Psychopathologie 2 Flashcards
wat is Toerekeningsvatbaarheid
de mate waarin een stoornis invloed heeft gehad (of doorwerkt) op het ten laste gelegde gedrag
- In het algemeen gaat men ervan uit dat naarmate de invloed van de stoornis bij het delict gedrag groter, is de toerekeningsvatbaarheid beperkter wordt
- Kan iemand aanrekenen wat diegene heeft gedaan
- Kan iemand er iets aan doen
- Je hebt niet de keuze gemaakt om iemand iets aan te doen
- Dit ben je als je een gelijktijdigheidsverband heeft: er is een causale relatie tussen een psychische stoornis en delict
- Iemand had tijdens het delict last van een stoornis: stoornis = delict
Causaliteit kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld
- Wanen
- Een inzicht missen (oorzaak en gevolg niet overzien bij bijv. LVB)
- Beinvloed worden (impulscontrole stoornissen zoals bij brandstichting of kleptomanie)
- Rechtstreeks (bevelshallucinatie, paranoïde waan)
Gradaties
- Er is geen stoornis, of de stoornis is niet aantoonbaar van invloed op het delict = toerekeningsvatbaar
- Er is sprake van een ernstige stoornis, die behoorlijke invloed op het plegen van het delict = vermindert
- Het delict vloeit volledig voort uit de stoornis = ontoerekeningsvatbaar
Straf en maatregelen
Toerekeningsvatbaar = straf (boete, taakstraf, detentie)
Ontoerekeningsvatbaar (dus niet verantwoordelijk voor het delict dat gepleegd is) = een maatregel (TBS)
Alles daar tussenin = straf + maatregel (wat ook een maatschappelijke impact heeft gehad, boete voor dat je de maatschappij iets aan hebt gedaan maar je krijgt ook een maatregel)
Wat is TBS
Wat is het = ter beschikking stelling van de staat
Wanneer krijg je het?
Wat zijn de voorwaarden?
- Er moet sprake zijn van een stoornis, psychose of een verstandelijke beperking
- Je moet last hebben gehad van die stoornis tijdens het delict
- Zwaar delict
- Minstens 4 jaar detentie waard
- Veiligheid van anderen is in het geding
Forensisch diagnostiek vanuit strafrecht
- Strafrechtelijk gedragskundig onderzoek door psychiater/psycholoog
- Rechter-commissaris, officier van justitie, verzoek van verdachte
- Geestestoestand van verdachte ten tijde van het ten laste gelegde
- Complicerend is dat dit onderzoek altijd achteraf plaatsvindt, met een blik naar het verleden
Pro Justitia rapportage
- Was er ten tijde van de tenlastelegging sprake van een psychische stoornis?
- Op welke wijze en in welke mate (van toerekeningsvatbaarheid) heeft een mogelijk aanwezige stoornis het delictueuze gedrag beïnvloed?
- Wat is het risico op recidive?
- Welke behandeling interventies zouden het recidiverisico kunnen verminderen?
- Binnen welk juridisch kader kunnen deze interventies worden toegepast?
Pieter Baan Centrum
- Psychiatrische observatiekliniek
- Bij zware delicten
- Opname 7 weken
- Gesprekken, tests, observatie
- Pro Justitia rapportage
Risicotaxatie
- Gevaar van delinquent nu
- Toekomstig delinquent gedrag
- Risicotaxatie-instrumenten
- Wat is het belang van risicotaxatie-instrumenten?
- Bij tbs kan de maatregel onbeperkt verlengd worden -> longstay afdeling
Delictgevaarlijkheid
Meetbaar tijdens observatie, tests
- Intelligentie/neuropsychologische stoornis
- Impulscontrole
- Empathie
- Ego-sterkte
- Theatraliteit
- Geslotenheid
- Persoonlijkheidsstoornis
- Vermijdend gedrag
Diagnostiek en classificatie
- Het geven van een naam/label aan een set symptomen en gedragingen
- Om welke stoornis gaat het?
- Hoe ernstig is de stoornis?
- Hoe kan men dit behandelen?
DSM-V
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM)
- Classificatiesysteem
- Ontwikkeld door APA
- Doel: psychopathologie in kaart te brengen middels criteria
- symptomen
- ernst, duur
- etiologie
Psychologische testen
- Intelligentie
- Neuropsychologisch
- Persoonlijkheid
Categorieën PCL-R
- Gladde prater/oppervlakkige charme
- Pathologisch liegen
- Kil/gebrek aan empathie
- Impulsiviteit
- Etc.
- Andere behandeling
- Zeer hoog recidive cijfer! Met name bij een delict met een seksuele component
Observaties in kliniek
- Groepsgedrag
- Sport, arbeid, etc.
Behandelingsmogelijkheden
- Begeleidingscontact met reclasseringsmedewerker
- Dagbehandeling
- Verslavingskliniek
- Opname in FPC/FPK/FPA
- Tbs (is de maatregel. De tbs-kliniek heet officieel FPC)
- Gedwongen opnamen zijn uiteraard ook mogelijk wanneer iemand geen delict heeft gepleegd maar wel een ernstig gevaar vormt voor zichzelf of voor anderen. Dan komt bijvoorbeeld Wzd en Wvggz in beeld, vorige week besproken
Conclusies en advies (van de psycholoog/psychiater)
- Toerekeningsvatbaarheid van verdachte
- Delictgevaarlijkheid
- Advisering over gewenste behandeling (aan de rechter in een rapport)
wat is forensische psychiatrie
De forensische psychiatrie is een deelgebied binnen de psychiatrie dat zich richt op mensen die met de rechterlijke macht in aanraking zijn gekomen en die psychiatrische zorg behoeven. Deze zorg kan vrijwillig worden aangenomen, maar ook als voorwaarde worden gesteld of verplicht worden opgelegd in een vonnis
Wat is forensisch
Dat wat het recht ‘raakt’
Wat is psychopathologie
De leer van de psychische ziekte
Wat is essentieel/staat centraal bij het forensische werk
Inzet vanuit gevaarscriteria/risicotaxatie
Wat zijn de verschillen met ‘reguliere psychiatrie’?
Er is een wettelijk kader, hulpverlening is niet vrijwillig, een machtsverhouding, relatie tussen stoornis en delict
Wat zijn de doelen van de forensische psychiatrie
- Verminderen risicofactoren delictgedrag
- Focus op gevaarsprognose/risicotaxatie
- Beschermen van de samenleving
Wat zijn de doelen bij diagnostiek
- (kan lastig zijn want er is vaak sprake van middelen gebruik, iemand moet dus volledig nuchter zijn)
- Vaststellen of er sprake is van een stoornis
- Zoja welke stoornis
- Wat de mogelijke oorzaken zijn
- Wat de aangewezen behandeling is
