Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

3A1 week 3 > HC.1 - Consultatie in verband met geboorteregeling > Flashcards

HC.1 - Consultatie in verband met geboorteregeling Flashcards

1
Q

Wat bedoelen we met anticonceptie?

A

Anticonceptie = alle middelen die tot doel hebben bevruchting en zwangerschap te voorkomen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

welke vormen van anticonceptie wordt in NL het meest gebruikt? Hoeveel wordt het gebruikt?

A

Meest: OAC –> aantal neemt af

IUD neemt toe

50% gebruikt enige vorm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

wat zijn de voordelen van anticonceptie?

A

Verlaging moeder en kind sterfte, maar hoeft niet samen te gaan met verminderde groei

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

wat zijn de eisen van anticonceptie?

A
  • 100% betrouwbaar: enige is volledige onthouding = effectief en veilig, maar niet toepasbaar
    Hierbij acceptatie van eventuele nadelen
  • Geen negatieve effecten op de gezondheid
  • Eenvoudig te gebruiken
  • Goedkoop
  • Toegankelijk
  • Direct toepasbaar
  • Reversibel
  • geen effect op seksbeleving
  • Toepasbaar voor man en vrouw
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

hoe kunnen we de betrouwbaarheid van anticonceptie uitdrukken?

A

Pearl index (PI) = aantal ZS (failures) bij 100 gebruiksjaren (= 100 vrouwen die het middel 12 cycli gebruiken)

Dus een hoge PI = slechte betrouwbaarheid

LET OP: omstandigheden
4000 vrouwen voor 3 mnd = 1000 vrouwen voor 12 mnd qua gebruiksjaren –> maar vaak neemt de trouw af naarmate de tijd vordert -> theoretisch vs praktisch gebruikt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

wat kan je zeggen over meer natuurlijke middelen?

A

Vaak hoe vrijer van hormonen (en natuurlijker) hoe minder betrouwbaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Welke vormen van anticonceptie ken je?

A
  1. Hormonaal
    a) combinatie pil
    b) minipil
    c) Implanon
    d) prikpil
    e) NuvaRing
    f) EVRA-pleister
    g) Mirena spiraal
  2. Mechanisch
    a) barriere: condoom, pessarium
    b) IUD
    c) sterilisatie
  3. Tijdgebonden
    a) coitus interruptus
    b) periodieke onthouding
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

wat zit er in de normale OAC? wat zijn het voor een type preparaten ?

A
  • Progestativum (afgeleid van nor-testosteron: androgenen werking, maar 2e en 3e generatie minder androgene werking)
  • ethinyloestradiol –> voorkomt atrofie endometrium en zo tegen doorbaakbloedingen

Vaak monofasisch: iedere pil heeft dezelfde hoeveelheid hormonen –> betrouwbaarder dan meerfase preparaten, maar wijkt verder af van de natuurlijke situatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat zijn de voordelen van hormonale anticonceptie?

A
  • Cyclusregulatie
  • Minder bloedverlies en dysmenorroe
  • Minder androgeen effect door meer SHBG –> adrogene effecten door vrij androgeen
  • Minder endometriumCa, ovariumCa significant beschermend
    bvb bij BRCA1/2 draagsters werkt het beschermend op endometriumCa (onduidelijk voor mammaCa)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat zijn de nadelen van hormonale anticonceptie?

A

Bijwerkingen:
- Hoofdpijn: spanningshoofdpijn door oetrogeenonttrekking
ADVIES: geen stopweek of oestrogeen pleister in stopweek

  • Onregelmatige bloedingen
    a) 1e cyclushelft: spotting –> lichte vaginale bloedingen buiten de verwachte menstruatie periode door atrofie van endometrium
    b) 2e cyclushelft: te weinig progestativum
  • libidovermindering: vaak de stress of angst voor vergeten van de pil
  • Stemmingswisselingen: vooral als PMS al aanwezig is waarbij het optreedt in de stopweek door onttrekking progesteron en/of oestrogeen
    ADVIES: als ook onafhankelijk is van stopweek
    a) doorslikken
    b) oestrogeen rijkere pil
  • Gewichtstoename: niet bewezen

LET OP: vooral instelklachten en zouden na ong 3 mnd over moeten zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

waar moet op gelet worden bij vrouwen met hoofdpijn en de OAC?

