VO.1 Contraceptie Flashcards

1
Q

Wat betekenen contraceptie, anticonceptie en interceptie?

A

Contraceptie =geheel aan maatregelen om een ongewenste ZS te voorkomen of een ZS teniet te doen
= zowel anticonceptie als interceptie

Anticonceptie = verhindering bevruchting

interceptie = het opvangen, onderscheppen en dus voorkomen van de innesteling na bevruchting = post-coitale contraceptie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

waaruit bestaat de pil en wat is de werking van de hormonen?

A

Uit:
- Oestrogeen
- Progestageen

Oestrogeen: stabieler endometrium
–> eigenlijk niet per se nodig

Progestageen:
- onderdrukking ovulatie en follikelgroei (onderdrukking hypofyse)
- verdikking cervixslijm, - slapper glad spierweefsel en
- dunner endometrium

Weert vooral door het progestagene component

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Is een stopweek nodig? Wat is het effect?

A

Nee niet nodig

Krijgt
- Aanzet follikelgroei
- schommelingen oestrogeengehalte –> kan leiden tot mastalge en misselijkheid
- Schommelingen in progestageen –> kan leiden tot stemmings-wisselingen en onttrekkings-hoofdpijn
Alleen maar nadeliger voor de betrouwbaarheid van de pil

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

wat zijn bijwerkingen van de pil?

A
  • gewichtstoename
  • hoofdpijn
  • misselijkheid
  • stemmings-wisselinge
  • libido verlies
  • gespannen borsten
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat moet men doen bij het vergeten van ≥ 2 pillen in welke week?

A

Week 1:
- Alsnog laatst vergeten innemen
- Afmaken strip
- Morning after pil bij coitus < 72 uur geleden of koperspiraal bij < 120 uur geleden
- aanvullende anticonceptie tot pil weer 7 dg ingenomen is

Week 2: 1 of 2 vergeten
- laatst vergeten innemen
- strip afmaken
- aanvullende anticonceptie tot pil weer 7 dg ingenomen is

week 3:
- laatst vergeten pil alsnog innemen
- doorgaan met volgende strip zonder pauze of een pauze nemen van 7 dagen vanaf de dag van eerste vergeten pil

Bij vergeten van 1 pil dient deze alsnog ingenomen te worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

wat is het nadeel van een stopweek?

A

Vanaf 7 dagen ontstaat er follikelgroei –> daarom nooit langer dan 7 dagen duren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

waarop zijn nieuwe ontwikkelingen van de pil gericht?

A

Met het oog op de vergeetachtigheid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

noem voorbeelden van nieuwe pil soorten en de voordelen hiervan?

A

Yaz pil: kortere stopweek, 24 combinatiepillen en 4 placebopillen

Of überhaupt met kortere stopweek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

wat is het nadeel van het doorslikken van de pil zonder stopweek?

A

Risico op doorbraakbloedingen of spotting

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Met welke interacties moet je rekening houden met pil gebruik?

A
  • als ziek of gebruik AB –> werkt minder goed
  • GNM die metabolisme in lever versnellen –> steroiden sneller afgebroken (anti-epileptica, rifampicine, griseofulvine)
  • Remmen van activiteit pil (aspirine, morfine, guanethidine, sommige benzodiazepinen)
  • verhogen activiteit pil (imipramine, diazepam, alprazolam, nitrazepam, CCS, metoprolol)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Noem 8 relatieve en 8 absolute contra-indicaties voor de pil

A

Relatief:
- Roken
- hypertensie
- hyper-cholesterolemie
- DM 1 of 2
- CVD bij ouders of broers/zussen < 60
- belaste familieanamnese voor veneuze trombose
- obesitas
- verhoogde middelomtrek

Absoluut
- ZS en kraambed tot 6 weken postpartum
- Leeftijd > 35 + roken
- VG met DVT/longembolie, CVA of ischemische hartziekte
- migraine met aura + roken
- trombofilie
- hormoon-afhankelijke maligniteiten (mamma en endometrium)
- ernstige leverfunctie stoornissen, cholesastitische icterus in ZS
- gebruik leverenzym reducerende GNM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wat is belangrijk voor het libido?

