Teoria dysonansu poznawczego Flashcards
Co to dysonans?
Jest to niezgodność między elementami poznawczymi
Jakie są elementy poznawcze?
- myśli
- uczucia
- przekonania lub wiedza o czymś
Co to dysonans poznawczy?
Popęd spowodowany poczuciem dyskomfortu, pierwotnie definiowany jako konsekwencja utrzymania dwóch lub więcej niezgodnych ze sobą elementów poznawczych, następnie określany jako konsekwencja zaangażowania się w działanie, które jest sprzeczne z koncepcją siebie jako osoby przyzwoitej i rozsądnej
Kiedy dysonans zachodzi najczęściej?
Gdy wystąpi rozbieżność między tym, co dana osoba myśli o sobie a tym, jak się zachowała. Największy dysonans jest wtedy, gdy ocenie podlega mądrość i moralność
Jakie są sposoby redukcji dysonansu poznawczego?
- zmiana zachowania, aby nie wywoływało dysonansu
- uzasadnianie zachowania przez zmianę jednego z elementów poznawczych (aby tłumaczył zachowanie)
- uzasadnianie zachowania przez dodanie nowego elementu poznawczego (takiego, który jest zgodny z zachowaniem i je wspiera)
Co to dysonans podecyzyjny?
Zostaje wzbudzony po podjęciu decyzji.
Im większa decyzja, im poważniejsze są jej konsekwencje, tym większy jest dysonans
Jakie sposoby redukcji dysonansu podecyzyjnego?
- podwyższanie atrakcyjności wybranej alternatywy
- dewaluacja alternatywy odrzuconej
- namawianie innych do podjęcia podobnej decyzji
Co to uzasadnienie wysiłku?
Jest to występująca u ludzi tendencja do podwyższania oceny tego, na co ciężko pracowali, aby to osiągnąć
Jakie mogą występować uzasadnienia?
- Uzasadnienie zewnętrzne
- Uzasadnienie wewnętrzne
Na czym polega uzasadnienie zewnętrzne?
Wskazanie przyczyny zachowania znajdującej się poza daną osobą
Na czym polega uzasadnienie wewnętrzne?
Likwidowanie dysonansu poprzez dokonanie zmiany w sobie (zmiana postawy lub zachowania)
Przy niewystarczającym uzasadnieniu zewnętrznym…
…postawy nabierają trwałości
Dlaczego uzasadnienie zewnętrzne zwykle nie dopuszcza do zmiany postaw?
Duże nagrody i surowe kary stanowią uzasadnienie zewnętrzne, dlatego blokują powstanie dysonansu, a więc zwykle nie dopuszczają do zmiany postaw
Co to teoria podtrzymania poczucia własnej wartości?
Wyobrażenie o nas może być zagrożone zachowaniem innej osoby.
Na wielkość zagrożenia wpływa:
- bliskość danej osoby
- znaczenie jej zachowania dla obrazu “JA”
Jak zredukować dysonans w relacjach interpersonalnych?
- zdystansowanie się do osoby, której zachowanie wywołuje dysonans
- pomniejszanie wagi, jakie ma dane zachowanie
- próba zwiększenia kompetencji w danym działaniu
- potwierdzanie kompetemcji w innym obszarze, niezwiązanym z danym działaniem (teoria autoafirmacji)
Pułapka racjonalizacji !!!
Jest to możliwy skutek zmniejszania dysonansu.
Polega na usprawiedliwaniu samego siebie poprzez stosowanie niedorzecznych wyjaśnień, które zakłócają widzenie siebie i danego zachowania w sposob realny
