thema 2 H2 deel 2

Question 1

wat is een sterrenstelsel

Answer 1

groep sterren die relatief dicht bij elkaar staan en door de zwaartekracht bijeengehouden worden

Question 2

synoniem sterrenstelsel + naam van het onze?

Answer 2

galxie
=>Melkwegstelsel

Question 3

wat is een elliptisch stelsel

Answer 3

een sterrenstelsel met een ronde vorm
wordt aangeduid met E en cijfer
cijfer geeft mate van afplatting weer
0 = rond, 7 = sterke afplatting

Question 4

hoe ontstaan elliptische sterrenstelsel

Answer 4

door kleinere sterrenstelsel op te slokken

Question 5

welke onderverdeling voor spiraalstelsel

Answer 5

gewone spiralen (S)
balkspiralen (SB)

Question 6

wat zijn gewone spiraalstelsel

Answer 6

de spiraalarmen vertrekken vanuit een ronde kern

Question 7

wat is een balkspiraalvormig sterrenstelsel

Answer 7

spiraalarmen ontspringen vanuit het uiteinde van de centrale balk (=> balkspiralen)

Question 8

betekenis a,b,c bij een balkstelsel

Answer 8

a = grote kern
c = kleine kern

Question 9

betekenis onregelmatig sterrenstelsel

Answer 9

chaotische verzameling van sterren => geen duidelijk structuur

Question 10

wat is de verandering die wetenschappers hebben gevonden in verband met ons melkstelsel

Answer 10

vroeger werd de Melkwegstelsel als een normaal spiraalvormig stelsel gezien
tegenwoordig wordt het als een balkspiraalvormig stelsel gezien

Question 11

hvl sterren in onze Melksweg

Answer 11

100-400 miljard sterren

Question 12

diameter/dikte van onze melkweg

Answer 12

diameter = 100 000 lichtjaar
dikte = 20 000 lichtjaar

Question 13

waar/hoever licht de zon (van de kern)

Answer 13

in de orionarm
27 400 lichtjaar

Question 14

hoelang is de volledige omloop zon

Answer 14

225 miljoen jaar

Question 15

wat zijn nevels

Answer 15

= diffuse objecten tussen sterrenstelsels dat bestaan uit gas, stof en plasma

Question 16

naam nevels binnen ons sterrenstelsel

Answer 16

galactische nevels

Question 17

wat zijn absorptienevels + synoniem + VB

Answer 17

= donkere nevels
= stofwolken die licht van verder weggelegen sterren verzwakken/absorberen
bv. Paardenkopnevel

Question 18

wat zijn reflectienevels + VB

Answer 18

= betrekkelijk koele gas-en stofwolken die licht van naburige cellen weerkaatsen/verstrooien
bv. reflectienevels in de buurt van pleiaden

Question 19

wat zijn emissienevels + VB

Answer 19

zenden zelf zichtbare straling uit
bv. Californische nevel

Question 20

wat zijn planetaire nevels + VB

Answer 20

hebben een uiteenlopende vorm
lijken op planten, maar in werkelijkheid zijn het gassen die vrijgekomen zijn tijden de krimping van een ster tot een witte dwerg
bv. ringnevel

Question 21

supernovarestanten + VB

Answer 21

bij een explosie van een grote ster (supernova), worden gasmassa’s met gigantische snelheden de ruimte in gestoten
bv. Krabnevel

Question 22

de algemene structuur van het heelal van klein naar groot

Answer 22

planetenstelsel: ster+planteten
sterrenstelsel = galaxie
cluster
supercluster
heelal

Question 23

de specifieke structuur van het heelal (op ons toegepast) van klein naar groot

Answer 23

aarde
zonnestelsel
Melwegstelsel
Lokale groep
Lokale supercluster

Question 24

wat zijn exoplaneten

Answer 24

planteten die draaien om een andere ster dan de Zon

Question 25

hoe weten we van het bestaan van deze planeten

Answer 25

het is voornamelijk afgeleid van indirecte waarnemingen
we kijken met telescopen naar het licht van de ster. hierbij zien ze dat het licht van de ster even iets minder fel wordt. dat komt omdat er op dat moment een planeet voor de ster beweegt

Question 26

hoe wordt een ster geboren

Answer 26

1) er komen in de ruimte enorm grote gaswolken/ nevels van H voor
2) evenwicht wordt soms verstoord => er ontstaan verdichtingen door de zwaartekracht, hierdoor stijft de temperatuur = PROTESTER
3) temperatuur stijft verder waardoor er een kernreactie ontstaan => STER

Question 27

wat is een belangrijke opmerking bij het ontstaan van Sterren

Answer 27

Bij te weinig massa kan er geen kernreactie plaatsvinden = Bruine dwerg

Question 28

hoe komt het dan een ster in evenwicht is

Answer 28

2 krachten heffen elkaar op
=> de zwaartekracht: kracht naar binnen gericht
=> de kernreactie => kracht naar buiten gericht

Question 29

wat geeft het Hertzsprung-Russell-diagram weer?

