5. Organisatie gezondheidszorg, wet- en regelgeving Flashcards
Het Nederlandse zorgstelsel heeft een publiek en privaat karakter. Leg uit.
Overheid niet direct betrokken bij uitvoering van wetten in zorg, maar dat bepalen zorgaanbieders, zorgverzekeraars en verzekerden samen
> Zorgpartijen hebben vrijheid en kunnen concurreren> concurrentie en marktwerking zorgen voor prikkels om kwalitatief en doelmatig te werken
Hoeveel lijnen zorg heeft Nederland?
De 0e (GGD’s), 1e (huisartsen, tandartsen, mondhygiënisten), 2e (ziekenhuis), 3e (speciale instellingen: geestelijke en somatische gezondheidsproblemen)
Welke wetgeving is hoger: de Europese of Nederlandse wetgeving?
De Europese, maar de Europese wetgeving bepaalt niet alles over wat er in een land gebeurd
Waar is de Nederlandse regelgeving van afgeleid?
De wetten (richtlijnen, veldnormen, beroepsprofiel/gedragscode)
Wat houdt de zorgverzekeringswet (ZVW) in? (4)
- Regelt basisaanspraken op zorg (wat valt binnen basispakket en welke zorg niet)
- Verplicht burgers tot het afsluiten van basiszorgverzekering (verplicht eigen risico)
- Regelt dat zorgverzekeraars iedereen moeten toelaten tot basiszorgverzekering
- Regelt financiering van basiszorgverzekering
Wat houdt de Wet Langdurige Zorg (WLZ) in? (4)
- Meest kwetsbare groepen (dementie, verstandelijke en/of lichamelijke beperktheid)
- Regelt zorg voor burgers die blijvend 24-uurszorg en permanent toezicht nodig hebben
- Regelt dat burgers met indicatie Centrum Indicatiestelling Zorg recht hebben op zorg (aan huis of in instelling)
- Verplicht zorgkantoren regionaal voldoende zorg in te kopen of pgb’s te verstrekken
Wat houdt de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) in? (5)
Gericht op participatie
- Regelt gemeentelijke verantwoordelijkheid voor maatschappelijke ondersteuning
- Lichamelijke, verstandelijke, psychische beperking
Zo lang mogelijk thuis wonen
- Beschermd wonen (psychosociale problemen) en opvang indien mogelijk
- Huishoudelijke hulp, dagbesteding, begeleiding, kortdurend verblijf zorginstelling
Wet geeft geen recht op zorg, maar bedoeld als aanvulling op wat burger en zijn netwerk zelf niet kunnen
Wat houdt de Wet Publieke Gezondheidszorg in? (4)
- Regelt organisatie van publieke gezondheidszorg
- Regelt bestrijding van infectieziekten
- Regelt opsporing van ziekten via bevolkingsonderzoeken
- Regelt dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor gezondheidsbevordering en jeugdgezondheidszorg
Wat houdt de Jeugdwet in? (4)
Onder de 18 jaar:
- Regelt gemeentelijke verantwoordelijkheid voor hulp aan kinderen, jongeren en hun ouders
- Hulp bij opgroei-, opvoedings- en psychische problematiek
- Kinderbescherming, jeugdreclassering
- Advies en verwerking meldingen huiselijk geweld en kindermishandeling
Deze wet geeft geen recht op zorg, maar vult aan op wat het gezin zelf niet kan
Wat houdt de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG) in? (6)
Doel:
- Kwaliteitsbewaking
- Relatie zorgverlener/patiënt
- Tegengaan ondeskundig en onzorgvuldig handelen:
· Voorbehouden handelingen
· Zelfstandige bevoegdheid: zonder supervisor die meekijkt
· Functionele zelfstandigheid: functioneel zelfstandig uitvoeren onder toezicht van bv. tandarts
Art. 34: wettelijke titel (mondhygiënist), rechtstreeks toegankelijk, functioneel zelfstandige bevoegdheid
Art. 36A: volledig zelfstandig bevoegd, geregistreerd mondhygiënist, tuchtrecht!
Wat houdt de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) in? (5)
- Overeenkomst tussen patiënt en zorgverlener
- Inspanningsverbintenis
- Rechten patiënt: informed consent, inzagerecht dossier
· Plicht: alle informatie vertellen - Rechten en plichten zorgverlener
Wat houdt de Wet Kwaliteit Klachten en Geschillen Zorg (WKKGZ) in? (5)
- Regelt kwaliteit van zorg door zorgaanbieders
- Ook voor zelfstandig ondernemende mondhygiënist
Plichten - Klachten- en geschillenregeling
- VOG kwetsbare groepen
- VIM-systeem (melden van incidenten)
Wat houdt de Europese Verordening Gegevensbescherming (AVG) in?
- Regelt bescherming persoonsgegevens van burgers
- Persoonsgegevens: alle informatie over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon
- Bijzondere persoonsgegevens: gegevens die zo gevoelig zijn dat de verwerking ervan iemand privacy ernstig kan beïnvloeden
- Verwerken gegevens door mondhygiënist
· Persoonsgegevens: ja
· Bijzondere persoonsgegevens: medische diagnosen, verstrekken van gezondheidszorg
· Voorwaarde = Beroepsgeheim
Wat houdt de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) in?
Doel: alle werknemers moeten veilig en gezond kunnen werken (betrokkenheid werknemers en preventie meer centraal)
Regels voor alle plekken waar arbeid wordt verricht
- Kaderwet: geen regels over concrete risico’s, maar algemene bepalingen over het arbobeleid in bedrijven.
- 3 niveaus:
· Arbowet: algemene bepalingen
· Arbobesluit: uitwerking van arbowet (regels waaraan werkgever en -nemer zich aan moeten houden om arbeidsrisico’s tegen te gaan)
· Arboregeling: verdere uitwerking arbobesluit met gedetailleerde voorschriften
Wat houdt de Kernenergiewet in?
Legt basis voor bescherming tegen schadelijke gevolgen ioniserende straling
- Kerncentrales, radioactief afval, röntgenapparaten
Verplicht bepaalde vergunningen
- Apparaat moet geregistreerd worden bij de overheid
- Jaarlijks getest
- Bij- en nascholing
Wat houdt de Wet Medisch-Wetenschappelijk Onderzoek met mensen (WMWO) in?
Sprake van: Mensen worden onderworpen aan handelingen of hen gedragsregels worden opgelegd
Hoe wordt de (mond)zorg bekostigd? (3)
Door middel van:
- Verzekerden
· Gelijke premie (vanaf 18 jaar)
· Verplichte eigen risico (vanaf 18 jaar)
· Eigen bijdrage voor sommige zorg
- Zorgverzekeringsfonds
· Werkgever: inkomensafhankelijke bijdrage door werkgever
· Overheid: rijksbijdrage voor zorg onder 18 jaar
- Belastingdienst: zorgtoeslag (lage inkomens)
Wie is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het Nederlandse zorgstelsel en hoe kan dit worden beïnvloed?
Het rijk d.m.v.:
- Autoriteit Consument en Markt (ACM): toezicht op mededinging in de zorg
- Nederlandse zorgautoriteit (Nza): toezicht declareren, informatievoorziening
- Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ): toezicht en handhaving kwaliteit en veiligheid
Welke combinatiematen zijn er voor de effectevalutatie van de zorg (gezondheid in cijfers)?
QALY & DALY
Wat meet je met de QALY?
Het is de maat voor gezonde levensjaren x een getal tussen 0-1 voor kwaliteit van die levensjaren
Wat meet je met de DALY?
Years of life lost (YLL) + Years lived with disabilities (YLD), ofwel mortaliteit samen met morbiditeit
Met welke maat kan de tandheelkundige zorg worden geëvalueerd?
DMFS/T (Decayed, Missing, Filled Surfaces/Teeth)
Waarom is evaluatie van preventieve zorg moeilijk? (2)
- Het doel is onduidelijk (want iemand is nog gezond, en je weet niet of iemand ziek wordt of welke ziekte dat is)
- Gezondheidseffecten treden pas na lange tijd op (en dan is het niet aan te wijzen wie profijt heeft gehad en wie zonder preventie ziek zou zijn geworden)
Wat is de rol van de NL’se overheid in de gezondheidszorg?
Bemoeien met de toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg