szczepionki

Question 1

cel szczepionki

Answer 1

wywolanie humoralnej i komorkowej odp immunologicznej z wytworzeniem komorek pamieci

Question 2

toksoid

Answer 2

toksyna bakteryjna pozbawiona cech toksycznosci

Question 3

szczepienie toksoidem

Answer 3

przyklad: toksoid blonicy
- wytworzenie limfocytow b pamieci (odpowiedzi pierwotnej)
* duza swoistosc, wysokie miano

Question 4

rodzaje szczepionek

Answer 4

• srodskornie- gruzlica i ospa
• podskornie
• domiesniowo
• doustnie-polio

Question 5

skladniki szczepionki

Answer 5

• swoiste
• adjuwant
• substancje pomocnicze
• konserwujace
• resztki wykorzystywane w produkcji

Question 6

swoiste skladniki szczepionki

Answer 6

zywe, martwe, fragmenty drobnoustrojow
unieszkodliwione toksyny
antygeny jednostkowe

Question 7

adjuwanty

Answer 7

wodorotlenek glinu, fosforan glinu lub wapnia, siarczan glinu, adjuwanty olejowo-wodne, lipid a

Question 8

substancje pomocnicze

Answer 8

• bialka ( zelatyzna, albumina)
• cukry
• aminokwasy

Question 9

substancje konserwujace

Answer 9

tiomersal, fenol,fenoksyetanol, tymerfonian sodu

Question 10

restzkowe substancje do tworzenia szczepionki

Answer 10

formaldehyd, β-

propiolakton,
aldehyd

glutarowy,
antybiotyki,

białko jaja kurzego,

białka

drożdży

Question 11

czy jest wymagany odstep miedzy dwoma szczepionkami?

Answer 11

tak, 4 tygodnie ( jesli chodzi o szczepionke tego samego rodzaju)

wyjatek: szczepionka inaktywowana- skrocenie tego czasu w okreslonych przypadkach (wzw b)

szczepionka atenowana: skrocenie czasu zmniejsza odpowiedz na antygeny, wyjatek:
poliomytesis
polio
dur brzuszny
przed lup po zywej lub martwej szczepionce

Question 12

co gdy dziecko ominelo szczepionke?

Answer 12

niekotre z nich mozna kojarzyc, ale podaje sie je w rozne czesci ciala w takim wypadku

Question 13

ktore szczepionki mozna kojarzyc?

Answer 13

BCG,
DTP, 
DTaP, 
IPV, 
MMR,
ospie wietrznej,
przeciwko żółtej gorączce, 
HBV, 
skojarzona szczepionka przeciwko
Haemophilus influenzae typ b (Hib)

Moze wtedy nawet wzrosnac ich skutecznosc
ilosc r nieporzadanych nie wzrasta

Question 14

czym sa szczepionki rekombinowane?

Answer 14

(zawierają izolowane antygeny)

Question 15

czym sa szczepionki podjednostkowe?

Answer 15

(zawierają rozbite drobnoustroje lub ich fragmenty);

Question 16

zawartosc szczepionek

Answer 16

1) monowalentne

2) poliwalentne- hiv ( 4 typy wirusa: 6, 11, 16, 18)

Question 17

szczepionki skojarzone

Answer 17

zawierają toksyny, zabite komórki bakteryjne, antygeny wirusowe i wirusy

Question 18

szczepionki skoniugowane

Answer 18

oczyszczony wielocukier otoczkowy

połączony z białkiem nośnikowym

Question 19

pierwsza szczepionka

Answer 19

wirus o pelnej wirulencji przeciwko ospie prawdziwej, krowianka

Question 20

szczepionki inaktywowane

Answer 20

• zabite drobnoustroje
  -zdarzaly sie zachorowania, gdy nie zostaly calkowicie zabite
  -tylko odp humroalna, bo nie dochodzi do namnozenia drobnoutsroju w komorce
  -rzadkie powiklania poszczepienne
• wymagaja dawek przypominajcych
  zaleta: nie dochodzi do rewersji do form wirulentnych
  inaktywacja formaldehydem

