Nowotwory JG Flashcards

1
Q

Jakie dwa zabiegi mogą spowodować raka JG?

A

Cholecystektomia i radioterapia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

4 czynniki protekcyjne przed rakiem JG

A

1) prawdopodobnie ASA (niezalecane)
2) D3+Ca
3) dieta
4) hormonalna terapia zastępcza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Na podłożu czego najczęściej rozwija się rak JG?

A

Na podłożu niezłośliwego polipa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jakie znasz 3 ogólne rodzaje polipów?

A

1) hiperplastyczne- najczęstsze, mała tendencja do złośliwienia
2) gruczolakowe- stany PRZEDRAKOWE!
3) ząbkowane- płaskie, trudne do wykrycia, prawa część okrężnicy, mogą być punktem wyjścia dla łaka mąka fą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Czy istnieje związek wielkości polipa gruczolakowego z częstszym występowaniem transformacji złośliwej?

A

Tak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie znasz 3 rodzaje polipów gruczolakowych- które są najczęstsze, które najrzadsze? Które najczęściej złośliwieją?

A

Cewkowy, kosmkowy, cewkowo-kosmkowy

Najczętszy i jednocześnie najbardziej wychillowany- cewkowy :)

Najrzadszy ale jednocześnie najgorszy- KOSMKOWY 😡😡😡

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Klasyczna droga karcynogenezy

A

Mutacja genów supresorowych (APC, DCC, p53)—> gruczolak—>

—> mutacja protoonkogenów (KŁAS)—> ŁAK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

A jaka jest droga w zespole Lyncha?

A

Tutaj mamy mutację genów naprawczych i mamy niestabilność mikrosatelitarną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ścieżka epigenetyczna

A

HAJPERmetylacja DNA w rejonach promotorowych genów supresorowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie znasz 6 zespołów genetycznych związanych z polipowatością JG?

A

Zespół rodzinnej polipowatości gruczolakowej (FAP 😏)

Zespół Gardnera

Zespół Turcota

Zespół Peutz-Jeghersa

Zespół Cronkhite-Canada

Choroba Cowden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

A jaki zespół występuje bez polipowatości? Dziedziczenie, typy i główny mechanizm do transformacji złośliwej

A

HNPCC=zespół Lyncha!
AD, 2 typy

Główny mechanizm: skrócenie czasu transformacji nowotworowej do 3,5 roku!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

FAP- czym jest spowodowany?

Jakie leczenie?

A

Mutacja w genie APC

CAŁKOWITA KOLEKTOMIA ZARAZ PO ROZPOZNANIU!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Zespół Gardnera- co oprócz polipowatości JG? (3)

Jakie postępowanie?

A

Kostniaki, zmiana siatkówki, nowotwory tkanek miękkich

Profilaktyczna kolektomia i kontrole!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Co występuje w zespole Turcota, oprocz polipowatości JG? (3)

A

Nowotwory OUN: gwiaździak, rdzeniak (medulloblastoma), glejak wielopostaciowy (glioblastoma)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jak często występują 3 najważniejsze objawy NIEZALEŻNE od lokalizacji?

A

Krwawienie utajone- 75%
Bolesne parcie na stolec- 50%
Spadek masy ciała- 40%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jakie mamy objawy, gdy guz zlokalizuje nam się w prawej części JG? (3)

A

Niedokrwistość- 75%
Wyczuwalny guz- 30%
Brak łaknienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jakie mamy objawy, gdy guz zlokalizuje nam się w lewej części JG? (3)

A

JAWNE KRWAWIENIE- 65%
Zmiana rytmu wypróżnień (bo zaraz mamy odbytnicę)- 60%
Bóle brzucha (podniedroznosciowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jaką formę przyjmują nowotwory prawo- i lewostronne?

A

Prawo- najczęściej egzofityczne, duże rozmiary

Lewo- pierścieniowate, zaciskają światło

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

3 przesiewówki w podejrzeniu raka

A

Kolonoskopia,
Krew utajona,
Wirtualna kolo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

3 badania DIAGNOSTYCZNE w podejrzeniu nowotworu

A

1) kolonoskopia z pobraniem wycinka
2) TK, MR, PET-CT
3) markery nowotworowe (CEA!!!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Podstawowe badanie przesiewowe, u kogo zalecamy (przedział wiekowy)

A

Kolonoskopia!

