Immunofarmakologia Flashcards

1
Q

Główne zastosowania leków immunosupresyjnych

A

Zapobieganie odrzucenia przeszczepu

Leczenie przewlekłych chorób autoimmunizacyjnych i zapalnych:

  • ch. autoimmunizacyjne: kolagenozy
  • ch. zapalne: RZS, łuszczyca, zapalna choroba j.grubego, ciężkie przypadki astmy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Główne zastosowania leków immunostymulujących

A

Leczenie infekcji

Leczenie chorób nowotworowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Większość immunosupresantów działa w sposób…

A

Niewybiórczy, globalny -> upośledzenie odpowiedzi immunologicznej przeciw wszystkim antygenom -> działania niepożądane (wzrost podatności na infekcje, zwiększona zachorowalność na nowotwory)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Tolerogeny to

A

Leki wywołujące wybiórczą tolerancję na określony antygen (stos. np. w chorobach autoimmunizacyjnych; tolerancja na autoantygen lub antygen przeszczepu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Najczęściej przewlekle stosowane leki immunosupresyjne to

A

Inh. kalcyneuryny
GKS
leki cytotoksyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

W leczeniu ostrego odrzucania przeszczepu lub ciężkiej reakcji GvHD zastosujemy:

A

P/c przeciw limfocytom i inne leki biologiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Leki biologiczne są używane np. do leczenia

A

kolagenoz
RZS
ch. L-C

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Celem dla immunosupresantów są głównie mechanizmy odporności…

A

nabytej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Leki cytotoksyczne=cytostatyki - mechanizm działania

A

Leki immunosupresyjne

Hamowanie cyklu komórkowego i upośledzanie klonalnej proliferacji limf. T i B

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Inh. kalcyneuryny i inh. szlaku mTOR - mechanizm działania

A

Leki immunosupresyjne

Hamowanie powstawania lub działania IL-2 i wewnątrzkomórkowego przekazywania sygnału w pobudzonych limf. T

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

GKS - mechanizm działania

A

Leki immunosupresyjne

Modulowanie wytwarzania cytokin i innych białek biorących udział w zapaleniu oraz hamowanie limfocytopoezy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

P/c przeciwko antygenom limfocytów - mechanizm działania

A

Leki immunosupresyjne

Usuwanie krążących limfocytów lub hamowanie ich funkcji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Leki p/cytokinowe - mechanizm działania

A
Leki immunosupresyjne (nowsze)
Wybiórcze hamowanie funkcji cytokin prozapalnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

P/c przeciwko molekułom adhezyjnym - mechanizm działania

A
Leki immunosupresyjne (nowsze)
Hamowanie adhezji do śródbłonka i migracji komórek prozapalnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Inh. współstymulacji - mechanizm działania

A
Leki immunosupresyjne (nowsze)
Wybiórcze hamowanie oddziaływań pomiędzy komórkami odporności
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Większość obecnie stosowanych immunosupresantów skupia działanie na jakich komórkach?

A

Limf. T (ich liczbie, aktywności, zdolności do proliferacji) i na interakcji między komórką APC a limfocytem T

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Które leki mają najbardziej zbliżone działanie do tolerogenów?

A

Inh. współstymulacji limf. T (abatacept, belatacept)
Inh. współstymulacji limf. B (abetimus)
Substancje nasilające aktywność limf. regulatorowych (Treg) (np. tregalizumab)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Lista cytostatyków (5)

A
  • azatiopryna
  • mykofenolan mofetylu
  • mizorybina
  • leflunomid
  • cyklofosfamid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Azatiopryna - mechanizm działania

A

przekształcana w organizmie do -> merkaptopuryny (6-tioguaniny): działa jako antymetabolit puryn, kompetycyjnie hamując syntezę DNA oraz proliferację limf. T i B

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Mykofenolan mofetylu - mechanizm działania

A

przekształcany do aktywnego metabolitu - kwasu mykofenolowego(też stosowany jako lek) = inhibitora dehydrogenazy monofosorany inozyny t.2 (IMPDH2), który w limf. T i B jest enzymem krytycznym dla powstawania nukleotydów purynowych (inne tkanki wykorzystują szlaki alternatywne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Mizorybina - mechanizm działania

A

hamuje IMPDH i syntazę GMP -> blokuje dominujący w limf. T i B szlak syntezy de novo zasad purynowych (oszczędza inne komórki, które korzystają z alternatywnego szlaku)
+ hamuje proliferację limfocytów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Leflunomid - mechanizm działania

A

przekształcany do aktywnego teriflunomidu - hamuje dehydrogenazę kwasu dihydroorotowego (DHODH) (ona bierze udział w syntezie zasad pirymidynowych; w limf. T i B jest enzymem krytycznym dla powstawania nukleotydów pirymidynowych potrzebnych do synt. DNA w czasie proliferacji) (w innych komórkach są alternatywne drogi syntezy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Cyklofosfamid - mech. działania

A

alkiluje DNA, czasem wykorzystywany jako lek p/nowotworowy(w większych dawkach stosowany w onkologii)
Silnie hamuje proliferację limf. T i B
Małe dawki cyklofosfamidu mogą działać immunostymulująco (wybiórczy, toksyczny wpływ na limfocyty Treg, hamujące reakcje immunologiczne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Glikokortykosterydy - mechanizm działania

A

P/zapalny i immunosupresyjny

  • Hamują aktywność fosfolipazy A2 (odpowiedzialnej za powstawanie prozapalnych prostanoidów)
  • Hamują ekspresję wielu cytokin i białek prozapalnych
  • Stymulują ekspresję białek przeciwzapalnych
  • Zmniejszają liczbę krążących limf. T i B oraz eozynofilów i bazofilów
  • Zmniejszają aktywację komórek dendrytycznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Leki wiążące się z immunofiliną - ogólny mechanizm działania i podział na 2 grupy
Działąją po połączeniu z wewnątrzkomórkowymi białkami z rodziny immunofilin - inh. kalcyneuryny - inh. szlaku mTOR
26
Inh. kalcuneuryny - lista
cyklosporyna (łączy się z immunofiliną=cyklofiliną) woklosporyna takrolimus (z makrofiliną = FKBP12) pimekrolimus (-||-)
27
Inh. kalcyneuryny - działanie
Po związaniu się z immunofiliną hamują aktywność fosfatazy - kalcyneuryny (ona jest odpowiedzialna za defosforylację czynnika transkrypcyjnego NFAT -> przemieszczenie NFAT do j. komórkowego, rozpoczęcie transkrypcji genów dla IL-2, IFNgamma, IL-3 kluczowych dla aktywacji i proliferacji kom. T) Podsumowanie: hamują głównie WYTWARZANIE IL-2
28
Inh. szlaku mTOR - lista
``` Syrolimus = rapamycyna ewerolimus temsyrolimus rydaforolimus zotarolimus biolimus A9 ```
29
Inh. szlaku mTOR - działanie
łączą się z FKBP12 i jako kompleks hamują kinazę serynowo-treoninową=mTOR (ona, pobudzana poprzez połączenie się IL-2 ze swoim receptorem, odpowiada za postęp cyklu komórkowego limf. ) Zahamowanie szlaku mTOR -> zablokowanie cyklu kom. limf. T Podsumowanie: ograniczają DZIAŁANIE IL-2 na limfocyty
30
P/c, białka fuzyjne i inne leki przeciw antygenom limfocytów - mechanizm
Polega na wiązaniu się z cząsteczkami na powierzchni limfocytów i powodowaniu ich lizy/zahamowania ich aktywności Niektóre z preparatów stosowane w zwalczanu nowotworów wywodzących się z kom. B lub T
31
P/c, białka fuzyjne i inne leki przeciw antygenom limfocytów - lista
ALG(anti-lymphocyte globilun) lub ATG(anti-thymocyte) - poliklonalne p/c Muromonab-CD3 (OKT3) - monoklonalne mysie p/c Rytuksymab (i podobne w działaniu ofatumumab, obinutuzumab) Efalizumab (i podobny w działaniu odulimumab) Lifitegrast Alefacept Alemtuzumab, gemtuzumab, daralumumab, blinatumomab
32
ALB lub ATG - mech. działania
poliklonalne p/c z krwi koni, owiec, królików immunizowanych ludzkimi komórkami ukł. odpornościowego (np. limfoblastami, tymocytami) Silne działanie zmniejszające liczbę krążących limf. T
33
Muromonab-CD3 - mech. działania
monoklonalne mysie p/c przeciw CD3 limf T Silnie blokuje interakcje limfocytów z antygenem Obniża liczbę limf. we krwi(rozpad komórek T) Podobne działanie mają oteliksyzumab, teplizumab
34
Muromonab-CD3 - zastosowanie
leczenie ostrego odrzucania przeszczepu nerki, serca, wątroby, płuc
35
ALB lub ATG - zastosowanie
zapobieganie i leczenie ostrego odrzucania przeszczepu
36
Rytuksymab - działanie
p/c monoklonalne klasy IgG1 przeciwko antygenowi CD20, zlokalizowanemu głównie na limf. B Połączenie z CD20 -> aktywacja dopełniacza, liza komórek Lek prowadzi do eliminacji limf. B Podobne działanie mają ofatumumab, obinutuzumab
37
Rytuksymab - zastosowanie
Głównie w leczeniu schorzeń nowotworowych (B-komórkowy chłoniak nieziarniczy) RZS
38
Efalizumab - działanie
humanizowane p/c przeciw CD11a (część cząsteczki LFA-1 na limfocytach) (a dzięki wiązaniu się z LFA-1 z molekułami adhezyjnymi (ICAM-1) -> limfocyty mogą migrować do miejsc zapalenia) Podobny w działaniu jest odulimumab
39
Efalizumab - zastosowanie
Wstrzyknięcia podskórne w łuszczycy
40
Lifitegrast - działanie, zastosowanie
Drobnocząsteczkowy antagonista LFA-1 | Mscowo w kroplach w leczeniu z. suchego oka
41
Alefacept - mechanizm, zastosowanie
to białko złożone z fragmentu antygenu LFA-3 (łączącego się z CD2 limf. T) połączonego z fragmentem Fc ludzkiej IgG1 Blokowanie CD2 -> zmniejszenie liczby krążących limf. T, obniżenie ich liczby w zmianach łuszczycowych w skórze i zahamowanie proliferacji keratynocytów
42
P/c przeciw antygenom stosowanie w onkologii:
alemtuzumab gemtuzumab daralumumab blinatumomab
43
Alemtuzumab - działanie, zastosowanie
humanizowane IgG1 przeciwko CD52 limf. B i T, monocytów i komórek NK używane w leczeniu przewlekłej białaczki z kom. B
44
Gemtuzumab - działanie, zastosowanie
humanizowane IgG4 przeciwko CD33, znajdującej się na blastach białaczkowych u 80-90% pacjentów z ostrą białaczką szpikową
45
Daralumumab - działanie, zastosowanie
Ludzkie p/c monoklonalne przeciw CD38, obecnej w dużej ilości na nowotworowo zmienionych plazmocytach u pacjentów ze szpiczakiem plazmocytowym
46
Blinatumomab - działanie
Białko z dwóch par fragmentów zmiennych łańcuchów lekkich i ciężkich: - jedna para rozpoznaje antygen CD3 limf. T - druga para rozpoznaje antygen CD19 na powierzchni zmienionych nowotworowo limf. B Lek kieruje cytotoksyczne limfocyty do połączenia się i zniszczenia nowotworowych komórek B
47
Blinatumomab - zastosowanie
Lek II rzutu w leczeniu ostrej białaczki limfoblastycznej
48
Blinatumomab należy do jakiej grupy cząsteczek?
Bi-specific-T-cell-engagers - "BiTE" | cząsteczki o podwójnej swoistości
49
Leki przeciwcytokinowe - mechanizm działania
Wyłączają działanie poszczególnych cytokin, łącząc się z nimi (powstały kompleks jest usuwany z organizmu) lub blokując receptory dla cytokin
50
Leki przeciwcytokinowe - lista:
- Leki hamujące TNFalfa (infliksymab, adalimumab, golimumab, etanercept, certolizumab pegol) - Leki hamujące prozapalne działanie IL-1beta (anakinra, rylonacept, kanakinumab) - Bazyliksymab - dupilumab, siltuksymab, sirukumab, tocylizumab, mepolizumab, ustekinumab, iksekizumab, tildrakizumab, guselkumab
51
Leki hamujące TNFalfa - działanie, zastosowanie
Blokują prozapalny i immunostymulujący efekt TNFalfa w RZS, najczęściej gdy nie zadowala nas odpowiedź na leki klasyczne w innych chorobach zapalnych stawów, L-C
52
Które leki hamujące TNFalfa w L-C?
infliksymab, etanercept
53
Leki hamujące TNF-alfa w leczeniu RZS
i.v. (infliksymab) | podskórnie (etanercept, adalimumab, golimumab)
54
infliksymab
myscio-ludzkie IgG1 przeciw TNFalfa
55
adalimumab i golimumab
ludzkie IgG1 przeciw TNFalfa
56
etanercept
białko fuzyjne = rozpuszczalny receptor wiążący TNFalfa
57
Certolizumab pegol
"pegylowany" fragment Fab przeciwciała przeciw TNFalfa
58
Leki hamujące prozapalne działanie IL-1beta - lista
anakinra rylonacept - w RZS, innych schorzeniach autoimmunizacyjnych i zapalnych kanakinumab
59
Anakinra - co to
antagonista receptora dla IL-1beta
60
Rylonacept - co to
białko fuzyjne neutralizujące IL-1beta zanim połączy się ona z receptorem
61
Kanakinumab - co to, zastosowanie
Nowe p/c monoklonalne przeciw IL-1beta Zarejestrowane do leczenia grupy zaburzeń autoimmunizacyjno-zapalnych związanych z działaniem zimna (nazywanych zespołami związanymi z kriopiryną = CAPS; dawniej nazywane np. pokrzywką indukowaną zimnem)
62
Bazyliksymab - co to, zastosowanie
Ludzko-mysie p/c IgG1 blokujące receptor dla IL-2 (CD25) na aktywowanych limfocytach T Najczęściej stosowany z GKS i cyklosporyną w zapobieganiu i leczeniu reakcji odrzucania przeszczepu nerki Podobny lek to daklizumab
63
Nowe p/c i białka fuzyjne w leczeniu schorzeń zapalnych i nowotworowych - lista
``` dupilumab siltuksymab i sirukumab tocylizumab mepolizumab ustekinumab iksekizumab tildrakizumab i guselkumab ```
64
dupilumab
przeciw IL-4 | w leczeniu astmy
65
siltuksymab i sirukumab
przeciw IL-6 | leczenie RZS i niektórych nowotworów
66
tocylizumab
przeciw receptorowi dla IL-6 | leczenie RZS
67
mepolizumab
przeciw IL-5 | leczenie astmy i zespołów hipereozynofilowych
68
ustekinumab
przeciw IL-12 i -23 | leczenie łuszczycy
69
iksekizumab
przeciw IL-17 | leczenie łuszczycy
70
tildrakizumab i guselkumab
przeciw IL-23 | leczenie łuszczycy
71
Inhibitory współstymulacji limfocytów T - mechanizm ogólnie
Hamują aktywację limfocytów T poprzez blokowanie sygnału współstymulacji, naśladując działanie białka CTLA-4
72
Rola białka CTLA-4
W czasie prezentacji antygenu białko CTLA-4 (zlokalizowane na powierzchni limfocytu T) łączy się z cząsteczką B7.1(CD80) lub B7.2(CD86) (umiejscowioną na komórce dendrytycznej) -> powoduje zahamowanie aktywności limfocytu (ten sygnał konkuruje z sygnałem współstymulacji, zależnym od połączenia się CD28 limfocytu T z CD80 lub CD86)
73
Inhibitory współstymulacji limfocytów T - lista
Abacept i belatacept
74
Abacept - mechanizm
Białko złożone z ludzkiej cząsteczki CTLA-4 połączonej z fragmentem Fc ludzkiego IgG1 blokuje cząsteczki CD80/CD86 na komórce dendrytycznej i zapobiega przekazaniu limfocytowi T sygnału współstymulacji Efekt: limfocyt T nabywa swoistej dla prezentowanego antygenu tolerancji Podobny: belatacept
75
Abacept - zastosowanie
i.v w powtarzanych wstrzyknięciach, głównie w RZS nieodpowiadającym na terapię lekami hamującymi działanie TNFalfa
76
Ekulizumab - mechanizm
Immunosupresant | p/c monoklonalne przeciwko składnikowi dopełniacza C5 - blokuje jego aktywację i zależną od niego reakcję cytotoksyczną
77
Ekulizumab - zastosowanie
W nocnej napadowej hemoglobinurii
78
Omalizumab - mechanizm, zastosowanie
Immunosupresant p/c monoklonalne przeciw ludzkiej IgE - blokuje jej połączenie z receptorami na bazofilach i mastocytach, zmniejszając ryzyko anafilaksji Leczenie astmy o ciężkim przebiegu
79
Natalizumab - mechanizm
Immunosupresant humanizowane p/c przeciw integrynie alfa4, biorącej udział w diapedezie leukocytów przez bariery śródbłonkowe i nabłonkowe
80
Natalizumab - zastosowanie
Leczenie ciężkich postaci SM (zapobiega migracji leukocytów do OUN i reakcji zapalnej)
81
Karotegrast - mechanizm, zastosowanie
Immunosupresant drobnocząsteczkowy antagonista integryny alfa4, działający po podaniu doustnym Dobre wyniki w CU
82
Wedolizumab - mechanizm
Immunosupresant p/c przeciw dimerowi integryn alfa4-beta7, który wchodząc w interakcję z cząsteczką adhezyjną MAdCAM1 odpowiada za regulowanie przepuszczalności naczyń j.cienkiego i okrężnicy dla leukocytów
83
Wedolizumab - zastosowanie
ch. L-C
84
Talidomid - mechanizm
Immunosupresant Pochodna kwasu glutaminowego Hamuje angiogenezę i erytropoezę Blokuje wydzielanie i działanie TNFalfa, IL-2, -4, -6, -8, -12 Silnie hamuje wzrost i funkcję plazmocytów Wzmaga przeciwnowotworową odpowiedź limf. Th1 i kom. NK
85
Talidomid - zastosowanie
leczenie szpiczaka mnogiego, rumienia guzowatego w przebiegu trądu, skórnych zmian u pacjentów z toczniem
86
Bortezomib - mechanizm i zastosowanie
Immunosupresant Inh. proteasomu 26S, nasila apoptozę komórek nowotworu Głównie w szpiczaku plazmocytowym, niekiedy w leczeniu odrzucania przeszczepu i ciężkim toczniu rumieniowatym układowym
87
Glatyramer - mechanizm
Immunomodulujący Mieszanina octanów polipeptydów, w skład których wchodzą 4 aminokwasy (Glu, Ala, Tyr, Liz) w takim samym stosunku ilościowym, co w zasadowym białku mieliny (MBP) Prawdopodobnie wiąże się z MHC klasy II i zaburza prezentację autoantygenu MBP ->wzbudzenie limf. supresorowych, supresja limf. Tc, zahamowanie stanu zapalnego w OUN
88
Glatyramer - zastosowanie
wstrzyknięcia podskórne w nawrotowej postaci SM
89
Fumaran dimetylu - mechanizm
Immunosupresant ester metylowy kwasu fumarowego Silnie lipofilny i elektrofilowy, pobudza czynnik transkrypcyjny Nrf-2 i indukuje w komórkach ochronną odpowiedź antyoksydacyjną Zmniejsza aktywność wydzielniczą komórek dendrytycznych, mikrogleju i makrofagów
90
Fumaran dimetylu - zastosowanie
W nawrotowej postaci SM
91
Gusperymus - mechanizm i zastosowanie
15-deoksyspergualina Pochodna antybiotyku - spergualiny Hamuje aktywację i proliferację limf. T zależną od IL-2 Stos. w leczeniu ostrego odrzucania przeszczepu
92
Abetimus - mechanizm działania
Immunosupresant Jest z 4 oligonukleotydów dsDNA połączonych z resztkami glikolu polietylenowego Na bł. limf. B są receptory dla natywnego dsDNA, które biorą udział w przekazywaniu sygnału kostymulacji Wiąże krzyżowo receptory na bł. kom. B i zapobiega przekazaniu sygnału kostymulacji -> wywołuje anergię (lub apoptozę) kom. B
93
Abetimus - zastosowanie
Badania nad skutecznością w toczniowym zap. nerek
94
Fingolimod - mechanizm
Immunosupresant Drobnocząsteczkowy inh. receptorów 1-fosforanu sfingozyny t.1 (S1PR1), które biorą udział w migracji limf. T do węzłów chłonnych i OUN
95
Fingolimod - zastosowanie
Monoterapia postaci ustępująco-nawracającej SM o dużym nasileniu, niereagującego na terapię interferonem beta
96
Tofacytynib - mechanizm
Immunosupresant Inh. kinaz Janus-3 (JAK) - te kinazy biorą udział w wewnątrzkomórkowym przekazywaniu sygnału w limfocytach T po pobudzeniu receptorów przez wiele różnych cytokin zapalnych. To jeden z podstawowych szlaków pobudzenia kom. zapalnych do produkcji autakoidów.
97
Tofacytynib - jaki inny jest podobny, zastosowanie
baricytynib (inh. JAK-1 i -2) | W RZS
98
Interferony i cytokiny - mechanizm działania
Leki immunomodulujące | "Naśladowanie" działania poszczególnych endogennych autakoidów i cytokin
99
Adiuwanty np. bakteryjne - mechanizm działania
Leki immunomodulujące | Nieswoiste stymulowanie reakcji immunologicznych
100
Mielopoetyczne czynniki wzrostowe - mechanizm działania
Leki immunomodulujące | Bezpośrednie pobudzanie proliferacji komórek układu immunologicznego (tworzenie się komórek w szpiku kostnym)
101
Leki nasilające aktywność limfocytów T - mechanizm działania
Leki immunomodulujące Wykorzystują mechanizmy związane z nasilaniem sygnału współstymulacji lub "przełamywaniem" blokady odpowiedzi immunologicznej wobec komórek nowotworowych
102
Nowa terapia genowa niedoboru ADA (deaminazy adenozyny)
Strimvelis Wyizolowanie z organizmu pacjenta hemopoetycznych komórek pnia, zakażenie ich ex vivo gammaretrowirusem zawierającym prawidłowy gen ADA, a następnie reinfuzja tych komórek do pacjenta, aby zasiedliły szpik kostny (taka autotransplantacja poprzedzona jest eliminacją komórek pnia u pacjenta)
103
Interferony i cytokiny - lista
``` Interferon alfa (preparaty rekombinowanego alfa-2a, -2b, też formy pegylowane) Interferon beta (beta-1a, -1b) Interferon gamma (gamma-1b) Aldesleukina ```
104
Interferon alfa - działanie
Przeciwwirusowe Immunomodulujące: - wzmożenie ekspresji białek MHC klasy II na komórkach APC i klasy I na komórkach zakażonych wirusem i nowotworowych - stymulowanie proliferacji i aktywacji limfocytów Tc, makrofagów i komórek NK
105
Interferon alfa - zastosowanie
i.v., s.c., i.m (formy pegylowane = peginterferon mają dłuższy czas działania i większą skuteczność kliniczną) W przewlekłym, aktywnym WZW B i C, półpaścu, opryszczce narządów płciowych, nowotworach: - białaczka włochatokomórkowa - T-komórkowy chłoniak skórny - szpiczak mnogi - rakowiak - czerniak - przewlekła białaczka szpikowa - mięsak Kaposiego w przebiegu AIDS
106
Interferon beta - działanie
Przypuszczalnie hamowanie wydzielania endogennego IFNgamma (prozapalnego i nasilającego demielinizację)
107
Interferon beta - zastosowanie
w ustępująco-nawracającej postaci SM rzadziej w terapii raka gardła
108
Interferon gamma - zastosowanie
Jako rekombinowany interferon gamma-1b w leczeniu przewlekłej choroby ziarniniakowej
109
Aldesleukina - co to?
rekombinowana ludzka IL-2: stymuluje aktywność i proliferację limfocytów T, aktywuje cytotoksyczne limf. T i B oraz komórki NK W niskich dawkach ma działanie immunosupresyjne, zależne od wybiórczego pobudzania hamujących reakcje immunologiczne Treg
110
Aldesleukina - zastosowanie
Zaawansowane postaci raka nerki i nowotworów skóry Testowane w: ciężkim trądzie Niskie dawki testowane w: RZS, toczniu rumieniowatym układowym, cukrzycy t.1
111
Mielopoetyczne czynniki wzrostu - lista
molgramostym | filgrastym, lenograstym
112
Molgramostym
czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów - GM-CSF
113
filgrastym, lenograstym
czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów - G-CSF
114
Mielopoetyczne czynniki wzrostu - zastosowanie
leczenie agranulocytozy | Zapobieganie uszkodzeniu szpiku w przebiegu chemioterapii przeciwnowotworowej
115
Adiuwanty - lista
``` dipeptyd muramylowy (MDP) lentinan pachymaran picibanil bestatyna atenuowany BCG (mycobacterium tuberculosis) ```
116
Adiuwanty - działanie
To produkty bakteryjne lub grzybicze o budowie polisacharydów, nasilające odpowiedź immunologiczną organizmu wobec antygenów bakteryjnych, wirusowych, nowotworowych
117
Adiuwanty bakteryjne - zastosowanie
Uzupełnienie terapii przeciwnowotworowej prowadzonej typowymi lekami Szczepionka BCG dopęcherzowo w powierzchownym raku pęcherza moczowego (terapia uzupełniająca)
118
Leki nasilające aktywność limfocytów T - lista
Ipilimumab, tremelimumab Niwolumab, pembrolizumab Atezolizumab, durwulumab, awelumab Elotuzumab
119
Ipilimumab, tremelimumab - działanie
To p/c przeciw CTLA-4 -> zablokowanie CTLA-4 wzmaga łączenie się CD28 limocytu T z B7.1 lub B7.2 komórki dendrytycznej
120
Ipilimumab, tremelimumab - zastosowanie
Leczenie czerniaka Testowane w: raku prostaty, niedrobnokomórkowym raku płuc
121
Niwolumab i pembrolizumab - działanie
To p/c przeciw zlokalizowanej na limf. T cząsteczce PD-1 Zapobiegają interakcji PD-1 z białkiem PD-1L, które komórki nowotworowe prezentują na swojej powierzchni (ta interakcja normalnie powodowałaby apoptozę limf. T)
122
Niwolumab i pembrolizumab - należą do grupy nazywanej...
immune checkpoint inhibitors - przeciwdziałąją immunologicznym punktom kontrolnym (np. połączenie PD-1 z PD-1L)
123
Niwolumab i pembrolizumab - zastosowanie
W niedrobnokomórkowym raku płuc
124
Atezolizumab - zastosowanie
Leczenie raka pęcherza moczowego, niedrobnokomórkowego raka płuc (durwulumab i awelumab są w fazie badań)
125
Atezolizumab - mechanizm
To p/c przeciw cząsteczce PD-1L (podobny efekt do niwolumabu i pembrolizumabu)
126
Elotuzumab - działanie, zastosowanie
To p/c przeciw białku SLAMF7 zlokalizowanemu głównie na komórkach NK i plazmocytach ->aktywuje komórki NK Używany w leczeniu szpiczaka plazmocytowego
127
Imikwimod - działanie
Lek immunostymulujący | Pobudza komórki układu immunologicznego, nasilając ich funkcje cytotoksyczne i wytwarzanie cytokin
128
Imikwimod - zastosowanie
5% krem w miejscowym leczeniu kłykcin kończystych i powierzchownego raka
129
Lewamizol - działanie
Lek immunostymulujący Możliwe że zmniejsza aktywność limf. T supresorowych i nasila wytwarzanie interferonów WYCOFANY przez dział. niepożądane
130
Lewamizol - zastosowanie
Początkowo był w zakażeniach robakami obłymi | W leczeniu wspomagającym raka okrężnicy, czerniaka - obecne WYCOFANY PRZEZ DZIAŁ. NIEPOŻĄDANE
131
Inozyna pranobeks - działanie
Lek immunostymulujący Lek złożony (inozyna + 4-acetyloaminoblabla2-propanol) Hamuje proliferację wirusów in vitro Pobudza limfocyty T i makrofagi Wykazuje działanie p/wirusowe (gł. Herpes) i immunostymulujące
132
Inozyna pranobeks - zastosowanie
W stanach obniżonej odporności | W profilaktyce i leczeniu ospy wietrznej, półpaśca, nawracającej opryszczki
133
Tymostymulina - działanie (thymus factor X = TFX) - działanie
Lek immunostymulujący To częściowo oczyszczony ekstrakt z grasicy cielęcej zawierający mieszaninę peptydów o postylowanym działaniu stymulującym aktywność limf. T, wytwarzanie IL-2 oraz interferonu gamma
134
Tymostymulina - zastosowanie
Skuteczność - kontrowersyjna Wspomagająco w pierwotnych i wtórnych niedoborach odporności W aktywnym, przewlekłym zapaleniu wątroby We wczesnym okresie ALS We wspomaganiu funkcji szpiku kostnego podczas terapii przeciwnowotworowej
135
Ekomer - działanie
Preparat z olejem z wątroby rekina grenlandzkiego | Działanie p/bakteryjne, p/grzybicze, immunostymulujące
136
Biostymina - działanie
Wyciąg z aloesu, niby wzmacnia głównie mechanizmy odp. humoralnej oraz funkcje granulocytów Bywa stos. i.m. we wspomaganiu leczenia przewlekłych, nawracających zakażeń bakteryjnych