Week 1

Question 1

Wat is kanker? Wat is van belang bij diagnose?

Answer 1

Abnormale celgroei buiten normale anatomische grenzen, kan omliggende structuren invaderen of verspreiden naar verder gelegen organen
- weefseltypering
- stadiering(TNM)

Question 2

Hoe is de incidentie van kanker?

Answer 2

Stijgende incidentie agv demografische veranderingen met een piek rond start bevolkingsonderzoek en in dip tijdens corona, sterfte blijft gelijk.

Question 3

Wat zijn prognostische en predictieve factoren?

Answer 3

Beinvloed het natuurlijke beloop(prognostisch) of de effectiviteit van de behandeling(predictief). Kan positief of negatief zijn.

Question 4

Welke verschillen zijn er in de rol als arts vs onderzoeker?

Answer 4

• Patiënten - proefpersonen
• Individu - populatie
• Hulpvraag - hypothese toetsen
• Behandeling - generaliseerbare kennis

Question 5

Welk ethisch dilemma speelt er bij medisch-wetenschappelijk onderzoek?

Answer 5

balans vooruitgang medische wetenschap(weldoen) - beschermen proefpersonen(niet schaden)

Question 6

Wat houd dubbele toestemming in?

Answer 6

Toelatingscomissie moet van tevoren toestemming voor het protocol geven obv proportionaliteit en patient voor deelname(informed consent).
Tijdens het onderzoek moet de onderzoeker zelf op ethische verantwoordelijkheid letten.

Question 7

Wat is leukemie? Wat zie je bij bloedonderzoek?

Answer 7

Geen uitrijping van bloedcellen waardoor ophoping van voorlopercellen(blasten) en verstoorde bloedaanmaak.
Pancytopenie= anemie, leukopenie en trombopenie

Question 8

Welke symptomen horen bij presentatie van AML en waardoor worden deze veroorzaakt?

Answer 8

• Verstoorde bloedaanmaak
  
  • Anemie: moe, dyspnoe, POB, bleek
  • Trombopenie: bloedingsneiging
  • Neutropenie: koorts(infecties)
• Toename leukocyten: hyperviscositeit → dyspnoe, hoofdpijn, visus klachten, trombose, mucosale bloeding, nierinsufficientie
• Extramedullaire lokalisatie: hepatosplenomegalie, gezwollen klieren, CZS, huid en tandvlees
• Vrijkomen toxische stoffen: tumor lysis syndroon
  
  • Nierinsufficientie, dyspnoe, hartritmestoornis, insulten

Question 9

Hoe werkt aanvullende diagnostiek bij leukemie?

Answer 9

Na beenmergpunctie integrale diagnostiek
- cyto-morfologie: hoeveelheid en kenmerken bloedcellen
- immunologie: elk AMl eigen fenotype
- moleculaire diagnostiek
- cytogenetica
- biobanking
Invloed op behandeling, prognose en erfelijkheid

Question 10

Hoe werkt de behandeling van leukemie?

Answer 10

• na diagnose 2 chemo’s
• evt targeted therapie bij mutatie
• opnieuw beenmergpunctie
• chemo of autologe/autogene stamceltransplantatie

Question 11

Wat zijn de hallmarks of cancer?

Answer 11

1. Blijven delen: cel maakt GF of activerende receptor mutatie
2. Remming ontwijken
3. Celdood weerstaan
4. Oneindige celdeling: telomeerverlenging weer ingeschakeld
5. Angiogenese: tumor stimuleert endotheel GF, als voldoende angiogenic switch
6. Invasie en metastase
7. Genoom instabiliteit: mutatie in DNA repair systeem
8. Deregulatie energieverbruik: glycolyse via lactaat
9. Tumor-bevordende ontsteking
10. Ontsnapping aan immuun afweer: tumor activeert remmende mechanismen

Question 12

Wat is de stroma?

Answer 12

omgeving rondom tumor met ondersteunend, niet-neoplastisch bindweefsel(fibroblasten), bloedvaten(endotheel) en ontstekingscellen → O2 aanvoer
- zonder bloedvaten max 3-4 mm groei
- niet bij hematologische tumoren

Question 13

Wat zijn de eigenschappen van stamcellen en voorlopercellen?

Answer 13

Stamcel voorlopercel
- zelfvermeerdering/-
- pluripotent/uni-/multipotent
- hoge delingspotentie, lage delingsfrequentie / lage delingspotentie, hoge delingsfrequentie
- relatief ongevoelig/gevoelig voor genotoxische invloeden
- lange/korte termijn herstel bij STC

Question 14

Hoe kan stamceltransplantatie klinisch toegepast worden?

Answer 14

• bij ziektes v/h hematopoietische systeem(allo)
• na zware chemo(auto)
• experimenteel bij behandeling autoimmuunziekten en gentherapie(auto)

Question 15

Wat is het verschil tussen chronische en acute leukemie?

Answer 15

• defect in de groeiregulatie / defect in groeiregulatie en uitrijping
• ophoping uitgerijpte functionele leukemiecellen / ophoping blasten
• minder levensgevaarlijke/acute symptomen
• normale bloedcelvorming niet/wel verstoord

Question 16

Wat is het verschil tussen myeloide en lymfatische leukemie?