A

Bij migraine met aura is een OAC met oestrogeen gecontraindiceerd!!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wat zijn de risico’s van de OAC?

A
  1. Trombose: DVT
    Oestrogeen component waardoor verhoging stollingsfactoren in lever (V, VII, VIII, X, fibrinogeen) –> verhoogde stollingsneiging
    Progestageen in 2e generatie mogelijk betere counteractors dan 3e generatie
  2. CVD: risico mogelijk iets verhoogd (lage dosis oestrogeen, androgene werking, hypertensie, dyslipidemie) –> maar lijken sterker geassocieerd dmet leeftijd en roken –> DUS: vooral probleem als pil EN roken
  3. CVA: oestrogeen component (zeer zeldzaam)
  4. MammaCa: lijkt 10x verhoogd, mn bij jonge vrouwen –> risico verdwijnt weer als stoppen
  5. Benigne leverafwijkingen en HCC verhoogd (zeldzaam, en vooral bij 1e generatie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wat zijn neveneffecten van de OAC?

A
  1. Metabolisme: verstoorde OGTT –> insuline gevoeligheid verandert, maar geen DM1
  2. Serum lipiden: verhoogde triglyceriden, HDL/CDL-ratio (afhankelijk androgeniciteit)
  3. Verhoogde aantal bindende globulines (TBG, SHBG, CBG (cortisoL)) –> vrije tractie hormonen lager b–> minder negatieve feedback –> klieren harder werken
  4. leveradenomen: door oestrogeen mn bij oudere generaties OAC (synthetische oestrogeen)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

wat zijn contra-indicaties van de OAC?

A
  1. Trombose in VG of trombofilie (vanwege neiging tot trombose)
  2. CVD: vooral als meerdere CV-risicofactoren
    - Roken > 10/dag
    - leeftijd > 35 jaar
    - hypertensie > 100 mm Hg (diastolisch)
    Huidige generatie progestageen is gunstiger voor lipidenprofiel
  3. CVA: arteriele trombose
    CAVE: prodromen = migraine met aura = vasculaire hoofdpijn, omdat verhoogd risico op ischemische beroerte
    ADVIES: POP
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

wat is belangrijk bij de betrouwbaarheid van de OAC?

A

hangt samen met de discipline van de gebruiker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

wat is de NuvaRIng?

A

Plastic ring met:
- Ethyniloestradiol
- Etonogestrel (progesteron)

Hoe; vaginaal waardoor hormonen in vaginale slijmvlies –> verwijderen bij coitus en daarna zsm weer inbrengen
Beloop: na 3 week eruit halen (vanwege endometrium atrofie)

PI: 0,4 (zeer goed)

Voordeel:
- Continue slow release waardoor constante spiegels
- geen first pass effect waardoor lagere dosis nodig –. voordeel voor trombose risico

Risico’s
- idem als OAC omdat dezelfde hormonen

17
Q

wat is de EVRA-pleister?

A

Drie lagen bevatten
* Ethinylestradiol
* Norelgestromin (progesteron)

HOE: plakken eenmaal per week, na 3 weken stopweek
–> LET OP: gebruik geen huidverzorgende producten en bij baden/douchen kan de pleister loslaten

Aantal: niet zo populair

18
Q

wat is de minipil?

A

Bevat: enkel progestagenen (desogestrel)

Werking:
* Endometrium decidualisatie: veranderingen endometrium waardoor innesteling bemoeilijkt
* Cervixslijm verdikking: zaadcellen lastiger doorheen
* Mindere mate ovulatie remming (niet hoofdwerking!) –> Bij combinatie onderdruk je ook FSH (door oestrogeen via negatieve feedback), maar hier niet altijd goed in onderdrukken LH-piek

Betrouwbaarheid: als constant gebruik, is erg betrouwbaar

Voordeel
- Kan postpartum na 2 wk en tijdens lactatie gebruikt worden

Nadeel:
Pil moet iedere dag op hetzelfde moment ingenomen worden met een marge van 3-6h –> anders kunnen FSH-spiegels te hoog worden –> initiatie follikelgroei –> deze kan vervolgens onafhankelijk van FSH doorgroeien

19
Q

wat is het Implanon?

