კონსპექტები ისტორიაში VII Flashcards
ნიდერლანდები ნიშნავს
დაბალ მიწებს
1568 წელს აჯანყდა ჩრდილოეთ ნიდერლანდების შვიდი პროვინცია რომელთაც
1581 წელს გადაყენებულად გამოაცხადეს მეფე ფელიპე II და შექმნეს ნიდერლანდების შეერთებული პროვინციების რესპუბლიკა.
ნიდერლანდების აჯანყების მეთაური გახდა
ვილემ I
რამდენი ხანი გრძელდებოდა “ნიდერლანდების აჯანყება”?
80 წელი
როდის ცნო ესპანეთის მეფემ ჰოლანდიის რესპუბლიკის დამოუკიდებლობა?
1648 წელს
ოთხმოცწლიანი ომის დროს „ზღვის გიოზები“ (ჰოლანდიელები) ეფექტიანად ებრძოდნენ
ესპანურ ფლოტს.
როდის მოუღო ბოლო ჰოლანდიამ ესპანეთის საზღვაო ჰეგემონიას
1639 წელს
როდის მეფობდა ინგლისში ტიუდორების დინასტია? რომლის დროსაც სამეფოში ჩამოყალიბდა აბსოლუტიზმი.
XVI საუკუნეში
სამოქალაქო ომი – „ვარდების ომი“. მიმდინარეობდა
1455-185 წლებში
1600 წელს ლონდონში დაარსდა მსოფლიოში პირველი სააქციონერო კომპანია
„ისტ-ინდია კომპანი”
როდის გარდაიცვალა ტიუდორთა დინასტიის უკანასკნელი მონარქი ელიზაბეტ I ?
1603 წელს
ტოიდორთა დინასტიის უკანასკნელი მონარქი
ელიზაბეთ I
ვინ დატოვა ელიზაბეთ I მა მემკვიდრედ?
ჯეიმზ VI
პარლამენტით გაღიზიანებულმა ჯეიმზ I-მა
1629 წელს დაითხოვა ის და 11 წლის განმავლობაში მისი სანქციის გარეშე აწესებდა და კრეფდა გადასახადებს.
როდის დაითხოვა ჯეიმზ I-მა პარლამენტი
1629 წელს
1640 წელს ინგლისში შეკრებილ პარლამენტს დაერქვა
„ხანგრძლივი“ ,
რატომ დაერქვა პარლამენტს “ხანგრზლივი”
რადგან ის 1653 წლამდე იჯდა უესტმინსტერში, სადაც მისი სხდომები ტარდებოდა.
ინგლისში სამოქალაქო ომი მეფესა და პარლამენტს შორის დაიწყო
1642 წელს
1644 და 1645 წლებში ინგლისის პარლემენტის არმიამ ოლივერ კრომველის მეთაურობით დაამარცხა
ჩარლზ I
როდის გამოცხადდა ინგლისი რესპუბლიკად ?
19 მაისს 1649 წლის
როდის მოკვეთეს ინლისის მეფეს თავი?
1649 წლის 30 იანვარს
სად დამყარდა ოლივერ კრომველის დიქტატურა
ინგლისში
როდის თქვა ოლივერ კრომველმა უარი მეფის ტიტულზე
1657
1657 წელს კრომველმა ებრაელებს ნება დართო
დაბრუნებულიყვნენ ინგლისში, საიდანაც ისინი განდევნეს 1290 წელს მეფე ედუარდ I-ის დროს.
___ წელს კრომველი გარდაიცვალა და 1660 წელს ინგლისის ტახტზე მოიწვიეს ________.
1658 წელს კრომველი გარდაიცვალა და 1660 წელს ინგლისის ტახტზე მოიწვიეს ჩრლზ II სტიუარტი.
1689 წლის 16 დეკემბერს ინგლისის პარლამენტმა მიიღო „
უფლებათა ბილი“, რომელმაც შეზღუდა მონარქის უფლებები და გააფართოვა პარლამენტის უფლებები.
როდის ჩამოყალიბდა კონსტიტუციური მონარქია საბოლოოდ ინგლისში
1689 წელს
აბსოლუტური მონარქიის ყველაზე თვალსაჩინო ნიმუშია
ფრნაგი მონარქის ლუი XIV-ის ერთპიროვნული მმართველობა (1661-1715). მისი დევიზი იყო – „სახელმწიფო მე ვარ“!
ვისი დევიზი იყო “სახელმწფო მე ვარ!”