A

Androgeen (wordt onderdrukt door de pil)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Bij welke soort pil zijn vrouwen at risk voor trombose?

A

Alleen bij combinatie-preparaten –> NIET als alleen progestageen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

wanneer is de vrouw vruchtbaar?

A

Ovulatie vaak in het midden van de cyclus
- Als 28 dg: op dag 14
- Bij kortere of langere cyclus: luteale fase blijft meestal gelijk in lengte –> 14 dg voor de nieuwe menstruatie

Typisch is vaak de 4-5 dagen voor en de dag van ovulatie

LH-piek: 24-36h voor de ovulatie
Na de ovulatie zal de temp 0,3-0,5C stijgen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Noem een voorbeeld van een contraceptieve methode die
met timing te maken heeft ? wat zijn voor- en nadelen?

A

Periodieke onthouding obv
- kalender
- temp
- Billings-methode (slijm)

Voordelen:
- simpel
- goedkoop
nadelen:
- Geringe betrouwbaarheid
- Seksuele abstinentie nodig (vrijwillig bereid zijn om iets te laten)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wanneer zou je periodieke onthouding kunnen aanbevelen?

A

Bij een latente kinderwens

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Welke vier soorten contraceptie zijn er?

A
  1. “natuurlijk”
  2. Mechanisch
  3. Hormonaal
  4. Borstvoeding: LAM
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

welke mechanische zijn er?

A
  1. IUD
  2. Barriere: condoom, pessarium
  3. Sterilisatie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Welke barriere middelen zijn er?

A
  1. Pessarium occlusivum: kapje over de baarmoedermond icm spermicide middelen
    Duur: moet 8-10h blijven zitten om passage van zaadcellen te voorkomen
    Nadeel:
    - Kan lastig in te brengen zijn –> moet goed aansluiten
    - moet minimaal 6h na coïtus blijven zitten
    - beschermt niet tegen SOA’s
    voordeel:
    - niet zo merkbaar
    Effectiviteit: 88-94%
  2. Condoom (direct na coïtus verwijderen)
    Voordeel
    - makkelijk (moet wel goed)
    - verkleinen kans op SOA’s
    Nadelen: lastig, gedoe, minder betrouwbaar (hangt af van gebruik)
    Effectiviteit: 98%
  3. Vrouwencondoom, C-film: latex membraan (bedekt de binnenkant vagina) met een spermicide creme
    8-10h na coïtus laten zitten
    NIET bij
    - verzakking
    - recto- of cystocele
    Voordeel:
    - bescherming tegen SOA’s
    - kan direct voor coïtus ingebracht worden, maar mag ook enkele uren eerder
    - direct verwijderen na coïtus
    Nadelen:
    - eenmalig gebruik
    - meer voelbaar tijdens de coïtus
    Effectiviteit: 70-95%
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

wat zegt een effectiviteit van 98%?

A

Dat er van de 100 vrouwen, 2 zwanger raken bij het gebruik binnen 1 jaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

wat zijn algemene nadelen van barriere middelen?

A
  • sensibiliteit verlagen
  • minder betrouwbaar
  • gedoe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

wat is het werkingsmechansisme van IUD?

A

Licht ontstekingsinfiltraat in het endometrium en de tubae en verstoort het interne milieu –> spermatransport en implantatie tegengaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hoe lang werkt een spiraal? wat is de effectiviteit?

A

5-10 jaar

Zeer effect
- ZS-cijfer: 0,1-1,0

Zwangerschapscijfer = aantal vrouwen per 1000 die alsnog zwanger worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

wanneer kan een spiraal overwogen worden?

A
  • contra-indicaties voor de pil
  • vrouw die last heeft van de hormonen van de pil

Mirena
- menstruatie-stoornissen
- endometriose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

welke soorten spiraaltjes zijn er?

