Cukrzyca

Question 1

kryteria diagnostyczne cukrzycy

Answer 1

• objawy hiperglikemii i glikemia przygodna: 200mg/dL
• 2-krotnie glikemia na czczo* 126mg/dL
• glikemia w 120. minucie doustnego testu tolerancji
  glukozy**: 200mg/dL
  •HbA1c ≥ 6.5%

Question 2

prawidłowa glikemia na czczo

Answer 2

70–99 mg/dl (3,4–5,5 mmol/l)

Question 3

nieprawidłowa glikemia na czczo

Answer 3

100–125 mg/dl (5,6–6,9 mmol/l)

Question 4

nieprawidłowa tolerancja glukozy

Answer 4

w 2. godzinie testu tolerancji glukozy, wg WHO, glikemia 140–199
mg/dl (7,8–11 mmol/l)

Question 5

stan przedcukrzycowy

Answer 5

nieprawidłowa glikemia na

czczo lub nieprawidłowa tolerancja glukozy

Question 6

Objawy hiperglikemii

Answer 6

Glikemia przygodna >200 mg/dL (11,1 mmol/L

• wzmożone pragnienie
• wielomocz
• częste oddawanie moczu w nocy
• zaburzenia widzenia
• zmęczenie
• ogólne osłabienie

Question 7

HIPOGLIKEMIA

Answer 7

• Glikemia 70 mg/dL

* Klinicznie istotna hipoglikemia: 54 mg/dL

Question 8

Objawy kliniczne hipoglikemii:

Answer 8

• objawy adrenergiczne: tachykardia, drżenie rąk, niepokój,
  pobudzenie
• objawy cholinergiczne: uczucie głodu, pocenie się, dreszcze
• objawy neuroglikopenii: splątanie, niewyraźna mowa, zaburzenia
  widzenia, drgawki, senność, problemy z pamięcią, śpiączka
  hipoglikemiczna (< 35 mg/dL)

Question 9

Insuliny krótko działające

Answer 9

Neutralna

Tmax - 1-4h

Question 10

Analogi szybko działające

Answer 10

Aspart
Lispro
Glulisina

Question 11

Analogi długo działające

Answer 11

Detemir
Glargina
Deglutec

Question 12

Miejsca iniekcji insulin

Answer 12

Szybsze wchłanianie insuliny zachodzi z powłok
brzusznych, które są zalecanym miejscem iniekcji
insulin krótko działających

Iniekcje insulinami o pośrednim czasie działania
wykonuje się zwykle w obrębie uda

Question 13

Substancje przedłużające działanie insulin

Answer 13

• Protamina
• Globina
• Surfen
• Jony cynku

Question 14

Które leki powodują hipoglikemie?

Answer 14

Pochodne sulfonylomocznika
glinidy

rapaglinid, glibenklamid, glikwidon, gliklazyd, insulina

Question 15

Leki pobudzające wydzielanie insuliny

Answer 15

Pochodne sulfonylomocznika
Pochodne metiglinidu (repaglinid)

Question 16

Leki zmniejszające wytwarzanie glukozy, powodujące jej

zwiększone zużycie i zmniejszone wchłanianie

Answer 16

Pochodne biguanidu: metformina

Question 17

Leki uwrażliwiające komórki na działanie
insuliny gł. w tk. tłuszcz. i mięśniowej
przez aktywację rec. PPARgammma

Answer 17

Tiazolidinediony: pioglitazon

Question 18

Leki hamujące hydrolizę węglowodanów złożonych

Answer 18

inhibitory alfa-glukozydaz jelitowych (akarboza, miglitol)

Question 19

Pochodne sulfonylomocznika - kojarzenie błędne

Answer 19

PS + pochodna metiglinidu

Pochodne sulfonylomocznika między sobą

Question 20

Możliwości kojarzenia pochodnych

sulfonylomocznika:

Answer 20

• PS + pochodna biguanidu (metformina)
• PS + pochodna tiazolidinedionu
• PS + inhibitor alfa-glukozydazy

Question 21

metformina

Answer 21

• najlepiej przyjmować z pierwszymi kęsami posiłku
• istotna interakcja z alkoholem – ryzyko hipoglikemii i kwasicy
mleczanowej
• przeciwwskazania: m.in. niewydolność nerek, przewlekłe choroby
jelit
• dział. niep.: nudności, bóle brzucha, gazy, metaliczny posmak w
ustach, biegunki (rzadziej występują po metforminie o przedłużonym
uwalnianiu)
• zmniejsza wchłanianie wit. B12

Question 22

Kwasica mleczanowa - charakterystyczne objawy

Answer 22

duszność kwasicza, ból brzucha, hipotermia, a następnie śpiączka

Question 23

Kwasica mleczanowa - w badaniach laboratoryjnych

Answer 23

zmniejszenie pH krwi, stężenie mleczanów we krwi powyżej 5 mmol/l

Question 24

Metformina - zalety

Answer 24

• zmniejsza stężenie cholesterolu i TG (VLDL, LDL, WKT) a
podwyższa HDL
• zmniejsza uczucie głodu
• redukuje masę ciała
• powoduje korzystny efekt przeciwkrzepliwy
• nie powoduje hipoglikemii
• dopuszczona do stosowania u dzieci od 10r. ż.

Question 25

glinidy

Answer 25

• repaglinid, nateglinid
• zwiększają poposiłkowe wydzielanie insuliny
Uwagi:
• należy przyjmować do 30 min przed posiłkiem
• nie przyjmować przy ominięciu posiłku
Wady:
• hipoglikemie (rzadziej ze wzg na krótki t0,5)
• przyrost masy ciała

Question 26

Glitazony

Answer 26

„uwrażliwiacze”, zwiększają komórkowe działanie insuliny
• zmniejszają insulinooporność
Uwagi:
• przyjmowanie niezależnie od posiłku
• w monoterapii – bez ryzyka hipoglikemii
Wady:
- przyrost masy ciała
- obrzęki (kończyn dolnych)
- dział. hepatotoksyczne
- niewydolność krążenia
- działanie mielotoksyczne (anemia, leukopenia)
- ryzyko złamań kości u kobiet

Question 27

Nowe leki przeciwcukrzycowe

Answer 27

Amylina – IAPP

Hormony inkretynowe - pobudzają wydzielanie insuliny i amyliny

Question 28

Dział. niep. analogów amyliny

Answer 28

wymioty, anoreksja i bóle głowy w przypadku

łącznego stosowania Pramlintide z insuliną

Question 29

analogi inkretyn

Answer 29

(egzenatyd, liraglutyd, dulaglutyd, liksysenatyd)

konieczne iniekcje podskórne

Question 30

Cukrzyca monogenowa

Answer 30

najczęstsze spośród nich to m.in. cukrzyca MODY oraz

noworodkowa

Question 31

LADA

Answer 31

utajona cukrzyca
autoimmunologiczna dorosłych, rozpoznawana najczęściej po 35.
roku życia