ფრანგი მონარქის ლუი XIV -ის
საფრანეგთში ძველ არისტოკრატიული საგვარეულოების წარმომადგენლებს უწოდებდნენ.
„დაშნის აზნაურებს“
სათავადაზნაურო წოდების ქვედა ფენას. საფრანგეთში უწოდებდნენ
. „მანტიის აზნაურებს“
ლუი XIV-მ პარლამენტს ჩამოართვა სამეფო კანონების შეჩერების უფლება. (წლ)
1678 წელს
აბსოლუტური რეჟიმის ეკონომიკური პოლიტიკა, რომელიც ________ სახელითაა ცნობილი, მთლიანად უკავშირდება ლუი XIV-ის ფინანსთა მინისტრს, ჟან ბატისტ კოლბერს და ამდენად მას კოლბერტიზმს უწოდებენ.
მერკანტალიზმის
„აქტიური სავაჭრო ბალანსის“ პრინციპები :
ექსპორტის გაზრდა და იმპორტის შემცირება.
შვიდწლიან ომს უინსტონ ჩერჩილმა უწოდა
„პირველი მსოფლიო ომი “
ინგლის-პრუსიისა და საფრანგეთ-ავსტრია-რუსეთის კავშირები ერთმანეთს დაუპირისპირდა
შვიდწლიან ომში
სად მიმდინარეობდა შვიდწლიანი ომი
ევროპაში, ასევე ჩრდილოეთ ამერიკაში, კარიბის აუზში, ინდოეთში, ფილიპინებში.
. პრუსიის მეფე ფრიდრიხ II შვიდწლიან ომში მოწინააღმდეგე მხარეს უწოდებდა.
„სამი დედაკაცის კავშირს“ მარია ტერეზა ავსტრიაში, ელიზავეტა რუსეთში და მადამ პომპადური საფრანგეთში.
შვიდწლიანი ომის ცნობილი ბრძოლა კუნერსდორფთან მოხდა
1759 წლის 12 აგვისტოში. სადაც პრუსიის ჯარმა რუსეთ-ავსტრიის ჯარებთან სრული მარცხი განიცადა.
შვიდწლიან ომში პრუსია, 1762 წელს, კატასტროფისგან იხსნა.
იმპერატორ ელიზავეტა I-ის გარდაცვალებამ
1762 წლის 5 იანვარს რუსეთში გამეფდა
პეტრე III და მან პრუსიასთან ზავი დადო. ის გამეფებიდან 6 თვეში გადააგდეს.
პრუსიის მეფე ფრიდრიხ II-მ საფუძველი ჩაუყარა
რუსეთთან ურთიერთობის პოლიტიკას.
1784 წელს გამოქვეყნდა გერმანელი ფილოსოფოსის, იმანუელ კანტის წიგნი
„რა არის განმანათლებლობა?“
რაციონალიზმს განმანათლებლობის აზროვნების წესში დასაბამი მისცა ფრანგი მათემატიკოსისა და ფილოსოფოსის, რენე დეკარტის (1596-1650) ცნობილმა ფორმულამ:
„ვაზროვნებ, მაშასადამე, ვარსებობ“.
. ბევრი განმანათლებლის მიერ ადამიანისა და საზოგადოების „ბუნებრივი მდგომარეობა“ აღქმული იყო, როგორც
ადამიანის თავდაპირველი უცოდველობა. ამას უპირისპირდება დენი დიდრო(1713-1784). ის თვლიდა, რომ ევროპელებს დაკარგული ჰქონდა ბუნებრიობა. ამგვარი აღქმის შედეგად, განმანათლებლობაში შეიქმნა „კეთილშობილი ველურის“ ხატი.
დენი დიდროს მიერ შეკრებილი ინტელექტუალური საზოგადოების მიერ გამოცემული „ენციკლოპედიები“ აბსოლუტური სახელმწიფოს მხრიდან
უმკაცრესი ზედამხედველობის, ცენზურის ქვეშ ვრცელდებოდა.
ფიზიოკრატებს უწოდებდნენ,
საფრანგეთში „ენციკლოპედიასთან“ დაახლოებულ აბსოლუტური მონარქების ფინანსთა მინისტრებს.
კერძო საკუთრების, ქონებრივი უთანასწორობისა და თავისუფალი კონკურენციის არსებობა ფიზიოკრატებისათვის ეკონომიკის ბუნებრივი კანონებია. მათი მთავარი პრინციპი. იყო
„მიეცი მოქმედების თავისუფლება“ –
სიტყვები – „ჩვენ კრიზისის მდგომარეობასა და რევოლუციების საუკუნეს ვუახლოვდებით“ – ეკუთვნის
ჟან ჟაკ რუსოს.