A
  1. koperspiraal: lokaal mechanisme
    - Koper: constant ionen afgeven
    - verandering interne milieu
    - constant ontstekingsinfiltraat in endometrium
    - Koper verstrekt de ontstekingsreactie
    Effect: immobilisatie spermacellen + bemoeilijkt innesteling eicel
  2. Mirena spiraal: geimpegneerd met levonogestrel (synsthetisch progestageen)
    Gevolg:
    - minder en minder hevige menstruaties = 85% reductie bloedverlies EN minder dysmenorroe
    Hoe:
    - progestageen
    - anovulatie, endometrium atrofie, indikken slijmvlies
    Effect: Meest betrouwbare IUD –> is dus eigenlijk IUD + hormonale component –> hoge betrouwbaarheid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

wanneer kunnen middelen met alleen progesteron gebruikt worden?

A
  • langdurige borstvoeding
  • migraine
  • contra-indicaties voor oestrogeen gebruik
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

wat is een mogelijk nadeel van de mirena spiraal en hoe vaak komt dit voor?

Wat is een nadeel van de koperspiraal?

A

25-30% merkt systemische endocriene effecten

Kan zorgen voor langere en hevigere menstruaties –> mn voor vrouwen die geen hormonen kunnen of willen gebruiken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

wat zijn bijwerkingen van de Cu-IUD?

A
  • menorragie
  • expulsie (vroegtijdig eruit werken van de spiraal)
  • infectie na insertie vaak vanuit het touwtje die vanaf de IUD nog in de vagina loopt –> risico dat wanneer touwtje te kort geknopt wordt deze in de cervix kan krullen –> alleen hysteroscopisch te verwijderen (geeft aanvankelijk pijn voor de man tijdens de coitus)
  • eerste maanden kan er licht bloedverlies zijn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

wat is het belangrijkste verschil tussen de koper en de mirena spiraal?

A

Beide verhinderen innesteling door ontstekingsinfiltraat

hormoonhoudend: ook effect op proliferatie en uitrijping endometrium
LET OP: GEEN remming van de ovulatie!!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Leg in meer detail uit wat er in de mirena spiraal zit?

A

52 mg levonorgestrel
–> geeft per dag 20 microgram af
plasma: 150-500 pg/ml (OAC: 1300-5500)

  • endometrium atrofie: hypo- en amenorroe
  • minder doorgankelijk cervixslijm
  • > 80% behoudt ovulatie
  • verlaagt risico op endometriumCa
31
Q

wanneer wordt een IUD geplaatst?

A

Tijdens de menstruatie omdat de cervix dan openstaat

32
Q

wat zijn contra-indicaties voor een IUD?

A
  • ZS
  • bloeding met onbekende oorzaak
  • actieve infectie
  • Maligne aandoening interna genitalia
  • Kleine uterus, uterus anomalie, dysmenorroe, menorragie
33
Q

wat wordt er na het plaatsen van een IUD gedaan?

A

Na 4-6 wk een controle echo om te kijken of hij goed zit –> in deze periode zouden evt complicaties moeten kunnen optreden

34
Q

Je bent bezig met het plaatsen van een IUD.
Je assistente waarschuwt dat de patiënte bleek wordt.
De patiënte valt flauw, liggend op de onderzoeksstoel.

wat is hier aan de hand?

A

Vasovagale reactie; reflexmatige reactie van het autonome ZS die kan optreden tijdens of vlak na het plaatsen van de IUD
–> veel voorkomend en komt door stimulatie van de n vagus

Kan komen door:
- stress of angst
- manipulatie cervix
- uterus contracties

Voorkomen door
- voorlichting
- ontspanning
- pijnbestrijding
- langzaam handelen

Handelen
- stoppen procedure
- veilige houding
- monitoren vitale functies
- geruststelling
- hersteltijd geven
- overweeg of procedure opnieuw of later

35
Q

Een IUD is zoekgeraakt
De draadjes zijn niet meer
zichtbaar.
Op de echo is niets te zien in
het cavum.
Wat nu?

A

in zeldzame gevallen kan het zorgen voor een perforatie door de baarmoederwand naar de buikholte

Laparoscopische verwijdering is nodig –> herplaatsing kan mogelijk niet meteen

36
Q

Hoe werkt sterilisatie van de vrouw?

A

Laparoscopie waarbij ofwel
- een clipje = Filshie clip op tuba
- lusje in de tuba en daaromheen een ringetje –> NIET meer gebruikt
- coagulatie van de tuba

Hysteroscopisch: veertje in de tuba –> fibrosering
Nadeel:
- kon 3 mnd duren voordat werkte
- kan ernstige pijnklachten blijven geven
Daarom NIET meer gebruikt!

