Week 1 Flashcards
Uit welke weefsels kan osteogenese (verbeening) plaatsvinden?
- mesenchymaal bindweefsel platte botten doen het zo
- hyalien kraakbeen (intersitiele lenge=tegroei): pijpbeenderen
hoe ontwikkelen pijpbeenderen zicht?
- als er bloedvaten aaangwezig zijn
- lengtegroei vanuit epifysaischijven
- breedtegroei vanuit periost : bindweefsel gaat aan het bot zitten
welke krachten vangen bind- en botweefsel op?
bot: compressiekrachten
bindweefsel: tractiekrachten
waar bestaat gewrichtskapsel uit?
- membrana fibrosa
- membrana synovialis
principes voor veilig opereren?
- Voorkomen schade aan zenuwen en bloedvaten (vooral venen moeilijk te herstellen)
- Internervous plane
- Voorkomen weefselschade (druk, hitte tractie)
- Minimaal invasief
- Kennis anatomie ( maar ook de variaties want ieder mens is anders)
Wat is fascie?
bindweefsellaag over de spier heen die compartimenten met neurovasculaire bundels sluiten
wat is het retinaculum?
uitlopers van fascie van de belangrijkste structuren die het gewricht laten bewegen
wat is aponeurose?
uitloper van de fascie van de spier die door veel tractie verdikt is
wat is een bursa?
met vocht gevuld zakje tussen een pees en onderliggende structuur
wat is meniscus?
onstaat onder invloed van beweging
welke gewrichtsbehandelingen zijn er?
- arthroscopie (en endoscopie)
- arthroplastiek: kunstgewricht
- arthrodese: verstijven
- arthrolyse: losmaken
- arthroscentese: gewrichtspunctie
- synovectomie
welke ossale behandelingen zijn er?
- osteotomie: doorsnijden, zagen of beitelen
- osteosynthese: verbinden
- verlengen
- inkortgen
- resectie
- excochleatie
- bottransplantatie: homoloog/ autoloog
- nettoyage
hoe kan je een pees behandelen?
- hechten
- verlengen
- nettoyage
- vastzetten
Hoe kan je een ligament behandelen?
- hechten
- reinsertie
- reconstructie
- shrinking
Hoe kan je een fascie behandelen?
- fasciotomie
- fasciectomie
- fascieplastiek
Hoe kan je een bursae behandelen?
- bursectomie
- drainage bursa
- injectie bursa
Hoe kan je een spier behandelen?
resectie
hoe kan je een zenuw behandelen?
- decompressie
- transpositie
- hechting
Uit welke 4 gewrichten bestaat het shoudergewricht?
- glenohumeraal gewricht
- arcomioclaviculair
- sternoclaviculair
- scapulothoracaal
schouderklachten
-pijn
- functiebeperking: verlies ROM of krachtsverlies
dd cuff atrofie
- glenohumorale artrose
- acromioclaviculaire afwijking
- cervicale wervelkolom pathologie
- frozen shoulder
- suprascapulaire neuropahtie
- niet-orthopedisch
- glenohumerale instabiliteit
- m. infraspinatus en supraspinatus letsel
painfull arc test
bij rotatorcuff afwijking pijn bij abductie tussen 60 en 120 graden
internal rotation lag test
arm kan niet op rug blijven = letstel m. subscapularis
external rotation lag test
externe rotatie in 90 graden flexie niet vasthouden = probleem m. supraspinatus en m. infraspinatus
drop arm test
functie m. supraspinatus
subluxatie schouder
instabiele schouder maar nog geen luxatie
instabiliteit schoudergewricht door
- gewrichtscongruentie
- gewrichtsversie
- glenoid met labrum
- kapsel
- rotatorcuff
- bicepspees
- negatieve druk
- scapulothoracale beweging stand
welke soorten instabiliteit zijn er?
- TUBS, post traumatisch
- AMBRI
Wat is de opbouw van revalidatie?
- eerst moeten propriosepsis en cooirdinatie goed zijn
- dit moet zorgen voor lokale stabiliteit
- dan kan kracht en uithoudingsvermogen worden getraind
- hierna kan functioneel worden getraind
Welke manieren zijn er om te reponeren?
