Obstructivir lungnasjúkdómar

Question 1

Obstructivir lungnasjúkdómar

sjúkdómsheiti

Answer 1

Emphysema
Chronic bronchitis
Asthma
Bronchiectasis

Question 2

Einkenni obstructiva lungnasjúkdóma

Answer 2

Skert loftflæði í útöndun, aukið viðnám vegna partial/complete obstructionar.
Getur verið þrenging á loftvegum eða minni samdráttur á elastískum vef.

Question 3

Emphysema (lungnaþemba)

Answer 3

Varanleg útvíkkun á alveoli distalt við terminal bronchioli með eyðileggingu á vegg þeirra.

Question 4

Gerðir emphysema

Answer 4

Centriacinar
Panacinar
Distal acinar
Irregular

Bara centriacinar og panacinar sem valda klíniskri obstruction.

Question 5

Centriacinar emphysema

Answer 5

20x algengari en panacinar
Oftast afleiðing af reykingum.
Miðhluti acinus verður fyrir skemmdum.
Bæði skemmdir og heilir alveoli í sama acinus/lobule
Algengara í efri löppum apicalt.

Question 6

Panacinar emphysema

Answer 6

Skemmdir á öllum acinus
Algengara í neðri löppum lungna.
Alpha1-antitrypsinskortur veldur þessari gerð.

Question 7

Distal acinar emphysema

Answer 7

Óþekkt orsök.
Distal hluti acinus, proximal hluti er eðlilegur.
Samliggjandi stækkuð loftrými.
Mynda cystur/bullur.
Sést oftast í ungu fólki með spontant pneumothorax.

Question 8

Irregular emphysema

Answer 8

Mismunandi hlutar acinus skemmdir.
Nær alltaf tengsl við örmyndanir af völdum bólgusjúkdóma.
Einkennalaust.

Question 9

Meingerð emphysema

Answer 9

Eituráhrif efna í innöndunarlofti valda viðvarandi bólguástandi (tóbaksreykingar, loftmengun).
Neutrophilar, macrophagar og lymphocytar safnast fyrir í lungum.
Skemmdir verða á pneumocytum og niðurbrot á ECM.
Anti-elastasar og antioxidantar vinna gegn skemmdunum.

Question 10

Myndbreytingar við panacinar emphysema

Answer 10

Föl og stór/fyrirferðamikil lungu.

Breytingar meira áberandi í neðri hlutum lungna.

Question 11

Myndbreytingar við centriacinar emphysema

Answer 11

Fyrirferðarminni lungu, bleikari litur.

Breytingar meira áberandi í efri hlutum lungna.

Question 12

Microscopiskar breytingar við emphysema

Answer 12

Eyðing á alveolar veggjum án fibrosu.
Stækkaðir/samrunnir alveoli/loftrými.
Fækkun á alveolar háræðum.
Afmyndun á terminal/respiratory bronchiolum vegna skorts á parenchymal stuðningi.
Bronchiolar bólga og submucosal fibrosa.

Question 13

Klínisk mynd emphysema

Answer 13

Sjúklingar margir með tunnulaga brjóstkasta.
Mæði.
Öndunarbilun.
Lungnaháþrýstingur –> hægri hjartabilun

Question 14

Krónískur bronchitis - klínisk greining

Answer 14

Hósti með uppgangi í amk 3 mánuði í röð í amk 2 ár í röð.

Question 15

Krónískur bronchitis - meingerð

Answer 15

Tóbaksreykingar valda bólgubreytingum og offramleiðslu á slími. Aukinn fjöldi lymphocyta, macrophaga, neutrophila. Hypertrophia á slímkirtlum í barka og meginberkjum. Aukinn fjöldi slímframleiðandi goblet frumum í berkjum og berklingum.
Þekjubreytingar af völdum reyks taldar orsakast af cytokinum frá T-frumum og aukinni transcription á slímgeninu MUC5AC.

Question 16

Krónískur bronchitis - macroscopiskar breytingar

Answer 16

Stærri berkjur með roða og bjúg þaktar slími. Minni berkjur og berklingar fyllt slími.

Question 17

Krónískur bronchitis - microscopiskar breytingar

Answer 17

Hypertrophia á slímkirtlum.
Metið með Reid index
-Hlutfall þykktar submucosal kirtla/þykkt berkjuveggjar
-Eðlilegt hlutfall 0,4

Question 18

Krónískur bronchiolitis - myndbreytingar

Answer 18

Goblet-frumu metaplasia
Slímtappar
Bólga
Fibrosa

Question 19

Bronchiolitis obliterans - myndbreytingar

Answer 19

Lokun á bronchiolum vegna fibrosu.

Question 20

Krónískur bronchitis - klínisk mynd

Answer 20

Hósti og uppgangur án öndunarerfiðleika.
Endurteknar sýkingar.
COPD með teppu.
Öndunarbilun.
Lungnaháþrýstingur --> hægri hjartabilun.

Question 21

Asthma

Answer 21

Krónískur bólgusjúkdómóur í barka og berkjum sem veldur berkjusamdrætti.

Question 22

Einkenni asthma

Answer 22

Tímabundin og afturkræf teppa.
Krónískar bólgubreytingar með eosinophilum.
Hypertrophia og hyperreactivity á sléttum vöðva í berkjuvegg.
Aukin slímmyndun.

