Reumatyzm

Question 1

ChZS

Answer 1

przewlekły proces niszczenia chrząstki stawowej i
podchrzęstnej warstwy kości ze zwiększeniem masy kostnej
w warstwie podchrzęstnej i tworzeniem wyrośli (osteofitów)
na granicy chrzęstno-kostnej”

Choroba całego stawu!

Question 2

Objawy kliniczne ChZS

Answer 2

Ból – w momencie pojawienia się zmian okołostawowych, zmian w aparacie
więzadłowym, odczynu zapalnego, nadmierne napięcie torebki stawowej

U niektórych pacjentów pojawić się może sztywność poranna nie trwająca jednak dłużej
niż 30 minut i sztywność „startowa”

Question 3

Ogólne wytyczne Zalecenia ACR

Answer 3

• Zalecane ćwiczenia fizyczne i doustne NLPZ
• Miejscowe NLPZ – stawy kolanowe, warunkowo – stawy ręki
• Redukcja masy ciała, laska, tai-chi, śródstawowe
  glikokortykosietroidy – stawy kolanowe i biodrowe

Nowości:

• joga, poznawcza terapia behawioralna, ablacja prądem i plastrowanie dynamiczne (kinesiotaping)
• Miejscowe stosowanie kapsaicyny (stawy kolanowe)
• Doustna duloksetyna

Question 4

Zalecenia ACR 2019

Answer 4

Inne opioidy –  NIEZALECANE
Suplementy diety z olejem rybnym –
NIEZALECANE
Kolchicyna – NIEZALECANA
Witamina D, bisfosfoniany – NIEZALECANE…
Glukozamina –NIEZALECANA…
Siarczan chondroityny
- NIEZALECANY – stawy kolan i bioder
- ZALECANY – stawy rąk
Dostawowe wstrzyknięcia kwasu hialuronowego –
NIEZALECANE do stawu biodrowego
Proloterapia– NIEZALECANA
Wstrzyknięcia komórek macierzystych –
NIEZALECANE…

Question 5

Suplementy diety w ChZS

Answer 5

Kurkumina
Kadzidłowiec
Sosna nadmorska

Question 6

Leki I wyboru w bólu neuropatycznym

Answer 6

Leki przeciwdepresyjne – TLPD – trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Leki przeciwdepresyjne – SNRI – inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny
Leki przeciwpadaczkowe – ligandy podjednostki alfa-2-delta kanałów wapniowych

Question 7

Leki II wyboru w bólu neuropatycznym

Answer 7

Lidokaina 5% plastry
Kapsaicyna 8% plastry
Tramadol

Question 8

Leki III wyboru w bólu neuropatycznym

Answer 8

Opioidy z III stopnia Oksykodon, tapentadol metadon, buprenorfina)
Toksyna botulinowa

Question 9

Definicja RZS

Answer 9

Przewlekła, zapalna, immunologicznie zależna,
układowa choroba tkanki łącznej, charakteryzująca się
niespecyficznym, symetrycznym zapaleniem stawów,
występowaniem zmian pozastawowych i powikłań
układowych, prowadząca do niepełnosprawności,
kalectwa i przedwczesnej śmierci.

Początek choroby - zapalenie stawów śródręcznopaliczkowych rąk oraz śródstopno-paliczkowych
stóp.

Question 10

Rozpoznanie RZS

Answer 10

Wzrost przeciwciała anty-CCP (cykliczny cytrulinowany

peptyd) – wyłącznie u chorych na RZS

Question 11

Leki modyfikujące objawy choroby RZS

Answer 11

NLPZ,

glikokortykosterydy

Question 12

Leki modyfikujące przebieg choroby DMARD I rzutu RZS

Answer 12

Metotreksat (MTX)

Leflunomid
Sulfasalazyna
Leki antymalaryczne

Question 13

Hydroksychlorochina

Answer 13

p/zapalne, p/zakrzepowe, wpływa korzystnie na procesy
metaboliczne (kontrola hiperglikemii i hiperlipidemii)

Dawka początkowa 5 mg/kg/d, w ciągu pierwszych 5 lat <400
mg/d

Uszkodzenie siatkówki – początkowo bezobjawowe! Mogą
się nasilać pomimo zakończenia leczenia!

