TALUMPATI Flashcards
pagpapahayag ng mga kaisipan, pananaw at saloobin ng isang tao sa harap ng madla. Ang layunin nito ay humikayat, magbahagi ng katotohanan, mangatwiran, at magbigay ng kaalaman o impormasyon
talumpati
sino ang nagsabi na ang talumpati ay PAGPAPAHAYAG ng mga kaisipan, pananaw at saloobin ng isang tao sa harap ng madla. Ang layunin nito ay humikayat, magbahagi ng katotohanan, mangatwiran, at magbigay ng kaalaman o impormasyon
Villanueva & Bandril, 2016
sino ang nagsabi na ang talumpati bilang ISANG URI NG SANAYSAY na binibigkas at pinakikinggan. Isa rin itong pakikipagtalastasang pangmada na nagpapaliwanag, naglalahad, nagsasalaysay at nangangatwiran sa paraang pabigkas.
Evasco at Ortiz (2017)
sino ang nagsabi na ang talumpati ang isang PORMAL na nagpapahayag na binibigkas sa harap ng manonood o tagapakinig. Pormal, dahil ito ay pinaghahandaan, gumagamit ng piling wika, at may tiyak na layunin.
Constantino at Zafra (2016)
kaninong aklat nabanggit ang mga uri ng talumpati batay sa layunin na itinala ni Ian McKenzie sa kaniyang Four Basic Types of Speeches
Villanueva at Ortiz (2017)
sino ang nagtala ng Four Basic Types of Speeches
Ian McKenzie
Four Basic Types of Speeches
Talumpating impormatibo (informative)
Talumpating naglalahad (demonstrative)
Talumpating mapanghikayat (persuasive)
Talumpating mapang-aliw (entertaining)
Naglalayon itong magbigay ng IMPORMASYON sa mga tagapakinig. Maaari itong nagtuturo ng isang teorya o impormasyon, maaaring nag-uulat ng resulta ng pananaliksik, o naglalahad ng bagong katangian ng teknolohiya na kadalasang itinatampok sa mga patalastas.
Talumpating impormatibo (informative)
Halos katulad ito ng impormatibong talumpati subalit MAY KASAMA ITONG DEMONSTRASYON. Kabilang dito ang mga isinasagawa sa mga programang pang-edukasyon gaya ng pagtuturo ng pagluluto, pananahi o pagbuo ng mga bagay. Makikita ito sa mga instructional videos sa internet.
Talumpating naglalahad (demonstrative)
Naglalayong MANGHIKAYAT sa mga tagapakinig tungo sa isang pagkilos. Kailangang maging maingat sa paghahanda ng ganitong uri ng talumpati dahil sinisikap nitong baguhin ang mga ideya, paniniwala, pamahiin, kultura at tradisyon ng tagapakainig.
Talumpating mapanghikayat (persuasive)
Naglalayon itong MAGHATID NG ALIW AT KASIYAHAN sa mga tagapakinig. Maaaring marinig ito sa mga personal na salu-salo gaya ng anibersaryo, kasal, kaarawan o victory party. Maririnig din ito sa mga comedy bar kung saan ang host ay nagbabahagi ng katawa-tawang karanasan.
Talumpating mapang-aliw (entertaining)
dalawang elementong taglay ang talumpati
ang teksto at ang pagtatanghal
sino ang nagsabing mayroong dalawang elementong taglay ang talumpati
Evasco at Ortiz (2017)
ang nilalaman ng talumpati
teksto
ang pagbigkas ng talumpati
pagtatanghal
TRUE OR FALSE:
Hindi magiging talumpati ang teksto kung hindi ito binibigkas.
TRUE
TRUE OR FALSE:
Maaari pa ring maging talumpati ang teksto kahit na hindi ito binibigkas.
FALSE - KAILANGAN BIGKASIN UPANG MAGING TALUMPATI
tatlong bahagi ng talumpati
PANIMULA
KATAWAN
WAKAS O KATAPUSAN
Ito ang bahaging PUMUPUKAW NG INTERES o nakatatawag pansin sa mga tagapakinig. Sa bahaging ito, nararapat na mailahad ang LAYUNIN ng talumpati.
Panimula
Ito naman ang bahagi kung saan INILALAHAD ANG MGA KAALAMAN kaugnay ng paksa ng talumpati. Sa bahaging ito PINAGTITIBAY ang mga ideya, kaisipan, at maging ang paninindigan. Samakatwid, maaaring gumamit dito ng iba;t ibang paraan ng pagpapahayag gaya ng paglalahad, paglalarawan, pagsasalaysay at pangangatwiran gayundin ang pagbibigay halimbawa, paggamit ng batayan at iba pa.
Katawan
Sa bahaging ito ng talumpati, tinitiyak na MAG-IWAN NG KAKINTALAN o impresyon sa mga tagapakinig na maaaring makahikayat sa kanila para maniwala at kumilos.