- chinese tractie bij anterieure luxatie
- klassieke manier van hippocratis (met voet)
- elegante manier van hippocrates (met doek in oksel)
Wat is een Hill- Sachs laesie?
cortikale deuk in kop humerus na anteriereure luxatie
wat is een bankard laesie?
labrum glenoidale is beschadigd
omartrose
- artrose schouder
- verlies kraakbeen en osteofytvorming
- therapie: aanpassen belasting, anagelica en oefentherapie, schouder prothese (maar eerst conservatief)
biomechanica
studie van structuur en functie van biologische systemen
kinematica
beschrijving beweging zonder naar oorzaak te kijken
dynamica
beschrijft verband kracht en beweging
statica
systemen in rust
materiaalkunde
relatie kracht en vervorming
Hoofdfuncties botten
- bescherming
- ondersteuning
- beweging
- aanhechting van spieren en banden
- aanmaak bloedcellen
- schok absorptie
- geluidsiverdracht
- calcium opsalg
verschillen corticaal en spongieus bot
- compact vs sponsachtig en open
- corticaal is minder poreus
- cortiCaal heeft minder rek –> breekt eerder
- corticaal kan grotere spanning verdragen
functies gewrichtskapsel
- Houdt botten bij elkaar
- Mechanoreceptoren en propriosepsis, meestal aan eind van beweging
- Beschermd gewricht tegen abnormale bewegingen
functies ligamenten
- Verbinding tussen botten
- Beperken gewrichtsexcursie
- Geleiden beweging
typen collageen vezels
- collagene: sterk en stijfheid
- elastische: rekbaarheid onder belasting
- reticulaire vezels: steun, volume en vorm
plat gewricht
Voet of SI- gewricht
- Geschikt voor compressie
- Ongeschikt voor dwarskrachten/ afschuiving
- Weinig dragbaar
Geschikt voor grote buigende momenten
bol gewricht
Heup of schouder:
- Minder voor buigend moment
- Grotere momentarm om dit naadeel te overwinnen
- Gewoonlijk zeer draaibaar
- Voor grote dwarskrachten (heft weerstand tegen afschuiving)
Mobilidatie door buigend moment
krachten in ons lichaam
- Compressiekracht, 2 krachten tegen elkaar
- Tekkracht, botten uit elkaar
- Afschuifkracht, loodrecht op andere en zorgt dat botten weg van elkaar schuiven
wat doet calcium
- prikkelgeleiding
- spiercontracite
- immuunrespons
- bloedstolling
wat doet fosfaat
- energievoorziening
- DNA/ RNA
- Enzymen
welke signalen zijn voor calcium fosfaat huishouding?
- Vit D: verhoog Ca, verhoogd fosfaaat
- PTH: verhoogd CA, verlaagt fosfaat
- calcitonine: verlaagt Ca
- FDF23: verlaagt fosfaat
rachitis en osteomalacie oorzaak
te kort aan Vit D:
- te weinig in voeidng
- te weinig bloodstelling zonlicht
- malabsorptie
- onvoldoende 25-hydroxylering (leverziekten)
- onvloedoende 1- alfa hydroxylase activiteit (nierziekten)
- Vit D resistentie
- anti- epileptica gebruik
XLH
- genmutatie: verhoogde urine excretie van fosfaat door verhoogde FGF23 spiegles
- klein, verkromming benen en tandproblemen
- behandleing: fosfaatdrank en actief vit d of burosumab ( anti FGF 23
hyperparathyreoidie
- primair: afwijking in bijschildklier
- secundair: bij neiging tot daling calciumconcentratie: nieraandoening of vit D gebrek
- tertiar: bij secundair de bijschildklieren autonoom gaan functioneren
geeft:
- gegeneraliseerd botverlies
- subperiostale botresporptie
- multipele botcysten
- zout- en peper aspect schedel
-
risicofactoren osteoporose
- leeftijd
- geslacht
- prevalente fractuur
-positieve fam an - gewicht/ lengte
- corticorsteroidgebruik
- immobiliteit
secundaire oorzaken osteoporose
- endocrien: paratheroidie, hypogonadisme, hypercorticosolisme, laag vit d
- medicamenteus
- lever/ nierziekten
- auto- immuunziekten
behandeling patient met hoog risio op fractuur
- inname calcium en vit D
- gevarieerder voeding met voldoende zuivel, groente, noten en fruit
- gezonde levensstijl
- beweegadviezen
- valpreventie
- evt. medicatie
m paget
- osteitis deformans
- focale skeletaandoening
- teogenomen botombouw in 1 of meerdere botdelen
- acitiveit osteocalsten neemt toe daarna ook osteobalsten
- geen duidelijke oorzaak
Ziekte van Buchem
- genmutatie
- gebrek aan sclerostine
- veel bot metname in schedel
–> zenuwen door bot beschadigd