ViCo Flashcards
Welke 2 belangrijkste elementen dragen bij tot een goede compositie
Alignement en samenhang
Welke 6 andere componenten zorgen ook voor een goede compositie
Blikvanger, witruimte, contrast, evenwicht, herhaling en krachtlijnen.
ruis
problemen die optreden in het communicatieprocess (belangrijkste element)
soorten ruis + vb
Interne ruis (gebruik van moeilijke woorden) Externe ruis (luidruchtige ruimte) Intentionele (bewust) Non-intentionele (onbewust)
interne ruis voorbeelden
taalverschil kennisverschil leeftijdsverschil geslacht geloof/afkomst
6 SUCCES-factoren bij communicatie
Simple Unexpected Concrete Credible Emotional Stories
wie was er niet mee eens met de 6 succes-factoren bij communicatie + waardoor is hij bekend geworden
David Ogilvy
bekend door OGILVY-ismen
OGILVY-ismen
De kop wordt gemiddeld door vijf maal zoveel mensen gelezen als de rest van de tekst
behoud je geloofwaardigheid
Elk woord telt
We verkopen of anders …
Maak reclame voor wat uniek is.
Een reclamemaker dient intelligent te zijn …
korps
grootte van het loden blokje waarop de letter staat
interlinie
extra witruimte die men plaatst tussen de regels van de loden letters
regelafstand
gemeten afstand tussen onderkant van de x-hoogte van twee regels
verschil font en lettertype
font is het digitale letterbestand, lettertype is de naamgeving van het ontwerp
kritische letterparen + vb
bij sommige letterparen zijn er aanpassingen nodig aan de afstand zodat het er deftig uitziet
bv. LA LV AV TW
onderdelen van een lettertype
onderkastletters bovenkastletters inferieuren (subscript) superieuren (superscript) kleinkapitalen (kapitalen waar hoogte = onderkastletters) ligaturen of diftongen cijfers leestekens
waar worden kleinkapitalen gebruikt
accentuering zonder verstoring van grijsbeeld
afkortingen
ondertitels
ligaturen
combinatie van 2 of 3 letters die met elkaar verbonden zijn
diftongen
weinig toegepaste lettercombinaties (bv. æ en œ)
2 soorten cijfers
Arabisch (Tabelcijfers/monospaced en mediaevalcijfers)
Romeins
verschillende maatstelsels
Metriek of decimaal stelsel
Didotstelsel
Picastelsel
Inchstelsel
welk stelsel gebruiken wij
12delig stelsel van de picapuntwaarden
1 picapunt =
1inch/72
0,352777mm (± 1mm/3)
1 inch = … mm
25,4 mm
waarom is het picastelsel de meest gebruikte maateenheid
picastelsel is de Angelsaksische tegenhanger van het didotstelsel
het is het meest gebruikte omdat meeste printers in de grafische industrie Amerikaanse apparaten zijn
hoe moet je tekst meten (2 manieren)
met korpsmeter ('inch lat')
met gewone lat (hoogte kapitaal * 4 = ... pt, benaderende waarde)Kerning
witruimte tussen sommige kerningparen
bv. LT, Ty)
goedkope en gratis fonts hebben meestal geen kerningtabel
Tracking
aan- of afspatiëring van meerdere letters (woord of deel tekst)
ander woord is reeksspatiëring
welke grijswaarde heeft welk soort tekst
als de tekst kleiner en smaller is dan is de grijswaarde donkerder dan een grote en brede tekst
plaatsvervangende tekst
wordt gebruikt door vormgevers als die nog geen definitieve tekst hebben en laat zien hoe het er uit zou zien
doordat het onleesbaar is zal er ook meer gelet worden op de vorm en stijl
soorten regelvallen
uitgelvuld : moeilijk door variabele woordspatie (witeilanden)
linkslijnend
symmetrie (gecentreerd)
vormregelval (volgens vorm van illustratie of afbeelding)
oplossing witeilanden
glyph scaling (min 97%, max 103%)
logische zinssplitsing
soft enters in zin in functie van logica en esthetiek
initiaal
beginletter van een woord, zin, alinea of hoofdstuk
vroeger: als illustratie
nu : gewoon sterk vergrootte versie van letter
best alleen gebruiken bij begin van hoofdstuk
Matthew Carter
1937
Britse letterontwerper
ontwierp in 1996 het lettertype verdana voor Microsoft
2 belangrijkste aspecten in de typografie
leesbaarheid en herkenning(legibility)
waarom is tekst in kapitalen minder goed leesbaar dan in onderkastletters
omwille van de vormelijkheid
onderkastletters hebben een veel duidelijker woordsilhouet
