Supportive care Flashcards
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen bij chemotherapie?
werkt op sneldelende cellen, dus beenmergsupressie:
- trombocytopenie
- leukocytopenie
- Agranulocytose
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen bij hormoontherapie?
- opvliegers
- borstontwikkeling
- botafbraak
- infertiliteit
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen bij immunotherapie?
- allergische reacties
- ontstekingen
- uitslag
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen bij signaaltransductietherapie?
- diarree
- huiduitslag
Welke algemene bijwerkingen komen vaak voor?
- alopecia
- misselijkheid
- moeheid
- Gastrointestinale toxiciteit
Hoe wordt de toxiciteit geklassificeerd?
CTC-gradering
1: prima omgaan met bijwerkingen
2: bijwerking heeft effect op ADL
3: limtatie door bijwerking en opname noodzakelijk
4: levensbedreigend
5: dood
Hoe wordt neutropenie behandeld?
Toediening van koloniestimulerende factoren (G-CSF)
- filgrastim
Hoe wordt anemie behandeld?
normalieter: Toediening van erytropoetische groeifactoren
- -> zorgt voor groei en differentiatie erytoblasten –> erytrocyten omhoog. MAAR kan ook aangrijpen op kanker cellen en de groei daarvan stimuleren, dus bij chemotherapie bloedtransfusies
Hoe wordt trombocytopenie behandeld?
TPO –> tormbopoetine receptoragonisten
Hoe werkt filgrastim?
zorgt voor een stijging in voorlopercellen van neutrofielen en mobiliseert de migratie van neutrofielen naar het bloed
Hoe werkt plerixafor?
zorgt voor de toename van leukcyten en hematopoetische progenitorcellen door stimulatie van mobilisatie van de stamcellen naar het perifere bloed.
Hoe worden infecties behandeld?
Vaak profylactisch –> bacterieel, schimmel of viraal
Hoe werkt een GnRH-agonist?
stimulatie van gonadotrope cellen in de hypofyse ter productie van LH en FSH.
Wordt in combinatie gegeven met anti-androgenen.
Wat is het gevolg van de combinatie van GnRH-agonisten met antiandrogenen?
(1) risico op botontkalking.
(2) reversibele infertiliteit
Wat wordt gegeven tegen botontkalking?
- bisfosfonaat
- of denosumab
- vitamine D en calcium
Hoe werkt denosumab?
Bindt aan RANK-L waardoor geen activatie van osteocalsten met als gevolg geen botafbraak.
Hoe wordt gastr-intestinale toxiciteit behandeld?
PPI of H2-antagonist en bij diarree loperamide of opiaten
Hoe ontstaan braakneigingen en misselijkheid?
Wordt veroorzaakt door het braakcentrum in de hersenstam. Het geeft signalen af naar de dwarsgestreepte spieren van de maag en slokdarm. waardoor het samenkijnpt en de maaginhoud naar boven komt.
Waardoor wordt het braakcentrum geactiveerd?
Hogere corticale centra nervus vagus chemoeceptor triggerzone mechano en chemoreceptoren vestibulaire centra
Hoe worden misselijkheid en braken behandeld?
De behandeling is afhankelijk van de oorzaak.
Medicamenteus of niet medicamenteus
Welke niet medicamenteuze adviezen zijn er tegen misselijkheid en braken?
- na het eten rechtop zitten
- frequent kleine maaltijden
- zuigen op een ijsblokje
- vermijden van de geur van eten
Medicamenteuze behandelingen tegen misselijkheid en braken
- Dopamine antagonisten
- Prokinetica
- serotonine antagonisten
- Neurokinine -1- antagonisten
- Corticosteroiden
- levomepromazine en olanzapine
- anticholinergica
- anti secretoire middelen
Wat is het beleid omtrent de medicamenteuze behandeling tegen misselijkheid en braken?
1: monotherapie domperidon of metoclopramide
2: dexamethason
3: levomepromazine, serotonine antagonist, olanzapine
Beleid minimaal emetogeen
z.n. metoclopramide
Beleid laag emetogeen
dexamethason preventief
Beleid matig emetogeen
Granisetron en dexamethason preventief
Beleid hoog emetogeen
Aprepitant , granisetron en dexamethason preventief.
Wat te doen bij een vinka-alkaloiden extravasatie?
Hyaluronidase en warm compress omdat het lang in de cellen blijft.
Wat te doen bij antracycline extravasatie?
Dexrazoxaan/EDTA. Koud compress
Preventie TLS
Remming van uraat synthese en optimale uitscheiding uraten.
- Hyperhydratatie –> 3000 ml/24 uur
- Remming uraatsynthese met allopurinol
- Rasburicase –> uraatkinase
Welke interactie is van belang met metoclopramide?
Metoclopramide wordt door CYP2D6 gemetaboliseerd.
SSRI’s CYP2D6 remming