37
Q

wat is de effectiviteit van sterilisatie van de vrouw?

A

BIj 0,5-2% treedt alsnog een ZS op

38
Q

Kan bij een vrouw na een sterilisatie, dit nog hersteld worden? Kan ze nog zwanger worden?

A

Nee definitief

Maar kan wel IVF

39
Q

wat zijn nadelen van sterilisatie bij de vrouw?

A

Complicaties die gepaard gaan met operaties en wondinfecties

40
Q

wat doen ze bij sterilisatie van de man?

A

Relatief simpel via de testes
Afbinden vas deferens en doorknoppen
= vasectomie

Na 3 mnd is de man infertiel –> semenanalyse doen

Mannen behouden ejaculatie, deze bevatten geen zaadcellen meer

LET OP: dit is geen castratie –> verwijderen testis

41
Q

Is sterilisatie bij een man omkeerbaar? wat zijn risicofactoren hiervoor?

A

Ja middels een vasovastomie –> hoe langer onderbroken, hoe kleiner de kans dat de vas deferens zijn functie weer oppakt

Na 1 jaar al fibrosering

Risicofactoren
- jonge leeftijd
- nieuwe relatie
- jong, jongste kind

42
Q

wat is het risico van een vasectomie?

A

bij 2-5% post vasectomy pain syndrome: blijvende pijn klachten

43
Q

Welke vormen van hormonale anticonceptie zijn er?

A
  1. Oestrogeen en progestageen
    - oraal combinatie preparaat
    - transdermaal
    - Vaginaal
  2. Progestageen
    - IUD
    - minipil
    - prikpil
    - Implanon
44
Q

wat is de Nuvaring?

A

Oestrogeen en progestageen component
Hierin veel progestageen –> werkt systemisch

Duur: blijft 3 weken zitten –> daarna verwijderen

Voordelen:
- Geen first-pass effect
- Wel betere betrouwbaarheid dan middelen die elke dag genomen moeten worden
LET OP: bij overgewicht wordt hij minder betrouwbaar

45
Q

wat is ERVA?

A

Pleister: elke paar dagen een nieuwe en gedurende 3 weken, dan 1 stopweek

Betrouwbaar: gelijk aan de OAC (maar wordt toch minder vaak gebruikt)

Ook geen first pass

46
Q

wat is de minipil? wat zijn de effecten? wat is kenmerkend?

A

Bevat alleen progestageen

  • Moet trouw ingenomen worden
  • kan ook door vrouwen in risicogroepen vaker gebruikt worden
  • bijwerking: spotting en amenorroe

Effect
- anovulatie
- atrofisch endometrium
- verdikking cervixslijm

47
Q

wat zijn specifiek voordelen van de minipil?

A
  • door meer vrouwen in risicogroepen gebruikt worden
  • kan bij borstvoeding gebruikt worden
48
Q

hoe werkt het met borstvoeding en menstruatie postpartum? Waarom kunnen deze vrouwen geen pil gebruiken?

A

Hyperprolactinemie
–> amenorroe

Door oestrogeen –> remmen hyperprolactinemie
–> geen borstvoeding

49
Q

wat is de prikpil? Wat zijn voor- en nadelen?

A

Enkel progestageen

Depot-effect: werkt eerst 3 mnd goed en daarna steeds minder

Voordeel
- niet elke dag ingenomen te worden, maar werkt voor 10-12 wk
- gebruikt worden door vrouwen uit bepaalde risicogroepen

Nadeel
- Effect kan tot 1 jaar erna van kracht zijn met bvb amenorroe

50
Q

wat is de Implanon?

A

Staafje dat onderhuids wordt ingebracht –> geeft progestageen af

Duur: 2-3 jaar blijven zitten (afh van BMI –> hogere BMI dan eerder 2 jaar)

Voordeel:
- zeer betrouwbaar

Nadeel
- invasief
- spotting

51
Q

wanneer hebben paren geen coïtus bij periodieke onthouding?