Answer 29

geeft de intrinsieke helderheid in functie van de temperatuur weer

Question 30

wat is intrinsieke helderheid

Answer 30

helderheid van de ster zelf, onafhankelijk van de afstand

Question 31

wat is schijnbare helderheid

Answer 31

helderheid hoe wij ze waarnemen, is afhankelijk van de afstand en de intrinsieke helderheid

Question 32

wat zijn hoofdreekssterren

Answer 32

= de stabiele toestand waarnaar sterren evolueren, nadat de kernfusiereacties zijn opgestart

Question 33

wat is een evolutiespoor

Answer 33

nadat het waterstof is opgebruikt op de hoofdreeks, beschrijven ze een evolutiespoor

Question 34

van wat hangt de tijd op de hoofdreeks af?

Answer 34

van de massa

Question 35

massieve grote sterren evolueren..;

Answer 35

ze evolueren snel en komen met ontploffing aan hun einde

Question 36

kleine lichte sterren evolueren..

Answer 36

ze evolueren traag en doven langzaam uit

Question 37

ontstaan van een rode reus (lichte sterren)

Answer 37

1) op het einde van hoofdreeksstadium: alle waterstof is opgebruikt
2) geen kernreactie meer
3) inkrimping
4) hierdoor stijft de T en druk
5) nieuwe kernreactie start: Helium naar koolstof
6) er komt meer energie vrij en ster zet uit tot een rode reus

Question 38

ontstaan van witte dwerg

Answer 38

1) helium raakt op van de nieuwe kernreactie
2) geen kernreactie meer
3) inkrimping, instorting tot WITTE DWERG

Question 39

hoe ontstaat de planetaire nevel bij het ontstaan van sterren

Answer 39

uiteindelijk zullen de witte dwergen afkoelen en onzichtbaar worden
bij de instorting worden de buitenste lagen van de ster weggeslingers => PLANETAIRE NEVEL

Question 40

wat gebeurt er als er een zware ster geboren wordt (tot superreus)

Answer 40

1) waterstof is op
2) kernfusie stopt
3) inkrimping
4) T en druk stijgen
5) nieuwe kernfusie
6) veel omzettingen
7) energieproductie hoog door omzettingen
8) ster zet enorm uit = SUPERREUS

Question 41

welke omzettingen gebeuren er tijdens de evolutie van een zware ster

Answer 41

H -> >He
He-> C
C-> Ne
Ne -> O
O -> Si
Si-> Fe

Question 42

hoe evolueert een zware ster van supperreus naar supernova?

Answer 42

1) de superreus wordt onstabiel omdat er geen kernreactie meer optreedt met ijzer
2) zwaartekracht wordt niet meer tegengewerkt
3) ster stort ineen en ontploft waarbij de buitenste lagen worden weggeslingerd = SUPERNOVA (de explosie)

Question 43

hoe kan een supernova verder evolueren

Answer 43

tot een zwart gat of een neutronen ster

Question 44

wat is een neutronen ster

Answer 44

tussen de 10 en 30 zonsmassa
elektronen en protonen smelten samen tot neutronen

Question 45

wat is een zwart gat

Answer 45

meer dan 30x zonsmassa
zwaartekracht is zo groot dat zelfs het licht niet meer kan ontsnappen

Question 46

bespreek de levensloop van een (lichte) ster

Answer 46

gaswolk
gas-en stofschijf
geboorte van een ster
lichte ster
rode reus
planetaire nevel
witte dwerg

Question 47

levensloop van een (zware) ster

Answer 47

gaswolk
gas-en stofschijf
geboorte van een ster
zware ster
rode superreus
supernova
zwart gat of neutronenster

Question 48

wat zijn de 2 uitzonderingen in het Hertzsprung-Russell-diagram

Answer 48

rode reuzen
witte dwergen

Question 49

waarom zijn de rode reuzen een uitzondering op het diagram

Answer 49

rode reuzen hebben een rode kleur en dus een lage temperatuur, maar toch hebben ze een hoge intrinsieke helderheid door het grootte

Question 50

waarom zijn de witte dwergen een uitzondering op het diagram

Answer 50

ze hebben een witte kleur en dus een hoge temperatuur, maar toch hebben ze een lage intrinsieke helderheid door hun kleine formaat