Volledige samenvatting Flashcards
Wat is de definitie van de WHO?
een (dynamische) staat van compleet lichamelijk, sociaal en mentaal welzijn en niet alleen de afwezigheid van ziekte of gebrek.
Wat zijn de 4 determinanten van gezondheid?
- Biologisch
- Medisch
- Psychologisch
- Sociaal
Wat wordt er weergegeven in de Ziekte-gezondheid continuüm?
Gezondheid wordt weergegeven in een schaal. Nummer 5 is neutraal, dit is het grensgebied. Vanaf 1 tot 5 is ongezond/ziek en vanaf 5 tot en met 10 is gezond/optimaal gezond
Wat is positieve gezondheid?
Een benadering binnen de gezondheidszorg dat niet ziekte, maar betekenisvol leven centraal stelt
Gezondheid =
Dynamisch aanpassen en in eigen regie
Wat zijn determinanten?
Factoren die de gezondheid van mensen beïnvloeden
Welke 5 determinanten vallen binnen positieve gezondheid?
- Endogeen: intern milieu (human biology) = persoonsgebonden
- Exogeen: fysieke omgeving en maatschappelijke omgeving
- Leefstijl & gezond gedrag (lifestyle)
- Maatschappij
- Medische zorg en preventie
Waaruit kunnen gezondheidsverschillen ontstaat? (2)
- Fysieke omgeving en psychosociale factoren
2. SES (hoger opgeleiden vs. lager opgeleiden)
Welke verschillen zien tussen hoger opgeleiden vs. lager opgeleiden? (6)
- Lager opgeleiden, vaker combinatie ongunstige leefstijlfactoren, weten minder goed de weg in de zorg , minder gezondheidsvaardigheden
- Hoger opgeleid: hogere levensverwachting (verschil in levensverwachting is 7 jaar, en jaren in goede gezondheid is 18 jaar)
- Psychische problemen
- Ongezondere leefstijl: roken, alcohol, groente & fruit eten, verzadigde vetten eten, beweging
- Mondzorgkunde: hogere SES > vaker naar tandarts & mondhygiënist.
- Kinderen van ouders met lage SES: vaker cariës > ernstigere behandelingen > angst voor tandarts
Welke effecten kan SES op de mondgezondheid hebben? (2)
- Mondzorgkunde: hogere SES > vaker naar tandarts/mondhygiënist.
- Kinderen van ouders met lage SES: vaker cariës > ernstigere behandelingen > angst voor tandarts
Wat is de definitie van preventie?
Het totaal van maatregelen, zowel binnen als buiten de gezondheidszorg, die tot doel hebben de gezondheid te bewaken en te bevorderen door ziekte en gezondheidsproblemen te voorkomen.
Voorkomen van gezondheidsproblemen en behouden van gezondheid en kwaliteit van leven door verandering in leefstijl en gezond gedrag.
- Omslag van zorg naar preventie & zelfmanagement support in behandeling door paramedici.
In welke 3 soorten preventie kan het worden onderverdeeld + wat houdt het in?
- Primaire preventie
Universeel - Maatregelen gericht op algemene populatie - Secundaire preventie
Selectief - Mensen in beeld brengen die extra risico lopen - Tertiaire preventie
Geïndiceerd & zorggerelateerd - Individueel, voorkomen van gezondheidsproblemen bij mensen die al een ziekte hebben
Waarop is secundaire preventie gericht?
Gericht op mensen met een verhoogd risico en/of beperkte symptomen
Combinatie t.a.v. gezondheidsfactoren, gedrag en/of gezondheidsproblemen
Waarop is tertiaire preventie gericht?
Een zo goed mogelijke gezondheid
Goede mondverzorging door verpleegkundigen bij zorgafhankelijke patiënten
Stel: je zit als kind in een rolstoel vanwege een spieraandoening
- Goede (WMO) voorzieningen (zoals rolstoelfiets) en trainen van je spieren en zelfstandig functioneren zijn essentieel voor behouden van kwaliteit van leven op latere leeftijd.
