Week 3, HC, H4, H5

Question 1

Bevoegdheden van bestuursorganen dienen bij of krachtens de wet te zijn toegekend: legaliteitsbeginsel. Dit kan soms een wet in formele zin zijn en soms een gemeentelijke verordening. Er zijn verschillende manieren van bevoegdheidsverkrijging. Wat is attributie?

Answer 1

Het scheppen van een nog niet bestaande bevoegdheid en het toedelen daarvan aan een bestuursorgaan. Voor attributie is een basis in een wettelijk voorschrift vereist (legaliteitsbeginsel), bv. art. 147 Gemeentewet en art. 2:25 APV Leiden

Question 2

Wat is delegatie?

Answer 2

art. 10:13 Awb: Onder delegatie wordt verstaan: het overdragen door een bestuursorgaan van zijn bevoegdheid tot het nemen van besluiten aan een ander die deze onder eigen verantwoordelijkheid uitoefent.
Delegatie geschiedt slechts indien in de bevoegdheid daartoe bij wettelijk voorschrift is voorzien (art. 10:15 Awb). Delegatie brengt wijziging aan in de wettelijke bevoegdheidstoedeling.
Zie art. 10:13-10:21 Awb voor wanneer delegatie mogelijk is

Question 3

Aan welk woord in een artikel kan je zien dat het gaat om delegatie?

Answer 3

Overdragen bv. art. 156 lid 1 Gemeentewet

Question 4

Wat is mandaat? zie 10:1-10:12 Awb

Answer 4

Art. 10:1 Awb: Onder mandaat wordt verstaan: de bevoegdheid om in naam van een bestuursorgaan besluiten te nemen. Vaak mandaat aan ambtenaar (bv. hoofd afdeling vergunningverlening). Beschikking wordt NAMENS het bestuursorgaan genomen.

Question 5

Aan welk woord kan je mandaat herkennen in een brief?

Answer 5

Namens

Question 6

Bij wie ligt de bevoegdheid en verantwoordelijkheid bij mandaat?

Answer 6

Bij de mandaatgever (oorspronkelijke bestuursorgaan), de bevoegdheid gaat dus niet over. Art. 10:7 Awb. Een bestuursorgaan kan algemene en specifieke aanwijzingen geven (art. 10:6 Awb)

Question 7

Wat is een besluit?

Answer 7

art. 1:3 Awb. Een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling

Question 8

Er zijn drie soorten overheidshandelen. Welke zijn dit en wat valt eronder?

Answer 8

• Feitelijk handelen bv. het geven van een voorlichting, het bouwen van een gebouw
• Privaatrechtelijke rechtshandelingen bv. het verkopen van een stuk grond als eigenaar
• Publiekrechtelijke rechtshandelingen bv. verstrekken van een vergunning voor een evenement

Question 9

Waarom is het relevant om onderscheid te maken tussen overheidshandelen?

Answer 9

• Verschillende normeringen in de Awb. Bepaalde artikelen gelden voor bepaalde mensen
• Rechtsbescherming. De bestuursrechter oordeelt over besluiten, maar niet over alle besluiten.

Question 10

Waar oordeelt de civiele rechter over?

Answer 10

Over de handelingen waar de bestuursrechter niet over oordeelt, namelijk: feitelijke handelingen, privaatrechtelijke handelingen en niet-appellabele besluiten

Question 11

Wat zijn de vier elementen van een besluit?

Answer 11

• Schriftelijke beslissing
• Bestuursorgaan
• Publiekrechtelijke
• Rechtshandeling

Question 12

Wat wordt er verstaan onder schriftelijk en beslissing bij een schriftelijke beslissing?

Answer 12

Schriftelijk: alles dat letters heeft, bv. briefen en emails. Geen mondelinge mededelingen, stoptekens etc.
Beslissing: Er moet een wilselement aanwezig zijn (ontbreekt bij louter informatieve mededeling)

Question 13

Wat wordt er verstaan onder een bestuursorgaan?

Answer 13

• Een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld
• Een ander persoon of college met enig openbaar gezag bekleed

Question 14

Wat wordt er verstaan onder publiekrechtelijk?

Answer 14

Een rechtshandeling is publiekrechtelijk als bij of krachtens een wet in formele zin exclusief aan een bestuursorgaan een bevoegdheid is verleend. Wij burgers mogen het dus niet doen.

