Computersystemen Flashcards

1
Q

Voorlopers computer

A

Abacus (telraam)
Mechanisme van Antikythera
Rekenliniaal
Charles Babbage (Analytical Engine) → duur en steeds wijzigende plannen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

1ste generatie computer (tijdsperiode en kenmerken)

A
jaren 40-1956
Elektronenbuizen
Hitte
Zeer groot
Extreem duur 
Onbetrouwbaar 
Input: ponskaarten 
Output: printout
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

2de generatie computer (tijdsperiode en kenmerken)

A
1956 –1963
Transistoren
Minder hitte
Minder groot
Zeer duur
Input:
   •Ponskaarten
   •Magneetbanden
Output: print
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

3de generatie computer (tijdsperiode en kenmerken)

A
1963 –jaren 70
Integrated Circuits
Energiezuiniger
Klein
Duur
Minder onderhoud
Input: keyboard
Output: scherm
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

4de generatie computer (tijdsperiode en kenmerken)

A
Jaren 70 –jaren 80
LSI en VLSI microprocessoren
Energiezuiniger
Kleiner
Betaalbaar: Personal Computer
Input:
   •Keyboard
   •Floppy disks
Output: scherm
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

5de generatie computer (tijdsperiode en kenmerken)

A

Jaren 80 –nu
ULSI-microprocessoren
Gebruiksvriendelijke gebruikersinterfaces
Consument

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

kwantummechanica werkt met :

A

Verstrengeling
kwantumtoestanden van deeltjes zijn niet onafhankelijk als ze dicht genoeg bij elkaar geweest zijn, ongeacht hun afstand

Superpositie
kwantumtoestanden kunnen samengevoegd worden tot een nieuwe kwantumtoestand

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

n qubits = ? bits

A

2^n bits

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

supercomputer

A

Gebouwd voor maximale capaciteit die op dat ogenblik haalbaar is.
Onderzoeksinstellingen
Simulaties, weersvoorspellingen
Kosten 100’en miljoenen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

FLOPS

A

FloatingPoint Operations Per Second

Vooral bij supercomputers, grafische processors en gameconsoles

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

MIPS

A

Millions of Instructions Per Second

Vooral voor gewone processors

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

mainframecomputer

A

Kleinere versie van een supercomputer
Grote organisaties, overheden, bedrijven …
Om virtuele machines op te laten werken. Het systeem wordt opgesplitst in virtuele computers.
IBM is marktleider
Prijzen van 75.000 euro tot 10 miljoen.
Nadruk ligt meestal op Floating Point bewerkingen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

minicomputer

A

Minder groot en krachtige mainframe, bedoeld voor tot 200 gebruikers die met een terminal toegang hebben via het netwerk.
Zijn nog altijd ter grootte van een koelkast.
Producenten: IBM, Honeywell en Hewlett-Packard.
Niet meer gebruikt! -> server

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

server

A

Vervanger van de minicomputer.
Client/Server model.
Client is meestal een microcomputer.
Server levert diensten aan meerdere clients. Webserver, databaseserver, bestandsserver, gameserver …

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

microcomputer

A

Personal Computer
Gebruikt een microprocessor(IC = Integrated Circuit)
•“micro” verwijst hier naar de schaal van de IC’s, maar ondertussen zitten we al op nanometer.
•Microprocessor -> Centrale verwerkingseenheid (CPU)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

IoT (Internet of Things)

A

Alledaagse objecten
•ingebouwde computers
•wisselen gegevens uit via het internet.
Populair : Raspberry Pi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

noodzakelijke componenten

A
CPU
moederbord
RAM
HDD
GPU
voeding
koeling
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

optionele componenten

A

optische-schijf
uitbreidingskaarten
behuizing

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

randapparatuur

A
muis
beeldscherm
printer
USB
luidspreker
scanner
externe harde schijf
toetsenbord
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Voeding

A

Krijgt 230V wisselspanning binnen
Verdeeld over apparaten
Moederbord werkt op gelijkspanning

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wet van Moore

A

aantal transistoren ingebouwd in een chip zal ongeveer om de 24 maanden verdubbelen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Moederbord

A

PCB
bij kleinere computers : Main Logic Board
centrale backbone
verdeeld energie over componenten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

ATX-moederbord

A

Standaard moederbord

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

AT-moederbord

A

Oudere versie van ATX

heeft andere power supply connector

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

ITX-moederbord

A

Information Technology eXtended
klein moederbord
voor mobile devices (thin clients, media centers…)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

