Schizofrenia Flashcards
Objawy osiowe wg Bleulera
- Autyzm
- Afekt tępy
- Objawy „Ambi” – ambiwalencja, ambisentencja, ambitendencja.
- Zaburzenia Asocjacji
Abulia
chorobliwy niedostatek lub brak woli, który przejawia się w niemożności podejmowania decyzji i działania
Awolicja
brak aktywności i motywacji, niechęć do podejmowania jakichkolwiek działań
Objawy negatywne
- Alogia i inne zaburzenia mowy
- Apatia, Abulia, Awolicja
- Anhedonia
- Afekt płaski
- Formalne zaburzenia myślenia - np. rozkojarzenie
- Ambiwalencja
objawy pozytywne
- Omamy SŁUCHOWE- komentujące, imperatywne.
- Urojenia - TYPOWO odnoszące, ksobne i oddziaływania.
- echo myśli, nasyłanie myśli, odciąganie myśli)
- Zachowania katatoniczne (stupor, podniecenie)
W schizofrenii najczęściej występują urojenia:
- Nasyłania/zabierania myśli
- Odsłonięcia myśli
- Oddziaływania
Kryteria wykluczenia:
– epizod manii lub depresji,
– choroba organiczna mózgu,
– zatrucie,
– uzależnienie od substancji psychoaktywnej lub jej odstawienie.
JEDEN epizod choroby w ilu % przypadków
w 10%
Najczęstsza postać schizofrenii
Schizofrenia paranoidalna (F20.0)
- Urojenia paranoidalne – głównie prześladowcze, ale również ksobne i odnoszące
- Pseudohalucynacje – głównie słuchowe
- halucynacje
– zaburzenia napędu (pobudzenie),
– niedostosowanie afektu,
– postawy wielkościowe.
Schizofrenia hebefreniczna =
schizofrenia zdezorganizowana
- skłonność do błaznowania.
- Rzadziej niż w innych typach występują omamy i urojenia prześladowcze.
- Chorzy są często zaniedbani, sprawiający wrażenie osób z głębokim upośledzeniem umysłowym.
Schizofrenia katatoniczna
- Charakteryzuje się zaburzeniami napędu psychoruchowego – od zahamowania do pobudzenia.
- zaburzenia popędów (np. odżywiania)
- znacząco utrudniony kontakt z chorym.
Schizofrenia katatoniczna - postać hiperkinetyczna
- nadmierne niekontrolowane pobudzenie
- ostra śmiertelna katatonia
Schizofrenia katatoniczna - zahamowanie katatoniczne
- postępujące spowolnienie psychoruchowe
- mutyzm
- brak interakcji z otoczeniem
- zaprzestanie przyjmowania pokarmu i płynów
- wstrzymanie wydalania w skrajnych przypadkach
Ostra śmiertelna katatonia
- hipertermia ośrodkowa
- wysoka leukocytoza
- podwyższona kinaza kreatyninowa
- sztywność mięśni
- utrata przytomności
- niewydolność narządowa
Charakterystyczne dla katatonii objawy ruchowe to:
– giętkość woskowa,
– zjawisko tzw. poduszki powietrznej (gdy pacjent leży, głowę ma uniesioną nad łóżkiem tak, jakby leżała na niewidocznej poduszce),
– negatywizm (opór przeciwko wykonywaniu poleceń, a nawet ruchów biernych).
- Podobne objawy mogą też występować w przypadku zapalenia mózgu!
katatonia
– jedna z psychoz schizofrenicznych, oznacza wzrost spoczynkowe napięcia mięśni.
Schizofrenia niezróżnicowana
Postać spełniająca kryteria ogólne dla schizofrenii, ale nieprzypominająca konkretnego jej typu lub zawierająca różne objawy, występujące w poszczególnych typach.
Depresja poschizofreniczna
- Występuje jako reakcja na ciężką chorobę i objawy psychotyczne (pojawia się zazwyczaj po pierwszym epizodzie schizofrenii).
- Duże ryzyko próby samobójczej.
Schizofrenia rezydualna
- ## Dominują objawy negatywne oraz znaczne pogorszenie funkcjonowania społecznego.
Schizofrenia prosta
- Dominują objawy negatywne - brak omamów i urojeń – nawet w przeszłości
- Zaczyna się powoli (postępujące pogarszanie funkcjonowania).
- Występuje zmiana zachowania: zamknięcie w sobie, wycofanie z życia społecznego, regres zawodowy/szkolny.
Stan somatyczny
- Ryzyko wystąpienia schorzeń somatycznych u chorych na schizofrenię jest większe niż w populacji ogólnej.
- otyłość, zaburzenia metaboliczne, choroby układu krążenia,
- choroby związane z nadużywaniem substancji psychoaktywnych,
- choroby neurologiczne i endokrynologiczne, urazy.
