კონსპექტები ისტორიაში V Flashcards

1
Q

ქართული სამოხელეო აპარატი, თამარ მეფის ეპოქაში, ორი ნაწილისაგან შედგებოდა:

A

პირველში შედიოდნენ „დარბაზის კარს მყოფი“ მოხელენი (ვაზირები და მათზე დაქვემდებარებული მოხელეები), მეორეში კი – „საქვეყნოდ გამრიგენი“ (ცალკეული ადმინისტრაციული ერთეულების მმართველები და მათი ხელქვეითნი).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

„ხელმწიფის კარის გარიგება“-ში დაწვრილებით იყო აღწერილი

A

სამეფო დარბაზის წესრიგი (მაგ., ვინ სად და როგორ უნდა მჯდარიყო ან მდგარიყო).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

1095 წლის კლერმონის(საფრანგეთი) საეკლესიო კრებაზე ურბან II-მ მორწმუნეებს მოუწოდა.

A

აღმოსავლეთში გალაშქრებისკენ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობა დაიწყო

A

1096 წელს . ჯვაროსნები კონსტანტინოპოლში შეიკრიბნენ და მათი რაოდენობა 300 000 აღემატებოდა.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

1097 წლის აპრილში ჯვაროსნებმა გადალახეს

A

ბოსფორის სრუტე

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

1098 წელს, ხანგრძლივი ალყის შემდეგ, ჯვაროსნებმა

A

აიღეს ქალაქი ანტიოქია და მალე იერუსალიმის კედლებს მიადგნენ.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

1099 წლის 15 ივლისს ჯვაროსანთა ხელში გადავიდა

A

იერუსალიმი. ქალაქის მბრძანებელი გახდა გრაფი ჯოფრუა ბულონელი, რომელმაც მიიღო „მაცხოვრის საფლავის მცველის“ ტიტული.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

ირველი ჯვაროსნული ლაშქრობის შედეგად ახლო აღმოსავლეთში შეიქმნა

A

ოთხი ქრისტიანული პოლიტიკური ერთეული

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

ედესის საგრაფო 1098 წელს დააფუძნა

A

ბალდუინ I ბულონელმა. სამთავრომ იარსება 1146 წლამდე;

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

ანტიოქიის სამთავრო 1098 წელს დაარსა

A

ბოემუნდ I ტარენტელმა. სამთავრომ 1268 წლამდე იარსება;

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

იერუსალიმის სამეფომ იარსება _____ წლამდე

A

1291

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

ტრიპოლის საგრაფო 1105 წელს დაარსა

A

ტულუზის გრაფმა რაიმონდ IV-მ.

საგრაფომ 1289 წლამდე იარსება.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

მეორე ჯვაროსნული ლაშქრობა მიმდინარეობდა _______ წლებში. მას საფრანგეთის მეფე ლუი VII და გერმანიის იმპერატორი კონრად III მეთაურობდნენ.

A

1147-1149

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

1174 წელს ნიჭიერმა მუსლიმმა მხედარმთავარმა სალაჰ ად-დინმა დაიმორჩილა

A

სირია და სულთნის ტიტული მიიღო.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

1187 წელს სალადინმა ჰატინის ბრძოლაში სასტიკად დაამარცხა

A

ჯვაროსნები, ხოლო ამავე წლის 2 ოქტომბერს მუსლიმებმა ქალაქი აიღეს.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

მესამე ჯვაროსნულ ლაშქრობას სათავეში ედგნენ

A

გერმანიის იმპერატორი ფრიდრიხ I ბარბაროსა, საფრანგეთის მეფე ფილიპ II ავგუსტი და ინგლისის მეფე რიჩარდ I ლომგული . ფრიდრიხ ბარბაროსა მცირე აზიაში, მდინარეში დაიხრჩო. ფილიპ ავგუსტმაც მალევე დატოვა ბრძოლა.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

___________ წლებში მიმდინარეობდა IV ჯვაროსნული ლაშქრობა, რომელიც კონსტანტინოპოლში დასრულდა.

A

1202-1204 ,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

1204 წლის 12 აპრილს ჯვაროსნებმა აიღეს

A

კონსტანტინოპოლი და გაძარცვეს ქალაქი. ჯვაროსნებმა აქ ლათინთა იმპერია შექმნეს, რომელმაც 1261 წლამდე იარსება.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

უშედეგოდ დასრულდა წარმატებით დაწყებული V ჯვაროსნული ლაშქრობა _______ წლებში.

