PNO - dobrze zdefiniowane niedobory skojarzone z innymi defektami Flashcards
Co łączy z. ataksja-teleangiektazja i z. Nijmegen?
Zaburzenia naprawy DNA - niedobór odporności, niestabilność chromosomów, nadwrażliwość na promieniowanie jonizujące, zwiększona zap. na nowotwory, zaburzenia neurorozwojowe
Z. ataksja-teleangiektazja - epidemiologia
1:40tys - 1:100tys żywych urodzeń
Z. ataksja-teleangiektazja - dziedziczenie, patogeneza
-AR
-mutacja genu ATM, kodującego kinazę serynowo-treoninową ATM
(ona fosforyluje szereg białek odgrywających rolę:
w regulacji cyklu komórkowego,
w kontroli apoptozy,
utrzymaniu integralności i naprawie DNA;
gdy poważne uszkodzenia DNA - uczestniczy w przekazywaniu sygnału śmierci komórki)
Z. ataksja-teleangiektazja - pierwsze objawy
- pierwsze między 1 a 2 r.ż. - postępująca ataksja móżdżkowa, uogólnione osłabienie siły mięśni związane z obwodową neuropatią i stopniowym zanikiem mięśni
Z. ataksja-teleangiektazja - późniejsze objawy
- 3-6r.ż.: teleangiektazje (najpierw spojówki, potem powieki, uszy, twarz)
- Problemy motoryczne narastają z wiekiem - 10-15r.ż. - inwalidztwo
- objawy pozapiramidowe (choreoatetoza, dystonia)
Z. ataksja-teleangiektazja - rozwój umysłowy jest:
Prawidłowy
Z. ataksja-teleangiektazja a nowotwory
- wzrost zapadalności (limfoproliferacyjne - chłoniaki i białaczki z linii limfocyta B u młodszych, z linii limfocyta T u młodzieży/dorosłych)
- u 40% chorych
Z. ataksja-teleangiektazja - objawy niedoboru odporności
- nawracające zakażenia DO (zap. zatok, oskrzeli, płuc -> rozstrzeń oskrzel, PChP)
Z. ataksja-teleangiektazja - diagnostyka
- u 95% podwyższony AFP (>10ng/ml) i CEA w surowicy (diagnostyczne >2 r.ż.)
- niedobór najczęściej IgA i IgG2, nieco rzadziej - IgG
- zwykle podwyższone IgM
- zwykle defekt produkcji swoistych p/c dla antygenów S. pneumoniae
- charakterystyczne - podwyższ. liczby i odsetka kom. NK
- liczba limf. T i B zwykle obniżona
Z. ataksja-teleangiektazja - leczenie
- choroba przewlekła, postępująca i nieuleczalna
- gdy hipogammaglobulinemia, niedobór IgG2, nawracające ciężkie zakażenia - Ig i.v. lub s.c.
- przedłużone leczenie antybiotykowe zakażeń i antybio profilaktycznie
- ograniczenie badań radiologicznych do minimum
- ochrona przed prom. jonizującym
Z. Nijmegen - epidemiologia
- najczęściej u osób poch. zachodniosłowiańskiego (w tych rejonach jest 200 przypadków)
Z. Nijmegen = Nijmegen breakage syndrome - patogeneza
- AR
- mutacja w genie NBS1 kodującym białko NBN (nibrynę) - ono odgrywa rolę w regulacji aktywności kompleksu białkowego MRN zaangażowanego w proces NAPRAWY PĘKNIĘĆ DNA
Z. Nijmegen - objawy
- charakterystyczne: małogłowie od urodzenia
- dysmorfia twarzy - niskie, pochyłe czoło, małożuchwie, wydatny, zadarty nos, duże małż. uszne, zmarszczka nakątna -> PTASI WYGLĄD
- postępujące zaburzenia funkcji poznawczych
- wady palców (klino- i syndaktylia)
- zmiany skórne (plamy cafe-au-lait)
- cienkie i rzadkie włosy
- wady układu moczowo-płciowego
Z. Nijmegen - rozwój motoryczny, mowy
- motoryczny zazwyczaj prawidłowy
- mowy często zaburzony
Z. Nijmegen a nowotwory
- zwłaszcza chłoniaki nieziarnicze
- u ponad 40% chorych przed 20 r.ż.
Z. Nijmegen - diagnostyka
- obniżona l. limf. B -> hipogammaglobulinemia IgG i A
- obniżona l. limf. T (CD3+CD4+)
- ostateczna diagnoza: mutacja w obu allelach genu NBS1 i/lub brak nibryny