Hoorcollege modern oncologie

Question 1

Hoe werken mabjes?

Answer 1

Grijpen extracellulair aan op de groeifactorreceptor of binden aan de groeifactor. Hierdoor blokkade van de intracellulaire cascade die leidt tot celproliferatie of differentiatie.

Question 2

Hoe werken Nibjes?

Answer 2

Grijpen intracellulair aan op de groeifactorreceptor of het bindt aan een eiwit dat deel uitmaakt van de groeitransductiecascade.

Question 3

Welke 3 pathways spelen een belangrijke rol bij kanker?

Answer 3

• RAS-pathway
• PI3K-pathway
• JAK-pathway

Question 4

Wat is er mis met de pathways bij kanker?

Answer 4

• een eiwit uit de cascade kan verhoogd aanwezig zijn

- Er zijn autonoom geactiveerde fusie-eiwitten wat voor ongereguleerde activatie zorgt.

Question 5

BCR-ABL is een voorbeeld van een fusie-eiwit. Welke medicatie grijpt hierop aan?

Answer 5

Imatinib, ponatinib, nilotinib, desatinib, bosutinib. –> binden allemaal in de bindingpocket van ATP.

Question 6

Is imatinib specifiek voor BCR-ABL?

Answer 6

Nee, bindt ook aan andere tyrosinekinases, namelijk C-KIT, ABL, PDGFR.

Question 7

Wat is het beleid bij CML?

Answer 7

1e keus: imatinib
2e keus: checken of er een mutatie is en adh daarvan een andere TKI.
3: transplantatie

Question 8

Beleid bij longkanker

Answer 8

-EGFR (gefinitib) of ALK remmers afhankelijk van het eiwit dat in overexpressie is.

Question 9

Waarom geen KRAS remmer bij longkanker?

Answer 9

Omdat het eiwit veel functies heeft en in veel verschillende cellen zit en het altijd hooggedoseerd wordt.

Question 10

welke mutaties komen voor bij EGFR overexpressie??

Answer 10

bij 46% een exon 19 deletie en bij 40% een L858R-substitutie. Nieuwe generaties met steeds meer affiniteit voor deze mutaties.

Question 11

toxiciteit van EGFR remmers

Answer 11

eiwit zit voornamelijk in de epidermen, daarom voornamelijk rash en diarree.
Verder pneumonitis en hepatotoxiciteit

Question 12

Wat is EML-ALK?

Answer 12

Fusie eiwit –> door chromosomale translocatie –> overexpressie.

Question 13

Noem de EML-ALK remmers op

Answer 13

crizotinib, ceritinib, alectinib

Question 14

Is er onderling verschil tussen de ALK-remmers?

Answer 14

Ja, alectinib passeert de BHB, waardoor bij crizotinib meer CNS-progressie dan bij alectinib.

Question 15

Hoe komt het dat bij een verhoogde expressie van B-RAF er na verloop van tijd toch weer progressie ontstaat?

Answer 15

Dit komt doordat melanomen hoog mutageen zijn en het evenwicht zich vaak verplaatst naar overexpressie van een ander eiwit, zoals MEK.

Question 16

Bijwerkingen B-RAF remmer

Answer 16

Plaveiselcelcarcinoom: Dit komt doordat de B-RAF remmer ook RAF eiwitten remt in gezondecellen. Hierdoor krijg je vermindering van MEK, waardoor er minder ERK is. ERK heeft een negatieve feedback op RAS. Deze negatieve feedback wordt minder waardoor er overexpressie van RAS ontstaat. Door de overepressie van RAS een overexpressie van CRAF. Daardoor gaan gezonder cellen harder groeien.

Question 17

Hoe werkt trastuzumab

Answer 17

Stabilisatie van HER-2 waardoor er geen dimerisatie plaats kan vinden.

Question 18

Wat te doen bij trastuzumab resistentie?

Answer 18

Lapatinib

Question 19

Wat is het verschil tussen solide tumoren en hematologische maligniteiten?

Answer 19

Bij solide tumoren zijn vaak signaaltransductieroute eiwitten in overexpressie terwijl bij hematologische maligniteiten vaak CD-eiwitten (markereiwitten) in overexpressie zijn. Deze zitten aan de buiten kant van de cellen.

