?

Answer 6

• molecuul die verbindingen maakt bij desmosomen en adherens junctions
• homofiele adhesie, intracel gekoppeld aan catenines en xtracel aan ander E-cadherine molecuul
• functie afhv Ca2+
• remt uitzaaiing kankercellen

Question 7

Wat zijn integrines?

Answer 7

• rol bij cel-BM verbinding bij hemidesmosomen
• vormen dimeren(a en b-keten) -> specificiteit ECM eiwit
• heterotypische adhesie actinefilament via eiwitcomplex
• binden aan RDG-sequenties

Question 8

Waaruit bestaat de extracellulaire matrix?

Answer 8

• Dynamisch netwerk geglycosyleerde eiwitten
• Stevigheid(mechanische stress weerstaan) en compartimentalisatie
• Basaalmembraan
  
  • Gemaakt uit cellen die erop en onder liggen
  • Kippengaas structuur
  • Componenten: collageen IV en laminine
• Intersitiele matrix
  
  • Collageen I, elastine, fibronectine en proteoglycanen
  • Cellulaire componenten: fibroblasten, lymfocyten, bloed- en lymfevaten, zenuwen

Question 9

Hoe werkt de tumorigenese en cel-cel/ECM adhesie?

Answer 9

Stap 1
- Normaal: proliferatie en differentiatie epitheel
Normale adhesie
- Dysplasie: gestoorde differentiatie en proliferatie(premaligne)
Verminderde adhesie
- 3. Carcinoma in situ: gestoorde differentiatie alle lager, BM intact
Verminderde adhesie
Stap 2
- Invasief carcinoom: autonome groei, tumorcellen in omringend ECM
Veranderde adhesie
- metastase: autonome groei tumorcellen op afstand primaire tumor
Gedeeltelijk herstel adhesie

Question 10

Wat is het verschil tussen een incisie en een excisie biopt?

Answer 10

Bij een excisiebiopt wordt ook een marge gezond weefsel rondom de tumor weggehaald, bij incisiebiopten gebeurt dit niet.

Question 11

Welke stappen zijn er in invasie?

Answer 11

• celadhesie losser maken: verlies E-cadherine
• basaalmembraan/ECM afbreken: mbv proteolyse en metalloporteases(breekt collageen IV)
• motaliteit ontwikkelen: locomotion en manipulatie ECM + stroma vorming(ECM-exploitatie)

Question 12

Hoe werkt metastase?

Answer 12

• invasie: EMT
• intravasatie
• uit circulatie verwijder d immuuncellen(lymfocyten)
• tumorcellen vormen embolus met bloedplaatjes
• extravasatie: MET
  30% al metastase bij diagnose, in 20% occult → 90% overlijdens kanker agv metastasen ipv lokale effecten

Question 13

Welke vormen van metastase zijn er?

Answer 13

• lymfatisch: via lymfebanen
• hematologisch: via bloedvaten
• entmetastasering
  
  • transcolemisch: in lichaamsholtes, pleuritis carcinomatosa
  • seeding: in steekkanaal buikwandmetastase na naaldbiopsie van levertumor
    Niet-epitheliale tumoren: alleen hematologisch
    Epitheliale tumoren: eerst lymfogeen, daarna hematologisch
    Leukemie: disseminatie ipv metastase

Question 14

Hoe werkt lymfatische metastase? Wat zijn in transit metastase, skip metastase en lymfangitis carcinomatosa?

Answer 14

• volgen route drainage, eerste uitgezaaide lymfeklier is schildwachterklier/sentinel node
• vaak in randsinus lymfeklier, groeit uit
• via ductus thoracicus in circulatie
• vergrote lymfeklier bij tumor is niet altijd metastase
  In transit metastase= uitgroei in lymfebaan voordat in 1e lymfeklier(melanoom)
  Skip metastase= lymfeklierstation overgeslagen
  Lymfangitits carcinomatosa= lymfebanen geblokkeerd d tumorcellen

Question 15

Welke voorkeursroutes voor hematogene metastasering zijn er?

Answer 15

• v cava type
• v porta type
• mediaanlijn-type: schildklier, prostaat -> wervelkolom

Question 16

Welke soorten longkanker zijn er? Hoe is de klinische presentatie?

Answer 16

• metastasering lymfogeen langs hoofdbronchus en mediastinale klieren dan hematogeen naar hersenen, lever en bot
• Paraneoplastische verschijnselen: clubbing, hormonen(pseudo ushing), afvallen en cachexie
• Pleurale effusie → presentatie met pneumonie
• plaveiselcelcarcinoom: metaplasie, hoog in luchtwegen, rokers
• adenocarcinoom: perifeer, hilliair, rokers, precursor lesions
• kleincellig longcarcinoom: neuro-endocriem, hooggradig, agressief, rokers
• Grootcellig neuro-endocrien carcinoom: zeldzaam, hooggradig
  EGFR mutatie kan met kinase remmer behandeld worden

Question 17

Welke pathways zijn er voor het onstaan van CRC? Hoe metastaseert dit?