. XVIII საუკუნის II ნახევარში საქართველოში მოღვაწეობდა ანტონ კათალიკოსი, რომელსაც ეკუთვნის თხზულება
„სპეკალი“. მას აგრეთვე ეკუთვნის „საქართველოს ისტორიის“ პირველი სასკოლო სახელმძღვანელო.
იოანე ბაგრატიონს ეკუთვნის წიგნი
„კალმასობა“.
ვის ეკუთვნის „ბრძენი აღმოსავლეთისა.
ალექსამდრე ამილახვარს
„ქართულ ვოლტერიანობად“ მოიხსენიებენ.
ფრანგული განმანათლებლობის დროს საქართველოში არსებულ მოძრაობას
დავით ბატონიშვილმა თარგმნა
მონტესკიეს „კანონთა გონი“ სათაურით „გულისხმისყოფისათვის სჯულისა“.
1588 წელს ინგლისელებმა მოახერხეს ესპანეთის საზღვაო ფლოტის –
„უძლეველი არმადას“ დამარცხება.
1607 წელს 129 ადამიანმა სამი ხომალდით გადალახა
ატლანტის ოკეანე და ამერიკის კონტინენტზე პირველი ინგლისური მუდმივი კოლონია – ჯეიმზთაუნი დაარსა.
1732 წლამდე ატლანტის ოკეანის ჩრდილოამერიკულ სანაპიროზე შეიქმნა 13 ინგლისური კოლონია :
ვირჯინია,მასაჩუსეტსი, მერილენდი, როდ აილენდი, კონეკტიკუტი, დელავერი, ნიუ ჰემფშირი, ჩრდილო და სამხრეთ კაროლინა, ნიუ იორკი, ნიუ ჯერსი, პენსილვანია და ჯორჯია.
. 1773 წელს ბრიტანელთა მიერ ამერიკაში გაზრდილი გადასახადების წინააღმდეგ განხორციელდა
სიმბოლური საპროტესტო აქტი, რომელსაც „ბოსტონის ჩაის სმა“ ეწოდება.
. ინგლისის პარლამენტმა მასაჩუსეტსის წინააღმდეგ მიიღო
სადამსჯელო კანონები , საპასუხოდ კი ცამეტივე კოლონიის წარმომადგენლები შეიკრიბნენ ქალაქ ფილადელფიაში პირველ კონტინენტურ კონგრესზე (1774).
მასაჩუსეტსის სამხედრო გუბერნატორმა კოლონისტების რამდენიმე ლიდერის დაპატიმრება დააპირა, ამიტომ
მეფის ჯარს საკუთარი შეიარაღებული რაზმებით დაუპირისპირდნენ ლექსინგტონსა და კონკორდთან, 1775 წელს.
ბრიტანელებმა ბოსტონთან ბანკერ ჰილის ბრძოლაში დაამარცხეს კოლონისტები (წლ)
1775 წლის 17 ივნისს
როდის დაიწყო მუშაობა მეორე კონტინენტურმა კონგრესმა.
1775 წლის მაისში
1776 წლის მაისში კონგრესმა, ჯონ ადამსის (შემდგომ აშშ-ის მეორე პრეზიდენტი – 1797-1801) წინადადებით ოფიციალურად გამოხატა ბრიტანეთისაგან
თავისუფალი შტატების შექმნის ნება.
ონგრესის უმნიშვნელოვანესი გადაწყვეტილება გახდა 1776 წლის 4 ივლისს მიღებული
დამოუკიდებლობის დეკლარაცია. მის შედგენაზე ხუთკაციანი კომისია მუშაობდა. მისი საბოლოო ტესტი კი თომას ჯეფერსონმა (აშშ-ის მესამე პრეზიდენტი – 1801-1809) მოამზადა.
დამოუკიდებლობის დეკლარაცია (წლ)
1776 წლის 4 მაისი
ამერიკელი კოლონისტების ჯარის მთავარსარდლად II კონტინენტურმა . კონგრესმა დანიშნა
ჯორჯ ვაშინგტონი (1732-1799, შემდგომ აშშ-ის პირველი პრეზიდენტი, 1798-1799)
გავჩერდით 56-ზე
გააგრძელე საქართველოს ისტორია