Week 1: expansie Flashcards
Wat waren de belangrijkste drijfveren achter de overzeese expansie in de vroegmoderne tijd?
Handel, verkenning, kolonisatie en missionariswerk. Ook economie: toenemende populatie en economie na de zwarte dood. Religie: verlengen van de reconquista. Dynamische geest: renaissance had opgeroepen tot het verwerven van kennis over onbekende gebieden.
Welke technologische ontwikkelingen hebben de globalisering mogelijk gemaakt?
De ontwikkeling van scheepsbouw, navigatietechnologie, kartografie en vuurwapens.
Welke Europese landen speelden een belangrijke rol in de vroege fase van overzeese expansie en globalisering?
Portugal, Spanje, de Nederlandse republiek, Engeland en Frankrijk.
Hoe veranderden de Europese economieën als gevolg van de overzeese expansie?
Ze werden gericht op de productie van goederen voor de wereldmarkt en werden geïntegreerd in een wereldwijd handelssysteem. Het beheren van overzeese handel werd een deel van de regering.
Wat was het belang van de trans-Atlantische slavenhandel voor de overzeese expansie
Het leverde grondstoffen voor Europese industrie, financierde Europese handel en stimuleerde de economische ontwikkeling van Amerika.
Wat zijn de grootste kernpunten van de VOC?
De VOC had een monopolie en soevereine rechten, dit betekende dat zij oorlog konden voeren, hadden het recht op rechtspraak en vrede sluiten. De VOC was een grote politieke speler. Het monopolie zorgde voor beheersing van prijzen en soevereine rechten zorgden voor de bescherming van hun handelsverdragen.
VOC had een uitgestrekt handelsimperium en een unieke positie in delen van Azië (NL kooplieden waren de enige niet-Aziatische kooplieden die hier handel mochten drijven).
Wat zijn de grootste kernpunten van de WIC?
Niet gemonopoliseerd maar uiteindelijk winstgevender dan de VOC. Startte de trans-atlantische driehoekshandel.
Wat was de afro-Euraziatische handel voorafgaand aan de Europese expansie?
Dit was een belangrijke voorloper van de Europese expansie. Handel omvatte de uitwisseling van goederen, ideeën en culturen tussen Azië, Afrika en Europa via de Zijderoute, Sahara-woestijnroute en Indische Oceaanroute. Begon al eeuwen voor de expansie.
Wat waren de belangrijkste handelssteden van de afro-Euraziatische handel?
Handelssteden zoals Venetië, Genua en Constantinopel waren de knooppunten van de handel tussen Azië, Afrika en Europa.
Wat is de theorie van Kenneth Pomeranz in ‘the great divergence’?
Theorie over de verschillen van welvaart in de wereld. De industriële revolutie en overzeese expansie van Europa heeft welvaart vooruit getild.
Bestaat uit combi van land en toegang tot kolen:
Grote hoeveelheid land –> resource trap –> welvaart (resource trap bepaald het plafond voor welvaart). Vergroot de hoeveelheid land –> meer resources –> meer geld/bevolking/economie/arbeid
Hoe kan je de theorie van Pomeranz toepassen in de vroegmoderne tijd?
Europese grootmachten begonnen overzeese gebieden te koloniseren (meer land) en sloten zich aan bij de bestaande slavenhandel in Afrika (meer resources). Engeland had toegang tot kolen (dicht onder de grond) –> meer arbeid –> kickstart naar industriële revolutie.
Wat is de theorie van Robert Allen in ‘the british industrial revolution in global perspective’?
Hij is een tegenstander van Pomeranz die zegt dat de lonen in Engeland hoog waren en ze goedkope energie kosten hadden –> dit maakte het economisch rationeel om energie te gebruiken ipv arbeiders. Hij zegt dat de industriële revolutie het resultaat was van unieke factoren.
Wat is de theorie van Jan Luiten van Zanden in ‘the long road to the industrial revolution’?
Opleidingsniveau en human capital hadden invloed op ontstaan industriële revolutie. Industrialisatie was een lang en complex proces dat zijn wortels had in pre-industrieel Europa, het werd beïnvloed door institutionele veranderingen, internationale handel, kennis, vaardigheden en ervaringen die mensen in staat stelden bij te dragen aan economische groei.
Wat was de theorie van Joel Mokyr in ‘a culture of growth’?
De verlichting zorgde voor de industriële revolutie –> culturele en intellectuele transformatie beïnvloedde niet alleen de maatschappij maar ook de economie omdat er een grotere nadruk ontstond op innovatie en technologische vooruitgang die leidde tot de industriële revolutie.
Verdrag van Torsedillas: (1494)
Een verdrag die de wereld verdeelde tussen Spanje en Portugal. Spanje kreeg het westelijke gedeelte en Portugal het oosten.