stany nagłe w medycynie paliatywnej Flashcards
ucisk na rdzeń - leczenie czym(4)
- dexa iv,
- RTH paliatywna
- chirurgia - laminektomia, resekcja kręgu
- CHTH
ucisk spowodowany przez rozsiew nowotworowy - postępowanie z wyboru
RTH, radykalne zabiegi mało realne
przerzuty do mózgu - leczeni (4)
- dexa, mannitol 20%
- chirurgia - gdy pojedyncze, dostępne z jednego wejścia operacyjnego lub gdy powoduje wyraźne objawy neruologiczne, bez ryzyka powikłań
- CHTH
- RTH
STany nagłe w medycynie paliatywnej (5)
- ucisk na rdzeń
- zespół ciasnoty śródczaszkowej, przerzuty do mózgu
- hiperkalcemia
- krwawienia
- zespół żyły próżnej górnej
Najczęstsze nowotwory dające ucisk na rdzeń(3)
- sutek
- płuco
- prostata
- chłoniaki
- szpiczak
Ucisk na rdzeń - najczęstsza lokalizacja(3)
- odcinek piersiowy -> częściej osłabienie siły mm
- odcinek L-S -> częściej zaburzenia czucia, ból korzeniowy
- mnogie umiejscowienie
- odcinek szyjny(najrzadziej)
Ucisk na rdzeń - objawy (4)
- ból
- zaburzenia ruchowe -> osłabienie dystalnych mm. kończyn dolnych ZAWSZE, niezależnie od poziomu ucisku
- zaburzenia czucia
- zaburzenia zwieraczy, układu autonomicznego - późno występują
Czy pierwszym objawem przerzutów do mózgu może być napad drgawek ?
tak
Zespół ciasnoty śródczaszkowej - leczenie(2)
- uniesienie głowy i tułowia pod kątem 30 stopni
2. dexa sc lub iv - jeśli po 48h stosowania nie ma efektu klinicznego -> odstaw
Czego nie stosować w leczeniu bólu głowy w zespole ciasnoty śródczaskowej ? A co stosować ?
nie stosować morfiny - ryzyko depresji oddechowej i narastanie pCO2
paracetamol lub metamizol
Postępowanie w napadzie drgawek
diazepam doodbytniczo 5-10mg
Postępowanie w stanie padaczkowym
benzodiazepiny we wlewie ciągłym - najczęściej midazolam
W jakich neo hiperkalcemia najczęściej (5)
- szpiczak
- chłoniak T-kom
- rak piersi
- niedorbno rak płuca
- rak nerki
Hiperkalcemia - objawy (4)
- ogólne - odwodnienie, polidypsja, poliuria, świąd
- PP - anoreksia, utrata mc, nudności, wymioty, zaparcia, żółtaczka
- neurologiczne - osłabienie, sennośc, męczliwość mięśni, halucynacje, psychozy
- kardiologiczne - bradykardia, arytmie, asystolia, zwiększona wrażliwośc na naparstnicę
Dlaczego w diagnostyce hiperkalcemii istotne jest jednoczesne oznaczenie wapnia całkowitego, zjonizowanego i albumin ?
Bo przy niskim poziomie albumin objawy hiperkalcemii mogą wystąpić nawet przy prawidłowym poziomie wapnia
Objawy znacznego poudzenia i delirium trudno poddające się terapii lekami przeciwpsychotycznymi są wskazaniem do oznaczenia czego ?
wapnia we krwi -> hiperkalcemia
Hiperkalcemia - postępowanie (5)
- nawadnianie 0,9% NaCl 2-6l/dobę
- forsowanie fiurezy
- GKS
- kalcytonina
- bisfosfoniany
Czy krwawienie u chorych w opiece paliatywnej zawsze jest stanem nagłym ?
NIE ! - masywne, nie będące przycyzną objawów, a prowadzą do szybkiej śmierci nie wymagają leczenia przycyznowego
Czy masywne krwioplucie to stan nagły ? Co to jest ?