55-64 lata

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Alternatywa dla badania kolonoskopowego

A

Krew utajona lub wirtualna kolonoskopia co roku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

2 wady badania na krew utajoną w kale

A

Mało swoiste, wyniki FD (np. przy suplementacji Fe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Czy zarówno kolonoskopia jak i wirtualna kolonoskopia wymagają oczyszczenia jelita?

A

Tak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

4 PW do kolonoskopii!

A

1) zapalenie otrzewnej
2) podejrzenie perforacji
3) ciężkie choroby towarzyszące
4) zaburzenia krzepnięcia!

26
Q

Kiedy oznaczamy CEA?

A

Przedoperacyjnie i po zabiegu, aby wykryć potencjalną wznowę!

27
Q

CEA a badanka przesiewowe + jaką mamy alternatywę dla CEA?

A

NIEPRZYDATNY

Alternatywa- miRNA

28
Q

Ocena zaawansowania raka JG- 3 skale

A

1) skala Dukesa
2) skala Dukesa z modyfikacją Astlera-Collera
3) TNM

29
Q

Modyfikacja Astlera-Collera (6)

A
A- rak ograniczony do błony podśluzowej
B1- nacieka błonę mięśniową
B2- cała grubość bł. m.
C1- B1+przerzuty w węzłach
C2- B2+przerzuty w węzłach
D- przerzuty odległe
30
Q

Jak ocenimy przerzuty?

A

PET-CT

31
Q

Jakie badanie jest szczególnie przydatne w raku odbytnicy do oceny miejscowego naciekania?

A

MRI brzucha i miednicy

32
Q

Podstawowe leczenie raka JG

A

Resekcja radykalna (guz+naczynia zaopatrujące+węzły chłonne) z marginesem 5cm!

33
Q

Operacja radykalna w raku polipowatym

A

Usunięcie endoskopowe z czystym marginesem cięcia

34
Q

Postępowanie przedoperacyjne w raku odbytnicy (2)

A

1) radioterapia

2) radiochemioterapia

35
Q

Co umożliwia przedoperacyjna radioterapia w raku odbytnicy?

A

Zmniejsza częstość nawrotów miejscowych

36
Q

Kiedy stosujemy chemioterapię w rakach JG?

A

Zwykle w guzach o III stopniu zaawansowania, w II stopniu kontrowersyjne i tylko w przypadkach źle rokujących

37
Q

2 substancje stosowane w chemioterapii

A

5-FU, kapecytabina

38
Q

Jakie znasz operacje, ktore są wykonywane w raku JG? (7)

A

1) prawostronna hemikolektomia
2) prawostronna hemikolektomia poszerzona
3) lewostronna hemikolektomia
4) resekcja esicy
5) przednia resekcja odbytnicy
6) brzuszno-kroczowa resekcja odbytnicy (operacja Milesa)
7) operacja Hartmanna

39
Q

Hemikolektomia prawostronna:

1) kiedy wykonujemy? (2)
2) jakie tętnice podwiązujemy? (3)
3) jakie zespolenie?

A

1) rak kątnicy lub wstępnicy
2) tętnica krętniczo-kątnicza, tętnica okrężnicza prawa, tętnica okrężnicza środkowa (gałąź prawa)
3) zespolenie z JC

40
Q

Odgałęzienia t. krezkowej górnej (5)

A

tętnica trzustkowo-dwunastnicza dolna (łac. arteria pancreaticoduodenalis inferior) – zespala się z tętnicą trzustkowo-dwunastniczą górną,

tętnica okrężnicza prawa (łac. arteria colica dextra),

tętnica okrężnicza środkowa (łac. arteria colica media),

kilkanaście tętnic unaczyniających jelito czcze i kręte (tzw. arkady) (łac. arteriae jejunales et arteriae ileales),

tętnica krętniczo-okrężnicza (łac. arteria ileocolica) – oddaje tętnicę wyrostka robaczkowego (łac. a. appendicis vermiformis).

41
Q

Kiedy robimy hemikolektomię prawostronną poszerzoną?

Jakie naczynia dodatkowo usuwamy?

A

Gdy mamy raka guza wstępnicy!

Usuwamy gałęzie od t. krezkowej górnej

42
Q

Hemikolektomia lewostronna- kiedy? Jakie naczynia podwiązujemy? (3)

A

Guz zstępnicy

Tętnica okrężnicza środkowa (gałąź lewa)
Tętnica okrężnicza lewa
Niektóre gałęzie esicze

43
Q

Resekcja esicy- kiedy i co usuwamy?