A

8-9 dagen voor en 2-3 dagen na de ovulatie

Niet tijdens menstruatie

52
Q

Welke mogelijkheden zijn er wanneer er onbeschermde coïtus heeft plaatsgevonden?

A
  1. Morning after pil
    A) Yuzpe methode: 2x2 met 2dd2 tabletten met LG en EE met een 12 uur interval
    B) Norlevo: binnen 72 uur met levonogestrel
    C) EllaOne: 1x1 ulipristalacetaat binnen 120h
    D) Mifegyne: niet in NL verkrijgbaar

LET OP: er bestaat gezondheidsrisico’s door hoge dosis progesteron

  1. IUD plaatsing:
    - Cu: kan tot zo’n 5 dg erna geplaatst worden –> voorkomen innesteling en eventuele ZS beeindingen
    Icm profylaxe voor een SOA

Keuze hangt af van de wens en leeftijd van de patient

53
Q

Vergelijk de verschillende post-coitale middelen

A
  • Norlevo doet het in de eerste drie dagen net zo goed als andere middelen –> overal te krijgen en goedkoop
  • Mifepriston: lijkt wel erg effect, maar niet in NL
  • EllaOne: lijkt effectiever dan Norlevo op dag 4 en 5, maar dit berust op kleine aantallen
  • Yuzpe: kan nog steeds in het geval van ontbreken alternatief
  • IUD: lijkt zeer effectief, vrijwel geen ZS, maar is onvoldoende onderzicht
    Nadeel is plaatsing en infectierisico
54
Q

wanneer wordt een condoom geadviseerd?

A

Bij risico’s op SOA’s door bvb veel wisselende contacten

55
Q

hoe vaak is een ZS ongepland? hoe vaak gebruiken vrouwen hun contraceptie onjuist? hoe vaak wordt de pil vergeten?

A

1 op de 4 ZS is ongepland

1 op de 5 vrouwen gebruikt anticonceptie onjuist

1 op de 5 gebruiksters van de pil vergeet dit eenmaal per maand

56
Q

op welke manieren kan voorkomen worden dat er een ZS ontstaat?

A
  • voorkomen dat zaad- en eicel elkaar vinden
  • voorkomen innesteling
  • remmen van de productie of afbreken van zaad- en eicellen
57
Q

welke dingen vinden vrouwen belangrijk bij anticonceptie?

A
  • betrouwbaarheid
  • gebruiks-vriendelijkheid
  • geen bijwerkingen
  • passend in een druk bestaan
  • bescherming tegen SOA’s
  • het contraceptieve component moet opgeheven worden zodra er wordt gestopt = reversibiliteit
58
Q

wat is belangrijk bij de betrouwbaarheid?

A

betrouwbaarheid in theorie en in de praktijk

  • bij pil en condoom: theorie hoger dan praktijk
  • IUD, implantaten, tuba legatie en vasectomie: theorie en praktijk komen overeen
59
Q

Een 19 jarige vrouw komt op uw spreekuur
voor advies.
Zij heeft een oligomenorroe en gebruikt de pil,
enerzijds ter cyclusregulatie, anderzijds sinds
enkele maanden ook ter anticonceptie.
Zij heeft gisteren en eergisteren de pil
vergeten.

wat is het advies?

A

7 dagen regel

tm 7 dagen achtereen onderdrukking nodig anders neemt de betrouwbaarheid af

Na 7 dg is de follikelgroei voldoende onderdrukt

Va 7 dagen zonder pil kan er follikelgroei optreden –> stopweek van max 7 dagen!

60
Q

22 jarige. vrouw gebruikt gecombineerde anticonceptie. ze heeft in de 2e week van haar strip een keer haar pil 22 uur te laat ingenomen en onbeschermde coïtus gehad. U adviseert haar om de pil alsnog in te nemen. Heb je nog andere aanvullende adviezen?

A

Nee, ze moet de pil alsnog innemen en de strip afmaken

61
Q

Een 22 jarige vrouw heeft 62 uur geleden op een feestje onbeschermde coïtus gehad met een voor haar onbekende man. Zij heeft geen kinderwens. welke mogelijkheden zijn er om een evt ZS te voorkomen?

