Thema 2: H2: structuur heelal

Question 1

astronomische eenheid

Answer 1

de gemiddelde afstand tussen zon en aarde

Question 2

hoeveel bedraagt de astronomische eenheid

Answer 2

150 000 000 km

Question 3

wat is een lichtjaar

Answer 3

geen tijdseenheid, maar de afstand die het licht in één jaar aflegt

Question 4

snelheid van het licht

Answer 4

300 000 km/s

Question 5

hvl legt het licht in 1 jaar tijd af + berekening

Answer 5

300 000 x 60 (sec) x 60 min x 24 (uur) x 365,25 dagen
= 9,5 x 10 tot de 12de

Question 6

hoe is ons zon

Answer 6

• zon ontstaan in een stof- en gasnevel
• zwaartekracht begon stof- en gasnevel samen te trekken
• onregelmatige samentrekking = geheel begint rond te draaien
• door draaien => nevel afgeplat tot schijf met centrale bol
• centrale bol evolueert verder tot een ster

Question 7

hoe ontstond de rest van het zonnestelsel

Answer 7

• verschillende materiedeeltjes klonterden in platte schijf samen tot beginnende planteten
  (= vormeloze massa’s zonder genoeg zwaartekracht)
• straling zon => lichtere elementen weg => vaste klonters botsen met elkaar
• gas buitenzone vormt grote gasplanten

Question 8

naam van de verschillende onderdelen die zo ontstaan zijn

Answer 8

• planetesimalen (= protoplaneten)
• terrestrische planeten (= rotsplaneten)
• gasplaneten (= gasreuzen)

Question 9

wat gebeurt er in kern zon

Answer 9

er vind een kernfusie plaats door hoge temperaturen, waarbij H-kernen fuseren tot He-kernen
hierbij grote stralingsenergie vrij

Question 10

wat is de fotosfeer

Answer 10

het zonneoppervlak
6 000°C
zorgt voor witgele kleur

Question 11

wat zijn zonnevlekken

Answer 11

donkere vlekken op de fotosfeer
4 000°C

Question 12

chromosfeer

Answer 12

onderste laag atmosfeer v/d zon
sluit aan bij fotosfeer

Question 13

protuberansen

Answer 13

zonnematerie die vanuit de chromosfeer de ruimte wordt in geslingerd
lusvormig door zwaartekracht zon
zonnevlekken = in-en uitgangen zonnevlammen

Question 14

zonnewind

Answer 14

stroom geladen deeltjes (= zonnematerie) die ontsnapt van oppervlak zon

Question 15

corona

Answer 15

buitenste deel van de zonneatomsfeer
gloed van hete en ijle gasses die helderwitte kleur hebben

Question 16

hoelang zonnecyclus

Answer 16

11 jaar

Question 17

wat gebeurt er met zonnevlekken tijdens cyclus

Answer 17

nemen eerst toe daarna af

Question 18

zonnemaxiumum =?

Answer 18

grote activiteit
veel zonnevlekken => veel protuberansen
meer deeltjes via zonnewind onze richting uitkomen => meer kans op poollicht + zonnestormen

Question 19

zonneminima

Answer 19

weinig zonnevlekken

Question 20

voorwaarde om van planeet te spreken

Answer 20

1) object draait om de zon
2) voldoende massa om door de eigen zwaartekracht bolvorm aan te nemen
3) het heeft het puin in zijn baan opgeruimd

Question 21

planetenstelsel =

Answer 21

bestaat uit ster en planeten die eromheen draaien

Question 22

dwergplaneten

Answer 22

voldoen niet aan de criteria om van een planeet te spreken

Question 23

manen

Answer 23

hemellichamen die in een baan rond een planeet draaien

Question 24

terrestrische planeten

Answer 24

Mercurius, Venus, Aarde en Mars
kan erop staan => steenachtige samenstelling
bevatten groter aandeel vaste stoffen
weinig manen
dicht bij de zon

Question 25

gasreuzen

Answer 25

Jupiter Saturnus, Uranus, Neptunus
ontstaan bij lagere T
natuurlijke satellieten
hoe verder van de zon => hoe groter de omlooptijd

Question 26

hoe kan het dat we planeten waarnemen

Answer 26

ze stralen gee licht uit, maar weerkaatsen licht van de zon

Question 27

wat is er zo speciaal aan onze plaats in zonnestelsel

Answer 27

licht in bewoonbare zone
niet te ver, niet te dicht
juiste omvang, opbouw en samenstelling
water in vloeibare toestand

Question 28

onze planeten van dicht naar ver

Answer 28

(mijn vader at meestal jonge spruitjes uit Nederland)
Mercurius
venus
aarde
mars
Jupiter
Saturnus
Uranus
neptunus

Question 29

welke gordel tussen Mars en Jupiter

Answer 29

Asteroïdegordel
bevat veel brokstukken = planetoïden

Question 30

welke grodel voorbij Neptunus

Answer 30

Kuipergordel
kleine ijsplaneetjes (onder andere Pluto)

Question 31

gordel na kuipergordel

Answer 31

oortwolk
bolvormige stofgordel
overblijfselen van nevel
bevat ijzige stukjes ruimtepuin

Question 32

hoe ontstaat het poollicht

Answer 32

elektronen en protonen die met zonnewinden worden meegevoerd,
wordt door magnetisch veld aarde opgevangen en
komen in atmosfeer
de zonnedeeltjes worden versneld door magnetische afbuiging
botsen met hoge energie op atomen en ionen
energie luchtdeeltjes krijgen door botsing, stralen ze uit door licht

Question 33

meteroïden

Answer 33

brokstukken afkomstig van kometen/ planetoïden
zweven door ruimte

Question 34

meteoren

Answer 34

meteoroïden als ze de dampkring binnendringen en verschroeien door de wrijving met de luchtdeeltjes
worden ook vallende sterren

Question 35

meteoriet

Answer 35

meteoroïde die niet volledig verschroeid is en aardoppervlak bereikt

Question 36

opbouw kometen

Answer 36

kern uit ijs en stof
baan rondt de zon
2 staarten:
- witgele stofstaart (=> stofdeeltjes weerkaatsen zonlicht)
- plasmastaart (=> geladen deeltjes die door zonnewind worden weggeblazen)
- staarten altijd weggericht van de zon

Question 37

wat gebeurt er als komeet dicht bij de zon gaat

Answer 37

ijs sublimeert
ontstaat een wolk van gas en stof die zich rond de kern uitstrekt = coma

Question 38

vanwaar komen kometen

Answer 38

kometen korte omlooptijd = kuipergordel
kometen langere omlooptijd = oortwolk

Question 39

meteorenzwerm die steeds terugkeert rond 12 augustus

Answer 39

de Perseïden

Question 40

synoniem noorderlicht

Answer 40

aurora borealis

Question 41

synoniem zuiderlicht

Answer 41

aurora australis