Wakas o Katapusan
mga nararapat isaalanag-alang sa pagsasagawa ng talumpati
- Kaaya-ayang personalidad
- Malinaw na pananalita
- Malawak na kaalaman sa paksa
- Maayos at angkop na kumpas
- May ugnayan sa tagapanood
Proseso ng Pagsulat ng Talumpati
- Alamin ang magiging tagapakinig at okasyon
- Pumili ng paksang malapit sa karanasan, may natatanging halaga sa iyong buhay o mayroon kang sapat na kaalaman.
- Tukuyin ang mga layunin ng pagsusulat at paghahanda ng talumpati at ng isinasagawang pagbigkas.
- Mangalap ng datos at mga kaugnay na babasahin.
- Alamin ang kahalagahan ng isinusulat na talumpati.
- Ibalangkas at suriin ang mga nakalap na datos.
- Itala ang mahahalgang punto ng talumpati.
- Talakayin, pagyamanin at paunlarin ang mga ideya.
- Ihanda ang mabisang kongklusyon.
10.Kapag naisulat na ang unang burador, basahin ang teksto ng maraming ulit, gawan ng rebisyon.
Dito nakasalalay ang PARAAN AT ESTILO ng pagsulat, kung pormal o impormal, kung gagamit ng mga teknikal na salita o mga jargon, at kung mahaba ba o maikli lamang ang talumpati batay sa interes at atensyon ng tagapakinig.
Alamin ang magiging tagapakinig at okasyon
TRUE OR FALSE:
Kung ang paksa ay ibinigay sa iyo, SIKAPING MAGSALIKSIK kaugnay nito. Tandaan, hindi dapat aksayahin ang oras ng mga tagapakinig sa pagsasalitang walang laman.
TRUE
TRUE OR FALSE:
Kung ang paksa ay ibinigay sa iyo, HINDI KINAKAILANGANG MAGSALIKSIK kaugnay nito. Tandaan, hindi dapat aksayahin ang oras ng mga tagapakinig sa pagsasalitang walang laman.
FALSE - NEED MAGSALIKSIK IF NDI ALAM ANG PAKSA !
Ito ang nagsisilbing GABAY sa inihahandang talumpati. Laging bigyang pansin kung natutugunan ba ng nilalaman ng talumpati ang tinukoy na layunin.
Tukuyin ang mga layunin ng pagsusulat at paghahanda ng talumpati at ng isinasagawang pagbigkas.
Mahalaga ang PANANALIKSIK para sa isinasagawang talumpati. Maaaring makipanayam , sumangguni sa mga eksperto, o magmuni sa sariling karanasan. Magiging mahina ang talumpati kung kulang ito sa datos, maligoy at may mga kamalian sa impormasyon. Higit na mahalaga ang nilalaman kaysa ganda ng boses, husay ng pagbigkas at mga biswal na pantulong sa presentasyon.
Mangalap ng datos at mga kaugnay na babasahin
DAPAT NA MAY MAPULOT NA KAALAMAN ang mga tagapakinig. Ang nilalaman ng talumpati ang magiging batayan ng kahusayan nito. Kailangan itong magmungkahi ng pagbabago at pagpapahalaga sa pag-unlad ng buhay at bansa.
Alamin ang kahalagahan ng isinusulat na talumpati.
Dito pumapasok ang PAGLIKHA NG DISENYO ng talumpati. Sa hakbang na ito nagaganap ang pagpili ng pinakamabisang paraan upang ilahad ang pananaliksik at pagsusuri nito. Ang masinop na pagbabalangkas ang susi ng organisadong pagtatanghal
Ibalangkas at suriin ang mga nakalap na datos.
Isaayos ang mga ito ayon sa halaga at bigat. Tanggalin ang mga diskursong walang direktang ambag sa diskurso.
Itala ang mahahalgang punto ng talumpati
Pagkaraang maisagawa ang balangkas, kailangang BIGYANG KATAWAN O LAMAN ang pundasyon ng talumpati.Maaaring gumamit ng anekdota, talinghaga, simbolismo, analohiya upang higit na linawin ang mga punto. Maaari ring gumamit ng sariling karanasan o kaso ng ibang tao upang ilantad ang suliranin patungkol sa paksa ng talumpati. Huwag kalimutang kilalanin ang mga sangguniang ginamit sa paglalahad ng mga datos o impormasyong isinama sa talumpati.
Talakayin, pagyamanin at paunlarin ang mga ideya
Ito ang NAG-IIWAN NG KAKINTALAN sa mga tagapakinig. Balikan ang layunin at ang pangunahing pangungusap kung lohikal ito nakamit sa huling bahagi ng talumpati.
Ihanda ang mabisang kongklusyon
Mas makabubuting ipabasa ito sa iba upang mabigyan ng komento at suhestyon bago ang pinal na kopya.
Kapag naisulat na ang unang burador, basahin ang teksto ng maraming ulit, gawan ng rebisyon
ay pagpapahayag ng mga kaisipan, pananaw at saloobin ng isang tao sa harap ng madla.
TALUMPATI
iba’t ibang layunin ang isang nagtatalumpati
manghikayat, magbahagi ng katotohanan, mangatwiran, at magbigay ng kaalaman o impormasyon.