Veshkat Dhe Sistemi Mbledhes Flashcards
Glomerulonefriti
Nefroni eshte njesia funksionale e veshkes,qe perbehet nga korpuskula renale (glomeruli i rrethuarnga kapsula Bowman) dhe tubuli renal.
Glomeruli perbehet nga rrjeti i anastomozave
te kapilareve te cilez jane te mbeshtjellur me epitrl te dyfisht (parietal dhe visceral).
Muri i kapilareve glomerular perbehet nga ;shtresa e qelizave epiteliale,membrana bazale glomerulare,podocitet dhe matriksi mezengial.
Glomerulonefriti perfshin semundje renale te karakzerizuara nga demtime te ndermjetesuara imunologjikisht te ; membranes bazale,mesangiumit ose endotelit kapilar si rezultat con ne hematuri,proteinuri dhe azotemi.
Glomerulonefriti mund te shkaktohet nga antitrupat dhe depozitimet glomerulare me imunoglobulina.
Kemi kryesisht dy forma qe lidhen me antitrupa;
1)demtimi vjen nga depozimi te komplekseve At-Ag ne glomerul
2)demtimi nga reagimi in situ i antitrupave brenda glomerulit.
Pasi qe glomerulonefriti nuk eshte semundje evetme,mund te paraqitte me hematuri dhe/ose proteinuri ose si
SINDROME NEFROTIKE
SINDROME NEFRITIKE
INSUFICIENCE RENALE AKUTE APO KRONIKE
Tek SINDROMA NEFROTIKE BEJNE PJESE
glomeruloskleroza fokale dhe segmentale
Semundja me ndryshime minimale
Glomerulonefriti membranoz
Glomerulonefriti membranoproliferativ
Sindroma nefrotike
Eshte kompleks klinik qe perfshine ;
Proteinuri masive
Hipoalbuminemi
Edeme e e gjeneralizuar
Hiçerlipidemi
Lipiduri
Zhvillimi i sindromes nefrotike
Ngjarja fillestare eshte crregullimi i mureve te kapilareve te glomerulit,dhe kjo con ne rritje te pershkueshmerise se proteinave plazmatike qe kjo lejon qe proteinat te kalojne nga plazma ne filtratin glomerular.
Kue ka proteinuri te rende ose afatgjate,albumina plazmatike zvogelohet con ne hipoalbumnemi kjo ka me zvoglu shtzpjen osmptike te plazmes dhe com ne edeme te gjeneralizuar.Perderisa lengjet kalojna nga pema vaskulare ne inde ka ulje te vellimit plazmatik,ku kjo nenkupton edhe uljen e filtrimit glomerular.
Ulja e GFR dhe sistemi kompensator i aldosteronit,nxit retensionin e ujit dhe te kripes nga veshkat ,duke cuar ne perkeqesim te edemes (anasarke).
Si rezultat i proteinuris qe qon ne hipoalbuminemi,kjo e fundit con ne rritjen e sintezes se lipoprotrinave nga melcia-hiperlipidemi;rritja e pershkueshmerise se lipoproteinave ne membranen bazale glomeruale-lipiduri.
Kush shkakton sindromen nefrotike te fmijet dhe te rriturit
Tek femijet eshte kryesisht si rezultat i demtimeve primare te veshlave (glomeruloskleroza fokale dhe segmentare),,semundjsnme ndryshime minimale etj, ndersa te te rriturit ndodh si pasoje e manifestimeve renale nga nje semundje sistemike (SLE,amilpidoza.diabeti)
Glomeruloskleroza fokale dhe segmentale
Paraqet lloj te sindromes nefrotike e cila karakterizohet me skleroze,por nuk i prek te gjithe glpmerulet (fokale )mirepo prek te gjith segmentet e stijnglomeruli(segmentsle).
Ngjarja fillestare e saj eshte demtimi i PODOCITEVE.
Morfo e glomerulosklerozes fokale dhe segmentale
Nuk prek te gjithe glomerulet
Atakon glomerulet juxtaglomerular
Dmth perfshirja eshte fokale dhe segmentale
Ata glomerul qe jane te prekur paraqesin matriks mezengial te zmadhuar,lumeni i kapilareve eshte i bllokuar dhe ksne depozitim hialin dhe pikla lipidike.
Semundja me ndryshime minimale
Eshte sindrome nefrotike e cila me mikroskop deige duket qe ka pamjen normale glomerulare,por ne mikroskop me elekgrone dallohet shuarje difuze e kembezave te podociteve.
Mendohet se kjo shuarje e kembezave te podociteve vjen nga proteinuria qe qon ne demtim.
Morfologjia
Qelizat. E tubujve proksimal jane te ngarkuar rende me pikla proteinash dhe lipide.
I vetmi crregullim i dukshem glomerular eshte shuarje uniforme dhe difuze e kembezave te podociteve.
Glomerulonefriti membranoz
Paraqet forme te nefritit kronik me komplekse imune.
Karakterizohet nga prania e depozitave subepiteliale me imunoglobulina pergjate membranes bazale glomerulare.
Morfo; ndryshimo baze eshte trashja difuze e GBM, e cila shkaktohet nga depozitat subepiteliale pergjate FBM,dhe ndahen nga njera tjetra me zgjatime te vogla ne forme kunjash te matriksit te GBM .
Glomerulonefriti membranoproliferativ
Manifestohet me ndryshime ne GBM dhe mezangium dhe nga proliferimi i qelizave glomerulare.
Kryesisht kemi 2 lloje te glomerulonefritit membranoproliferativ.
Morfo;Glomerulet jane te medhenje,me nje pamje lobulare te theksuar dhe shfaqin proliferim te qelizave mezangiale dhe endoteliale dhe si dhe leukocite re infiltruara.