A
  1. Morning after pil
  2. Plaatsen Cu-IUD: tot max 5 dagen

Bij nood:
- IUD lijkt het meest effectief (uiterlijk tot 120 uur)
- andere opties zijn levonogestrel, ulipristal

62
Q

Welke middelen zijn er precies bij onbeschermde coïtus en geen ZS-wens?

Benoem
- toediening
- uiterlijke termijn
- ZS-kans
- bij gebruik leverinzyminducrende medicatie
- maagzuurremmers
- vormafwijking uterus/myomen
- kosten

A
  1. Levonogestrel
    - Toediening: oraal 1,5 mg 1x
    - Uiterlijk termijn van gebruik: 72 uur/3 dg
    - ZS-kans: 1-2%
    - Bij gebruik leverenzyminducerende medicatie nu of tot 1 mnd geleden: voorkeur voor een IUD, alternatief: dubbele dosering (LET OP: bij rifampicine wss niet toereikend)
    - Bij gebruik maagzuurremmers: geen probleem
    - Vormafwijkingen uterus/myomen: geen probleem
    - kosten: 10-15 euro
  2. Ulipristal
    - Toediening: 30 mg oraal 1x
    - uiterlijk termijn van gebruik: 120 uur/5dg (liefst binnen 12h)
    - ZS-kans: 1-2%
    - Bij gebruik leverenzyminducerende medicatie nu of tot 1 mnd geleden: contra-indicatie
    - Bij gebruik maagzuurremmers: voorkeur voor levonogrestrel of IUD
    - Vormafwijkingen uterus/myomen: geen probleem
    - kosten: 20-30 euro
  3. Cu-IUD:
    - Toediening: insertie intra-uterien
    - uiterlijk termijn van gebruik: 120h/5 dg
    - ZS-kans: 0,2-1%
    - Bij gebruik leverenzyminducerende medicatie nu of tot 1 mnd geleden: geen probleem
    - Bij gebruik maagzuurremmers: geen probleem
    - Vormafwijkingen uterus/myomen: mogelijke contra-indicatie
    - kosten: 50-70 euro
63
Q

Vergelijk de middelen die gebruikt kunnen worden na onbeschermde coïtus

A
  1. Norlevo: doet in eerste 3 dagen weinig onder voor de rest
    - overal verkrijgbaar
    - niet duur
  2. Mifepriston: In NL niet beschikbaar voor deze indicatie
    - wel erg effectief
  3. EllaOne: lijkt effectiever dan Norlevo op dag 4 en 5
  4. Yuzpe kan nog steeds bij het ontbreken van een alternatief
  5. IUD lijkt zeer effectief
    - is onvoldoende onderzocht
    - plaatsing nodig met infectierisico

leeftijd kan de keuze beïnvloeden
- tiener: eerder voor een laagdrempelige manier waar zij niemand voor nodig heeft
- 30-ger eerder voor een IUD voor langere termijn

64
Q

wat doen we bij vrouwen die vaker vergeetachtig zijn?

A

Yaz: 24 combi pillen en 4 placebo pillen -> continu gebruik –> minder kans op vergeten

Seasonique: 84 combi pillen + 7 EE pillen

65
Q

hoe beoordelen we of er bezwaren zijn tegen pil gebruik? Noem een voorbeeld?

A

MEC = medical eligibility criteria

  1. Geen bezwaar
  2. Voordelen van het gebruik wegen op tegen de nadelen
  3. voordelen wegen niet op tegen de nadelen. Wordt niet geadviseerd, enkel indien er geen andere methoden beschikbaar zijn of geïndiceerd zijn
  4. er is een onacceptabel gezondheidsrisico

CHC = Combined Hormonal Contraception
- leeftijd ≥ 35 jaar: 2
- Roken
a) < 15 sig per dag: 3
b) ≥ 15 sig per dag: 4

66
Q

38 jarige G2P2 met DM wil een betrouwbaarder methode dan
condooms gebruiken.

wat doe je?
Opties?