Question 15

Wat houdt een rechtshandeling in?

Answer 15

Een rechtshandeling is gericht op rechtsgevolg. Dat houdt in:
- Een verandering in de bevoegdheden, aanspraken, rechten en plichten, dan wel de vaststelling van de juridische status van een persoon of zaak.
- De rechtsgevolgen moeten beoogd zijn.
- Het moet gaan om externe rechtsgevolgen, dus geen beslissingen die louter gericht zijn op het interne functioneren van een deel van de overheid

Question 16

Wat zijn voorbeelden van een publiekrechtelijke rechtshandeling?

Answer 16

• Verlening bouwvergunning
• Oplegging boete
• Verstrekking van subsidie
• Aanwijzing als monument

Question 17

Welke soorten besluiten zijn er?

Answer 17

• Beschikking
• Besluit van algemene strekking (B.a.s.)

Question 18

Wat is een beschikking? art. 1:3 lid 2 Awb

Answer 18

Een besluit voor een individueel en concreet geval bv. uitkering, vergunning, subsidie, ontheffing, boete

Question 19

Er zijn begunstigende en belastende beschikkingen. Wat zijn belastende beschikkingen?

Answer 19

Deze bevatten belastende elementen waaraan moet worden voldaan. Een beschikking is belastend als er een last wordt opgelegd of een verlangde begunstiging niet wordt gegeven. vb. Het toepassen van bestuursdwang. Bij belastende beschikkingen heeft het bestuursorgaan een wettelijk voorschrift nodig.

Question 20

Wat is een begunstigende beschikking?

Answer 20

Beschikkingen waarbij de burger gunstige dingen krijgen Bv. subsidies, vergunningen, schadevergoeding. Hier heeft het bestuursorgaan niet altijd een wettelijk voorschrift nodig (art. 4:23 lid 3 sub d Awb)

Question 21

Wat is het verschil tussen vrije beschikkingen en gebonden beschikkingen?

Answer 21

• Vrije beschikkingen: de wet geeft niet precies aan of en hoe je een bevoegdheid moet gebruiken. Marginaal toetsen/terughoudend
• Gebonden beschikkingen: Door de wet wordt precies aangegeven hoe een bevoegdheid moet worden gebruikt. bv. Omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen. Vol toetsen.

Question 22

Naar welke rechter wordt er gegaan bij een beschikking?

Answer 22

Bestuursrechter

Question 23

Het onderscheid tussen beschikking en besluit van algemene strekking is niet altijd gemakkelijk te maken. Er moet getoetst worden aan wat criteria. Welke en wat houdt het in?

Answer 23

• Persoonscriterium: is het aantal personen duidelijk bepaalbaar en gesloten (en dus niet voor uitbreiding vatbaar)?
  OF
• Zaakscriterium: is het besluit genomen met het oog op de hoedanigheid of de bijzondere eigenschappen van het object?
  Zo ja, dan beschikking,
  Zo nee, dan is het een besluit van algemene strekking

Question 24

Welke soorten besluit van algemene strekking zijn er?

Answer 24

• Algemeen verbindend voorschrift (avv)
• Beleidsregel
• Plannen
• Overige besluiten van algemene strekking –> concretiserend besluit van algemene strekking

Question 25

Wat is een cbas?

Answer 25

Overige b.a.s. Het is een restcategorie: Het is wel een besluit maar geen beschikking, avv of beleidsregel. Het is een concretiserend besluit van algemene strekking. Het concretiseert een algemene norm: algemeen wat betreft de geadresseerden, maar concreet wat betreft het object of de periode

Question 26

Wat is een voorbeeld van een cbas?

Answer 26

• Gebiedsaanwijzingen
• Vaststelling geluidszone

Question 27

Naar welke rechter moet worden gegaan met een cbas?

Answer 27

Bestuursrechter

Question 28

Wat is een avv? En wat wordt er met alle termen bedoeld?

Answer 28

• Naar buitenwerkende –> gericht op de burger en dus niet intern
• Bindende –> bindt de overheid, maar ook de burger gebod, verbod, je moet je er aan houden
• Algemene regels, die –> gericht tot een ieder, te herkennen aan ‘eenieder’
• Zich voor herhaalde toepassing lenen –> geldt altijd
• En zelfstandige normen bevatten –> geen andere regels nodig

Question 29

Wat is een goed voorbeeld van een avv?

