studietaak 4 (7,5%) Flashcards

1
Q

Imre Lakatos saw himself as taking the middle path between Popper and Kuhn:

A
  • Popper offered a universal methodology for science
  • Kuhn rejected this, but illustrated how detailed historical analysis of scientific episodes could inform philosophy
  • Lakatos search for a dialect between “Statute Law” (general priniciples, as per Popper) and “Case Law” (the relevance of particular historical cases for judging what is right, as per Kuhn)
  • Lakatos accepted Kuhn’s historical analysis as a critique of Popper’s specific methodology, but accepted Popper’s arguments that the philosopher of science is interested in objective knowledge and its rational basis, but not in subjective states or the sociology of scientists
  • Lakatos firmly rejected the relativistic overtones in Kuhn’s thought
  • Lakatos believed passionately in the need for an objective demarcation criterion between science proper and pseudo-science
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Popper’s comment suggest a general strategy that Lakatos made explicit

A

certain great achievements in the history of science illustrate rational theory choice and genuine science if anything goes

  • Lakatos: a good methodology should also be able to make us change our value judgments in the “odd” historical case, as no methodology should be entirely hostage to our pre-theoretical value judgments
  • neither a-priori statute law, nor particular cases are ultimate arbiters of what is rational
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Lakatos incorporated into his methodology 2 points from Kuhn

A

1) constant presence of anomalies
2) distinction between core and peripheral beliefs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Positive Heuristic

A

a unified and coherent set of principles for how to modify and sophisticate the refutable protective belt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Lakatos provided criteria for evaluating research programmes.

A

If a modification in a research programme (i.e. the Protective Belt) predicts some hitherto unexpected fact, the programme is “theoretically progressive”. Further, if some of these predictions are actually corroborated, the programme is “empirically progressive”, otherwise the problem-shift is “degenerating”.

(to be progressive, not all predictions have to be confirmed)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Degeneration can show itself in 3 ways:

A

1) a change is adhoc if it does not lead to a novel prediction
2) the change is adhoc if a new prediction is made but not corroborated
3) a prediction may be made and confirmed, but the change is still unsatisfactory to scientists -adhoc- if it is not generated by the positive heuristic

  • the succession of adhoc changes show the programme has no coherence
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

in Mature Science, the protective belt has intellectual coherence, it is not just an arbitrary set of disconnected theories

A

the hardcore and intellectual driving force of the positive heuristic is explicit recognition by Lakatos of the continuity and coherence of real science (all swans are white = falsifiable, but not yet science)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Progressive Programme

A

theory ahead of data

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Degenerating Programme

A

Theory lags behind

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Lakatos saw himself as providing a means of reconstructing the objective rational basis of the history of science, in those episodes where we generally agree that theory choice was rational

A
  • the distinction between anomaly and falsification is crucial for Popper, irrelevant for Lakatos.

Popper urged people to strive for consistency, Lakatos regarded it as rational to work on inconsistent foundations if the outcome was progressive

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

What made a prediction “novel” in the relevant way

A

was not temporal factors (=whether the prediction literally came before discovering the fact).
A prediction is novel for a theory if it was not used in constructing the theory -use novelty- the value of use novelty can indicate why people find temporal novelty impressive

Lakatos took novel predictions as “conjectural signs of truth”
- progressiveness is a conjectural sign of truth in our universe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Key difference between Kuhn and Popper

A

that Kuhn believed falsifications are always targeted at peripheral rather than core theories, whereas Popper regarded all theories as open to such targeting (Lakatos sided with Kuhn)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

In zijn filosofie probeert Lakatos

A

de processen achter de wetenschapsontwikkeling zo precies mogelijk in kaart te brengen en daarmee helder te krijgen hoe wij op objectieve wijze wetenschap kunnen onderscheiden van pseudowetenschap

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Lakatos probeert een brug te slaan tussen Kuhn en Popper

A

hij probeert de problemen op te lossen waar beide visies mee kampen. De filosofieën van Kuhn en Popper vertonen op vele punten overeenkomsten:

1) zetten zich af tegen de inductivistische benadering van de Logisch Positivisten
2) verkondigen een theorie gedreven (ipv datagedreven) ideaal van de wetenschap
3) veronderstellen theoriegeladenheid van observaties; het idee dat theorie neutrale data niet bestaan en dat observaties altijd gekleurd worden door (al dan niet impliciete theoretische aannamen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Visie van Lakatos verenigd Popper en Kuhn, maar hij kreeg ook kritiek:

