Otępienia Flashcards
Otępienie - rozpoznanie
- zaburzenia pamięci + zab min 1 innej zdolności poznawczej
- wykluczenie depresji i zab. świadomości
- objawy trwają min. 6 msc.
Kryteria wykluczenia
- majaczenie
- nasilone objawy innego zab. psychicznego - depresja
- nie można rozpoznać w trakcie zaburzeń świadomości
Otępienie
Grupy objawów
- Grupa I - zab. f. poznawczych
- Grupa II - zab. treści myślenia - urojenia
zab. percepcji - omamy
zab. nastroju i zachowania
Odwracalne przyczyny otępienia
- stany zapalne
- choroby wątroby, tarczycy
- niedobór B12
- HIV, kiła
- zab. metaboliczne i elektrolitowe
- leki
- depresja
- wodogłowie normotensyjne
- nowotwór, uraz
- alkoholizm
Badanie fukcji poznawczych
- testy przesiewowe: MMSE, rysowanie zegara
- ocena zaawansowania: GDS, CDR
- badanie neuropsychologiczne
Zespół Hakima
Wodogłowie normotensyjne:
1. Otępienie
2. Zaburzenia chodu
3. Nietrzymanie moczu
choroba Alzheimera - postacie
wczesna <65 rż
starcza >65 rż
choroba Alzheimera - ApoE
ApoE4 - zwiększa ryzyko zachorowania
ApoE2 - działanie protekcyjne
z. Downa
czynnik ryzyka
dodatkowy chromosom 21 = dodatkowy allel na prekursor amyloidu β
ch. Alzheimera - czynniki ochronne
wykształcenie wyższe
aktywny styl życia
ApoE2
leki: NLPZ
statyny
wit. E
ch. Alzheimera - czynniki genetyczne
prekursor amyloidu β (choromosom 21)
presenilinę 1 i 2 – PSEN 1 i 2 (14 i 1).
ch. Alzheimera
Zmiany neuropatologiczne
- zanik korowy
- blaszki amyloidu
- zwyrodnienie włókienkowe
- dystroficzne neuryty
- ciałka Hirano
ch. Alzheimera
Zanik korowy
- początkowo: okolice skroniowe
- później: okolice skroniowo-ciemieniowe, a nawet zmiany uogólnione
MCI
Łagodne zaburzenia poznawcze
nie upośledzają codziennego funkcjonowania
- z amnezja - Alzheimer
- z zab. wzrokowo przestrzennymi - LBD/Parkinson
- z defizytami językowymi - FTD
anozognozja
niezdolność zdania sobie sprawy z własnej choroby
(różnicuje AD z normalnym starzeniem)
pacing
zaburzenie behawiorane
bezcelowe wędrowania, agresja, apatia
ch. Alzheimera - śmierć
- infekcje (głównie zapalenia płuc)
- wyniszczenie
- zachłyśnięcie
- upadki
- wychłodzenie
- odwodnienie
ch. Alzheimera - ApoE4 śmierć
częściej zawał serca lub udar mózgu
ch. Alzheimera - leki
donepezil
rywastygmina
galantamina
memantyna
AChEI we wszystkich postaciach, memantyna w umiark i znacznym
Skala Hachinskiego
różnicowanie między otępieniem naczyniopochodnym (≥7)
a pierwotnie zwyrodnieniowym(≤4)
otępienie naczynipochodne
demencja + objawy ogniskowe
przebieg skokowy lub powoli postępujący
niewielkie deficyty pamięci
zaburzenia funkcji wykonawczych
Otępienie wielozawałowe
- konsekwencja zawałów w lokalizacji korowej i podkorowej
- zab. f. pozn. + wyraźne objawy ogniskowe
- zajęcie płatów czołowych przypomina FTD - z. czołowy
- zab. zachowania z odhamowaniem, apatia, brak krytycyzmu
- labilność emocjonalna, spowolnienie myślenia
- afazja ruchowa, apraksja, agnozja, zab. chodu, nietrzymanie moczu
otępienie podkorowe
- najcz. postać naczyniopochodnego
- postępuje powoli
- zab. orientacji wzrokowo-przestrzennej, utrata zdolności planowania, inicjacji celowego działania, zab. myślenia abstrakcyjnego
- depresja, zab. osobowości, labilność emocjonalna
- często zaburzenia neurologiczne: objawy piramidowe, zespół rzekomoopuszkowy, nietrzymanie moczu
choroba Binswangera
leukoencefalopatia podkorowa
następstwo wieloletniego NT
rozlane uszk. istoty białej
otępienie naczynipochodne - leczenie
rozważyć ASA i statyne
AChE-I i memantyna - częściowa skuteczność
otępienie z ciałami Lewy’ego
parkinsonizm + fluktuacje funkcji poznawczych + omamy wzrokowe
nadwrażliwość na neuroleptyki
upadki i omdlenia
usystematyzowane urojenia
wczesne zaburzenia autonomiczne
LBD a parkinsonizm
między parkinsonizmem a otępieniem
<12 msc!
Neuropatologia
- ciała Lewyego - >5 w korze nowej i limbicznej (zbudowane z a-synukleiny)
- neuryty Lewyego
- deficyt cholinergiczny
LBD - leczenie
rywastygmina
lewodopa na objawy parkinsonowskie
w nasilonych objawach psychotycznych: kwetiapina, olanzapina w małych dawkach
Zwyrodnienie czołowo-skroniowe
dziedziczone AD, początek 35.-75. rż
najgorzej rokujący typ otępienia (czas trwania od 2 do 20 lat)
Zwyrodnienie czołowo-skroniowe - podział
- Otępienie czołowo-skroniowe
- Otępienie semantyczne
- Postępująca afazja bez płynności mowy
Otępienie czołowo-skroniowe
ch. Picka
dominują zaburzenia zachowania (wariant czołowy)
zaniedbywanie się, niestosowne zachowania seksualne, niepokój, impulsywność
Otępienie semantyczne
- dominują zaburzenia językowe (wariant skroniowy)
- redukcja mowy, perserwacje, echolalie, neologizmy
- mowa płynna z tendencją do wielomówności i zubożeniem słownictwa (mowa pusta)
- trudność z wyszukiwaniem nazw
- prawidłowa struktura gramatyczna
Zwyrodnienie czołowo-skroniowe - inne objawy
objawy neurologiczne:
odruchy prymitywne(dłoniowo-bródkowy)
nietrzymanie moczu/stolca
akinezje, drżenia
Postępująca afazja bez płynności mowy
- brak płynności mowy przy zachowanym dobrym rozumieniu
- nieprawidłowa struktura gramatyczna
- w 50% przyczyną jest Alzheimer
Zespół Fahra
- dziedz. AD
- symetryczne zwapnienia jąder podstawy mózgu i jądra zębatego móżdżku
- postać wczesnodziecięca, o wczesnym początku (ok 30 rż.), o późnym początku (>50 rż.)
- objawy pozapiramidowe i móżdżkowe, trudności z mówieniem
- objawy otępienne, zab. afektywne, psychozy
Choroba Creutzfeldta-Jakoba
- w 85% samoistne, 10% genetyczne, 5% jatrogenne
- szybko postępujące otępienie
- objawy móżdżkowe, pozapiramidowe i mioklonie
- w EEG okresowe występowanie fal wolnych i ostrych
- mutyzm akinetyczny
