Beweging van aarde en maan 1 Flashcards
H1 en H2
wat is de dagboog van de zon
de schijnbare beweging van de zon aan de hemelkoepel
wat is de CH
= culminatiehoogte
= het hoogste punt van de zon tijdens de dag
wat is de zenit
het punt loodrecht boven de waarnemer op de hemelkoepel
wie dachten als eerste dat de aarde rond de zon draait en niet omgekeerd + naam
heliocentrisch wereldbeeld
Copernicus (1530) + Galileo Galilei (1604)
wat is de aardrotatie
de rotatie of dagelijkse wenteling van de aarde om haar as
hoe gaat de aardrotatie
van west naar oost (= tegenwijzerzin in zuidelijke richting waargenomen)
wat is een etmaal
1 volledige omwenteling
= 24u
hoe loopt de (denkbeeldige) aardas
doorheen de noord- en de zuidpool
wat vormt het gradennet
de meridianen en breedtecirkels
hoe lopen de meridianen
verticaal: van Noord naar Zuid
wat zijn de 2 nullijnen
de evenaar
de nulmeridiaan
wat geeft de breedteligging weer
de afstand van dat punt tot de evenaar in graden
wat geeft de lengteligging weer
de afstand van dat punt tot aan de nulmeridiaan in graden
daar wat ontstaat de afbuiging van de winden en zeestromingen
het is een gevolg van verschillende baansnelheden.
Luchtdeeltjes proberen hun oorspronkelijke baansnelheid te behouden (traagheidswet)
hoe snel is de baansnelheid aan de evenaar
40 000 km/24u = 1666 km/u
wat is de baansnelheid aan de polen
0km/24u = 0 km/u
hoe evolueert de baansnelheid als je van de evenaar naar de polen gaat
baansnelheid neemt af
hoe wordt de afbuiging van de winden nog genoemd
= Corioliskracht
hoe gaat de afbuiging op het noordelijk halfrond
afbuiging naar rechts
hoe gaat de afbuiging op het zuidelijk halfrond
afbuiging naar Links
wat is de zonnetijd
de plaatselijke tijd gemeten met een zonnewijzer
= lokale tijd aan de hand van de zon
hoeveel graden verschil heb je als er 1 uur zonnetijdsverschil is
15°
hoe lang doet de aarde om 1° te verschuiven
4 minuten
waarom passen we de zonnetijd niet toe
iedere meridiaan een andere zonnetijd heeft.
Men zou altijd zijn uurwerk moeten bijregelen bij de minste uitstap
wat is de zonetijd
de theoretische tijdzones
de tijdzones die wij hebben ingevoerd om het makkelijker te maken
hoeveel graden is iederentijdzone breed?
15°
hoeveel tijdszones zijn er op aarde
24
wat is de UTC-aone
de eerste tijdzone waarin de nulmeridiaan middenin valt
welke tijdzones heb je in Europa?
West-Europese tijd (UTC)
Midden-Europese tijd (UTC+1)
Oost-europese tijd (UTC+2)
wat is er ‘uitzonderlijk’ aan de tijdszone van België
Theoretisch zouden we de UTC tijd moeten gebruiken, maar we gebruiken de Midden-Europese tijd.
