Theater & Pragmatiek Flashcards
Drama
Literair genre bestemd om gespeeld te worden op toneel en bij uitbreiding alle verhalen die bestemd zijn om door acteurs opgevoerd te worden ; ook: droevig en aangrijpend voorval.
Komedie
Blijspel, toneelstuk bedoeld om toeschouwers te vermaken, aan het lachen te brengen.
Scène
Tafereel, afgebakend fragment van het toneel; ook: podium; bij de Grieken: gebouwtje in het Griekse theater dat dienst deed als kleedkamer en waaruit de acteurs tevoorschijn kwamen.
Scenograaf
Persoon die voor één voorstelling decor ontwerpt.
Scenografie
Invullen van de ‘lege’ ruimte van het podium of speelvlak met decor, licht en kostuums; letterlijk: het beschrijven van het toneel.
Theater
Woord met verschillende betekenissen: het gebouw waar toneelvoorstellingen worden gespeeld, de voorstelling zelf, het wereldje van toneelmakers, ook figuurlijk: drukte, gedoe.
Toneel
Het podium en wat daarop te zien is, ook synoniem voor ‘scène’; figuurlijk: plaats waar iets gebeurt.
Tragedie
Treurspel, een toneelstuk dat draait rond aangrijpende of tragische gebeurtenissen.
Productieproces
Het productieproces van een theaterproductie is een hele machinerie waarin elk radertje even belangrijk is: alle medewerkers zijn evenwaardig, ook diegene niet/nooit voor het voetlicht komen.
Auteur
Schrijver
Improvisatie
Sommige voorstellingen vertrekken niet van een bestaande tekst maar komen tot stand op basis van improvisatie.
Repetitieperiode
Een repetitieperiode voor een voorstelling duurt meestal 6 tot 8 weken en start met een lezing.
Regieassistent
Assistent van de regisseur, noteert beslissingen en wensen van de regisseur, neemt soms een repetitie over.
Souffleur
Persoon die tijdens de voorstelling de tekst voorzegt als de acteurs ‘uit hun tekst vallen’, wordt enkel nog gebruikt bij amateurgezelschappen.
Regisseur
Artistiek leider verantwoordlijk voor het artistieke eindresultaat, hij werkt met de acteurs aan tekstzegging, manier van beweging, enscenering enz. Hij bedenkt een concept.
Cour
Rechterkant van het podium van het publiek uit bekeken: coté cour.
Jardin
Linkerkant van het podium van het publiek uit bekeken: coté jardin
Dramaturg
Persoon die de regisseur helpt met de uitwerking van zijn concept door informatie te verzamelen over het stuk, de auteur, de thematiek enz.
Repertoire
De lijst toneelstukken die een gezelschap wil spelen tijdens een seizoen.
Casting
Het toewijzen van rollen aan acteurs en actrices.
Typecasting
Het toewijzen van telkens hetzelfde soort rollen aan een bepaalde acteur of actrice omwille van hun fysieke verschijning of specifiek talent.
Kostuum
Kledij gedragen tijdens een toneelvoorstelling.
Lichtontwerper
Ontwerpt het lichtplan voor een voorstelling.
Technicus
Voeren lichtplan uit, bedienen licht- en geluidmengtafel tijdens de opvoering
Rekwisiteur
Verzamelt rekwisieten = alle voorwerpen die de acteurs tijdens de voorstelling moeten gebruiken.
Grimeur
Staat in voor make-yupeffecten of voor een haartooi.
Coulissen
Zijkanten van het speelvlak, niet zichtbaar voor het publiek.
Generale repetitie
Repetitie aan het einde van het repetitieproces en voor de première waarin het hele stuk wordt doorgespeeld zonder onderbrekingen alsof het al een opvoering voor publiek betreft.
Productieleider
Eindverantwoordelijke voor de productie.
Toneelmeester
Staat in voor een vlotte decorwissel tijdens het stuk
Rationeel
Redelijk, met de rede, waarbij je je verstand gebruikt.
Conventie
Gewoonte, wat men gewoonlijk doet of moet.
Mise-en-scène
Alle afspraken over de manier waarop de acteurs zich tijdens de voorstelling op het bewegen
Gehoor
Toeschouwers
Experimenteel theater
Theatervoorstellingen waarin vernieuwd theater wordt opgevoerd
metafysica
Deel van de filosofie die het wezen van stoffelijke werkelijkheid onderzoekt.
Pragmatiek
- Tak van de taalkunde
- Relatie teken of taaluiting en gebruikers
- Niet betekenis van woorden of taaluiting
- Wel wat ermee gedaan wordt en/of wat eronder verstaan wordt
- Binnen situatie of context
Locutie
Denotatieve betekenis
Illocutie
Taalvorm
Perlocutie
Effect / reactie ontvanger
Voorwaarden geslaagd gesprek
- Woorden het gewenste effect
- Vier maximes van Grice
