Endokrynopatie i problemy gastrologiczne o podłożu zapalnym Flashcards
Definicja autoimmunizacji
Stan przełamania mechanizmów tolerancji na autoantygeny, na dowolnym etapie odpowiedzi immunologicznej, prowadzący do wytwarzania akywnych form swoistej dla autoantygenu odpowiedzi efektorowej, która prowadzi do strukturalnej i funkcjonalnej degradacji tkanek i narządów, stanowiących cel procesu autoimmunizacji.
Rozwój autoimmunizacji może być powikłaniem schorzeń….
autozapalnych
Na jakie 4 sposoby jest przełamywana autotolerancja w autoimmunizacji?
- Niepełna delecja klonalna limfocytów zakazanych (=autoreaktywnych limfocytów z ekspresją receptorów TCR/BCR swoistych względem antygenów własnych organizmu)
- Przełamanie anergii klonalnej
- Brak aktywnej supresji
- Przełamanie sekwestracji autoantygenu
Przełamanie sekwestracji antygenu - w jakich chorobach?
- Hashimoto
- RZS, paradontoza utrwalona, pęcherzyca
- wirusowe zakażenie jądra
- uszkodzenie gałki ocznej
Przełamanie sekwestracji antygenu w ch. Hashimoto
Wzmożona ekspresja HLA klasy II na nabłonkach sekwestrujących
Przełamanie sekwestracji antygenu w RZS, paradontozie utrwalonej, pęcherzycy
Przewlekłe procesy alergii III typu prowadzące do zniszczenia struktur tkankowych i odsłonięcia kolagenu
Przełamanie sekwestracji antygenu w wirusowym zakażeniu jądra
Stan zapalny w tkankach ograniczonych (sekwestronowanych) -> w wirusowym zakażeniu jądra może dojść do uaktywnienia procesu prezentacji autoantygenów spermatogenezy
Przełamanie sekwestracji antygenu w uszkodzeniu gałki ocznej
Uszkodzenie mechaniczne narządów sekwestronowanych, powodujące przerwanie bariery krew-narząd
Niewłaściwe rozpoznanie antygenu - obserwowane w:
- zapalno-immunizacyjnych chorobach wirusowych (np.WZW)
- jako konwekwencja leczenia przewlekłych zakażeń wirusowych
- krzyżowej reakcji na antygeny (np. bakteryjne lub wirusowe)
- w przewlekłych zakażeniach
- stymulacji limf. T przez superantygeny
Niewłaściwe rozpoznanie antygenu w WZW
W zapalno-immunizacyjnych chorobach wirusowych dochodzi do modyfikacji własnych cząsteczek HLA (np. w wyniku WZW)
Niewłaściwe rozpoznanie antygenu jako konsekwencja przewlekłych zakażeń wirusowych:
(np. za pomocą IFNalfa)
to leczenie może zmieniać ekspresję HLA na komórkach i w konsekwencji umożliwiać prezentację autoantygenów
Niewłaściwe rozpoznanie antygenu w przewlekłych zakażeniach:
Przełamanie anergii klonalnej związane z przywróceniem drugiego warunku prezentacji dla autoantygenów
Niewłaściwe rozpoznanie antygenu w stymulacji limf. T przez superantygeny
Nieswoista stymulacja limf. Th przez superantygeny (toksyny wirusowe i bakterie G(+)) z pominięciem właściwego rozpoznania antygenu na komórce prezentującej antygen (APC)
Brak aktywnej supresji związany jest z niedoborem lub upośledzeniem funkcji:
- limfocytów supresyjnych i regulatorowych (Treg)
- makrofagów supresyjnych (gł. populacji M2)
- cytokin supresyjnych (IL-10, TGFbeta) istotnych dla fizjologicznego procesu regulacji odpowiedzi immunologicznej
Etiopatogeneza autoimmunizacji - niewłaściwe dojrzewanie autotolerancji - gdzie i do czego prowadzi?
w centralnych narządach immunologicznych (tj. w szpiku kostnym i grasicy), prowadzi do:
- braku delecji “klonów zakazanych”, w następstwie czego na obwodzie są obecne:
- autoreaktywne limf. B i T
Z czego mogą wynikać mechanizmy autoimmunizacji na etapie fazy efektorowej?
- ostrych procesów zakaźnych z długotrwałą stymulacją receptorów TLR przez PAMP
- obecności p/c antyidiotypowych
- Powstania krzyżowo reagujących p/c
- fizjologicznej regulacji hormonalnej
- predyspozycji rodzinnej związanej z obecnością określonych determinant MHC
Ostre procesy zakaźne z długotrwałą stymulacją receptorów TLR przez PAMP - do czego doprowadzą?
Poliklonalnej stymulacji limfocytów B i produkcji autop/c (niezależnej od udziału limfocytów Th2)
Obecność p/c antyidiotypowych - rola w autoimmunizacji
Obecność p/c antyidiotypowych to efekt hamowania odpowiedzi humoralnej i aktywnego usuwania kompleksów immunologicznych, które mogą być przyczyną autoimmunizacji np. w ch. Gravesa-Basedowa
P/c antyidiotypowe w ch. Gravesa-Basedowa
P/c antyidiotypowe aktywują receptory dla TSH obecne na komórkach tarczycy, działając analogicznie do horm. tyreotropowego (TSH).
- > produkcja wysokich stężeń T4 i T3
(klinicznie: nadczynność tarczycy + niedobór/brak TSH, nadmiar T3 i T4)
Powstanie krzyżowo reagujących p/c jako mechanizm autoimmunizacji - w jakich chorobach?
- CU
- anemii złośliwej (p/c krzyżowo reagują z czynnikiem IF koniecznym do wchłaniania wit.B12)
Fizjologiczna regulacja hormonalna - rola w autoimmunizacji
Aktywność estrogenów promuje autoimmunizację (zwłaszcza Th2 zależną), a aktywność androgenów ją hamuje -> dlatego część schorzeń autoimmuni jest częstsza u kobiet
Jakie schorzenia autoimmuno są częstsze u mężczyzn?
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) (ale ostatnio podważa się w nim tło autoimmunizacyjne i zwraca uwagę na mechanizmy autozapalne)
Zanikowe zapalenia błony śluzowej żołądka
Predyspozycja rodzinna związana z obecnością określonych determinant MHC - rola w autoimmunizacji (przykłady schorzeń)
Zwłaszcza w narządowo-swoistych schorzeniach autoimmunizacyjnych:
- ch. tarczycy
- cukrzyca t.1
- niewydolność nadnerczy