MPGN1- karakterizohet nga depozita te dallueshme subendoteliale elektron-dense
MPGN-2- lamina densa dhe hapesira subendoteliale te GBM jane te transformuara ne nje strukture te crregullt,si gome,jashtezakomisht electron-dense,qe rezulton nga depozitimi i materialit te perberjes se panjohur.
Sindroma nefritike
Eshte nje kompleks klinik me fillim akut,qe karakterizohet nga ; hematuria,oligouri,azotemi dhe hipertension.
Lezionet qe shkaktojne sindromen nefritike kane te perbashket proliferimin e qelizave brenda glomeruleve,te shoqeruar me infiltrim te leukociteve.
Ky reaksion inflamator con ne demtimin e mureve te kapilareve,duke lejuar kalimin e RBC ne urine,dhe nxit ndryshime hemodinamike t cilat qojne ne uljen e GFR.
Ulja e GFR tek sindroma nefritike manifestohet me
Oligouri
Azotemi
Rentension reciprok te lengjeve - te cilwt eshte shkaku per hipertnsion
Sindroma nefritike akute mund te shkaktohet nga
1.crregullime sistemikem- SLE
2.semundjetnglomerulare primare;
Glomerulonefriti akut postinfektoz
Sindroma Alport
Nefropatis me IgA
Glomerulonefriti akut postinfekoz
Eshte crregullim glomerular qe karakterizohet me depozitim glomerular i komplekseve imune ,ku kjo qon ne proliferim qelizpr dhe ejtje te qelizave, infiltrim leukocitar, vecanerisht neutrofileve .
Agjenti nxites mund te jete endogjen dhe ekzogjen.
Morfo;ndryshimi karakteristik eshte rritja e qarte,e nje numri te madh te qelizave,te lemsheve glomerulare qe prek po thuajse te gjithe glomerulet.
Nefropatia me IgA(semundja e Bergerit)
Semundja glomerulare/nefropatia me e shpeshte.
Tipari patogjenik eshte depozitimi i IgA ne mezangium.
IgA eshte antitrupi kryesor ne sekrecionet e mukozave dhe normalisht eshte ne nivele te ulta,por te personat me nefropati me IgA eshte e rritur dhe depozitohet ne mezangium.
Cila semundje tjeter karakterizohet me depozitim te IgA dhe ku wendron dallimi me nefropatin me IgA
Purpura Henoch-Schonlein
Dallon sepse eshte semundje sistemike, qe perfshin lekuren,traktin GI,nyjet,veshkat.
Sindroma Alport
Eshte nefrit i trssheguar,qe shkaktohet nga mutacione ne kolagjenin e tipit 4 GBM,KOKLESE DHE LENSIT TE SYRIT.
Ku me kete rast shkaktohet nefrit(hematuri),shurdhim dhe crregullime tr syrit.
Glomerulonefriti i shpejt progresiv (GN kreshentik)
Paraqet humbje te shpejt dhe progresive te funksionit renal.
Pamja histologjike karakterizohet nga prania e kreshenteve(proliferim te qelizave epiteliale parietale te kapsules se Bowmanit ne pergjigje te demtimit).
Llojet e glomerulonefritit kreshentik
GN kreshentik tipin1 (me antitrupa anti GBM)
GN kreshenetik tipi 2(ndermjetesuar nga kompleksemimune )
GN kreshentike tipm3 (PAUCI IMUN)
GN kreshentik tip 1
Antitrupat anti GBM te disa persona tek t cilet perveq qe lidhen me GBM kane me u lidh edhe me membranat bazale te kapilareve alveolar pulmonar duke shkaktuar sindromen GOODPOSTURE
GN kreshentik tipi 3
Karakterizohet me pranine e ANCA ne serum qe kane rol me disa vaskulite.
Pielonefriti
Eshte nje nga semundjet me te zakonshme te veshkave dhe perkufizohet si semundje qe prek tubulat,intersticiumim,pelvisin renal.
Paraqet nje nderlikim serioz te infeksioneve te traktit urinar qe prek;
Fshikezen(cistiti)
Veshkat dhe sistemin e tyre grumbullues(pielonefriti)
Ose edhe te dyja, shfaqet ne forme te pielpnefritit akut dhe kronik.
Pielonefriti akut
Paraqet inflamacion supurativ te veshkave te shkaktuar nga infeksioni bakterial dhe ndonjeher viral.(psh poliomavirusi),mqe mundet me arrite ne veshka me perhapje hematpgjene ose me sjpesh permes uretereve ne lidhje me refluksin vezikoureteral.
Morfo (pielonefriti akut)
Ne sip renale duken abcese me ngjyre te verdhe;tipari karakteristik eshte nekroza supurative ose formimi i abcesit brenda parenkimes renale.
Midis abceseve ka kongjestion te erret te sip renale.
Etiologjoa dhe patogjeneza e pielonefritit akut
Kemi 2 rruge ne te cilen bakteret munden te arrijne ne veshka
Permes infeksioneve hematogjene
Infeksioneve ascendente
Infeksiomet hemsatogjene(ndonje septicemi ose bakteremi mundet me prek keshtu veshken ose edhe ndonje endokardit infektiv.
Infeksioni ngjites - eshte rruga ma e rendesishme dhe me e shpeshte nepeemjet te se ciled bakteret arrijne ne veshka.
Shumica e individeve me kolonizim bakterial te perseritur ose te vazhdueshem te traktit urinar vuajne nga cistiti dhe uretriti(infeksione te traktit te poshtem urinar)dhe jo nga pielonefriti.