BTX-moederbord

A

Balanced Technology eXtended
kan je herkennen aan de schuine socket
was ontworpen voor betere airflow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

RTC

A

Real-Time Clock
houd de tijd bij
verbonden met energiebron (cmos batterijtje)
niet altijd aanwezig want kan ook van server gehaald worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Bussen

A

Parallelle koperen sporen op het PCB
aantal sporen bepaald de “breedte”
verbind componenten
verschillende snelheden en breedtes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

FSB

A

Front-Side Bus
systeembus (zeer snel)
verbinding tussen CPU en geheugencontrollers
wordt snel te klein door vele gegevens die moeten passeren
oplossing:
Intel: QuickPath Interconnect
AMD: HyperTransport

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

data bus

A

gegevens die op een bepaalde locatie staan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

address bus

A

locatie van de gegevens in het geheugen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

control bus

A

regelt communicatie (geschreven of gelezen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

systeembus

A
zeer snel
verbinding werkgeheugen met processor
geheugencontroller
data bus
address bus
control bus
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

I/O bus

A

minder snel dan systeembus
PCIe bus
SATA bus
USB

35
Q

chipset op moederbord vroeger en nu

A

vroeger : 2 chips, Northbridge en Southbridge
nu : CPU neemt PCIe-controller en integrated graphics op zich
Intel : PCH (platform controller hub)
AMD : FCH (fusion controller hub)

36
Q

Northbridge

A

MCH (memory controller hub)

voor heel snelle componenten

37
Q

Southbridge

A

ICH (integrated controller hub)

voor minder snelle componenten

38
Q

CPU cache

A

geheugen tussen RAM en CPU in verschillende niveaus
meestal in SRAM
L1-cache : snelst maar kleinst
hoe hoger het level hoe trager maar hoe meer gegeugenopslag

39
Q

VON NEUMANN-ARCHITECHTUUR

A

Geheugen CPU Randapparatuur

40
Q

opbouw CPU

A

CU (control unit)
voert instructies uit

Registergehugen
werkgeheugen van de processor
bij meeste CPU’s : 32 registers

ALU (arithmetic logic unit)
voert rekenkundige en logische bewerkingen uit

41
Q

Firmware + op welk soort geheugen

A

software die in hardware zit voor de basisbesturing ervan

staat op niet-vluchtig geheugen : EEPROM

42
Q

niet-vluchtig geheugen

A

permanent geheugen
bewaart info ook als het geen stroom krijgt
vb. flash, HDD

43
Q

vluchtig geheugen

A

heeft energie nodig om info te bewaren
geen energie: alles weg uit geheugen
vb. SRAM, DRAM

44
Q

Firmware interfaces

A

BIOS (basic input/output system)

UEFI (unified extensible firmware interface) : opvolger BIOS

45
Q

BIOS en UEFI zorgen voor volgende stappen

A
  1. POST (Power-On Self-Test)
  2. Starten van de boot loader
  3. Inladen van de kernel
  4. Inladen van de rest van het besturingssysteem
46
Q

Snelheid van processor hangt af van

A

Aantal cores
Kloksnelheid
Cache geheugen
Slimme technieken

47
Q

Slimme technieken in CPU

A

Turbo Boost : kloksnelheid verhogen

Hyperthreading : 2 bewerkingen tegelijk uitvoeren

48
Q

Threads

A

virtuele cpu die door een software process gebruikt kan worden
door slimme technologie: 1 core = 2 threads

49
Q

Kloksnelheid

A

Hoe vaak een chip een taak kan doen in 1sec
Zonder overclocken is het limiet 5GHz
Geen goede indicatie voor te verwachten prestatie
2,8GHz kan sneller zijn dan 3,2GHz

50
Q

1GHz = … bewerkingen per seconde

A

1 miljard

51
Q

systeemklok

A

regelt het aantal pulsen
verbonden met CPU
je kan hiermee je CPU laten over en underclocken

52
Q

ISA (Instruction Set Architechtures) : 2 soorten

A
CISC (Complex Instruction Set Computing)
bv. x86(32-bit), x64(64-bit)
Intel, AMD, VIA Technologies
RISC (Reduced Instruction Set Computing)
bv. ARM
Apple, HiSilicon, Qualcomm, Samsung
53
Q

