Gen Ekspiresyonun Kontrolü

Question 1

2 yerde kontrol vardır

Answer 1

Transkripsiyonel ve transyasyonel

Hücre gerektiği zaman gerektiği kadar üretir. Bu kontrol makenizmalarıyla olur.

Question 2

Bakterilerde transkripsiyonun negatif kontrolü

LAC OPEİRONU

Answer 2

Laktoz kullanılmayacaksa ve yoksa proteinlerinin de üretilmesine gerek yoktur.
Represör operatöre bağlanır ve blocklar
İ bölgesinde kodlanan represör operatöre bağlanıp bloclar

Question 3

Transkripsiyonun pozitif kontrolü

Answer 3

Glikoz varlığında laktoz uyarılmaz. Lac opeironunu baskılar.

Glikoz azsa alfaketogluterat azalır. Adenilil siklaz aktive olur.
cAMP artar CAPı aktifleştirir. Diğer şeker opeironları aktifler.

Question 4

Ökaryotlarda transkripsiyon düzenlenmesi

Answer 4

Kromotin modifikasyonlarıyla

Regülatör elementlerle:
Cis akting. (Promotör, enhanser, silenser, respond)

Trans akting (TF ler)

Question 5

GC

Answer 5

C 5. Karbonundan metillenerek genin susturulmasına sebep olur.

Question 6

TATA BOX

Answer 6

Başlama bölgesini belirler.

Diğerleri yardımcı olur.

Hepsi birlikte genin kaderini belirler.

Question 7

Enhanser dizi

Answer 7

Özgüllük yoktur.
Uzakta ve uzun bir dizidir.
TF ler buraya ve protein ya da polimerazlara bağlanır.
Hızlandırıcı özelliktedirler
Bir hücrede 50.000 kadardır.
Kohesinle ilmek yapıp hızlandırabilir.

Question 8

Respond elementler

Answer 8

TF leri buraya bağlanıp aktive olur.

Question 9

Trans akting elementler

Answer 9

TFlerdir
İnsanda 2.000 tanedir.
Nükleotit dizilerine bağlanıp aktivite gösterirler.

Question 10

Transkripsiyonel aktivatör proteinler

Answer 10

TFlere ve DNA bağlanıp aktivite gösterirler. (enhanser bağlantısı da olabilir.)

Farklı tipte DNA bağlanma bölgeleri vardır. (domain)

Question 11

Çinko parmak bölgeleri

Answer 11

His ve Cys amino asitleri Zn +² ile oluşturur.

Alfa sarmal ve beta tabaka içeren ilmekler var

Eşey hormonlarına göre düzenleme yapıp steroid hormon reseptörleri içerirler

Question 12

Lözin fermuar yapısı

Answer 12

İki polipeptit zincir çapraz yaparak Promotöre bağlanır.

Question 13

Heliks turn heliks

Answer 13

Heliks 3 tabanda doğrudan etkilşim

1 ve 2 Yukarda stabilize eder

Question 14

Heliks loop heliks

Answer 14

Çift polipeptit zincir ortada loop oluşturup birbirine bağlanarak DNA ile etkileşir

Question 15

Ökaryotlarda Represörler

Answer 15

Silenser dizilerle ilişkilidirler

Direkt DNAya bağlanıp engel olur

Ya da hem DNA hem TF lere bağlanıp inaktive eder.

Question 16

Transkripsiyon sonrası düzenleme

Answer 16

RNA prosesing ( başlık, poli A, intron çıkarılma)
RNA transportu
mRNA degredesyonu

Ve Translasyon sırasında düzenlenir.

Question 17

Alternatif spilicing

Answer 17

Kesip çıkarma
İntronlar çıkarılır. Ekzonlar farklı kombinasyonlar kurabilir
Transle edilmeyen dizi farklılıkları da varyasyon oluşturur.
20.000 genden böylece 35.000 farklı protein sentezlenir.

Fibronektin geni Fibroblast ve karaciğerde farklı kesimlerle bazı Ekzonlar da çıkarılıyor. (2 farklı protein)

Question 18

RNA editing (düzeltme)

Answer 18

Kesip çıkarma dışındaki işlemler.
Diziyi değiştirir.

APOLİPOPROTEİN B MRNA SI

apo b100 ve apo b48
Lipid leri taşır. Küçük olan bağırsak emiliminde görev alır.
Kısa olanda sitozin urasile dönüşüp durdurma kodony olur.
Bu olay mRNA üzerinde oluşur. Transkripsiyon sonrası.

Question 19

Translasyonel kontrol

Answer 19

Ferritin mRNA sında demir alımı yetersizse demir respond protein(IRP) demir respond element(IRE) (akonitaz) bağlanıp bloklar.

3’ uçta represör baskılayıcı elF4E ye bağlanıp bloke eder.

Question 20

RNA aracılı baskılama (transkripsiyon sonrası)

Answer 20

RNAi tarafından 22-23 nk çift zincirli RNA lar ile gene Spesific engelleyiciler

Hayvanlarda miRNA bitkilerde siRNA
mRNA ya RISC ile birlikte komplemente olarak degredesyonunu ya da Blocke olmasını sağlar.

Loop oluştururlar. Hem intron hem ekzon bölgelerinde. SiRNA Dicer ile kesilip Denatüre olup RISC ile birleşip mRNA komplemente olur.

Question 21

TF DNA uçlarında bulunan domeinler

Answer 21

TF lerin Bağlandıkları promötör bölgelerine özgüllüklerini sağlarlar

Question 22

operonlar

Answer 22

bakterilerde birbiri ile ilişkili ortak genlerin bir denetim makenizması altında toplanmasıyla oluşur.
böylece ortam değişimine hızlı uyum gösterirler.

Question 23

operon içeriği

Answer 23

Promotör =polimerazlar bağlanır.
Operatör= polimeraz bağlanmasını kontrol eder.
yapısal genler =ihtiyaç olan prt. şifresini taşır.

düzenleyici gen: operon dışında bulunur. Represör geni kodlar.

Question 24

katabolit baskılaması

Answer 24

tercih edilen yakıt molekül varsa diğer kaynakları baskılar. (glikoz un varlığında laktoz op. baskılanması)