Question 21

przyklady szczepionek inaktywowanych

Answer 21

BAKTERYJNE:
- dzuma ( yersinia pestis)
-cholera
-di-per-te ( krztusiec)
WIRUSOWE:
-poliomyelitis ( ochrona ukladu nerowowego przed inwazja dzikiego wirusa)
-przeciw grypie ( zawiera inaktywowane formaldehydem wiriony, ktore zostaly potraktowane deoksycholanem sodu- rozszczepienie wirionow)
-przeciw wsciekliznie

Question 22

szczepionki atenuowane

Answer 22

zyje drobnoustroje pozbawione toksycznosci

poddane pasazowi poprzez namnazanie w nietypowych warunkach

Question 23

przyklady szczepionek atenuowanych

Answer 23

• przeciw poliomyelitis ( choroba heinego medina i nagminne porazenie dzieciece - dochodzi do porazenia wiotkiego)
• zolta febra
• odra ( nie ulega wydaleniu, nawet w przypadku wiremii)
• rozyczka ( nie ulega wydaleniu, nawet w przypadku wiremii)
• swinka
• ospa
• gruzlica ( szczepionka przeciw ruzlicy)

Question 24

szczepionka sabina

Answer 24

szczepionka z atenuowanym wirusem polio, doustna, wywoluje miejscowa reakcje immunologiczna we wrotach zakazenia
sabin chcial uzyskac szczepionke z polio, ktory wywolalby reakcje ukladu pokarmowego, ale nie nerwowego

Question 25

szczepienie przeciw polio- miano przecicial i ponowne szczepienie

Answer 25

ponowne szczepienie po okolo 50 dniach
roznica w mianie przecicial miedzy szczepieniem zywymi wirusami a mattwymi.
Martwe- b niskie, ale stale miano przeciwcial
Zywe- wysoki poziom IgG w surowicy
IgM w surowicy spada do zera pomimo dawki przypominajacej po okolo 65 dniach

Question 26

przeciw zoltej febrze

Answer 26

wynaleziona w latach 30, atenuowana, na zarodku kurzym

przeciwciala powstaja po 7 dniach

Question 27

szczepionka przeciw gruzlicy

Answer 27

szczepionka atenuowana.
BCG ( Bacille-Camelot-Guerrin)
od krowy zdechlej na gruzlice wyizolowano pratki gruzlicy, hodowano na pozywce z ziemniaka z zolcia
co 3 tygodnie dokonywano pasazu, po 231 pasazach pratki stracily wirulencje

Question 28

szczepionki podjednostkowe i acellularne- sklad, wady, zalety

Answer 28

• wykorzystywane ze wzgledu na ryzyko zwiazane z innymi szczepionkami
• pojedyncze antygeny powierzchniowe lub unieszkodliwione toksyny
• wymagaja dawek przypominajacych

Question 29

szczepionki podjednostkowe i acellularne- przyklady

Answer 29

1) meningokokowe zapalenie opon mozgowych ( neisseria miningitidis)
2) pneumokokowe zapalenie pluc ( streptococcus pneumoniae)
3) zapalenie opon mozgowy ( hemophilus inluenzae typu b)

Question 30

szczepionki z izolowanymi antygenami

Answer 30

• przeciwko grypie
• przeciwko krztuscowi
• przeciwko wzw b

Question 31

jaki charakter ma szczepionka przeciw krztuscowi?

Answer 31

acelularny

Question 32

immunizacja przy szczepionce wzw b

Answer 32

szybka- 1,7,21 dni

wolna-0,1,6 miesiecy

Question 33

co zawiera szczepionka przeciw grypie

Answer 33

oczyszczone glikoproteiny wirusa- neuranidaze i hemaglutynine

Question 34

szczepionka z unieszkodliwonmi toksynami

Answer 34

• pod wyplywem formaldehydu
• zachowana aktywnosc antygenowa
• nazwa: anatoksyna lub toksoid
• indukuje powstawanie przeciwcial czyli antytoksyn
• skojarzona szczepionka przeciwtezcowa i przeciwblonicza DTP

Question 35

szczepionko skojarzone

Answer 35

DTP - krztusiec, blonica, tezec
MMR- swinka, odra, rozyczka
(IPV- inaktywowane polio)
ipv dtp
ipv dtp HiB
ipv dtp HiB Hep B
Heb a+ b

Question 36

szczepienie BCG

Answer 36

noworodki- wraz zinna szczepionka przed wypisaniem do domu
max 15 r z
wczesniaki- od 2000 g
aids- pod kontrola lekarza z zakaznego