A
  • volgens Popper is een theorie alleen wetenschappelijk wanneer deze falsifieerbare uitspraken genereert (een goede theorie heeft dus vele falsificatie pogingen doorstaan). Lakatos vindt Popper’s falsificatie criterium te streng en niet rijmen met de wetenschappelijke praktijk (wetenschappers geven niet zomaar hun geliefde theorieën op)
  • Lakatos vindt dat een nieuwe theorie de kans moet krijgen om zich te ontwikkelen en tijdelijk gevrijwaard moet zijn van falsificaties
  • Lakatos verzet zich tegen Kuhn’s idee dat theoriekeuze bepaald wordt door een groep wetenschappers (paradigma keuze proces noemt hij “mob psychology”)
  • Lakatos wil een methode ontwikkelen om de rationele standaarden voor theoriekeuze en de invloed van irrationele sociale processen, zoals competitie, uit te bannen (Op deze manier wil hij de relativistische dreiging, zoals hij het zag in Kuhn’s filosofie, buiten de deur houden en de rol van rationaliteit achter wetenschappelijke progressie waarborgen)
  • volgens Lakatos wordt wetenschap gekenmerkt door onderzoeksprogramma’s (research programmes), die zich net als paradigma’s op macro niveau bevinden
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Onderzoeksprogramma

A

bestaat uit een aantal samenhangende theoretisch en methodologische aannamen die de wetenschappelijke agenda bepalen (wat moet er onderzocht worden en hoe)
- het programma is opgebouwd uit een harde kern van fundamentele uitgangspunten die de basis vormen
- de harde kern van het programma is omgeven door een beschermgordel die bestaat uit meer specifieke hulphypothesen (auxiliary hypotheses) die aangepast en aangevuld kunnen worden om afwijkende observaties (anomalieën) te verklaren
- het programma is onderhevig aan methodologische regels die Lakatos heuristieken noemt (deze schrijven voor welke richting het onderzoek op moet gaan)

  • negatieve heuristiek = wetenschappers mogen de harde kern van het programma niet verwerpen
  • anomalie = geen falsificatie en men moet dan eerst de falsificatie op de hulphypothesen in de beschermgordel richten

*positieve heuristiek = bestaat uit instructies die voorschrijven hoe de wetenschapper veranderingen kan aanbrengen in de hulp hypothesen, zodat de harde kern beschermd blijft

17
Q

De kernideeën worden door aanhangers van het programma niet in twijfel getrokken (negatieve heuristiek)

A

de hulphypothesen kunnen door empirisch onderzoek wel worden verworpen (positieve heuristiek)

18
Q

Verschillen/overeenkomsten paradigma’s van Kuhn en onderzoeksprogramma’s van Lakatos:

A
  • beide spreken over een harde kern van uitgangspunten die dogmatisch aanvaard moeten worden
  • wetenschappelijk proces in beschermgordel (Lakatos) is normale wetenschap (Kuhn) = periode van vooruitgang
  • Kuhn’s crisis & revolutie = Lakatos’ degeneratieve onderzoeksprogramma’s
  • subtiele verschillen in Kuhn’s incommensurabiliteit en de nadruk die Lakatos legt op het Falsificationisme
  • in tegenstelling tot paradigma’s (Kuhn) kunnen er meerdere onderzoeksprogramma’s bestaan (Lakatos)
  • Concurrentie is essentieel voor wetenschappelijke vooruitgang (Lakatos). Kuhn vindt dat bewijs dat de desbetreffende wetenschap nog in de pre-paradigmatische fase is (en nog geen echte wetenschap)
19
Q

Elke ontwikkelingsstap die het onderzoeksprogramma maakt

A

gebeurt door een wijziging of toevoeging van hulptheorieën in de beschermgordel. De wijziging = Problem Shift

20
Q

Een Problem- Shift is progressief als het programma

A

1) theoretische progressie boekt doordat ze nieuwe, onverwachte feiten voorspeld
2) empirische progressie boekt doordat ze empirisch bewijs van deze voorspellingen levert
* progressief onderzoeksprogramma moet volgens Lakatos bij iedere problem-shift theoretische en soms ook empirische progressie vertonen. Wanneer dat niet gebeurt –> degeneratief onderzoeksprogramma (loopt achter de feiten aan)

21
Q

De scheidingslijn tussen progressieve en degeneratieve programma’s (scheiding tussen wetenschap en pseudowetenschap) is niet zwart-wit

A
  • sommige programma’s maken een tijdelijke degeneratieve periode door
  • Lakatos stelt dus dat we alleen achteraf kunnen bepalen of een programma degeneratief of progressief is
22
Q

Anders dan Popper, stelt Lakatos dat er geen instant rationality bestaat als het gaat om theoriekeuze

A

Dat wil zeggen dat er geen cruciaal experiment of deductieve logica bestaat, waarmee in één klap te bepalen valt welke benadering superieur is.
* Rationele Reconstructie = het achteraf beoordelen van een onderzoeksprogramma
* van Lakatos mogen historici de geschiedenis zo herinterpreteren, dat het lijkt alsof de wetenschappers een rationele keuze voor het progressieve programma hebben gemaakt.
Door de geschiedenis achteraf te manipuleren probeert hij dus de rationaliteit achter de Context of Justification en de Context of Discovery (die door Kuhn werd ondermijnd) te herstellen
* Kritiek op Lakatos: wanneer is een programma definitief degenererend?