Answer 29

Een APV, bestemmingsplannen

Question 30

Naar welke rechter moet worden gegaan voor een avv?

Answer 30

Naar de civiele rechter

Question 31

Wat is een beleidsregel? art. 1:3 lid 4 Awb

Answer 31

Bij besluit vastgestelde algemene regel, niet zijnde een avv, omtrent de afweging van belangen, de vaststelling van feiten of de uitleg van wettelijke voorschriften, bij het gebruik van een bevoegdheid van een bestuursorgaan

Question 32

Naar welke rechter moet worden gegaan als er sprake is van een beleidsregel?

Answer 32

Civiele rechter

Question 33

Wat is er kenmerkend aan beleidsregels?

Answer 33

• Het lijkt op een avv, maar het bindt alleen het bestuursorgaan zelf (geen externe werking)
• Burgers kunnen er wel een beroep op doen via de werking van het vertrouwensbeginsel: indirecte binding
• Er is geen bijzondere wettelijke grondslag nodig voor het maken van een beleidsregel
• Inherente afwijkingsbevoegdheid

Question 34

Wat is inherente afwijkingsbevoegdheid? art. 4:84 Awb

Answer 34

Het bestuursorgaan handelt overeenkomstig de beleidsregel, tenzij dat voor een of meer belanghebbenden gevolgen zou hebben die wegen bijzondere omstandigheden onevenredig zijn in verhouding tot de met de beleidsregel te dienen doelen

Question 35

Wat is een strategisch besluitbegrip?

Answer 35

Soms is een besluit geen officieel besluit, maar wordt het aangemerkt als besluit, omdat de bestuursrechter vindt dat hij bevoegd zou moeten zijn, ondanks dat er niet is voldaan aan de criteria van art. 1:3 lid 1 Awb: bieden van bestuursrechtelijke rechtsbescherming

Question 36

Er zijn verschillende soorten strategisch besluitbegrip. Welke?

Answer 36

• Geen rechtsgevolg
• Een waarschuwing
• Een privaatrechtelijke rechtshandeling in het kader van de publieke taak
• Bestuurlijk rechtsoordeel

Question 37

Wat zijn voorbeelden van geen rechtsgevolg die toch wel rechtsbescherming bieden?

Answer 37

• De afwijzing van een aanvraag is ook een beschikking art. 1:3 lid 2 Awb
• Tegen de weigering een besluit te nemen staat bezwaar en beroep open art. 6:2 sub a Awb
• Tegen het niet tijdig nemen van een besluit staat bezwaar en beroep open art. 6:2 sub b Awb

Question 38

Wat kan er gezegd worden over of een waarschuwing een besluit is?

Answer 38

Een waarschuwing heeft geen rechtsgevolg en is dus in beginsel geen besluit, maar als waarschuwing onderdeel is van een wettelijk sanctieregime is wel sprake van een besluit, zie uitspraak bestuurlijke waarschuwing

Question 39

Wat is een bestuurlijk rechtsoordeel?

Answer 39

Een als definitief bedoeld oordeel van een bestuursorgaan, niet zijnde een louter informatieve mededeling, over de toepasselijkheid van een wettelijk voorschrift. Dit dient normaal gedaan te worden via de reguliere weg: vergunning aanvragen en wachten op antwoord, maar soms is die weg ‘onevenredig bezwarend. Het rechtsoordeel dat geen vergunning nodig is, wordt daarom soms met een besluit gelijk gesteld. Zie uitspraak Bovenleidingportalen Duiven

Question 40

Op welke manier kan de reguliere weg onevenredig bezwarend zijn?

Answer 40

• Vanwege de kosten van een vergunningsprocedure
• Omdat er anders onomkeerbare gevolgen ontstaan.

Question 41

Wat is een gedoogverklaring?

Answer 41

Iets dat is illegaal is, maar dat er niet handhavend opgetreden zal worden

Question 42

Wat volgt er uit uitspraak Gedoogde Hoogeloonse stal?

Answer 42

Dat een gedoogverklaring geen strategisch besluit meer is. Dat geldt zowel voor de verlening, de weigering als de intrekking van gedoogverklaringen.