Answer 16

• lymfatisch: cellen lijken op lymfoide cellen, jonge pt
• myeloide: cellen lijken op granylocytaire, monocytaire cellen(ery/megakaryocyt zeldzaam), oudere pt, slechte prognose

Question 17

Wat is het leukemisch stamcelconcept?

Answer 17

Leukemie ontstaat d genetische defecten in bloedvormende stamcellen agv exogene en erfelijke factoren.

Question 18

Wat is de clonale achitectuur? Hoe bepaal je deze?

Answer 18

Met next generation sequencing bepalen welke mutaties voorkomen
- driver mutatie: stamcel word leukemisch
- sublonale(cluster) mutatie
- recidief(relapse) mutatie: nieuwe mutaties in subclonale mutaties
Tijdens behandeling verdwijnen mutaties. Bij een recidief kijken welke subclonale mutaties verantwoordelijk.

Question 19

Wat is clonale hematopoiese?

Answer 19

Bij sommige oudere patiënten zijn al driver/passenger mutaties aanwezig, verhoogd risico op hematologische kanker.

Question 20

Wat is het belang van cytogenetica en moleculaire diagnostiek bij leukemie?

Answer 20

• afwijking chromosomen
• detecteren gendefecten en residuele ziekte na behandeling
  Indicatie prognose.

Question 21

Wat zijn de verschillen tussen benigne en maligne tumoren?

Answer 21

• langzame/snelle groei
• geen/wel metastasen
• geen/wel invasieve groei
• goede/slechte overleving

Question 22

Welke soorten tumoren zijn er?

Answer 22

Maligne
- Carcinoom= epitheel
- Adeno-
- Plaveisel-
- Ongedifferentieerd
- Lymfoom= hematologisch
- Sarcoom= bindweefsel, steunweefsel

Beningne
- pre-maligne: dysplasie, carcinoma in-situ
- Adenomen: klierweefsel
- Papilloom: vertakkend en exofytische groei

Question 23

Hoe herken je dysplasie? Wanneer is het een carcinoom?

Answer 23

Grote, hyperchromatische kernen, cellen op elkaar, polymorf
Normale architectuur weg
Als de cellen niet meer op een lijn zitten(basaalmembraan)

Question 24

Hoe is de opbouw van mammaweefsel?

Answer 24

Acini met afvoerbuizen(beide tweelagig)
- binnenkant luminale cel(maakt lactaat) en buitenkant myoepitheliale cel
Ducten komen uit op ductus lactiferi, vormen lobulus
Lobuli worden door vet en bindweefsel gescheiden

Question 25

Bij welke weefsels komen preferentieel adenocarcinomen voor?

Answer 25

Mamma en endocervix(exocervix bestaat uit plaveiselepitheel).

Question 26

Welke typen carcinomen komen er in de long voor? Welke indeling word er in de praktijk gebruikt en waarom?

Answer 26

• Plaveiselcelcarcinoom
• Adenocarcinoom
• Grootcellig carcinoom
• Kleincellig carcinoom
  Praktijk: (niet)kleincellig carcinoom → niet-kleincellig kan soms chirurgisch verwijderd worden en betere prognose, kleincellig zaaien vroeg uit en gevoelig voor chemo

Question 27

Waarom duurt het bij longtumoren lang voordat er symptomen zijn?

Answer 27

Die treden pas op als de tumor een bepaalde grootte is en dat duurt enkele jaren.
Veranderd hoestpatroon, meer slijm, infectie, algemene klachten, hemaptoe.

Question 28

Wat zijn paraneoplastische verschijnselen?

Answer 28

Verschijnselen elders in het lichaam agv bioactieve stoffen gemaakt door tumor, bv horlogenagels en hypercalciemie.

Question 29

Wat zie je bij bloed en beenmerg bij acute myeloide leukemie?

Answer 29

Hypercellulair bloed/beenmerg met een homogeen beeld met blasten

Question 30

Hoe herken je chronische myeloide leukemie in bloed/beenmerg?

Answer 30

Hypercellulair en heterogeen beeld met rijpe granulocyten en blasten
Meer trombo’s, perifere toename leuko’s

Question 31

Wat is multipel myeloom? Hoe herken je het in bloed/beenmerg?

Answer 31

Geen afwijking bloed
Beenmerg: ophoping afwijkende B-lymocyten
Klonale expansie abnormale plasmacellen met leasies in wervelkolom en schedel

Question 32

Hoe herken je een chronische lymfatische leukemie in bloed/beenmerg?

Answer 32

Hypercellulair en homogeen beeld met kleine lymfocyten
In het bloed veel kapotte cellen
Een B-cel met kappa/labda lichte kete IgG gaat ongecontroleerd delen waardoor alle cellen identiek zijn

Question 33

Wat is het verschil tussen rijpe en onrijpe voorlopercellen?

Answer 33

• groot/klein
• nucleoli/geen nucleoli
• dispers/condensed chromatine
• basofiel cytoplasma/acidofiel cytoplasma
• groot/klein kern:cytoplasma

Question 34

Waarvoor is de sluis van het ministerie van VWS bedoeld?

Answer 34

Om nieuwe medicijnen goedkoper aan het basispaket toe te voegen.