wat gebeurt er met de tijd als je naar het oosten verplaatst
het wordt later, je moet uren bijtellen
wat gebeurt er met de tijd bij een verplaatsing naar het westen
het wordt vroeger, je moet uren aftrekken
wat is de conventionele tijd
de tijd die er in het burgerlijk leven gebruikt wordt
wat is het enige West-Europese land (op het vaste land) dat niet met de Midden-Europese tijd werkt
Portugal
met wat vallen de grenzen tussen de conventionele tijdzones samen
met de landsgrenzen
wanneer gaat de zomertijd in
laatste weekend van maart
wanneer gaat de wintertijd in
laatste weekend van oktober
in welke tijdszone zitten we tijdens de zomertijd
UCT + 2
= Oost-Europese tijd
in welke tijdzone zitten we tijdens wintertijd
UCT + 1
Midden-Europese tijd
wat gebeurt er bij zomertijd
klok 1 uur vooruit: van 02:00 naar 03:00
= 1 uur minder slapen
wat gebeurt er tijdens wintertijd
klok 1 uur achteruit: van 03:00 naar 02:00
= 1 uur langer slaap
welke tijd kiezen we het best (zomer of winter)
wintertijd => ander is het te laat licht in de winter. dit kan meer ongelukken veroorzaken
ook zitten we dan 2 tijdzones verder dan onze zonetijd
hoe wordt de 180° lijn nog genoemd
de datumgrens
wat gebeurt er als je de datumlijn van west naar oost oversteekt
1 kalenderdag vroeger
wat gebeurt er bij het oversteken van de datumlijn van oost naar west
1 kalender dag later
Wat zijn gevolgen van de aardrotatie (5)
- plaatsbepaling op aarde
- afwisseling van dag en nacht
- tijdindeling op aarde
- afbuiging van de winden en zeestromingen
- afplatting van de aarde
waardoor is de aarde geen perfecte bol
door de rotatie van de aarde ontstaat er een afplatting aan de polen
+ de middelpuntvloegende kracht
welke vorm heeft de aarde
afgeplat aan de vorm
uitgetrokken aan de evenaar
door de invoering van wat blijven zonnetijd en atoomtijd gelijk lopen
een schrikkelseconde, maar wordt misschien in 2035 afgeschaft
Wat is de aardrevolutie
de omwenteling van de aarde rond de zon
waarom zijn er grote verschillen tussen cilminatiehoogte en uren van zonsopgang/ondergang op verschillende plaatsen
de aardrevolutie in combinatie met de schuine stand van de aardas
waarom is de afstand aarde-zon niet altijd even groot
door de ellipsvormige baan van de aarde rond de zon in het eclipticavlak (denkbeeldig vlak)
wanneer bevind de aarde zich het dichtst bij de zon
in januari
waar staat de aarde in januari
in het perihelium
wanneer staat de aarde het verst van de zon
in juli
waar staat de zon in juli
in het aphelium
datum van perihelium
4 januari: dichtst bij de zon
datum van aphelium
3 juli (verst van de zon)
wanneer is er sprake van een schrikkeljaar
- jaartal deelbaar door 4
- niet de eeuwjaren
- behalve als eeuwjaar deelbaar is door 400
hoelang duurt het kalenderjaar
365 dagen 5uren 48 minuten 46 seconden
hoe werkt de Juliaanse kalender + probleem
1 jaar is gemiddeld 365 dagen + 6u
=> duur 11min 14seconden te lang
wat is het verschil tussen de Juliaanse en Gregoriaanse kalender
nieuwe regels voor schrikkeljaar (geen eeuwjaren buiten als deelbaar door 400)
welke hoek maakt de aardas
23° 26
waardoor ontstaan de seizoenen
door de schuine stand van de aardas en door het evenwijdig blijven met zichzelf bij de aardrevolutie:
- verandert de culminatiehoogte in de loop van het jaar
- varieert de lengte van de dag en nacht doorheen het jaar
betekenis van equinox
overal op aarde duren de dag en nacht percies 12 uur
hoe staat de zon op 21 maart/ 23 september
- aarde belicht van pool tot pool
- zon staat in het zenit op de evenaar
- dag en nacht overal evenlang
hoe staat de zon op 21 juni
- helling naar de zon met de noordpool
- zon staat in het zenit op de KKK
dag en nacht ritme 21 juni
evenaar: dag = nacht
NH: dag > nacht
ZH: nacht > dag
NPC: 24h dag, 0h nacht => pooldag
ZPC: 0h dag, 24u nacht => poolnacht
hoe staat de zon op 22 december
- helling naar de Zon met zuidpool
- zon staat in het zenit op de SKK
duur dag en nacht 22 december
evenaar: dag = nacht
NH: nacht > dag
ZH: dag > nacht
NPC: 0h dag, 24h nacht => poolnacht
ZPC: 24h dag, 0h nacht => pooldag
de koude of polaire klimaten: waar +kenmerk
- strekken zicht uit van de poolcirkels tot polen
- lage temperaturen gedurende lange periode
- hebben pooldag en poolnacht
gematigde of middelbreedteklimaten: waar + kenmerken
- tussen de keerkringen en poolcirkels
- veranderde culminatiehoogte = 4 seizoenen
- zon nooit in het zenit
- temperatuurverschillen kunnen groot zeijn
warme op tropische klimaten: waar + kenmerekn
- tussen beide keerkringen
- hoge temperatuur heel het jaar
- 2x in het zenit