een goed lettertype heeft een duidelijke … , maar …
vormgelijkenis
indien dit te groot wordt kan het voor meeste mensen met leesproblemen zeer remmend werken
hoeveel woorden per regel voor een optimaal leesbare regel + hoeveel is dit in kolommenstructuur
tussen 12 en 14 woorden per regel
tussen 5 en 8 woorden per regel bij kolommenstructuur
stappen van lezen
- Wie, wat, waar
- Parameters aanwenden (regelval, zetbreedte…)
- Verschillende soorten lezen
verschillende soorten lezen
lineair lezen : tekst zonder veel obstakels (bv. roman)
genuanceerd lezen : er kan van willekeurige plek worden gelezen (bv. leerboeken)
selectief lezen : afzonderlijk lezen maar wel met elkaar verbonden (bv. kookboeken)
raadplegend of consulterend lezen : als je een antwoord op een vraag moet vinden (bv. encyclopedie)
begrijpend lezen : begrip per zin is belangrijk (bv. kinderboeken)
informatief lezen : we pikken uit wat we belangrijk vinden en laten het oog dwalen (bv. kranten)
Vox systeem + waarom
uitgevonden door Maximilien Vox in 1954
omdat er structuur nodig was, omdat er zoveel verschillende soorten lettertypen bestonden
ook nuttig bij identificeren, kiezen en combineren van lettertypen
Humanen
oudste
kapitalen even hoog als stokletters
‘e’ heeft schuine streep
klein dik-dun contrast
schreven bij voeten en soms bovenkanten letter
groot verschil in grootte tussen onderkastletters en kapitalen
Garalden
uit Romeinse periode
kapitaal is kleiner dan stokletter
dik-dun contrast is groter dan bij humanen
Garamond
Realen
meer verfijning in dik-dun contrast dan bij garalden
Didonen
heel sterk dik-dun contrast
heel elegant gevoel
wordt gebruikt in modetijdschriften
Mechanen
schreven zijn even dik als rest van letter
monospaced lettertypen
Linearen
alle letteronderdelen lijken even groot en dik
geen schreven
verschillende groepen
verschillende groepen linearen + voorbeelden en kenmerken
- Humanistische (Gill Sans)
schuin afgesneden lettereindes - Classicistische (Neue Helvetica van Max Miedinger, Univers)
bijna geen dik-dun contrast - Benton (Franklin Gothic van Morris Fuller Benton)
iets dikkere lijnen en smallopende letters - Geometrische (Futura van Paul Renner, Telefon)
afgeleid van geometrische vormen en ‘j’ is rechte lijn
Incisen
buitenbeentje
ligt tussen schreef en schreefloze letter door verdikking aan uiteinden van letters
Scripten
oorsprong van handgeschreven lettervormen
komt klassiek over
in 1 beweging geschreven letters
Manuaren
klassieke geschreven letters maar in delen opgedeeld
Frakturen
Gotische letters
Waarom is vox-systeem niet optimaal
moeilijk onderscheiding te maken tussen sommige groepen
eenvoudiger systeem dan vox
linotype
linotype onderverdelingen
gelijkledig/niet gelijkledig
schreef/schreefloos
niet gelijkledig en schreef + onderverdeling
klassieke boekletters
onderverdeling in: renaissance en empire type
Empire type
bodoni
groot verschil tussen dikdun
Renaissance type
mediaeval
ophaal iets dikker
kleine boog bij schreven
subcategoriën linotype
incisen (optima)
nationale schriften (bv. gothische letters)
fantasielettters
lettermenging
uit verschillende categoriën letters nemen en met elkaar mengen
best mengen met verschillende groepen zodat er een groot contrast is
responsive design in logo’s
als het logo geschaald wordt, dan worden sommige elementen aangepast of weggehaald
2 voorwaarden die een logo een meerwaarde geven
storytelling vormelijke vonds (bv. amazon, van a tot z en een glimlach)
Gestalt theorie
grondlegger: Kurt Koffka
“The whole is other than the sum of its parts”
bepalen hoe mensen beelden zien in verband met verschillende objecten en omgevingen
verschillende onderdelen gestalt theorie
Closure : brein vult leegtes in tot geheel
Proximity / continuation : objecten die dicht bij elkaar staan gaan we visueel groepen als geheel, compositie
Similarity : 2 items die dezelfde vorm bevatten gaan we visueel groeperen (samensmelten naar 1 geheel)
Figure & Ground : soms is de witruimte als de gevulde ruimte
