stotterverschijnselen (D1)

Question 1

inleiding

Answer 1

vergelijking met de ijsberg

• over behaviors = observeerbaar gedrag
• covert behaviors = verborgen gedrag
• -> wat je ziet of hoort is maar een deel van de ijsberg

Question 2

niet-reactief stottergedrag, kernstottergedrag, primair stottergedrag

Answer 2

niet reactief = het gedrag ontstaat niet als een reactie op iets, het ontstaat als het ware ‘vanzelf’
kernstottergedrag = basisgedrag van stotteren –> 3 soorten
- herhalingen
- verlengingen
- blokkeringen
primair stottergedrag = gedrag dat er eerst was
niet reactief stottergedrag = opvallend aantal herhalingen van woorden en syllaben die sommige kinderen aanvankelijk meemaken op jonge leeftijd
reactief stottergedrag = reactie op een al dan niet geanticipeerd stottermoment of de negatieve consequenties hierop

Question 3

niet-reactief gedrag - herhalingen

Answer 3

• zinsdelen
• woorden
• lettergrepen/syllaben
• klanken
• -> duurtijd 3 herhalingen of meer komt opvallend meer voor in stotteren
• -> snelheid, spanning en onregelmatigheid in ritme : indicator voor stotteren
• -> meestal initiaal, begin van linguïstische eenheid, geaccentueerde lettergreep
• -> onwillekeurig, bewegen van bepaalde spreekspieren kan niet gecontroleerd worden

Question 4

niet-reactief gedrag - verlengingen

Answer 4

verhoogd risico op stotteren :

• komt voor in verschillende spreeksituaties
• begint lang te duren of wordt gespannen
• toonhoogte stijgt of stem valt weg door musculaire spanning opdrijven
• herhalingen worden vervangen door verlengingen
• -> spanning, duurtijd en plaats variëren

Question 5

reactief gedrag - blokkeringen

Answer 5

= afsluiting met voortdurende luchtdruk in combinatie met voortdurende spierspanning
reactie op : paniek, frustratie, inspanning, terugtrekken of opnieuw beginnen
broken words = blokkade midden in een klinker
hoe meer gespannen en krachtiger, hoe ernstiger

Question 6

reactief gedrag - variabiliteit van reactief aangeleerd gedrag

Answer 6

ontstaan :
- niet-reactief –> reactie met neg cogn en emo –> gedrag om neg ervaringen te ontlopen –> treedt habitueel op –> reactief
SORKC-schema :
- S = alle voorafgaande gebeurtenissen/stimuli
- O = kenmerken van het individu
- R = gedrag
- K = contingentie
- C = consequentie
ontstaat door klassieke en operante leerprincipes + modeling
reactief gedrag = geïntegreerd gedrag dat vrij stereotiep is, ofwel bewust ofwel toevallig geleerd met sterk bekrachtigende waarde
2 groepen gedragingen
- reactie op niet-reactief gedrag (klassiek)
- respons op negatieve emoties en cognities (operant)
4 categorieën binnen gedragingen
- vermijden
- uitstellen
- startgedrag
- vecht- en ontsnappingsgedrag

Question 7

reactief gedrag - soorten

Answer 7

vecht- en ontsnappingsgedrag = inspanning leveren om uit de stotter te komen
starters = gedrag dat PS dwingt om de fonatie op een bepaald moment in te zetten, zoniet : uitstellen
uitstelgedrag = wachten tot de angst voldoende gereduceerd is
vermijdingsgedrag = vermijden van woorden, klanken…

Question 8

reactief gedrag - hiërarchie

Answer 8

eerst gedragingen die het laatst ontstonden –> minst opvallende/zichtbare eerst
2 belangrijke verschijnselen :
- cyclisch verloop
- ontwikkelingsvormen

Question 9

cognities, emoties en attitudes

Answer 9

gedachten en gevoelens resulteren in een bepaalde attitude t.o.v. het stotteren
–> gedachten evolueren naar overtuigingen
bewustzijn van stotteren stijgt met de leeftijd

Question 10

stotteren is een complexe, multidimensionale stoornis

Answer 10

6 dimensies :

• overt speech characteristics
• physical concomitants
• physiological activity
• affective features
• cognitive processes
• social dynamics