A
  • uitleg over risico DM –> ook voor tijdens de ZS
  • overweeg een zeer betrouwbare methode

Opties:
1. IUD (Cu of levonogestrel = mirena)
2. Progestageen only methode (pil, prikpil, implanon)
3. Combinatie hormonen (pil, pleister, ring) alleen als DM niet te ver gevorderd is
LET OP: risico op infecties

Voorkeur: Cu-IUD (MEC: 1) –> rest MEC 2

Als DM ≥ 20 jaar aanwezig:
- Cu-IUD: MEC 1
- geen CHC!! –> MEC3/4
- prikpil: MEC 3
- rest: MEC2

67
Q

28 jarige G1P0, is nu 36 weken zwanger en wil advies over postpartum
anticonceptie. Zij is niet van plan borstvoeding te geven.
Opties?

A

Post-partum zonder borstvoeding
1. < 21 dg
a) CHC: 4
b) Progest only: 1
2. 21-42 dg
als nog een risico factor voor VTE
a) CHC: 3
b) progesteron only: 1
Zonder extra risicofactor voor VTE:
a) CHC: 2
b) prog only: 1
3. > 42 dg:
a) CHC: 1
b) Prog only: 1

Opties:
A. IUD (Cu of levonorgestrel)
B. Progestin-only (pil, injectable, implantaat)
C. Combinatie hormonaal (pil, patch, ring)

DUS:
- als infectie: geen IUD
- pil: 3-6 wk postpartum en liever na 6 wk –> door verhoogd risico op VTE
- Als VTE in VG: profylaxe tot 6 wk pp –> na 6 wk veilig om pil te geven
- Progestageen only: geen risico op trombose dus kan meteen gegeven worden

68
Q

wat is postpartum het nadeel van een IUD?

A

Grotere kans dat die eruit valt

69
Q

wat kan je zeggen over postpartum IUD insertie?

A
  1. < 10 min na geboorte van de placenta
    a) geen borstvoeding:
    - Cu-IUD: 1
    - Mirena-IUD: 1
    b) wel borstvoeding
    - Cu-IUD: 1
    - Mirena-IUD: 2
  2. 10 min tot < 4 wk
    a) Cu-IUD: 2
    b) mirena-IUD: 2
  3. ≥ 4 wk
    a) Cu-IUD: 1
    b) mirena-IUD: 1
  4. Postpartum sepsis:
    a) Cu-IUD: 4
    b) mirena-IUD: 4
70
Q

28 jarige G1P0, is nu 36 weken zwanger en wil advies over postpartum
anticonceptie. Zij is niet van plan borstvoeding te geven.
DUS wat is het uiteindelijke advies?

A
  1. Cu-IUD
  2. Progesteron only preparaten: minipil, prikpil, implanon

Voor dingen met oestrogeen: wacht 42 dagen

71
Q

30 jaar oude vrouw met klachten van migraine met
fotofobie. Bij een migraine aanval ervaart zij geen
scotomen of (licht) flitsen.
Zij wil passende en betrouwbare anticonceptie.
Opties?

A

Opties:
A. Combinatie hormonaal (pil, patch, ring)
B. Progestin implant
C. Intrauterine device

LET OP: migraine moet goed uitgevraagd worden
Risicogroep voor migraine met aura = lichtflitsen of visuele bijwerkingen –> in dit geval verhoogd risico op arteriële trombose en dus een CVA

DUS: alle opties kunnen gegeven worden als zij geen risicofactoren heeft voor het krijgen van een CVA –> als dit wel het geval is
- IUD
- progestageen only

Zonder aura:
- CHC: 2
Met aura:
- CHC: 4

72
Q

26 jarige vrouw met OAC gebruik sinds een jaar vraagt of
het safe is om setraline te starten wegens depressie
Wat te doen?

A

Geen bewijs dat het gebruik van antidepressiva invloed heeft op de werking van de CHC

Eerst dacht men dit wel van Sint Janskruid –> lijkt uiteindelijk toch mee te vallen

73
Q

Er komt een paar voor anticonceptie advies. Ze zijn 35 en 38 jaar en willen niet definitief want twijfel over 3e kind.
De vrouw: BMI 30, roken, hypertensie, myomen, regelmatige cyclus.

wat zijn de mogelijkheden?

A
  1. Coitus interuptus
  2. Progesteron only
  3. Mirena
  4. Implantaat: prikpil of implanon