Organeller Flashcards
Mitokondri genomu
13 protein kodlar. 16S ve 12S rRNA ile 22 tRNA geni yer ALIR. D halkasından başlar.
Halkasal.
Mitokondri zarı
Dış zar plazma zarına benzer. İç zar protein ağırlıklı ve özgün kardiolipin bulunur. Diğer proteinleri sitozolde sentezlenir.
Mitokondri özellikleri
Bölünerek çoğalır. Maternaldir. Şekli sayısı farklılık gösterir. Hücrenin genomunun %1i Dış hücre zarında porin vardır =sitozol Evrensel koddan farklılık gösteren kodları vardır. DNA tamir mak. Zayıf. 10 kat mutasyon riski. Heteroplazmi - homoplazmi
Peroksizom özellikleri
Bölünerek ya da ERden tomurcuklanarak. Proteinleri sitozolden. H²O² üretir ve oksidasyonda kullanıp katalazla suya dönüştürür. Yağ metabolizmasında etkili. Uzun zincirli ya asitlerini oksitler. Mitokondriden önce Plazmojen üretir.(fosfotidil benzeri.) Birbirleriyle birleşebilirler. En az 50 enzim. Kolesterolden safra asidi türetme.
Mikrozom
Küçük ER parçası
DER görevleri
Taşıma ağında önemli görevleri var.
Lipit biyosentezi ve taşınımı.
Triaçilgliserol, fosfolipit, kolesterol, sfingolipid sentezi.
Steroid hormon sentezi.
Karaciğerde toksik ilaçların zehirsizleştirilmesi.
İskelet kası gibi bazı dokularda Ca hemostazı.
Prt. Katlanma taşınma (yapım).
Golgi bölümleri
Cis-medial-trans-trans golgi ağı
Golgi görevleri
Moleküllerin gideceği yere göre sınıflandırıldığı organel.
Glikolipid,glikoprotein ve sfingomyelin sentezi.
Cop 1 geri 2 ileri.
Klatrin salgıyı zara ve dışardan emdozom ve golgiye taşıma.
ER sentezlerini modifiye.
Primer lizozom oluşumu.
200den fazla enzim.
Lizozom
50den fazla asit hidrolaz.
ERde üretilir enzimleri.
Endozom(küçük)-fagozom(büyük)+pri.lizozom=sec. Lizozom
Kendi organellerini sindirmesi otofaji.
Mitokondri parçalaması (mitofaji)
ATP bağımlı proton pompası (ph=5)
Sindirilmeyenleri depo eder (tersiyer lizozom)
Tay-sachs hastalığı
Golgiden asit hidrolaz taşıyan vezikül geç endozomla birleşip oluşturur.
Otofaji: ER zarı organeli çevreler.(otofagozom)——> fagolizozom
Fagozom+l.——–>fagolizozom
Ribozom
Sedimentasyon katsayıları (s) 30+50=70s 40+60=80s 3 bağlanma bölgesi Polizom
Mikrofilament (aktin filament)
G aktinler birleşip f aktin oluşturur. ATP aktin + uca eklenir Adp aktin çıkar. Spektrin Adherens bağlantı.(kadherin bağlanma bölgesi) Mikrovillus Yalancı ayak Fagositoz-endositoz-ekzositoz Hücre göçü. Kas kasılması. Sitokinez. Hücre zarının altında.
Mikrotübüller
Alfa ve beta tübülinlerden oluşur.ortası boş silindir.
GTP bağlı beta t. +Uca bağlanır - uçtan gdp bağlı ayrılır.
- uçları sentrozomda + uçları kromozom ve boşluğa uzanır.
2 adet 9 tane 3lü mikrotübilden oluşan sentrozom.
Sinir hücrelerinde tau.
Dinein -ye kinezin +ya (vezikül iletimi).
Sil ve kamçı oluşumu.
Polar - yıldızsı ve kromozomal mikrotübüller.
Organel taşınımı.
Arafilamentler
Mekanik güç ve destek.
Spesifik
Lamin membranda, keratin epitelde, nörofilament sinirde, desmin kasta. Vimentin. Nestin.
Dimerden tetramere ve profilamentden filamente oluşur.
Çekirdeğe ve organellere tutunup sabitler.
Çekirdek zarı oluşumu
Sitozoldeki üretilen prt.ler
Peroksizom
Çekirdek
Mitokondri tarafından kullanılır.
ERDE üretilen prt.
Zarlarda.
Lizozom ve golgide
Sekresyonda
Hücre zarı görev
Sınır belirleme Madde alışveri Hücre tanıma-antijenik özellik Haberleşme Hücrelerin Birbirine tutunmaları - adezyon
İntegral zar protein görevleri
Reseptör Enzim Kanal proteinler Taşıyıcı Proteinler Kimlik belirleme - antijenik özellik (Kh ile) Hücreler arası bağlantı - adezyon
Spektrin
Alyuvara bikonkav şeklini veren periferal protein
Zar yağ sıralaması
Kolestrol F. Kolin Sfingomyelin F. Etanolamin F. Serin F. İnizotol Glikolipit
Fosfolipit harket
Flexion
Rotasyon
Flip flop (f. Serin)
Lateral hareket
Kolestrol
Seçici geçirgenlik özellik kazandırır.