A

Guz esicy o małym, miejscowym zaawansowaniu

Izolowane usunięcie esicy i tt. esiczych

44
Q

Resekcja przednia odbytnicy- kiedy? (2!)

Co dodatkowo usuwamy? (Jakie naczynia)

Zespolenie?

Jaki margines?

A

1) rak esicy LUB rak górnej części odbytnicy
2) Wysokie usunięcie tt. odchodzących od t. krezkowej dolnej
3) zespolenie zstępnicy z odbytnicą!
4) MARGINES 2cm

45
Q

W jakich operacjach robimy zespolenia i jakiego rodzaju?

A

1) prawostronna hemikolektomia- z JC

2) resekcja przednia odbytnicy- zespolenie zstępnicy z odbytnicą

46
Q

Operacja Milesa-Davisa: na czym polega? Rozwiń jej pełną nazwę

A

Brzuszno-kroczowa resekcja odbytnicy

W guzie odbytnicy Z NACIEKIEM NA ZWIERACZE! :((

Wycięcie odbytnicy razem ze zwieraczami, unaczynieniem i wyłonieniem stomii z odcinka esicy!

47
Q

Co to jest i Kiedy stosujemy TME? (2)

A

Całkowite wycięcie mesorektum! Przy Resekcji przedniej odbytnicy i resekcji brzuszno-kroczowa

48
Q

Co to jest CME i kiedy je robimy?

A

Całkowite wycięcie krezki okrężnicy- analogiczna do TME, ale dotyczy raka okrężnicy

49
Q

Kiedy robimy pilną resekcję jelita? (2)

A

Stany niedrożności lub perforacje PP

50
Q

Postępowanie w:

1) niedrożności
2) perforacji

A

1) niedrożność- resekcja nowotworu+zespolenie

2) perforacja- Hartman :)

51
Q

U jakich pacjentów stosujemy leczenie paliatywne? Jakie 3 postępowania?

A

U pacjentów z ODLEGŁYMI przerzutami!

1) Kolo- lub ileostomia odbarczająca (przy jak największym wycięciu masy guza)
2) implantacją stentu udrażniającego- bardzo zły stan
3) paliatywna radio- i chemioterapia

52
Q

3 rodzaje stomii + kiedy która?

A

1) odbarczająca- przy niedrożności (odprowadzenie mas kałowych)
2) czasowa- zakładana powyżej 🔝 zespolenia na czas gojenia jelit
3) końcowa- przy całkowitym usunięciu końcowego odcinka jelita (gdy niemożliwe zespolenie) lub gdy stan pacjenta nie pozwala na zaplanowane wcześniej zespolenie

53
Q

Kontrola po operacji raka JG! (3)

A

1) badanko + CEA
2) TK brzucha i KP
3) kolonoskopia w ciągu 1. roku i później co 3-6 lat

54
Q

Skąd wywodzą się GIST?
Jak rosną?
Co z endoskopią?
A co z objawami?

A

Z podścieliska

Rosną na zewnątrz PP, nie widać ich w endoskopii i długo nie dają objawów

55
Q

Co jest charakterystyczne dla GIST?
Forma ich wzrostu (2)
TERAPIA!!!

A

Charakterystyczna jest mutacja c-KIT

Sznur pereł lub odległe przerzuty

Terapia z wyboru to operacja z chemią PRZED I PO OPERACJI!

56
Q

Raki odbytu- częstość w porównaniu z JG, która dekada zazwyczaj, z czym są silnie związane?

A

Rzadsze niż raki JG, zwykle 6.-7. dekad życia, silnie związane z infekcją HPV!

57
Q

Charakterystyczne 3 objawy raka odbytu

A

1) dyskomfort przy defekacji
2) jawne krwawienie
3) nietrzymanie stolca- przy zaawansowanym stadium

58
Q

Do oceny zaawansowania raka odbytu stosujemy…

A

TK i MR

59
Q

Diagnostyka raka odbytu (5)

A
Per rectum
Anoskopia
TK
MR
Biopsja i ocena histpat
60
Q

Leczenie raka odbytu (2)

A

T1N0- miejscowe chirurgiczne wycięcie

T2, T3, T4- chemioradioterapia, a jeśli niepowodzenie to brzuszno-kroczowa resekcja odbytnicy!