Answer 17

1. Adenoom-carcinoom: somatische(sporadisch) of kiembaan(FAP) APC mutatie
2. serrated neoplasie: BRAF mutatie, MLH1 -> microsatelliet (in)stabiel
3. Microsatalliet instabiliteit: mutatie MMR genen(Lynch)
   Metastase: lymfogeen, hematogeen(afhv locatie v cava of v porta type) -> long en lever
   Grote tumorheterogeniteit

Question 18

Welke type mammacarcinoom zijn er? Wat is tumor dormancy?

Answer 18

• voorstadia: L/DCIS -> screening
• vaak op overgang ductus-lobuli
  1. oestrogeen -, HER2-: vaakst voorkomend
  2. triple negative
  3. HER2+
  Metastase: oksel of thoracale lymfeklieren, hematogeen en lymfogeen, variabel
  Tumor dormancy: na 10-20jr toch metastasen, tumorcellen in metastase proces stil

Question 19

Welke soorten genomische afwijkingen zijn er bij kanker?

Answer 19

• Drivers= transformatie cel in tumorcel of rol progressie(specifiek)
• Niet-specifiek(ook in normale cel, geen effect op tumor)
  
  • Passengers/hitchhikers: gaat weer weg
  • Age-related genomic aberrations

Question 20

Hoe ontstaan tumoren?

Answer 20

Mutaties in:
- tumorsuppresorgen: 2 geinactiveerde allelen nodig -> hogere VAF
- proto-oncogenen: 1 activerende mutatie -> lagere VAF

Question 21

Hoe ontstaat intratumor heterogeniteit?

Answer 21

• 1 genomisch instabiele cel gaat delen -> klonaal
• extra mutaties met groeivoordeel: subpopulaties
• betrokken bij metastasering, progressie en resistentie

Question 22

Welke histologische kenmerken moeten er zijn om de diagnose plaveiselcel/adenocarcinoom te stellen?

Answer 22

Plaveiselcel: verhoorning en desmosomen
Adenoom: klierbuis of papillaire structuur, slijm-producerende cellen

Question 23

Hoe werkt graderen? Wat is hoog-/laaggradig?

Answer 23

• in hoeverre lijkt tumor op normaal weefsel?
• agressiviteit en beloop
• goed gedifferentieerd: tumorcel lijkt sterk op normale cel
• slecht gedifferentieerd: tumorcel lijkt niet op normale cel
  Hooggradig: slecht gedifferentieerd, aggressief

Question 24

Wat is het Vogelstein model?

Answer 24

Model beschrijft moleculaire/genetische veranderingen voor ontstaan CRC, meerdere mutaties nodig(duurt aantal jaar)
Poliep(vroeg adenoom):
- first hit: APC mutatie(kiembaan/somatisch)
- second hit: inactivatie normaal allel
- abnormale methylatie
Adenoom ontwikkeling: kRAS activatie
Carcinoom: p53 verlies, meer mutaties en grote chromosoom vernaderingen

Question 25

Wat is stagering? Waarom is het belangrijk?

Answer 25

Bepalen hoe ver de tumor is
- lokale ziekte: ingroei, doorgroei
- systemisch: metastasen op afstand
Bepaald prognose en behandeling: tumoren in zelfde stadium hebben vergelijkbare prognose en behandeling
Communicatie tussen specialisten

Question 26

Welke vormen van stagering zijn er?

Answer 26

• cTMN(klinisch): voor start behandeling in MDO obv LO, biopt en aanvullend onderzoek
• pTMN(pathologisch): verwijderd weefsel onder microscoop
• ypTNM: pathologische stagering na voorbehandeling

Question 27

Hoe werkt de TNM-classificatie?

Answer 27

• tumor: lokale stadium primaire tumor(diepte)
  
  • Tis: carcinoma in situ
  • T1: oppervlakkig
  • T2: tot in muscularis propria
  • T3: alle lagen
  • T4: andere organen
• node: locoregionale lymfkliermetastasen
• metastases: metases op afstand niet(M0)/wel aanwezig(M1); soms ook lymfeklieren op afstand
  X: niet bepaalbaar
  0: afwezig
  Voor alle ziektebeelden net anders

Question 28

Wat is het klinisch stadium? Wat is herstagering?

Answer 28

cTNM kan samengevat worden -> stadium 0(CIS) - IV(metastasen op afstand) -> prognose
Ook andere factoren zoals differentiatie, celtype, locatie tumor en tumormarkers spelen rol bij prognose
Opnieuw bepalen stadium na behandeling om effect meten, maar klinisch stadium verandert nooit