Pişirme İle Olışan Toksik Bileşenler Flashcards

1
Q

Besinlere uygulanan çeşitli işlemler sonucunda oluşan mutajenik ve karsinojenik bileşikler

A

Polisiklik aromatik hidrokarbonlar

Akrilamid

Heterosiklik aminler

N-nitroza bileşikleri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Barbekü/mangal kömüründe ızgara, tütsüleme ve kızartma sırasında kullanılan ısıl işlemle gıdalarda oluşumu

A

Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

PAH (Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar ) Oluşumunu Etkileyen Faktörler

A

Isı kaynağının çeşidi ve işlem sıcaklığı

Pişirme türü (mangal, tütsüleme, kızartma, ızgara)

Gıda ile ısı kaynağı arası uzaklık

Besinin yağ içeriği

Oksijen konsantrayonu

İşlem süresi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar hangi derecede yüksek miktarda oluşur

A

400-1000 oC arasında yüksek miktarda PAH oluşturmaktadır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

PAH İÇERİĞİ YÜKSEK BESİNLER

A

Bitkisel yağlar
Katı yağlar
Kızartmalar
Kabuklu deniz ürünleri
Tütsülenmiş etler
Barbekü- mangalda ızgara etler
Kavrulmuş kahve
Çay
Yeşil yapraklı sebzeler
Patates cipsler
Mayonez

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

PAH oluşumunun azalmak için:

A

yağlı ve hayvansal kaynaklı besinlerin kömür veya direkt ateş üzerine koyularak ızgara yapılmaması

Izgara yapıldığında yanan ateş üzerinde değil alevler söndükten sonra köz ateşinde pişirme işlemi yapılması

Etle ateş arasında 10-15 cm mesafe konulması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Pişmiş et, tavuk, balıklarda (özellikle de iyi pişmiş olanlarda) bulunan bir grup mutajenik bileşik.

A

HETEROSİKLİK AMİNLER

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

HETEROSİKLİK AMİNLER

A

Etlerin yüksek sıcaklıkta pişirilmesi ile kreatin/kreatinin, aminoasit ve şekerin birbiri ile reaksiyonu sonucu oluşur.

Maillard reaksiyonları sırasında oluştuğu düşünülmektedir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

100-300 C arasında oluşan HAA

A

Serbest aminoasit, kreatin, kreatinin ve heksozların reaksiyonu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

300 C üzeri oluşan HAA

A

Aminoasitlerin ve proteinlerin pirolitik reaksiyonu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

En yüksek mutajenik aktivite HAA

A

• Treonin, glisin, lizin ve serin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

HAA önlemek amacıyla öneriler

A

Protein içeriği yüksek olan gıdaların yüksek sıcaklıklarda uzun süre yüksek sıcaklıkta ısıl işlem uygulanmaması

Marinasyon

Antioksidanların eklenmesi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Akrilamid hangi reaksiyonlarda oluşuyor

A

Maillard reaction
Akreolein
Dekarboksile olmuş asparajin
Azot bileşikler
Okside olmuş lipitler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Yüksek ısıl işlem uygulanmış besinlerde bazı aminoasitler ile şekerler Maillard reaksiyonu sonucu__________ dönüşmektedir.

A

akrilamide

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Akrilamidin En Fazla Bulunduğu Gıdalar

A

Patates kızartması-cipsi
Mısır cipsi
Bisküvi
Kraker
Tost
Kızarmış ekmek
Kavrulmuş kuruyemişler Kahvaltılık tahıllar
Kahve

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Besinlerin Akrilamid İçerikleri

A

Cho içeren gidalarda seviyesi çok yüksek
Çiğ ve haşlanmış besinlerde yok
Patatesin kaynar su içerisinde pişirilmesi sırasında ölçülebilir düzeyde

17
Q

Akrilamid Oluşumu

A

Pişirme türü (kızartma, kavurma, fırınlama yüksek, haşlanma düşük
Pişirme süresi
Sıcaklığı
Asparajin içeriği
İndirgen şeker içeriği (özelikle fruktoz ve glukoz)
Su aktivitesi

18
Q

Akrilamidin İlişkilendirildiği Sağlık Sorunları

A

Karsinojen

Üreme ve gelişim toksisitesi

Nörotoksik

Genotoksik

19
Q

N-nitroza Bileşikleri

A

Sosis, salam, sucuk, tütsülenmiş balık gibi et ürünlerine ve peynire antimikrobiyal özellikleri ve renk koruyucu amaçla nitrit ve nitrat katılmaktadır.

20
Q

N-nitroza Bileşikleri ne zaman yüksek oluyor

A

Kürlenmiş et, balık, bira ve bazı peynirlerde N-nitrozo bileşikleri yüksek miktarlarda bulunmaktadır.

Besinlerde N-nitrozamin oluşumunu etkileyen faktörler arasında gıdaların pişirilme şekli, uygulanan ısı ve pişirme süresi önemli rol oynamaktadır.

Kızartma yöntemiyle pişirilen etlerde en yüksek nitrozamin miktarına ulaşıldığı belirlenmiştir

Antioksidan ilavesi(C vitamini- E vitamini) nitrozamin oluşumunu engeller.