Question 23

Frumugerðir sem taka þátt í bólgusvari asthma

Answer 23

Eosinophilar
Mastfrumur
Macrophagar
Lymphocytar
Neutrophilar
Þekjufrumur

Question 24

Meingerð asthma

Answer 24

Helsta undirliggjandi orsökin er arfbundin tilhneiging til týpu1 ofnæmisviðbragða, bólgubreytinga og aukins berkjuertanleika við ýmsum áreitum.
Th2 virðist gegna lykilhlutverki vegna aukinna viðbragða við umhverfisantigenum.
Áhrif cytokina frá Th2 valda flestum breytingum í ashtma
-IL4, IgE framleiðsla
-Il5, virkjar eosinophila
-Il13, eykur slímframleiðslu og eykur IgE framleiðslu B-fruma

Question 25

Early phase asthma

Answer 25

Binding allergena við IgE á mastfrumum, losun úr granulum. Tvenns konar viðbrögð, early og late phase. Veldur - Berkjusamdrætti - Aukinni slímfrl - Æðaútvíkkun Berkjusamdráttur bæði vegna efna frá mastfrumum og beinna áhrifa á vagal viðtaka.

Question 26

Late phase asthma

Answer 26

Binding allergena við IgE á mastfrumum, losun úr granulum. Tvenns konar viðbrögð, early og late phase. Veldur Bólgufrumuíferð -Eosinophilar, neutrophilar og T-frumur Þekjufrumur frl chemokine -Th2 og eosinophilar Losun efnahvata frá bólgufrumum viðheldur ástandinu. Major basic protein frá eosinophilum veldur einnig skemmdum á þekjufrumum.

Question 27

Breytingar á berkjuveggjum vegna endurtekinna asthmakasta

Answer 27

Hypertrophia á sléttum vöðva og slímkirtlum. Aukin æðavæðing. Þykknun á grunnhimnu.

Question 28

Gerðir asthma

Answer 28

Atopic asthma (ofnæmisasthmi) Non-atopic asthma Lyfjaorsakaður asthmi Atvinnutengdur asthmi

Question 29

Atopic asthma

Answer 29

``` Algengasta gerð asthma. Týpa1 ofnæmisviðbrögð Byrjar venjulega í barnæsku. Fjölskyldusaga um asthma. Orsakast af umhverfisantigenum, ryk, frjókorn, dýr, fæða. Sýkingar geta líka orsakað asthmakast. ```

Question 30

Non-atopic asthma

Answer 30

``` Ekki ákveðnir ofnæmisvaldar. Fjölskyldusaga um asthma ekki eins algeng. Þættir sem útleysa astmaköst -Veirusýkingar -Mengunarvaldar í innöndunarlofti -Kuldi -Stress -Þjálfun ```

Question 31

Lyfjaorsakaður asthmi

Answer 31

Nokkur lyf geta útleyst asthma. Aspirin og NSAIDs algengust Talið orsakast af blokkun á COX-->aukið magn leukotriene --> berkjusamdrátátur

Question 32

Atvinnutengdur asthmi

Answer 32

Orsakaður af efnum í atvinnuumhverfi - gufur - lífrænt og efnaryk - lofttegundir Asthmaköst þróast eftir endurtekna útsetningu fyrir viðkomandi áreiti/efni

Question 33

Asthmi - macroscopiskar myndbreytingar

Answer 33

Ofþensla lungna | Slímtappar í berkjum

Question 34

Asthmi - microscopiskar myndbreytingar

Answer 34

Eosinophilar og krónísk bólga í berkjuvegg Frumuleifar í berkjuslími -Eosinophilar (Charcot-Leyden kristallar) -Berkjuþekja (Curschmanns spirals) Þykknuð grunnhimna Hypertrophia á sléttum vöðva í berkjuvegg Hypertrophia á slímkirtlum og gobletfrumu metaplasia

Question 35

Asthmi - klínisk mynd

Answer 35

Andþrengsli, aðallega í útöndun. Lungun fyllast af lofti, það festist distalt við berkjur sem eru samanherptar og fylltar af slími. Öndun eðlileg á milli asthmakasta.

Question 36

Bronchiectasis

Answer 36

Varanleg útvíkkun á berkjum og berklingum vegna skemmda á vegg í tengslum við necrotiserandi sýkingar. Einkennist af hósta með miklum, illa lyktandi, purulent uppgangi.

Question 37

Undirliggjandi orsakir Bronchiectasis

Answer 37

``` Obstruction á berkjum--> takmarkað við viðkomandi segment. -Æxli -Aðskotahlutir -Slímstíflur Asthma Krónískur bronchitis ``` Meðfæddir/arfgengir sjúkdómar - Cystic fibrosis - Ónæmisbrenglanir - Kartagener syndrome (afbrigðileg bygging bifhára) Necrotiserandi/purulent lunganbólgur

Question 38

Bronchiectasis - macroscopiskar breytingar

Answer 38

Venjulega neðri lungnalappar beggja vegna. Meira áberandi í lóðréttari berkjum Víkkaðir berklingar ná út að pleura.

Question 39

Bronchiectasis - microscopiskar breytingar

Answer 39

Bráð og krónísk bólga í veggjum berkja og berklinga Necrosur í veggjum --> abscess Fibrosis í veggjum og peribronchiolar fibrosis.

Question 40

Bronchiectasis - afleiðingar

Answer 40

Lungnabólga Empyema (graftarmyndun í brjósholi) Sepsis Metastatiskir abscessar, s.s. í heila