Akışkanlığı azaltır. Soğukta donmayı engelller
Dayanıklılık - esneklilik
Glikokaliks görevleri
Kovalent bağlanarak!
(karbonhidrat kılıfı)
Adezyon, doku bütünlüğü Bariyer Koruma (bağırsak) Reseptör Antijenik
AB0 kan grubu
Glikoproteinler sağlar
Çekirdek 4 bölüm
Kromotin
Nükleolemma
Nükleoplazma
Nükleolus
Çok Çekirdekli hücreler
Karaciğerde
Çizgili Kasta (belki kalp)
Leydig hücreleri
Malign (kanser hücreleri
Çekirdek dış zarı ve ER
Devamı şeklindedir.
Ribozomlar yer alır.
Nükleer zarf
Çift tabaka zar
Por
Lamina (ara filament) - kromozomları tutar. (abc)
Zar yeniden oluşurken integrin ve B tipi lamin görev alır
Nükleer porlar
Boşluğu üstten saran 8 protein alt birimi varddır.
Küçük moleküller difüzyonla
Büyük moleküller enerji harcanarak
Özel giriş sinyalleri vardır.
Çekirdeğe giriş çıkıştan sorumlu proteinler
Ran proteinleri : GTP bağlayıcı
Karyoferinler : importin(gir.) -eksportin
Kromotin
DNAnın iki katı protein içerir. (nonhiston la)
Gevşek-aktif - ökromotin
Heterokromotin- yoğun- inaktif
(constitive- facultative)
Nükleolus
Zarsız
Homojen
rRNA sentezi (5.8-18-28S)
13-14-15-21-22 akrosentrik kromozomların sattelit bölgesinde yer alır
5S dışarda kromozom 1de
Mitokondri
Çift zar
Protein ağırlıklı krista kıvrımlı
Halkasal DNA (13prt - 22tRNA- (12-16S) 2rRNA– D halkası orjin!!
Maternal Kalıtım ve evrensel koddan farklı kodlar
DNA tamiri zayıf ve çok mutasyona uğrar.
Heteroplazmi
Homoplazmi (ya sağlıklı ya sağlıksız)
Kardiyolipin denilen 4YA li fosfolipit içerir zarı
GER
Protein sentezi
Golgiyle dışarı ya da zara protein
DER
Lipid steroid ve fosfolipit sentezi Ca depolama Detoksifiye Bağırakta lipid taşıma Mideden klor uzaklaştırılması
Ribozom
Serbest ve GER
Protein - rRNA
Golgi
Sınıflandırma, paketleme, modifikasyon
Primer lizozom
Lipid sentezi (sfingomyelin ve glikolipit)
Glikoproteinler sentezi
Ergolgi ara bölmesi- Cis-medial- trans- trans golgi
(ERGIC)
KDEL ERe geri dönme dizisi
Lizozomlar
Asit hidrolaz enzimleri +50 tane (mit. - hücre atığı- endositoz mad.) birleşip sekonder lizozom olur. (geç endozomla birleşir) Tay sachs (depolama hastalığı) Hidrojen pompası sayesinde pH 5 Lizozom + ER le sarılmış atık organel Otofagozom - - - - > fagolizozom (yenilenme-stres yönetimi) Fagozom - - - - - > fagolizozom Otofoji- (prog. Hücre ölümleri)
Peroksizom
ERden tomurcuklanır Bölünürler Serbest Ribozomlardan sentezlenen prt. Oksidasyon H²O² - katalaz Karaciğerde kolestrolden safra asidi sentezi Kalp beyinde plazmojenleri (eter bağlı) Zellweger
Yağ asitlerinin oksidasyonuyla h2o2 oluşur.
Katalaz tarafından suya dönüştürülür.
Sentrozom
2 dik sentriyol
İğ ipliği üretir
Kamçı sil yapıları
Sitoplazmik inklüzyonlar
Depolanmış besinler (lipid - glikojen)
```
Renk maddeleri
karoten(A vit)-hb ve melanin- lipofuksin
~~~
Mikrotübüller
Veziküllerin ve organellerin taşınımı
Kromozom ayrılması
Sil ve kamçı
(dinein ve Kinezin) - sinirde tau
Aktin filamentler
ABP (spektrin - distrofin) Aktin miyozin Hücre göçü Plazma zarı altında şekil veren Mekanik destek-ağ yapısı. Kasılma kaslarda Sitokinez Endositoz ekzositoz Yalancı ayak
G aktinler 3lü yapıda birleşip F aktinleri oluşturur.
Dikenli(+) uçtan ATP ile birleşirler
Sivri (-) uçtan ADP ye yıkılıp ayrılırlar
Arafilamentler
Spesific
Çekirdek ve organel sabitleme
Mekanik destek
Keratin-vimentin-lamin-desmin-nestin
Tetramerler birleşip profilament ve bunlar birleşip filament
Serbest Ribozom proteini
Mitokondri
Peroksizom
Nükleus
ER Ribozomları proteini
Çekirdek, hücre ve Peroksizom zarları
Lizozom içeriği
Salgı veziküllleri
Lizozom oluşumu (endositoz)
Dışardan ilk gelenlerle erken endozom
Daha sonra geç endozom oluşur.
Trans golgi ağından gelen manoz6 fosfat ve asit hidrolaz içerikli vezikül enzimlerini geç endozoma boşaltır.
Reseptör geri döner.