A

1217-1221

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

VI ჯვაროსნულ ლაშქრობა მიმდინარეობდა ___ წლებში

A

1228-1229 წლებში, მას სათავეში ედგა რომის საღვთო იმპერიის იმპერატორი ფრიდრიხ II ჰოჰენშტაუფენი. მან დიპლომატიით დაიბრუნა იერუსალიმი 1229 წელს, თუმცა მუსლიმებმა 1244 წელს ისევ დაიბრუნეს წმინდა ქალაქი

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ორი უკანასკნელი ჯვაროსნული ლაშქრობა მიმდინარეობდა

A

1248-1254 და 1270 წლებში . ისინი დაკავშირებული არიან საფრანგეთის მეფე ლუი IX-ის სახელთან. მეშვიდე ლაშქრობის დროს ლუი IX ტყვედ ჩავარდა და ის გამოსასყიდის გადახდის შემდეგ გაატავისუფლეს. მერვე ლაშქრობის დროს კი, ჩრდილოეთ აფრიკაში ტუნისის აღების მცდელობისას, საფრანგეთის მეფე შავი ჭირის ეპიდემიის მსხვერპლი გახდა.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

უძველესი სარაინდო ორდენი დაარსდა

A

XII ს-ის დასაწყისში იერუსალიმში, ჰოსპიტალიერების ანუ იოანიტების ორდენის სახელწოდებით.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

ტრამპლიერთა ორდენი, დაარსეს

A

ფრანგმა რაინდებმა იერუსალიმში დაახლ. 1118-19 წლებში. ორდენის მეთაურები 1313 წელს მწვალებლობის ბრალდებით კოცონზე დაწვეს.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

მესამე დიდი სასულიერო-სარაინდო ორდენის წევრთა უმრავლესობა იყვნენ

A

გერმანელები , ამიტომ საძმოს ხშირად გერმანულ, ანუ ტევტონთა ორდენს უწოდებდნენ.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

რომის პაპმა 1221 წლის 7 ივნისს ლაშა-გიორგის გაუგზავნა წერილი სათაურით:

A

„საქართველოს ბრწყინვალე მეფეს – მოწოდება წმინდა მიწის დასაცავად“.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

1206 წელს, მდინარე ონონის სათავესთან გამართულ თავყრილობაზე მონღოლურმა ტომებმა ჩინგიზ ყაენს

A

ერთგულების ფიცი დაუდეს.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

______ წელს ჩინგიზ ყაენი გარდაიცვალა და მონღოლთა წინსვლა დროებით შეჩერდა.

A

1227

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

ჯალალ ად-დინი დაიღუპა

A

1231 წელს და მის მიერ მახვილით შეკოწიწებული სახელმწიფოც დაიშალა.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

1240 წლისთვის მონღოლთა ხელში უკვე იყო

A

დასავლეთ ირანიც . 1243 წელს მათ დაამარცხეს ანატოლიის სელჩუკი სულთნის ჯარი.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

1258 წელს მონღოლთა ჯარები შეიჭრნენ.

A

ბაღდადში. მათ უკანასკნელი აბასიანი ხალიფა ალ-მუსთასიმი სიცოცხლეს გამოასალმეს

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

მონღლთა ძლევამოსილი წინსვლა შეაჩერა ეგვიპტის

A

მამლუქთა არმიამ , რომელმაც 1260 წელს აიუნ ჯალუთის ბრძოლაში გაანადგურა მონღოლთა ლაშქარი. 1277 წელს კიდევ ერთხელ დაუპირისპირდნენ ერთმანეთს მონღოლები და ეგვიპტელები. მონღოლები ამჯერადაც დამარცხდნენ. ამ ბრძოლებში 3000 ქართველი იბრძოდა.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

ჩინგიზ ყაენის შთამომავლებს შორის მონღოლთა იმპერია შემდეგ ნაწილებად დაიყო:

A

ა) დიდი ყაენის იმპერია – აღმოსავლეთ აზიის დიდი ნაწილი მონღოლეთისა და ჩინეთის ჩათვლით.
ბ) ჩაღატაის სახანო – ცენტრალური აზია და ჩრდილოეთ ირანი.
გ) ოქროს ურდო – რუსეთი.
დ) ილხანთა სახელმწიფო – ირანი, თანამედროვე თურქმენეთი, ავღანეთის ნაწილი, მცირე აზიის ნაწილი და სამხრეთ კავკასია.