- Próby samobójcze występują u 50% chorych, 10–12% z nich kończy się śmiercią
- Śmiertelność: 1,5–2 × wyższa niż w populacji ogólnej.
lek 1-go wyboru przy nowo rozpoznanej schizofrenii
- olanzapina 10-20mg (max 20mg/d)
- U kobiet w ciąży jest ostatecznością, jeśli zawodzą inne metody terapii!!!
Wspomagającąco
- leki uspokajające,
- normotymiczne,
- przeciwdepresyjne
Elektrowstrząsy
- w schizofrenii typu katatonicznego
- w schizofrenii lekoopornej u kobiet w ciąży
- w skrajnie nasilonych epizodów schizofrenii z myślami i tendencjami samobójczymi
Rokowanie w schizofrenii – „teoria ćwiartek”
- u ¼ chorych po ostrym epizodzie występuje dobra, bezobjawowa remisja,
- ¼ chorych uzyskuje dobrą remisję społeczną, ale występują u nich przetrwałe objawy,
- ¼ chorych uzyskuje jedynie częściową remisję społeczną przy jednoczesnym występowaniu przetrwałych objawów,
- u ¼ chorych schizofrenia ma charakter przewlekły, ze stopniowym pogarszaniem się stanu klinicznego.
Nazwę „schizofrenia” wprowadził:
Bleuler.
Prawdziwe stwierdzenie dotyczące terminu „schizofrenia” to:
wywodzi się od słowa rozszczepienie (schizis).
Podstawowe wymiary schizofrenii według T. Crowa to:
pozytywny i negatywny.
Zaburzenia schizotypowe
(F21) = Ekscentryczne zachowanie i nieprawidłowości myślenia i afektu.
- przypominają zaburzenia występujące w schizofrenii, natomiast BRAK jest typowo występujących tam objawów
Zaburzenia schizotypowe ile czasu i wiek
- Objawy trwają w sposób ciągły lub epizodyczny przez co najmniej 2 lata
- Początek zwykle w młodym wieku 20 -30 lat.
Zaburzenia urojeniowe Definicja i obraz kliniczny
- F22
- Stabilny, usystematyzowany system urojeń - najczęściej prześladowcze, ksobne
- bez rozpadu struktury osobowości i wyraźnych doznań omamowych.
Zaburzenia urojeniowe ile czasu i wiek
- Objawy trwają co najmniej 3 miesiące
- Zwykle po 40. lub 50. roku życia.
Zaburzenia schizotypowe Leczenie
niskie dawki atypowych neuroleptyków
Zaburzenia urojeniowe - Leczenie
Leki przeciwpsychotyczne
Zespół Ekboma:
- „obłęd pasożytniczy”.
Dysmorfofobia urojeniowa:
- przekonanie o nieodpowiednim wyglądzie zewnętrznym, pomimo braku faktycznych defektów urody.
Zespół Cotarda:
- urojenia nihilistyczne, przekonania o uszkodzeniu, zaniku, nieobecności narządów wewnętrznych,
- w skrajnej postaci o byciu martwym (np. w głębokiej depresji).
Zespół Fragoliego
pewna, najczęściej znana, osoba (prześladowca) podąża za chorym, /wcielając się w kolejne osoby napotkane na jego drodze.
Zespół przemiany (intermetamorfozy)
przekonanie, że osoby z otoczenia chorego zamieniają się wyglądem lub tożsamością.
Zespół własnego sobowtóra
chory jest przekonany, że istnieje osoba identyczna do niego.
Ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne - def
- występują urojenia (głównie prześladowcze i religijne) omamy, zaburzenia postrzegania oraz znaczna dezorganizacja zachowania.
- Rozwój nieprawidłowego obrazu pojawia się NAGLE w ciągu ≤ 2 tygodni i trwa również do 2 tygodni.
- Pojawia się wcześnie, około 20-30 rż, i może, ale nie musi mieć związku z traumatyzującym przeżyciem.
Zaburzenia schizoafektywne - co to i ile
- W epizodzie chorobowym jednocześnie występują zarówno objawy psychotyczne, jak i afektywne (o co najmniej umiarkowanym nasileniu).
- W tym TYPOWE dla schizofrenii powinny być obecne co najmniej przez 2 tygodnie
Zaburzenia schizoafektywne Typ maniakalny
- rzut - lek przeciwpsychotyczny
- rzut - lek przeciwpsychotyczny + normotymik
- rzut - lek przeciwpsychotyczny + 2 normotymiki
walproiniany
Zaburzenia schizoafektywne Typ depresyjny:
- rzut - lek przeciwpsychotyczny + lek p/depresyjny
- rzut - lek przeciwpsychotyczny + normotymik
- rzut - lek przeciwpsychotyczny + p/depresyjny + normotymik
- brak poprawy: elektrowstrząsy
karbamazepina