Question 37

szczepionka pcv obowiazkowa

Answer 37

2 miseiace- 5 lat:
* brak, niewydolnosc sledziony
* niewydolnosc nerek, zespol nerczycowy
* aids
* z wyciekiem plynu mozgowo-rdzeniowego
* przed lub po przeszczepie
* przewlekle choroby pluc- astma
* choroby metaboliczne- cukrzyca
* leki immunosupresyjne lub ch autoimmunologiczne
* tym małopłytkowością
* hematologiczne- idiopatyczną, sferocytozą wrodzoną, ostrą białaczką, chłoniakiem
* choroby serca
dzieci od 2 do 12 miesiaca- waga ponzej 2500 lub urodzone przed 37 tyg
DZIECI ktore w pierwszym roku zycia otzrymaly bezkomorkowa DTA nalezy zaszepic ponownie w 16-18 mies

Question 38

WZW B u dzieci

Answer 38

szczepinie 0,1,2,12 miesiecy- 4 dawki

Question 39

powiklania

Answer 39

nieswoiste-12-24 h po podniau najczesciej szczepionki atenuowanej
swoiste- w zaleznosci od drobnoustroju. np. grudkq po gruzliszej, ospie

Question 40

przeciwskazania do szczepien

Answer 40

zaburzenia odporności – szczególnie

przy szczepionkach atenuowanych;

ostre choroby zakaźne i choroby z

temp. powyżej 38oC;

zaostrzenia choroby przewlekłej;

alergie na składniki szczepionki;

ciąża (zwłaszcza 1.trymestr zwłaszcza

szczepionki atenuowane np. przeciw

różyczce)

Question 41

mozliwosc szczepienia po czasie

Answer 41

zapaleniu uszu, gardla- 7
angina, lekkie zapalenie pluc, oskrzeli, uklad moczowy, zatoki- 14
ciezkie zapalenie pluc, posocznica, zapelenie mozgowo-rdzenoiwe- 30
zakazne- 1 miesiac
ospa wietrzna- 2-3 miesiace

Question 42

czym sa wywolane ogolne powiklania po przyjeciu szczepionki?

Answer 42

namnazaniem niezbaitych drobnoustrojow, wiremia, zajeciem wezlow chlonnych

Question 43

dzialanie adjuwantow

Answer 43

1. sprzezenie z toksyna- aktywacja TLR, ze antygen jest patogenny
2. spowalniaja aktywacje antygenu
3. dzialanie mitogenne
4. emulsje- aktywuja komorki zerne w tym makrofagi

Question 44

rodzaje adjuwantow

Answer 44

• oleje z antygenem = emulsja ( niekompletny Freunda)
• zbaite bakterie, toksyny bakt i wir ( kompletny adjuwant Freunda- pratki,
• sole amfoteryczne
• liposomy

Question 45

podzial surowic

Answer 45

• monowalentna ( przeciw tezcowi)

- poliwalentna ( antylimfocytarna, gammaglobulina ludzka)

Question 46

okreslone przypadki uzycia surowic

Answer 46

• brak czasu na indukcje ( krztusiec, tezec przy braku szczepienia)
• wytworzenie stalej odpornosci niepowazdane ( serologiczny)
• zagrozenie zycia (jad)
• niedobor immunoglobulin

Question 47

czym jest choroba Brutona

Answer 47

choroba zwiazana z chromosomem X
agammaglubulinemia
brak kinazy tyrozynowej- zahamowanie rozwoju limfocytow b na poziomie pre b
obnizony poziom wszystkich immunoglobulin

Question 48

przyklady surowic

Answer 48

1)Surowice przeciw jadom pajęczaków (skorpionów,

pająków) zwykle końska lub kozia;

2) antytoksyna botulinowa – końska podawana podskórnie lub domięśniowo;
3) antytoksyna błonicza – końska podawana domięśniowo;

4)surowica przeciw wściekliźnie – końska 1⁄2 podawana jest
domięśniowo, a 1⁄2 nasączana w okolicę rany.

5)surowica przeciw jadom węży - od koni, podawana

domięśniowo lub nawet dożylnie. Dawkę można powtórzyć po kilku lub kilkunastu godzinach.