33
Q

„ჰაშარის“ სამხედრო ტაქტიკას იყენებდნენ

A

მონღოლები.

34
Q

ჩინგიზ ყაენის მემკვიდრემ დიდი ყაენის ტახტზე, უგედეი ყაენმა ( 1229-1241) ისტორიაში პირველად შემოიღო

A

საფოსტო სისტემა.

35
Q

პოსტმონღოლურ ირანში მოღვაწეობდნენ

A

პეტები საადი (1184-1291) და ჰაფეზი (1320-1389), ასტრონომი კუტბ ალ-დინი (გარდ. 1310) და არქიტექტორი კავამ ალ-დინი (გარდ. 1439).

36
Q

როდის მოექცნენ მონღოლები ისლამზე.

A

1295 წელს

37
Q

. რაშიშ ად-დინი იყო

A

ებრაული წარმოშობის სპარსელი ისტორიკოსი, მან შეადგინა მსოფლიო ისტორია „ჯამი ათ-თავარიხი“.

38
Q

როდის მოუწიათ მონღოლებს პირველად ქართულ ლაშქართან შეტაკება.

A

1220 წელს

39
Q

როდის შემოიჭრაჯალალ ად დინი შქართული სამეფოს საზღვრებში?

A

1225 წლის შემოდგომაზე. ქართული ლაშქრის მეთაურების უნიათობის გამო, ქართველები დამარცხდნენ.

40
Q

რუსუდან მეფის მიერ მონღოლებთან ხელშეკრულების დადების შედეგად, საქართველოს ყაენისთვის უნდა გადაეხადა

A

50 ათასი პერეპერა (ორქოს ფული)

41
Q

რუსუდან მეფე გარდაიცვალა.

A

1245 წელს

42
Q

საქართველოში დამკვიდრების შემდეგ მონღოლებმა ქვეყანა დაყვეს.

A

რვა დუმნად, ანუ სამხედრო რეგიონად

43
Q

მონღოლთა ყაენმა მთავარ მეფედ ცნო

A

ლაშა-გიორგის ვაჟი დავით VII, ხოლო რუსუდანის ვაჟი, დავით VI უმცროს სუვერენად.

44
Q

როდის ჩაატარეს მონღოლებმა საყოველთაო აღწერა.

A

1254 წელს. მათ აღწერეს ადამიანები, საქონელი, სარწყავი არხები, ბაღ-ვენახები და ა.შ.

45
Q

როდის დაიწყო დავით ნარინის აჯანყება,

A

1259 წელს ხოლო შემდეგ 1260 წელს დავით ულუს აჯანყებაც. ამ უკანასკნელმა უარი განაცხადა ხლებოდა ქართული ლაშქრით ყაენს ეგვიპტის წინააღმდეგ საბრძოლველად.

46
Q

დავით ნარინისა და დავით ულუს აჯანყების შემდეგ აღმოსავლეთ საქართველოში დასვეს

A

მათთვის სანდო პირი, წარმოშობით სომეხი შადინი და მისთვის ქვეყნის გამგებლის წოდების მინიჭებასაც კი აპირებდნენ, მაგრამ დავით ულუ ყანეთან მოლაპარაკებებზე წავიდა და მონღოლთა ეს იდეა არ განხორციელდა.

47
Q

ვისთან მართავდა დავით ნარინი ილხანთა წინააღმდეგ მოლაპარაკებებს

A

ეგვიპტის განმგებელთან, მან 1364/65 და 1368 წლებში ელჩები გააგზავნა ეგვიპტეში.