Tak, stan nagły w opiece paliatywnej
400ml w ciągu 3h lub 600ml/24h
Krwioplucie - leczenie (4)
- dexa 4mg iv
- adrenalina w nebulizacji 1mg
- leki antyfibrynolityczne - np. TXA
- leki hemostatyczne np. etamsylat
Krwioplucie - postępowanie (4)
- teleradio
- brachy
- lasero
- krwio
Konwencjonalne: bronchoskopia, intubacja, embolizacja tętnic - NIE ZALECANE
Krwiomocz - kieyd i jakiej interwencji wymaga
nasilony;
hemostatyczne(etamsylat), przelewanie pęcherza NaCl
Krwawienia z dróg rodnych postępowanie (5)
- spongostan + tamponada
- lód na podbrzusze
- paliatywna teleradio
- paliatywna brachy
- leki przeciwkrwotoczne
Krwawienia z odbytnicy - postępowanie (3)
- RTH miednicy
- wlewki z prednizolonu
- leki przeciwkrwotoczne
Masywne krwawienia - postępowanie(3)
- miejscowo - opatrunki uciskowe
- midazolam iv, sc
- kontrola tętna - jeśli stałe lub zwalnia -> krwawienie ustępuje
Delirium - pobudzony i splatany - czym uspokoisz ?
haloperidol 5-10mg sc/im
Co robić gdy zatrucie opioidami i chory pobudzony lub podsypiający ? Co z zaburzeniach oddychania ?
wstrzymać podawanie opioidu;
nalokson
Zespół żyły głównej górnej - leczenie (3)
- zachowawcze - nie lać płynów, diureza, GKS
- RTH/CHTH/chiru - w zależności od przyczyny
- leczenie przeciwzakrzepowe - leki fibrynolityczne
CO gdy ZŻGG u chorego z rakiem płuc niedorbno, a co w drbno
niedorbno - RTH
drobno - CHTH
Jakie neo dają przerzuty do mózgu ? (5)
- płuco (drobno i gruczolakorak)
- rak piersi
- rak nerki
- czerniak złośliwy
- RJG
Jakie neo dają mnogie przerzuty do mózgu ? (2)
- płuco
- czerniak złośliwy
pozostałe - przerzuty pojedyncze
Przerzuty do mózgu - najczęstsza lokalizacja
- półkule mózgu(80%) - najczęściej na granicy istoty szarej i białej
- móżdżek
- pień mózgu
Bóle głowy w przerzutach do mózgu częściej w jakiej lokalizacji ?
mnogie przerzuty w tylnej jamie czaszki
W diagnostyce przerzutów do mózgu zwykle wystarcza TK z kontrastem - kiedy MRI ?
- bez zmian w KT z kontrastem, a obraz kliniczny przemawia za przerzutami
- liczba ognisk ma wpływ na leczenie
- podejrzenie przerzutów do opon mózgowych
stereotaktyczna radiochirurgia w przerzutach do mózgu - jakie wskazanie ?
pojedyncze zmiany przerzutowe(<3cm), także nawrotowe, zlokalizowane w głębokich strukturach mózgu
WBRT(whole brain RTH) w przerzutach mózgu - jakie wskazania ?
- liczne przerzuty śródczaszkowe, z objawami dużej dynamiki wzrostu guza lub guzów przerzutowych
- w przypadku krótkiego czasu od rozpoznania choroby neo do ujawnienia przerzutu
- w leczeniu uzupełniającym po zabiegach chirurgicznych
profilaktyczne napromienianie mózgu - w jakiej sytuacji?
chorzy z rakiem drobno płuca W STADIUM CHOROBY OGRANICZONEJ lub w stadium choroby rozlanej po uzsykaniu prawie -lub całkowitej remisji po CHTH
Przerzuty do mózgu brachyterapia - wskazania
pojedyncze zmiany (<5cm), położone nadnamiotowo, nieprzekraczające linii środkowej i nienaciekająca układu komorowego, ciała modzelowatego i pnia mózgu
Hiperkalcemia w zależności od stężenia wapnia w surowicy
- łagodna (2,75-3 mmol/l)
- umiarkowana (3-3,75 mmol/l)
- ciężka (>3,75mmol/l)