Question 20

Waarop grijpt rituximab aan?

Answer 20

CD20-blokker.

Question 21

Hoe werkt het immuunsysteem tegen tumoren?

Answer 21

APC (dentritische cellen) herkennen tumor als lichaamsvreemd. –> presenteren als antigen aan t-cel. Tcel herkent antigen en raakt geactiveerd. –> activatie effector T-cel (cytotoxische t-cel) –> doding tumorcel.

–> na dood tumorcel komen veel antigenen vrij –> versterking immuun effect.

Question 22

Hoe werkt IL2?

Answer 22

Bindt aan IL2-receptor op T-cel. Daardoor sterkere binding aan APC, met als gevolg sterkere immuunreactie.

Question 23

Wat is het nadeel van IL2?

Answer 23

Niet specifiek, overal een sterkere immuunreactie. Hierdoor autoimmuuntoxiciteit. Gastritis, pneumonitis, capillary leak syndrome –> daling bloeddruk –> necrose.

Question 24

Hoe omzeilt een tumor het immuunsysteem? (5)

Answer 24

(1) Productie van immunosupressieve factoren
(2) Maken enzymen die cytokinen afbreken
(3) Onderdrukking van de MHC-expressie waardoor geen herkenning door APCs
(4) inhibitie via checkpoints –> veel PDL1 expressie
(5) trekt Treg cellen aan die het immuunsysteem onderdrukken

Question 25

Actieve immunotherapie vs adoptieve immunotherapie

Answer 25

Actieve –> je verandert niks aan het immuunsysteem, je geeft het alleen een boost
Adoptief –> genetische manipulatie van de t-cellen

Question 26

Hoe werkt een PD-1 remmer?

Answer 26

remt het de PD-1 receptor. Dit is een inhiberende receptor op de t-cel die in de effector fase een rol speelt. Bij remming van de receptor blijft te t-cel actief.

Voordeel: vaak effector t-cellen gericht op tumoren hogere expressie PD-1.

Question 27

Hoe werkt een CTLA-4 blokker?

Answer 27

Blokkade van de inhibitoire receptor CLTA4 –> hierdoor geen activatie van de t-cel.

Minder specifiek, dus meer toxiciteit.

Question 28

Watvoor middel is nivolumab?

Answer 28

PD-1 remmer

Question 29

Watvoor middel is ipilimumab?

Answer 29

CLTA-4 remmer

Question 30

Wat houdt pseudoprogressie in?

Answer 30

Het duurt even voordat immunotherapie werkt. In het begin moeten immuuncellen de tumorcel binnendringen. Hierdoor wordt de tumor groter waardoor het kan drukken tegen vitale organen.

Question 31

Werkt immunotherapie bij alle tumoren?

Answer 31

Nee, alleen bij hoog mutagene maligniteiten. –> het immuunsysteem moet het herkennen als lichaamsvreemd.

Question 32

Is er een synergisme tussen chemotherapie en immunotherapie?

Answer 32

ja, door lyse van de cellen door chemotherapie (cisplatine), sterker imuuneffect.

Question 33

wat is een TCR-T-cel?

Answer 33

Normale T-cel met meer affiniteit voor bindingsepitoop antigen tumor. BInding aan MHC-2 op APC.

Question 34

Wat is een CAR-T-cel

Answer 34

Genetisch gemanipuleerde effector cel die specifiek is voor de tumor en aspecifiek voor lichaamseigenstoffen.
Generatie 3 activeert zichzelf.

Question 35

Wat houdt cytoreductieve gentherapie in?

Answer 35

er wordt enzym in de tumor gebracht die een prodrug omzet in de actieve vorm. daardoor alleen in de tumorcel activatie.

Question 36

Hoe kan een virus leiden tot tumorgroei (HPV)?

Answer 36

Doordat oncogenen in het DNA worden ingebouwd. HPV bevat ongocen E6 die zorgt voor de afbraak van p53. Ook bevat het E7 wat voor neutralisatie van RB zorgt waardoor geen remming overactieve transcriptievormen.

Question 37

Noem de BRAF remmers op

Answer 37

Dabrafenib en vemurafenib