Computersystemen (Deel 2) Flashcards
Wat gebeurd er als je op aan/uit knop drukt op pc
- BIOS ontwaakt
- Start POST
- Hardware wordt geïnitialiseerd
- Kijkt of firmware aanwezig is
BIOS kan alleen opstarten van schijven kleiner dan … TB
2,2 TB
Verschil van UEFI met BIOS
Oneindig grote opstartschijven Draait vanop flash-chip Meer geheugen Ondersteun toetsenbord en muis GPT mini-besturingssysteem (overclocken, fans, updates...)
BIOS of UEFI zorgen voor volgende stappen bij opstarten van computer
- POST
- starten van bootloader
- inladen kernel
- inladen rest van besturingssysteem
opstartprocedure wordt bepaald door 2 factoren
gebruikte hardware
gebruikte besturingssysteem
opstartprocedure in 4 fases
Fase 1 : systeemstart tot aan conf van BIOS/UEFI
Fase 2 : systeemstart tot aan BIOS/UEFI
Fase 3 : opstarten van schijfeenheid
Fase 4 : configuratie onder besturingssysteem
Fase 1 : systeemstart tot aan conf van BIOS/UEFI
interne voeding start op
Power Good-signaal
processor vraagt BIOS/UEFI-startprogramma op
POST (bij fouten : BEEP-signalen)
BIOS/EFI gaat op zoek naar andere BIOS-controllers
toont opstartscherm met info over systeem
Fase 2 : systeemstart tot aan BIOS/UEFI
systeeminventarisatie
plug-and-play apparaten ontdekken en configureren
“last know good configuration” wordt geladen
herconfiguratie wanneer er veranderingen in configuratie zijn
Desktop Management Interface (DMI)
Fase 3 : opstarten van schijfeenheid
BIOS/UEFI zoekt naar MBR
Fase 4 : configuratie onder besturingssysteem
besturingssysteem doet zijn werk
taken besturingssysteem bestaat uit :
- identificeren van elk geïnstalleerd apparaat
- systeembronnen voor elk apparaat bepalen
- configuratie beginnen
- …
Wat is een besturingssysteem
programma na BIOS/UEFI behandeld werking vd computer zorgt voor dat applicaties opgestart kunnen worden verzorgd toegang tot hardware API (Application Program Interface)
extra info over besturingssysteem
OS
Systeemsoftware die hardware en software beheert
levert gemeenschappelijke diensten aan toepassingen
toepassingen hebben een besturingssysteem nodig om te werken
taken van een besturingssysteem
uitvoeren van programma's toepassingsprogramma's afschermen opslaan en terug halen van info gemeenschappelijk gebruik van info gebruik van systeembronnen opsporen van fouten administratie maken van programma's
3 belangrijkste taken van besturingssysteem
gebruiksvriendelijkheid
efficiëntie
mogelijkheid zich te ontwikkelen
welke bronnen beheert het besturingssysteem
processor
geheugen
I/O controle
opslag van gegevens
wat bedoelt men met een besturingssysteem is modulair opgebouwd
uitbreidbaar
patching
development
lagen van een besturingssysteem
Applicaties
Kernel
Hardware Abstraction Layer (HAL)
Hardware
belangrijkste functie besturingssysteem
gebruiker een virtuele machine te bieden die eenvoudiger te programmeren is dan onderliggende software
hardwareabstractie
toepassingen mogen geen directe toegang tot hardware hebben
toegang via een API (Application programming interface)
elk besturingssysteem heeft 2 belangrijke onderdelen :
kernel
shell
taken van de kernel
Device management Process management Memory management Resource management File system
de kernel beheert
apparaten processen geheugen bronnen bestanden
device management
zorgt voor efficiënt gebruik van hardware
controleert input/output van apparaten in achtergrond
stuurprogramma
software die ervoor zorgt dat een apparaat kan communiceren met besturingssysteem en het correct werk
process management
beheert en controleert processen
als een toepassing uitgevoerd wordt : instantie voor proces wordt gemaakt, die processen delen een CPU
een proces kan meerdere CPU threads gebruiken
memory management
zorgt voor efficiënt beheer van computergeheugen
zorgt voor beveiliging van geheugen zodat processen elk hun stuk geheugen hebben
virtueel geheugen om HDD of SSD als er niet genoeg RAM-geheugen is
resource management
kernel beheert systeembronnen:
CPU
Geheugen
I/O devices
file system
op SSD en HHD staat een bestandssysteem (NTFS, AFS, exFAT…
shell
zit rond de kernel
UI (User Interface) van OS
interface tussen kernel en gebruiker
Soorten UI
TUI (Text-based UI) : CLI (command line interface)
GUI (Graphical UI) : desktopomgeving
meest gebruikte besturingssystemen
Windows
Android
iOS
macOS