Question 14

Inhibitory kinaz janusowych - iJAK

Answer 14

Syntetyczne celowane leki modyfikujące przebieg

choroby (scLMPCh)

Question 15

iJAK w reumatologicznych chorobach-przykłady

Answer 15

tofacytynib (Xeljanz) i baricytynib (Olumiant

Question 16

Zalety leku iJAK

Answer 16

 Najprostsza droga podania: doustna, szybki początek
działania, niezależnie od posiłku.
 Blokuje aktywację reakcji zapalnej indukowanej wieloma
cytokinami.
 Lek syntetyczny – mniejsza cena - proces jego produkcji jest
mniej skomplikowany w porównaniu z lekami biologicznymi.
 Lek syntetyczny - działanie długoterminowe
 Mniejszy potencjał tworzenia przeciwciał, a także reakcji
nadwrażliwości.
 Krótki t0,5 – możliwość zniesienia działania
immunosupresyjnego = większe bezpieczeństwo.

Question 17

Potencjalne działania

niepożądane iJAK

Answer 17

 wzrost parametrów lipidowych w surowicy (choć nie wiadomo
jeszcze, jakie są konsekwencje kliniczne tych zmian)
 w jednym z badań klinicznych odnotowano wzrost incydentów
choroby zatorowo-zakrzepowej

Question 18

Dieta w RZS

Answer 18

Dieta wegetariańska
Kawa do 4 filiżanek
Dieta śródziemnomorska! (oliwa z oliwek)

Question 19

Dieta w RZS

Suplementy diety

Answer 19

Zalecana suplementacja kwasami tłuszczowymi

omega-3

Question 20

Czy warzywa psiankowate (pomidory, papryka,

bakłażan, ziemniaki) zaostrzają RZS?

Answer 20

mogą, ale nie ma badań

- można odstawić na 2 tyg. i sprawdzić

Question 21

Dieta w RZS - Warzywa

Answer 21

 Borówki, jeżyny, wiśnie, porzeczki, truskawki,
maliny
 Szpinak, kapusta, brokuły, jarmuż, marchewka

Question 22

Znaczenie diety w zaostrzeniu

objawów RZS

Answer 22

Nasilenie objawów zapalenia poprzez wpływ na
zwiększenie stężenia amin wazoaktywnych we krwi
(np. histamina, serotonina, oktopamina)

Wieprzowina, wołowa kiełbasa, mięso, pomidory,
szpinak
czekolada
Owoce cytrusowe

Question 23

Rola selenu w leczeniu RZS

Answer 23

u chorych na RZS stężenie selenu w surowicy jest

prawie 40% niższe niż u osób zdrowych

Question 24

FIBROMIALGIA

Answer 24

„boli wszystko”, ból całego ciała, bezsenność,
sztywność poranna, męczliwość, uczucie
przewlekłego zmęczenia, bóle i zawroty głowy

przewlekły, uogólniony ból mięśni i stawów oraz
występowanie tzw. punktów tkliwych, czyli miejsc
ciała o nadmiernej wrażliwości na ucisk

Question 25

FARMAKOTERAPIA FIBROMIALGIA

Answer 25

przeciwdepresyjne – mirtazapina,
Przeciwbólowe - paracetamol i tramadol
przeciwpadaczkowe (np. pregabalina, gabapentyna

Question 26

URAZY TKANEK MIĘKKICH – skręcenia, nadwyrężenia

Answer 26

O – Odpoczynek
L – Lód
U – Ucisk
P – Podniesienie

Question 27

Leki modyfikujące przebieg RZS

Answer 27

metotreksat i abacept

Question 28

Wybrać fałszywe o iJAK

Answer 28

większone ryzyko infekcji H.zoster przy baricytynibie