A

wat: subcutaan staafje in sulcus brachialis

BEVAT: progestageen (etonogestrel) –> hogere dosis dan minipil

WERKING:
* Onderdrukt mn LH-piek door hypofyse –> onderdrukt ovulatie
* Verdikking cervixslijm
* Veranderingen endometrium
* Wel enige oestrogeenwerking in ovarium –> beperken risico’s van langdurig geen oestrogeen zoals osteoporose

VOORDEEL:
- constante hoeveelheid afgifte
- langdurige werking

BIJWERKING
- spotting: wss eerste 6 mnd (relatief veel voorkomend)
- bloedingspatroon van veranderen

DUUR: werkt voor 3 jaar

PI: 0,1
MAAR voor het inbrengen wel enige ervaring nodig want het kan wel misgaan!

20
Q

wat is de prikpil?

A

Depo provera

HOE: IM-injectie
BEVAT: medroxyprogesteron
DUUR: 3 mnd
WERKING:
- vrijwel volledige onderdrukking ovulatie (door onderdrukken LH-piek)
- in beperkte mate ook onderdrukken follikel ontwikkeling
- verdikking cervixslijm
- veranderingen endometrium

BIJWERKINGEN
- atrofische bloedingen
- amenorroe

NADEEL
- lange nawerking: 1-2 jaar –> dus niet doen als meteen daarna kinderen wil
- LET OP: afname botmineraaldichtheid –> herstelt wel bij het stoppen

BETROUWBAARHEID: zeer effectief

21
Q

wat is het meest belangrijk bij het vergeten van de pil?

A

7-dagen regel
* Tm 7 dg achtereen onderdrukken (ovulatie) nodig
* Verlengt de pil-vrije periode tot > 7 dg –> afname betrouwbaarheid (omdat na een week zie je eigenlijk al wel dat de FSH-spiegels richting normaal gaan en er al enige follikelrijping is)
* Interval tussen 2 pillen < 36h: alsnog innemen, geen aanvullende maatregelen

Week 1: aanvullende maatregelen
Week 2:
- bij 1-2 vergeten pillen –> strip afmaken
- Bij ≥3 aanvullende anticonceptie
Week 3: doorslikken, geen stopweek

22
Q

wat kan men doen in het geval van nood als er geen anticonceptie gebruikt is?

A

Verlagen kans ZS tot zelden-nooit
Doel: verhinderen van ovulatie door hormonale onderdrukking van LH-piek en/of verhinderen van innestelen embryo

A) Morning after pil: onderdrukken LH + verstoort implantatie window
- Levonogestrel: synthetisch progestageen –> onderdrukken LH-piek
- Ulipristal: progesteron receptor modulator –> onderdrukken LH-piek + beïnvloeden endometrium

B) IUD: voorkomen innesteling
- Mirena
- Koper: kan tot 5 dg na coitus geplaatst worden

23
Q

wat doen de IUD?

A

Hormoon houdend spiraal: progestageen in–> werkt niet op ovulatie, maar heeft invloed op endometrium + ontstekingsreactie door implantatie in uterus (geen goede omgeving waarbij het embryo ook wordt aangepakt) –> geen innesteling

Koperspiraal: werkt enkel doordat ontstekingsreactie in uterus waardoor niet innestelen

24
Q

wat is het effect van progesteron op het endometrium?

A
  1. Luteale fase: progesteron productie door corpus luteum
    a. Stimulatie secretorische transformatie endometrium
    b. Verhoogt de vascularisatie + verhoogt voedingsstoffen en groeifactoren
    c. Remt de contracliteit van de uterus
    –> Cruciaal voor receptief maken voor het embryo
  2. Atrofie door continue blootstelling
    a. Remt proliferatie (wordt gestimuleerd door oestrogeen)
    b. Hierdoor dun en atrofisch –> ongeschikt voor innesteling
    c. Werkingsmechanisme van anticonceptiva

3A1 week 3 (8 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions