Immunofarmakologia Flashcards
Główne zastosowania leków immunosupresyjnych
Zapobieganie odrzucenia przeszczepu
Leczenie przewlekłych chorób autoimmunizacyjnych i zapalnych:
- ch. autoimmunizacyjne: kolagenozy
- ch. zapalne: RZS, łuszczyca, zapalna choroba j.grubego, ciężkie przypadki astmy
Główne zastosowania leków immunostymulujących
Leczenie infekcji
Leczenie chorób nowotworowych
Większość immunosupresantów działa w sposób…
Niewybiórczy, globalny -> upośledzenie odpowiedzi immunologicznej przeciw wszystkim antygenom -> działania niepożądane (wzrost podatności na infekcje, zwiększona zachorowalność na nowotwory)
Tolerogeny to
Leki wywołujące wybiórczą tolerancję na określony antygen (stos. np. w chorobach autoimmunizacyjnych; tolerancja na autoantygen lub antygen przeszczepu)
Najczęściej przewlekle stosowane leki immunosupresyjne to
Inh. kalcyneuryny
GKS
leki cytotoksyczne
W leczeniu ostrego odrzucania przeszczepu lub ciężkiej reakcji GvHD zastosujemy:
P/c przeciw limfocytom i inne leki biologiczne
Leki biologiczne są używane np. do leczenia
kolagenoz
RZS
ch. L-C
Celem dla immunosupresantów są głównie mechanizmy odporności…
nabytej
Leki cytotoksyczne=cytostatyki - mechanizm działania
Leki immunosupresyjne
Hamowanie cyklu komórkowego i upośledzanie klonalnej proliferacji limf. T i B
Inh. kalcyneuryny i inh. szlaku mTOR - mechanizm działania
Leki immunosupresyjne
Hamowanie powstawania lub działania IL-2 i wewnątrzkomórkowego przekazywania sygnału w pobudzonych limf. T
GKS - mechanizm działania
Leki immunosupresyjne
Modulowanie wytwarzania cytokin i innych białek biorących udział w zapaleniu oraz hamowanie limfocytopoezy
P/c przeciwko antygenom limfocytów - mechanizm działania
Leki immunosupresyjne
Usuwanie krążących limfocytów lub hamowanie ich funkcji
Leki p/cytokinowe - mechanizm działania
Leki immunosupresyjne (nowsze) Wybiórcze hamowanie funkcji cytokin prozapalnych
P/c przeciwko molekułom adhezyjnym - mechanizm działania
Leki immunosupresyjne (nowsze) Hamowanie adhezji do śródbłonka i migracji komórek prozapalnych
Inh. współstymulacji - mechanizm działania
Leki immunosupresyjne (nowsze) Wybiórcze hamowanie oddziaływań pomiędzy komórkami odporności
Większość obecnie stosowanych immunosupresantów skupia działanie na jakich komórkach?
Limf. T (ich liczbie, aktywności, zdolności do proliferacji) i na interakcji między komórką APC a limfocytem T
Które leki mają najbardziej zbliżone działanie do tolerogenów?
Inh. współstymulacji limf. T (abatacept, belatacept)
Inh. współstymulacji limf. B (abetimus)
Substancje nasilające aktywność limf. regulatorowych (Treg) (np. tregalizumab)
Lista cytostatyków (5)
- azatiopryna
- mykofenolan mofetylu
- mizorybina
- leflunomid
- cyklofosfamid
Azatiopryna - mechanizm działania
przekształcana w organizmie do -> merkaptopuryny (6-tioguaniny): działa jako antymetabolit puryn, kompetycyjnie hamując syntezę DNA oraz proliferację limf. T i B
Mykofenolan mofetylu - mechanizm działania
przekształcany do aktywnego metabolitu - kwasu mykofenolowego(też stosowany jako lek) = inhibitora dehydrogenazy monofosorany inozyny t.2 (IMPDH2), który w limf. T i B jest enzymem krytycznym dla powstawania nukleotydów purynowych (inne tkanki wykorzystują szlaki alternatywne)
Mizorybina - mechanizm działania
hamuje IMPDH i syntazę GMP -> blokuje dominujący w limf. T i B szlak syntezy de novo zasad purynowych (oszczędza inne komórki, które korzystają z alternatywnego szlaku)
+ hamuje proliferację limfocytów
Leflunomid - mechanizm działania
przekształcany do aktywnego teriflunomidu - hamuje dehydrogenazę kwasu dihydroorotowego (DHODH) (ona bierze udział w syntezie zasad pirymidynowych; w limf. T i B jest enzymem krytycznym dla powstawania nukleotydów pirymidynowych potrzebnych do synt. DNA w czasie proliferacji) (w innych komórkach są alternatywne drogi syntezy)
Cyklofosfamid - mech. działania
alkiluje DNA, czasem wykorzystywany jako lek p/nowotworowy(w większych dawkach stosowany w onkologii)
Silnie hamuje proliferację limf. T i B
Małe dawki cyklofosfamidu mogą działać immunostymulująco (wybiórczy, toksyczny wpływ na limfocyty Treg, hamujące reakcje immunologiczne)
Glikokortykosterydy - mechanizm działania
P/zapalny i immunosupresyjny
- Hamują aktywność fosfolipazy A2 (odpowiedzialnej za powstawanie prozapalnych prostanoidów)
- Hamują ekspresję wielu cytokin i białek prozapalnych
- Stymulują ekspresję białek przeciwzapalnych
- Zmniejszają liczbę krążących limf. T i B oraz eozynofilów i bazofilów
- Zmniejszają aktywację komórek dendrytycznych
Leki wiążące się z immunofiliną - ogólny mechanizm działania i podział na 2 grupy
Działąją po połączeniu z wewnątrzkomórkowymi białkami z rodziny immunofilin
- inh. kalcyneuryny
- inh. szlaku mTOR
Inh. kalcuneuryny - lista
cyklosporyna (łączy się z immunofiliną=cyklofiliną)
woklosporyna
takrolimus (z makrofiliną = FKBP12)
pimekrolimus (-||-)
Inh. kalcyneuryny - działanie
Po związaniu się z immunofiliną hamują aktywność fosfatazy - kalcyneuryny (ona jest odpowiedzialna za defosforylację czynnika transkrypcyjnego NFAT -> przemieszczenie NFAT do j. komórkowego, rozpoczęcie transkrypcji genów dla IL-2, IFNgamma, IL-3 kluczowych dla aktywacji i proliferacji kom. T)
Podsumowanie: hamują głównie WYTWARZANIE IL-2
Inh. szlaku mTOR - lista
Syrolimus = rapamycyna ewerolimus temsyrolimus rydaforolimus zotarolimus biolimus A9
Inh. szlaku mTOR - działanie
łączą się z FKBP12 i jako kompleks hamują kinazę serynowo-treoninową=mTOR (ona, pobudzana poprzez połączenie się IL-2 ze swoim receptorem, odpowiada za postęp cyklu komórkowego limf. )
Zahamowanie szlaku mTOR -> zablokowanie cyklu kom. limf. T
Podsumowanie: ograniczają DZIAŁANIE IL-2 na limfocyty
P/c, białka fuzyjne i inne leki przeciw antygenom limfocytów - mechanizm
Polega na wiązaniu się z cząsteczkami na powierzchni limfocytów i powodowaniu ich lizy/zahamowania ich aktywności
Niektóre z preparatów stosowane w zwalczanu nowotworów wywodzących się z kom. B lub T
P/c, białka fuzyjne i inne leki przeciw antygenom limfocytów - lista
ALG(anti-lymphocyte globilun) lub ATG(anti-thymocyte) - poliklonalne p/c
Muromonab-CD3 (OKT3) - monoklonalne mysie p/c
Rytuksymab (i podobne w działaniu ofatumumab, obinutuzumab)
Efalizumab (i podobny w działaniu odulimumab)
Lifitegrast
Alefacept
Alemtuzumab, gemtuzumab, daralumumab, blinatumomab
ALB lub ATG - mech. działania
poliklonalne p/c z krwi koni, owiec, królików immunizowanych ludzkimi komórkami ukł. odpornościowego (np. limfoblastami, tymocytami)
Silne działanie zmniejszające liczbę krążących limf. T
Muromonab-CD3 - mech. działania
monoklonalne mysie p/c przeciw CD3 limf T
Silnie blokuje interakcje limfocytów z antygenem
Obniża liczbę limf. we krwi(rozpad komórek T)
Podobne działanie mają oteliksyzumab, teplizumab
Muromonab-CD3 - zastosowanie
leczenie ostrego odrzucania przeszczepu nerki, serca, wątroby, płuc
ALB lub ATG - zastosowanie
zapobieganie i leczenie ostrego odrzucania przeszczepu
Rytuksymab - działanie
p/c monoklonalne klasy IgG1 przeciwko antygenowi CD20, zlokalizowanemu głównie na limf. B
Połączenie z CD20 -> aktywacja dopełniacza, liza komórek
Lek prowadzi do eliminacji limf. B
Podobne działanie mają ofatumumab, obinutuzumab
Rytuksymab - zastosowanie
Głównie w leczeniu schorzeń nowotworowych (B-komórkowy chłoniak nieziarniczy)
RZS
Efalizumab - działanie
humanizowane p/c przeciw CD11a (część cząsteczki LFA-1 na limfocytach)
(a dzięki wiązaniu się z LFA-1 z molekułami adhezyjnymi (ICAM-1) -> limfocyty mogą migrować do miejsc zapalenia)
Podobny w działaniu jest odulimumab
Efalizumab - zastosowanie
Wstrzyknięcia podskórne w łuszczycy
Lifitegrast - działanie, zastosowanie
Drobnocząsteczkowy antagonista LFA-1
Mscowo w kroplach w leczeniu z. suchego oka
Alefacept - mechanizm, zastosowanie
to białko złożone z fragmentu antygenu LFA-3 (łączącego się z CD2 limf. T) połączonego z fragmentem Fc ludzkiej IgG1
Blokowanie CD2 -> zmniejszenie liczby krążących limf. T, obniżenie ich liczby w zmianach łuszczycowych w skórze i zahamowanie proliferacji keratynocytów
P/c przeciw antygenom stosowanie w onkologii:
alemtuzumab
gemtuzumab
daralumumab
blinatumomab
Alemtuzumab - działanie, zastosowanie
humanizowane IgG1 przeciwko CD52 limf. B i T, monocytów i komórek NK
używane w leczeniu przewlekłej białaczki z kom. B
Gemtuzumab - działanie, zastosowanie
humanizowane IgG4 przeciwko CD33, znajdującej się na blastach białaczkowych u 80-90% pacjentów z ostrą białaczką szpikową
Daralumumab - działanie, zastosowanie
Ludzkie p/c monoklonalne przeciw CD38, obecnej w dużej ilości na nowotworowo zmienionych plazmocytach u pacjentów ze szpiczakiem plazmocytowym
Blinatumomab - działanie
Białko z dwóch par fragmentów zmiennych łańcuchów lekkich i ciężkich:
- jedna para rozpoznaje antygen CD3 limf. T
- druga para rozpoznaje antygen CD19 na powierzchni zmienionych nowotworowo limf. B
Lek kieruje cytotoksyczne limfocyty do połączenia się i zniszczenia nowotworowych komórek B
Blinatumomab - zastosowanie
Lek II rzutu w leczeniu ostrej białaczki limfoblastycznej
Blinatumomab należy do jakiej grupy cząsteczek?
Bi-specific-T-cell-engagers - “BiTE”
cząsteczki o podwójnej swoistości
Leki przeciwcytokinowe - mechanizm działania
Wyłączają działanie poszczególnych cytokin, łącząc się z nimi (powstały kompleks jest usuwany z organizmu) lub blokując receptory dla cytokin
Leki przeciwcytokinowe - lista:
- Leki hamujące TNFalfa (infliksymab, adalimumab, golimumab, etanercept, certolizumab pegol)
- Leki hamujące prozapalne działanie IL-1beta (anakinra, rylonacept, kanakinumab)
- Bazyliksymab
- dupilumab, siltuksymab, sirukumab, tocylizumab, mepolizumab, ustekinumab, iksekizumab, tildrakizumab, guselkumab
Leki hamujące TNFalfa - działanie, zastosowanie
Blokują prozapalny i immunostymulujący efekt TNFalfa
w RZS, najczęściej gdy nie zadowala nas odpowiedź na leki klasyczne
w innych chorobach zapalnych stawów, L-C
Które leki hamujące TNFalfa w L-C?
infliksymab, etanercept
Leki hamujące TNF-alfa w leczeniu RZS
i.v. (infliksymab)
podskórnie (etanercept, adalimumab, golimumab)
infliksymab
myscio-ludzkie IgG1 przeciw TNFalfa
adalimumab i golimumab
ludzkie IgG1 przeciw TNFalfa
etanercept
białko fuzyjne = rozpuszczalny receptor wiążący TNFalfa
Certolizumab pegol
“pegylowany” fragment Fab przeciwciała przeciw TNFalfa
Leki hamujące prozapalne działanie IL-1beta - lista
anakinra
rylonacept
- w RZS, innych schorzeniach autoimmunizacyjnych i zapalnych
kanakinumab
Anakinra - co to
antagonista receptora dla IL-1beta
Rylonacept - co to
białko fuzyjne neutralizujące IL-1beta zanim połączy się ona z receptorem
Kanakinumab - co to, zastosowanie
Nowe p/c monoklonalne przeciw IL-1beta
Zarejestrowane do leczenia grupy zaburzeń autoimmunizacyjno-zapalnych związanych z działaniem zimna (nazywanych zespołami związanymi z kriopiryną = CAPS; dawniej nazywane np. pokrzywką indukowaną zimnem)
Bazyliksymab - co to, zastosowanie
Ludzko-mysie p/c IgG1 blokujące receptor dla IL-2 (CD25) na aktywowanych limfocytach T
Najczęściej stosowany z GKS i cyklosporyną w zapobieganiu i leczeniu reakcji odrzucania przeszczepu nerki
Podobny lek to daklizumab
Nowe p/c i białka fuzyjne w leczeniu schorzeń zapalnych i nowotworowych - lista
dupilumab siltuksymab i sirukumab tocylizumab mepolizumab ustekinumab iksekizumab tildrakizumab i guselkumab
dupilumab
przeciw IL-4
w leczeniu astmy
siltuksymab i sirukumab
przeciw IL-6
leczenie RZS i niektórych nowotworów
tocylizumab
przeciw receptorowi dla IL-6
leczenie RZS
mepolizumab
przeciw IL-5
leczenie astmy i zespołów hipereozynofilowych
ustekinumab
przeciw IL-12 i -23
leczenie łuszczycy
iksekizumab
przeciw IL-17
leczenie łuszczycy
tildrakizumab i guselkumab
przeciw IL-23
leczenie łuszczycy
Inhibitory współstymulacji limfocytów T - mechanizm ogólnie
Hamują aktywację limfocytów T poprzez blokowanie sygnału współstymulacji, naśladując działanie białka CTLA-4
Rola białka CTLA-4
W czasie prezentacji antygenu białko CTLA-4 (zlokalizowane na powierzchni limfocytu T)
łączy się z cząsteczką B7.1(CD80) lub B7.2(CD86)
(umiejscowioną na komórce dendrytycznej)
-> powoduje zahamowanie aktywności limfocytu
(ten sygnał konkuruje z sygnałem współstymulacji, zależnym od połączenia się CD28 limfocytu T z CD80 lub CD86)
Inhibitory współstymulacji limfocytów T - lista
Abacept i belatacept
Abacept - mechanizm
Białko złożone z ludzkiej cząsteczki CTLA-4 połączonej z fragmentem Fc ludzkiego IgG1 blokuje cząsteczki CD80/CD86 na komórce dendrytycznej i zapobiega przekazaniu limfocytowi T sygnału współstymulacji
Efekt: limfocyt T nabywa swoistej dla prezentowanego antygenu tolerancji
Podobny: belatacept
Abacept - zastosowanie
i.v w powtarzanych wstrzyknięciach, głównie w RZS nieodpowiadającym na terapię lekami hamującymi działanie TNFalfa
Ekulizumab - mechanizm
Immunosupresant
p/c monoklonalne przeciwko składnikowi dopełniacza C5 - blokuje jego aktywację i zależną od niego reakcję cytotoksyczną
Ekulizumab - zastosowanie
W nocnej napadowej hemoglobinurii
Omalizumab - mechanizm, zastosowanie
Immunosupresant
p/c monoklonalne przeciw ludzkiej IgE - blokuje jej połączenie z receptorami na bazofilach i mastocytach, zmniejszając ryzyko anafilaksji
Leczenie astmy o ciężkim przebiegu
Natalizumab - mechanizm
Immunosupresant
humanizowane p/c przeciw integrynie alfa4, biorącej udział w diapedezie leukocytów przez bariery śródbłonkowe i nabłonkowe
Natalizumab - zastosowanie
Leczenie ciężkich postaci SM (zapobiega migracji leukocytów do OUN i reakcji zapalnej)
Karotegrast - mechanizm, zastosowanie
Immunosupresant
drobnocząsteczkowy antagonista integryny alfa4, działający po podaniu doustnym
Dobre wyniki w CU
Wedolizumab - mechanizm
Immunosupresant
p/c przeciw dimerowi integryn alfa4-beta7, który wchodząc w interakcję z cząsteczką adhezyjną MAdCAM1 odpowiada za regulowanie przepuszczalności naczyń j.cienkiego i okrężnicy dla leukocytów
Wedolizumab - zastosowanie
ch. L-C
Talidomid - mechanizm
Immunosupresant
Pochodna kwasu glutaminowego
Hamuje angiogenezę i erytropoezę
Blokuje wydzielanie i działanie TNFalfa, IL-2, -4, -6, -8, -12
Silnie hamuje wzrost i funkcję plazmocytów
Wzmaga przeciwnowotworową odpowiedź limf. Th1 i kom. NK
Talidomid - zastosowanie
leczenie szpiczaka mnogiego, rumienia guzowatego w przebiegu trądu, skórnych zmian u pacjentów z toczniem
Bortezomib - mechanizm i zastosowanie
Immunosupresant
Inh. proteasomu 26S, nasila apoptozę komórek nowotworu
Głównie w szpiczaku plazmocytowym, niekiedy w leczeniu odrzucania przeszczepu i ciężkim toczniu rumieniowatym układowym
Glatyramer - mechanizm
Immunomodulujący
Mieszanina octanów polipeptydów, w skład których wchodzą 4 aminokwasy (Glu, Ala, Tyr, Liz) w takim samym stosunku ilościowym, co w zasadowym białku mieliny (MBP)
Prawdopodobnie wiąże się z MHC klasy II i zaburza prezentację autoantygenu MBP
->wzbudzenie limf. supresorowych, supresja limf. Tc, zahamowanie stanu zapalnego w OUN
Glatyramer - zastosowanie
wstrzyknięcia podskórne w nawrotowej postaci SM
Fumaran dimetylu - mechanizm
Immunosupresant
ester metylowy kwasu fumarowego
Silnie lipofilny i elektrofilowy, pobudza czynnik transkrypcyjny Nrf-2 i indukuje w komórkach ochronną odpowiedź antyoksydacyjną
Zmniejsza aktywność wydzielniczą komórek dendrytycznych, mikrogleju i makrofagów
Fumaran dimetylu - zastosowanie
W nawrotowej postaci SM
Gusperymus - mechanizm i zastosowanie
15-deoksyspergualina
Pochodna antybiotyku - spergualiny
Hamuje aktywację i proliferację limf. T zależną od IL-2
Stos. w leczeniu ostrego odrzucania przeszczepu
Abetimus - mechanizm działania
Immunosupresant
Jest z 4 oligonukleotydów dsDNA połączonych z resztkami glikolu polietylenowego
Na bł. limf. B są receptory dla natywnego dsDNA, które biorą udział w przekazywaniu sygnału kostymulacji
Wiąże krzyżowo receptory na bł. kom. B i zapobiega przekazaniu sygnału kostymulacji -> wywołuje anergię (lub apoptozę) kom. B
Abetimus - zastosowanie
Badania nad skutecznością w toczniowym zap. nerek
Fingolimod - mechanizm
Immunosupresant
Drobnocząsteczkowy inh. receptorów 1-fosforanu sfingozyny t.1 (S1PR1), które biorą udział w migracji limf. T do węzłów chłonnych i OUN
Fingolimod - zastosowanie
Monoterapia postaci ustępująco-nawracającej SM o dużym nasileniu, niereagującego na terapię interferonem beta
Tofacytynib - mechanizm
Immunosupresant
Inh. kinaz Janus-3 (JAK) - te kinazy biorą udział w wewnątrzkomórkowym przekazywaniu sygnału w limfocytach T po pobudzeniu receptorów przez wiele różnych cytokin zapalnych. To jeden z podstawowych szlaków pobudzenia kom. zapalnych do produkcji autakoidów.
Tofacytynib - jaki inny jest podobny, zastosowanie
baricytynib (inh. JAK-1 i -2)
W RZS
Interferony i cytokiny - mechanizm działania
Leki immunomodulujące
“Naśladowanie” działania poszczególnych endogennych autakoidów i cytokin
Adiuwanty np. bakteryjne - mechanizm działania
Leki immunomodulujące
Nieswoiste stymulowanie reakcji immunologicznych
Mielopoetyczne czynniki wzrostowe - mechanizm działania
Leki immunomodulujące
Bezpośrednie pobudzanie proliferacji komórek układu immunologicznego (tworzenie się komórek w szpiku kostnym)
Leki nasilające aktywność limfocytów T - mechanizm działania
Leki immunomodulujące
Wykorzystują mechanizmy związane z nasilaniem sygnału współstymulacji lub “przełamywaniem” blokady odpowiedzi immunologicznej wobec komórek nowotworowych
Nowa terapia genowa niedoboru ADA (deaminazy adenozyny)
Strimvelis
Wyizolowanie z organizmu pacjenta hemopoetycznych komórek pnia, zakażenie ich ex vivo gammaretrowirusem zawierającym prawidłowy gen ADA, a następnie reinfuzja tych komórek do pacjenta, aby zasiedliły szpik kostny
(taka autotransplantacja poprzedzona jest eliminacją komórek pnia u pacjenta)
Interferony i cytokiny - lista
Interferon alfa (preparaty rekombinowanego alfa-2a, -2b, też formy pegylowane) Interferon beta (beta-1a, -1b) Interferon gamma (gamma-1b) Aldesleukina
Interferon alfa - działanie
Przeciwwirusowe
Immunomodulujące:
- wzmożenie ekspresji białek MHC klasy II na komórkach APC i klasy I na komórkach zakażonych wirusem i nowotworowych
- stymulowanie proliferacji i aktywacji limfocytów Tc, makrofagów i komórek NK
Interferon alfa - zastosowanie
i.v., s.c., i.m (formy pegylowane = peginterferon mają dłuższy czas działania i większą skuteczność kliniczną)
W przewlekłym, aktywnym WZW B i C, półpaścu, opryszczce narządów płciowych, nowotworach:
- białaczka włochatokomórkowa
- T-komórkowy chłoniak skórny
- szpiczak mnogi
- rakowiak
- czerniak
- przewlekła białaczka szpikowa
- mięsak Kaposiego w przebiegu AIDS
Interferon beta - działanie
Przypuszczalnie hamowanie wydzielania endogennego IFNgamma (prozapalnego i nasilającego demielinizację)
Interferon beta - zastosowanie
w ustępująco-nawracającej postaci SM
rzadziej w terapii raka gardła
Interferon gamma - zastosowanie
Jako rekombinowany interferon gamma-1b w leczeniu przewlekłej choroby ziarniniakowej
Aldesleukina - co to?
rekombinowana ludzka IL-2:
stymuluje aktywność i proliferację limfocytów T,
aktywuje cytotoksyczne limf. T i B oraz komórki NK
W niskich dawkach ma działanie immunosupresyjne, zależne od wybiórczego pobudzania hamujących reakcje immunologiczne Treg
Aldesleukina - zastosowanie
Zaawansowane postaci raka nerki i nowotworów skóry
Testowane w: ciężkim trądzie
Niskie dawki testowane w: RZS, toczniu rumieniowatym układowym, cukrzycy t.1
Mielopoetyczne czynniki wzrostu - lista
molgramostym
filgrastym, lenograstym
Molgramostym
czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów - GM-CSF
filgrastym, lenograstym
czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów - G-CSF
Mielopoetyczne czynniki wzrostu - zastosowanie
leczenie agranulocytozy
Zapobieganie uszkodzeniu szpiku w przebiegu chemioterapii przeciwnowotworowej
Adiuwanty - lista
dipeptyd muramylowy (MDP) lentinan pachymaran picibanil bestatyna atenuowany BCG (mycobacterium tuberculosis)
Adiuwanty - działanie
To produkty bakteryjne lub grzybicze o budowie polisacharydów, nasilające odpowiedź immunologiczną organizmu wobec antygenów bakteryjnych, wirusowych, nowotworowych
Adiuwanty bakteryjne - zastosowanie
Uzupełnienie terapii przeciwnowotworowej prowadzonej typowymi lekami
Szczepionka BCG dopęcherzowo w powierzchownym raku pęcherza moczowego (terapia uzupełniająca)
Leki nasilające aktywność limfocytów T - lista
Ipilimumab, tremelimumab
Niwolumab, pembrolizumab
Atezolizumab, durwulumab, awelumab
Elotuzumab
Ipilimumab, tremelimumab - działanie
To p/c przeciw CTLA-4 -> zablokowanie CTLA-4 wzmaga łączenie się CD28 limocytu T z B7.1 lub B7.2 komórki dendrytycznej
Ipilimumab, tremelimumab - zastosowanie
Leczenie czerniaka
Testowane w: raku prostaty, niedrobnokomórkowym raku płuc
Niwolumab i pembrolizumab - działanie
To p/c przeciw zlokalizowanej na limf. T cząsteczce PD-1
Zapobiegają interakcji PD-1 z białkiem PD-1L, które komórki nowotworowe prezentują na swojej powierzchni (ta interakcja normalnie powodowałaby apoptozę limf. T)
Niwolumab i pembrolizumab - należą do grupy nazywanej…
immune checkpoint inhibitors - przeciwdziałąją immunologicznym punktom kontrolnym (np. połączenie PD-1 z PD-1L)
Niwolumab i pembrolizumab - zastosowanie
W niedrobnokomórkowym raku płuc
Atezolizumab - zastosowanie
Leczenie raka pęcherza moczowego, niedrobnokomórkowego raka płuc (durwulumab i awelumab są w fazie badań)
Atezolizumab - mechanizm
To p/c przeciw cząsteczce PD-1L (podobny efekt do niwolumabu i pembrolizumabu)
Elotuzumab - działanie, zastosowanie
To p/c przeciw białku SLAMF7 zlokalizowanemu głównie na komórkach NK i plazmocytach
->aktywuje komórki NK
Używany w leczeniu szpiczaka plazmocytowego
Imikwimod - działanie
Lek immunostymulujący
Pobudza komórki układu immunologicznego, nasilając ich funkcje cytotoksyczne i wytwarzanie cytokin
Imikwimod - zastosowanie
5% krem w miejscowym leczeniu kłykcin kończystych i powierzchownego raka
Lewamizol - działanie
Lek immunostymulujący
Możliwe że zmniejsza aktywność limf. T supresorowych i nasila wytwarzanie interferonów
WYCOFANY przez dział. niepożądane
Lewamizol - zastosowanie
Początkowo był w zakażeniach robakami obłymi
W leczeniu wspomagającym raka okrężnicy, czerniaka - obecne WYCOFANY PRZEZ DZIAŁ. NIEPOŻĄDANE
Inozyna pranobeks - działanie
Lek immunostymulujący
Lek złożony (inozyna + 4-acetyloaminoblabla2-propanol)
Hamuje proliferację wirusów in vitro
Pobudza limfocyty T i makrofagi
Wykazuje działanie p/wirusowe (gł. Herpes) i immunostymulujące
Inozyna pranobeks - zastosowanie
W stanach obniżonej odporności
W profilaktyce i leczeniu ospy wietrznej, półpaśca, nawracającej opryszczki
Tymostymulina - działanie (thymus factor X = TFX) - działanie
Lek immunostymulujący
To częściowo oczyszczony ekstrakt z grasicy cielęcej zawierający mieszaninę peptydów o postylowanym działaniu stymulującym aktywność limf. T, wytwarzanie IL-2 oraz interferonu gamma
Tymostymulina - zastosowanie
Skuteczność - kontrowersyjna
Wspomagająco w pierwotnych i wtórnych niedoborach odporności
W aktywnym, przewlekłym zapaleniu wątroby
We wczesnym okresie ALS
We wspomaganiu funkcji szpiku kostnego podczas terapii przeciwnowotworowej
Ekomer - działanie
Preparat z olejem z wątroby rekina grenlandzkiego
Działanie p/bakteryjne, p/grzybicze, immunostymulujące
Biostymina - działanie
Wyciąg z aloesu, niby wzmacnia głównie mechanizmy odp. humoralnej oraz funkcje granulocytów
Bywa stos. i.m. we wspomaganiu leczenia przewlekłych, nawracających zakażeń bakteryjnych
