Opći i lokalni anestetici Flashcards
Koja su 4 stadija opće anestezije?
stadij analgezije, ekscitacije, kirurške anestezije i stadij depresije produljene moždine
Navedi vrste anestezije?
inhalacijska,intravenska, balansirana
Koja su 2 mehanizma djelovanja anestetika?
lipidna teorija i učinci na ionske kanale
Opiši lipidnu teoriju.
- potentnost anestetika usko je povezana s liposolubilnošću anestetika
Opiši učinak anestetika na ionske kanale.
- uzrokuju hiperpolarizaciju! (manja ekscitabilnost)
- ionotropni receptori za glutamat, acetilkolin, serotonin - inhibicija ekscitacijskih receptora
- ionotropni receptori za GABA-u (GABAA) i glicin - stimulacija inhibicijskih receptora
- aktivacija voltažno-ovisnih kalijskih kanala
Što je parcijalni tlak anestetika?
koncentracija anestetika koja dospijeu alveole
Koja dva anestetika spadaju u inhalacijske anestetike?
izofluran, sevofluran
Koji su učinci izoflurana?
- više topljiv (λ=1,4 - veći parcijalni tlak u krvi)
- najčešće korišteni inhalacijski anestetik, nisko toksičan, ne izaziva konvulzije
- uzrokuje hipotenziju te je koronarni vazodilatator
- „sindrom koronarne krađe“ - dio koronarnog krvnog optoka ostaje periferno
(zbog jake hipotenzije) - ima jako depresivno djelovanje na disanje
- vrlo malo se metabolizira pa nema toksične učinke na jetru i bubrege
Koji su učinci sevoflurana?
- manje topljiv (λ=0,65 - veći parcijalni tlak u alveolama)
- nestabilan je u adsorbensu za CO2 u aparatima za anesteziju
- dolazi do raspada sevoflurana pri čemu nastaje tvar A koja ako se apsorbira u većim
koncentracijama, može oštetiti bubrege - ima malo nuspojava, ali je potencijalno nefrotoksičan (zbog oslobađanja fluorid iona)
- uzrokuje i malignu hipertermiju
- pojavljuje se u osjetljivih pojedinaca koji prolaze postupak opće anestezije s
hlapljivim anesteticima i mišićnim relaksansima - genetski je poremećaj skeletnih mišića (mutacije rajanodinskih receptora)
- kanali za otpuštanje Ca2+ iz zaliha u sarkoplazmatskom retikulumu
- dolazi do povećanja konc. slobodnog kalcija u stanicama skeletnih mišića
- terapija: Dantrolen - blokira rajanodinske receptore
- upotrebljava se u dnevnoj kirurgiji
Koje su dvije skupine intravenskih anestetika i koji anestetici u njih spadaju?
barbiturati: tiopental
benzodiazepini: midazolam, propofol, ketamin, etomidat
Koji su učinci tiopentala?
- potencira učinak GABAA receptora
- alosterički modulator - produljuje vrijeme otvorenosti kanala
- koristi se za indukciju anestezije (brza indukcija), minimalna analgezija
- kao i ostali barbiturati snažno deprimira disanje
- brzo prolazi krvno-moždanu barijeru, ali se zatim brzo uklanja iz mozga
- zbog toga ima kratko djelovanje! (a ne zbog brze eliminacije)
- iz mozga se preraspodjeli u masno tkivo i mišiće (nije nefrotoksičan niti hepatotoksičan)
- sporo se metabolizira
- u visokim dozama snižava arterijski tlak, udarni volumen i srčani minutni volumen
(deprimira srce) - koristi se kod bolesnika sa moždanim edemom jer smanjuje intrakranijalni tlak (za razliku
od inhalacijskih anestetika koji ga povećavaju) - ima antikonvulzivnu (antiepileptičku aktivnost) - lijek izbora za anesteziju u bolesnika
koji prolaze postupak elektrokonvulzivne terapije
NUSPOJAVE - depresija respiracije i srca, dugotrajni mamurluk
- kontraindiciran je kod porfirije (indukcija enzima u jetri
Koji su učinci midazolama?
- djeluje na GABAA receptore na način da povećava frekvenciju otvaranja kanala
- koristi se za preoperativnu sedaciju, indukciju anestezije ili održavanje anestezije
kod kraćih zahvata - anestezija nastupa sporije nego s tiopentalom i propofolom
- visoke doze: produljeni oporavak + anterogradna amnezija (nemogućnost pohrane u
dugoročno pamćenje) - djeluje sedativno, anksiolitički, amnestički
- antidot - Flumazenil
Koji su učinci propofola?
- najpopularniji intravenski anestetik
- svojstva su mu slična tiopentalu (brz nastup anestetskih učinaka, ali je oporavak brži!)
- puno se brže metabolizira od tiopentala
- koristi se za indukciju i održavanje anestezije (jedini intravenski anestetici koji mogu
održavati anesteziju su ketamin i propofol!) - koristi se i za prolongiranu sedaciju bolesnika na odjelima intenzivne skrbi
- kada se tako primjenjuje, kumulativni učinci mogu dovesti do odgode buđenja
- snažno inhibira respiraciju (deprimira centar za disanje i uzrokuje prolaznu apneju)
- oprez uz opioide!
- ima jači izravni negativni ionotropni učinak od ostalih intravenskih anestetika
- smanjuje krvni tlak (smanjenjem perifernog arterijskog otpora i dilatacijom vena)
pa se treba oprezno davati kod kardijalnih bolesnika - javlja se bol na mjestu injekcije (povećava se ako pripravak propofola sadrži manje lipida)
Koji su učinci ketamina?
- jedini intravenski anestetik koji ima anestetska i analgetska obilježja
- slabi je mišićni relaksans uz očuvane obrambene reflekse
- mehanizam djelovanja mu je taj da inhibira glutamatne NMDA receptore (glutamat je
glavni ekscitacijski neurotransmiter u mozgu) - uzrokuje disocijativnu anesteziju - oči ostaju otvorene i refleks gutanja je očuvan
- pri buđenju ružni snovi, halucinacije, falshback epizode
- pojačava simpatikus - povećava krvni tlak, srčani minutni volumen, frekvenciju srca
- povećava protok krvi kroz mozak, potrošnju kisika i intrakranijalni tlak
Koji su učinci etomidata?
- inducira anesteziju za nekoliko sekundi
- relativno kratko trajanje (brza preraspodjela iz mozga u ostala tkiva)
- nema analgetski učinak
- minimalno deprimira kardiovaskularni i dišni sustav
- može se rabiti za indukciju anestezije kod kardiovaskularnih bolesnika
- česta je postoperativna mučnina i povraćanje, a javlja se i bol na mjestu injekcije