apofenie / pareidolie
het zien of horen van een boodschap in een willekeurige, betekenisloze objecten of geluiden
ambigram
een schrift dat op meerdere manieren gezien kan worden
het kan normaal en ondersteboven dezelfde of een andere tekst opleveren
samenhang
relatie tussen elementen
kan je bekomen door lijnen van een kader door te trekken en daar een ander element op te aligneren
2 soorten evenwicht
symmetrisch evenwicht : balanceert het ontwerp met behulp van symmetrie
asymmetrisch evenwicht : hier gaat het om het creëren van balans zonder symmetrie
sterkte van een compositie valt af te leiden door
Regel van derden Diagonaal methode Duidelijke krachtlijnen Pure zuivere symmetrie Combinatie mogelijk
DIN
Deutsche Industrie Norm
voor papierformaten
bv. A4, A2
afmetingen A4
29,7cm x 21cm
A0
gramgewicht
1m²
onderverdeling van een blad
Plano : 1/1
Folio : 1/2
Quarto : 1/4
Octavo : 1/8
voor- en achterzijde
Recto : voorzijde
Verso : achterzijde
verschillende soorten marges
Kopwit
Voetwit
Rugwit
Snijwit
Hoe marges bepalen (3 systemen)
Systeem “Van de Graaf” : hoogte zetspiegel = breedte blad
Verhoudingsmethode : horizontaal en verticaal worden onderverdeeld in grootste getal, dan ingedeeld in kleinste getal
Getallenreeks : alle maten van marges staan in verhouding
Waarom zijn oudere systemen zoals “Van de Graaf” en verhoudingsmethode niet altijd van toepassing meer
het is wel luxe, maar niet economisch
Waarom grid/stramien
Duidelijk
Efficiëntie
Samenwerking
Consistentie
Hoe bepaal je grid/stramien
- Marges berekenen
- Aantal kolommen
- Eventueel rijen
Indien ook rijen: modulair systeem (duidelijke parameters stellen)
Müller-Brockman
één van de grondleggers van het flexiebel raster
één van de grondleggers van het flexiebel raster
Müller-Brockman
Jost Hochuli
Zwitserse typograaf
Gerstner
heeft het “perfecte” stramien ontworpen in 1962 voor het tijdschrift “CAPITAL”
Wim Crouwel
“Mr Gridnik”
Nederlands internationaal ontwerper
Max Bill
medestichter BAUHAUS
modernisme
standaard kleursysteem voor drukwerk
CMYK
PMS-kleur
Pantone Matching System
steunkleur
zorgt ervoor dat je de perfecte kleur kan bekomen
Gamut
welbepaald kleurbereik/omvang
waarom is het het best om Lab-kleuren te gebruiken
het bevat alle waarneembare kleuren + nog denkbeeldige kleuren
het is apparaat onafhankelijk
Waarom zou je beter niet kleuren beoordelen op een scherm
elk apparaat heeft een ander kleurbereik
7 kleurcontrasten volgens … (naam + de kleurcontrasten)
Johannes Itten Complementair kleurcontrast Simultaan kleurcontrast Licht/donker kleurcontrast Koud/warm kleurcontrast Kleur-tegen-kleurcontrast Kleurkwaliteitscontrast Kleurkwantiteitscontrast
Complementair kleurcontrast
tegengestelde kleuren
Simultaan kleurcontrast
Als we lang naar een kleur kijken en we kijken dan naar een wit vlak zien we het complementair kleur
Licht/donker kleurcontrast
elke kleur heeft een verschillende toonwaarde
Koud/warm kleurcontrast
kleuren kunnen warmte of koude uitstralen
Kleur-tegen-kleurcontrast
Als je de primaire kleuren RGB naast elkaar zet dan krijg je een contrast
Kleurkwaliteitscontrast
kleuren kunnen op 4 verschillende manieren vertroebeld of gebroken worden: met wit, zwart, grijs of met de complementaire kleur
Kleurkwantiteitscontrast
Het contrast tussen veel en weinig van kleuren
eerste cyber
Neil Harbisson
volledig kleurenblind
heeft inplantaat dat kleuren omzet in geluiden
dankzij gericht kleurgebruik kunnen we :
opnemen van info versnellen
langer info onthouden
grotere herkenbaarheid
sneller tot actie overgaan
hoe kies je het beste kleur
gebruik hulpmiddelen
Pantone waaier
Adobe color themes
mogelijkheden voor samenstellen van kleurpalet
monochromatisch triangel complementair analoog (koud-warm effect) dubbel complementair
Zwitserse typograaf
Jost Hochuli
heeft het “perfecte” stramien ontworpen in 1962 voor het tijdschrift “CAPITAL”
Gerstner
“Mr Gridnik”
Nederlands internationaal ontwerper
Wim Crouwel
medestichter BAUHAUS
modernisme
Max Bill