Wat houdt case-finding in?
(beperkte schaal): opsporen van aandoeningen in beginstadium en vroegtijdig behandelen (bv. onderzoek
Wat is het vertrekpunt van zelfmanagement?
de gewenste leefstijl en gedragsverandering
Wat is de definitie van zelfmanagement?
Het omgaan met de eigen gezondheid en zelfmanagement gedrag verbeteren binnen de persoonlijke mogelijkheden en met support van zorgprofessionals
Patiënt-activatie
In welke 3 fasen werkt dit?
Fase 1: begrijpen van informatie
Fase 2: shared-decission making
Fase 3: actie ondernemen
Wat zijn effectieve interventies voor zelfmanagement? (5)
- Afgestemd op behoeften, kenmerken en leefomstandigheden van patiënten (incl. Laaggeletterdheid en culturele diversiteit)
- De patiënt is in staat om probleem te managen en heeft vertrouwen in eigen kunnen
- De patiënt wordt ondersteunt bij ontwikkelen van vaardigheden en communicatie met professionals; waaronder uiten van voorkeuren en wensen
- Support en samenwerking met interprofessioneel
- Stellen van doelen en uitwerken van actie plannen
Wat kunnen effecten zijn van goede preventie en waarmee moet je rekening houden (communicatie, geven van info) ?
- Begrijpen en onthouden van informatie; de patiënt herinnert zich na afloop ong. 50%
- Informatie opnemen bevorderen?
• Besteed tijd aan het onderwerp
• Verklein fysieke afstand
• Houd rekening met primacy en recency effect; belangrijkste informatie eerst + herhaal
• Houd rekening met relevantie, selectieve waarneming en angst van patiënt - Patiënt participatie
- Nemen van goede beslissingen gerelateerd aan probleem
- Gedrag uitvoeren
- Omgaan met bijwerkingen en symptomen
- Verbeterd welbevinden
- Betere zelfregulatie en omgang met het gezondheidsprobleem
- Hogere tevredenheid
- Betere toegang tot de zorg; minder gebruik ervan
Wanneer vraag je naar de motivatie in de stadia van gedragsverandering?
Contemplatiefase
Wat houdt therapie-trouw in?
Mate waarin de patiënt zich houdt aan het advies dat jij geeft
Wat is Concordance?
De patiënt maakt samen met de professional afspraken rond zelfmanagement en vastgelegd in een plan > overeenstemming.
- Shared decision making is belangrijk!
Wat is Non-concordance
Afspraken worden niet nagekomen
- Kan liggen aan: patiënt, gezondheidsprobleem, behandeling, context van zorg, mate van controle (sociaal wenselijke antwoorden)
Gedeelde besluitvorming en zelfmanagement
Is shared decision making patiënt specifiek?
Ja
Waarom is shared decision making van belang? (2)
- Bouwt voort op expertise van professional
- Samenwerken tijdens het hele behandelproces.
3 stappen model
Toename van kennis en technologie
Waarin heeft een historische verschuiving plaatsgevonden?
Er heeft een historische verschuiving plaatsgevonden van curatie van de individuele patiënt naar preventie van ziekte op collectieve schaal
Het ontleden van een overledene door kerkelijke wetgeving verboden. Waarbij was het wel mogelijk?
Misdadigers
Tegenwoordig stellen veel mensen hun lichaam regelmatig beschikbaar aan de wetenschap en daardoor is kennis over ziekte en gezondheid, ook na de dood, nog mogelijk. Waaraan heeft dit bijgedragen?
Aan de pathologische anatomie
Waarom was experimentele fysiologie en moleculaire biologie wat later mogelijk?
Omdat later in de Gouden Eeuw ontwikkelingen van de microscoop plaatsvond door Antoni van Leeuwenhoek.