48
Q

როდის გარდაიცვალა დავით ულუ

A

1270 წელს და ტახტზე მისი მცირეწლოვანი ვაჟი, დემეტრე II (1270-1289) აიყვანეს. მეფის მცირეწლოვნების გამო რეგენტი გახდა სადუნ მანკაბერტელი.

49
Q

XIII საუკუნის 80-იანი წლების ბოლოს მონღოლებმა კიდევ ერთხელ ჩაატარეს

A

მოსახლეობის აღწერა. შედეგმა ცხადყო, რომ ილხანთა სამფლობელოების დიდი ნაწილი, საქართველოს ჩათვლით, გაპარტახებული იყო.

50
Q

დემეტრე II შეეცადა დანგრეული ქვეყნის აღდგენას. თბილისში, სამეფო სასახლის გვერდით ააგებინა

A

მეტეხის ტაძარი.

51
Q

1334 წელს გიორგი ბრწყინვალემ თვითონვე დაადგინა გარდაცვლილი მთავრის სარგისის შვილი ყვარყვარე

A

სამცხის მთავრად. ეს კი ნიშნავდა სამეფო ხელისუფლების უზენაესობის აღდგენას სამცხეში.

52
Q

გიორგი V-ის სპეციალური ბრძანებით, სპეციალურმა კომისიამ მთიანი რეგიონებისთვის შეიმუშავა კანონთა კრებული

A

„ძეგლისდების“ სახელწოდებით. მისი ეპოქის მნიშვნელოვანი სამართლებრივი დოკუმენტია „ხელმწიფის კარის გარიგება“, რომელიც აჩვენებს პოლიტიკური რეჟიმის ორგანიზაციის მაღალ დონეს და ასევე ქვეყანაში ეკონომიკის მდგომარეობის გამოსწორებას.

53
Q

. გიორგი V-ის დროს მოიჭრა ქართული ფული

A

„გიორგაულის“ სახელწოდებით.

54
Q

გიორგი V-ის თხოვნით, ეგვიპტის სულთანმა დაუბრუნა ქართველებს

A

იერუსალიმის ჯვრის მონასტერი. ქართველებმა ასევე მიიღეს სხვადასხვა სახის პრივილეგიები წმინდა მიწაზე.

55
Q

ილხანთა სახელმწიფო დაიშალა.

A

1335 წელს. 30-იან წლებში კი საქართველომ შეუწყვიტა ხარკის გადახდა მონღოლებს და ამით დასრულდა მონღოლთა თითქმის საუკუნოვანი ბატონობა.

56
Q

რისთვის შემოიჭრა თავდაპირველად თემურ ლენგი კავკასიაშ

A

ოქროს ურდოს ყაენ თოხთამიშთან დაპირისპირების. 1386 წელს თემურ ლენგმა აიღო თბილისი.

57
Q

თემურ ლენგის ლაშქრობები არ წყდებოდა( წლიდან — წლამდე)

A

1386 წლიდან 1403 წლამდე

58
Q

403 წელს გიორგი VII-მ თემურ ლენგთან ზავი დადო. ქართული მხარე კისრულობდა

A

ხარკის გადახდას და დამხმარე ჯარის გამოყვანის ვალდებულებას, თემური კი ცნობდა საქართველოს, როგორც ქრისტიანული სახელმწიფოს, არსებობას.

59
Q

როდის გარდაიცვალა თემურ ლენგი?

A

თემურ ლენგი 1405 წელს გარდაიცვალა და მისი შეკოწიწებული სახელმწიფოც დაიშალა.

60
Q

გიორგი VII და მისი ვაჟი, მეფე კონსტანტინე შეეწირნენ

A

ირანის ტერიტორიაზე შავბატკნიან თურქმენებთან ბრძოლას

61
Q

ალექსანდრე I დიდი მეფობდა ___—- ____ წლებში

A

1412-1442 წლებში.

62
Q

ერთიანი საქართველოს უკანასკნელი მეფე გიორგი VIII მეფობდა ___–___ წლებში.

A

1446-1466

63
Q

ბეილიქები ეწოდებოდა.

A

მცირე აზიაში პატარა თურქულ სახელმწიფოებს

64
Q

ოსმალეთის სახელმწიფოს დაარსების თარიღად ითვლება

A

1299 წელი.