32- en 64-bit-adressen : hoeveel bytes

A

32-bit : 2^32 bytes

64-bit: 2^64 bytes

54
Q

SATA, eSATA en mSATA

A

Transport tussen HDD, SSD, DVD/CD…
eSATA is externe versie, heeft ook externe voeding nodig
mSATA(mobile) zit direct op moederbord, opvolger is M.2

55
Q

ROM

A
niet-vluchtig
bij bios (EEPROM, flash ROM)
56
Q

RAM

A

meestal vluchtig

SDRAM (DDR, LPDDR)

57
Q

Werkgeheugen voor GPU

A

SGRAM (GDDR)

HBM (high bandwith memory)

58
Q

HDD

A

gegevens geschreven in vorm van magnetische polarisatie

lees en schrijfkoppen

59
Q

SSD + welke soorten geheugen het heeft

A

sneller dan HDD
DRAM (vluchtig)
Flash (niet-vluchtig)

60
Q

Flash opgebouwd uit …

A
Flashgeheugen = opslag
Geheugencontroller = wegschrijven of verwijderen van gegevens
Cache = buffert gegevens via DRAM
Batterij = blijvende energietoevoer
61
Q

USB

A

Gegevensoverdracht/opslag
Ondersteund stroomvoorzieningen
Strikt genomen geen bus (1 apparaat per bus)

62
Q

verschillende vormfactoren van memory cards

A

SD (Secure Digital)
miniSD
microSD

63
Q

verschillende capaciteiten van memory cards

A

SDSC (SD Standard Capacity)
SDHC (SD High Capacity) : tot 32 GB
SDXC (SD Extended Capacity) : tot 2 TB
SDUC (SD Ultra Capacity) : tot 128 TB

64
Q

seriële poort

A
bits na elkaar over 1 lijn
parallel naar serieel omzetten
minder draden
traag
bv. muis, toetsenbord
65
Q

parallelle poort

A

meerdere bits tegelijkertijd
kabels en connector groter
snel
bv. printer

66
Q

PS/2-interface

A
seriële communicatie
IBM
standaard
nadeel : 1 poort = 1 gebruik
muis(groen), toetsenbord(paars)
67
Q

FireWire

A

concurrent USB
grote snelheid
minder apparaten tegelijk
video

68
Q

Thunderbolt

A

concurrent USB en FireWire
Intel, Apple
grotere snelheid
duurder

69
Q

Compositievideo (CVBS)

A

4 kabels : colour, vision, blanking en synchronisations

geen geluid

70
Q

VGA

A

Video Graphics Array
Analoog signaal : omzetten digitaal naar analoog door GPU (RAMDAC)
gescheiden kleuren (RGB) : apart over lijn gestuurd (horizontaal en verticale uitlijning : array)
bv. CRT schermen

71
Q

DVI

A

Digital Visual Interface
Digitaal signaal
bv. TFT schermen

72
Q

HDMI

A

High Definition Multimedia Interface
DVI met HD audio
kleinere connector
8 tot 32 digitale audiokanalen

73
Q

DisplayPort

A

zelfde als HDMI maar hogere resolutie van beelden en audio
2 way communicatie
voornamelijk Apple

74
Q

ethernetpoort

A

gedefinieert als protocol 802.3
gebruik in LAN (Local Area Network)
bv. CAT5, CAT5e, CAT6

75
Q

CRT scherm

A

Cathode Ray Tube
beelbuis
lijn voor lijn
flikkering

76
Q

LCD

A

Liquid Crystal Display
vloeibare kristallen
refreshrate

77
Q

TFT

A

Thin Film Transistor LCD
verbeterde versie LCD
elke pixel individueel geadresseerd

78
Q

plasmaschermen

A

zend licht uit zoals TL-buis : gas dat door eletriciteit UV-licht uitzend
‘grote’ pixels
vooral tv-schermen

79
Q

OLED

A

Organic Light Emitting Diode
werkt zonder achtergrondverlichting : zuiniger en grotere kijkhoek
halfgeleiderlichtbron
anorganische leds en lasers
levensduur +- 4jaar
2 soorten : polymeer-/kleinmolecuuloleds en op basis van iridium of andere metalen

80
Q

paneeltypes

A

IPS (in-plane switching)
TN (twisted nematic)
VA (vertical alignment)

81
Q

IPS

A

hoogste kleurbereik
grote kijkhoek
meest bij smartphones

82
Q

TN

A

slechte kleurweergave
snelle response time
meest bij monitoren

83
Q

VA

A

middelmaat tussen IPS en TN

goede contrastverhouding