65
Q

ოსმალეთის სახელმწიფოს ფუძემდებელი იყო ე

A

რთ-ერთი ბეილიქის მთავარი ოსმანი(1258-1326). ოსმალეთს ევროპაში ბრწყინვალე პორტად მოიხსენიებდნენ.

66
Q

მუსლიმი ოსმალები საკუთარ თავს უწოდებენ

A

ღაზიებს – „წმინდა ომის“ მებრძოლებს უწოდებდნენ. მოგვიანებით ოსმალო სულთნები თავს „რომელთა იმპერატორებადაც“ მოიხსენიებდნენ, ამით ისინი ხაზს უსვამდნენ რომ ისინი რომის იმპერიის მემკვიდრეებიც იყვნენ.

67
Q

ოსმალთა დედაქალაქი (კონსტანტინოპოლის აღებამდე) იყო

A

ქალაქი ბურსა.

68
Q

როდის დაიკავეს თურქებმა გალიპოლის ნახევარკუნძული.

A

1352-54 წწ. ამგვარად დაიწყო ოსმალების ევროპული დაპყრობების პერიოდი.

69
Q

. 1387 წელს თურქები დაეუფლნენ მნიშვნელოვან ბერძნულ ქალაქს

A

თესალონიკს.

70
Q

1389 წელს სერბები კოსოვოს ბრძოლაში დაამარცხეს

A

ოსმალებმა

71
Q

1396 წელს ნიკოპოლისის ბრძოლაში ოსმალებმა დაამარცხეს

A

ევროპელთა კოალიციური ლაშქარი.

72
Q

1397 წელს ოსმალებმა საბოლოოდ დაამარცხეს მათი მეტოქე

A

ყარახანიდები და მთლიანად გაბატონდნენ ანატოლიაში.

73
Q

1402 წელს ანკარასთან შედგა ბრძოლა

A

ოსმალებსა და თემურ ლენგის ჯარებს შორის. თემურ ლენგმა გაიმარჯვა , ხოლო ოსმალო სულთანი ბაიაზიდ II ტყვედ ჩავარდა.

74
Q

ულთანმა მურად II-მ (ზეობდა 1421-1451) დაიბრუნა დაკარგული ტერიტორიები, რომლებიც

A

თემურ ლენგთან დამარცხების შემდეგ გამოეყო ოსმალებს.

75
Q

თურქებისგან შევიწროებული ბიზანტიის იმპერატორი იოანე VII თავად ეწვია რომს და ფლორენციის საეკლესიო კრებაზე პაპ ევგენიუს VI-სთან ერთად ხელი მოაწერა უნიას, ანუ

A

გაერთიანებას. მისი მიზანი იყო აღმოსავლური და დასავლური ეკლესიების ერთიანობის აღდგენა.

76
Q

ბიზანტიის ფლოტის მთავარსარდალსა და იმპერატორის კარზე ყველაზე გავლენიან პირს, ლუკას ნოტარას მიაწერენ სიტყვებს:

A

„მირჩვენია, ქალაქში ვიხილო სულთნის ჩალმა, ვიდრე პაპის ტიარა”

77
Q

1461 წელს ოსმალებმა მცირე აზიაში ქრისტიანთა უკანასკნელი სახელმწიფო –

A

ტრაპიზონის იმპერია საბოლოოდ დაასამარეს.

78
Q

ლუდოვიკო ბოლონიელი საქართველოში მოავლინა

A

1456-57 წწ. რომის პაპმა პიუს II-მ

79
Q

გიორგი VIII-მ ევროპაში პაპთან გაგზავნა

A

საპასუხო ელჩობა. საქართველოს ელჩებს, ნიკოლოზ თბილელსა და ხარდან ხაჩიკიანს ახლდნენ ასევე სომხების, სპარსელების, ტრაპიზონის იმპერიის წარმომადგენლები. ელჩები ესტუმრნენ გერმანიის იმპერატორ, ფრიდრიხ III-ს(1440-1493), შემდეგ ისინი პატივით მიიღეს ვენეციის სენატში. 1460 წელს კი გაიმართა საქართველოს ელჩობის შეხვედრა რომის პაპთან.