Czustka vol. 1 Flashcards

1
Q

Przewód Santoriniego- inna nazwa i gdzie uchodzi?

A

Przewód trzustkowy dodatkowy- uchodzi poniżej brodawki Vatera, czyli na brodawce mniejszej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Unaczynienie trzustki (3)

A

Pień trzewny + tętnica krezkowa górna = łuki dwunastniczo-czustkowe przedni i tylny

ORAZ

Gałęzie czustkowe od t. śledzionowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

2 warianty anatomiczne czustki i do czego one prowadzą?

A

Obrączkowata- obejmuje 12 i powoduje jej niedrożność

Dwudzielna- odprowadzanie większości soku przez przewód dodatkowy, co może prowadzić do OZT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czym jest spowodowane OZT?

A

Przedwczesną aktywacją enzymów trzustkowych i uszkodzeniem sąsiadujących tkanek (czasem także odległych narządów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Najczęstsza przyczyna OZT u dzieci

A

Uraz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Najczęstsze przyczyny OZT u dorosłych (6)

A

Kamica żółciowa, alkohol, idiopatyczne, po ERCP (5%), hiperlipidemia, hiperkalcemia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Najczęstsza postać OZT, mechanizm

A

Żółciopochodne OZT, kamień zablokowany w brodawce Vatera lub przewodzie żółciowym WSPÓLNYM!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Co przemawia za żółciopochodnym OZT? (3)

A

1) żółtaczka
2) 2xpodniesiony AlAT
3) konkrementy w USG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Układ krwionośny w OZT (2)

A

Tachykardia —> hipotensja i wstrząs! (W ciężkim przebiegu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie enzymy PRZEDE WSZYSTKIM oznaczamy w OZT? (2) Jakie wartości?

A

3xGGN lipazy (NAJWIĘKSZA CZUŁOŚĆ I SWOISTOŚĆ)

Amylaza (krew+mocz!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Z czym koreluje wzrost PCT (prokalcytonina)?

A

Wzrost PCT koreluje z ciężkością OZT i ryzykiem MODS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Co z wapniem w OZT?

A

HIPOKALCEMIA!!! Hipopotam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Diagnostyka OZT

Ocena zaawansowania i powikłań

A

Diagno- USG

TK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Co chcemy uwidocznić przede wszystki podczas USG w OZT?

A

Chcemy uwidocznić pęcherzyk i drogi żółciowe, w celu oceny obecności kamicy!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kiedy wykonujemy TK? (3)

A

1) bardzo rzadko w łagodnym OZT
2) W PODEJRZENIU GUZA CZUCHY!
3) ocena martwicy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Do oceny martwicy w przebiegu OZT służy…

A

Skala Baltazara CTSI!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Co robimy w ciężkim żółciopochodnym zapaleniu trzustki?

A

ERCP + SF!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Kiedy robimy MR?

A

U pacjentów przed PLANOWYM leczniem operacyjnym powikłań miejscowych i MRCP do diagnostyki kamicy przewodowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Rozpoznanie OZT

A

Spełnienie 2 z 3 kryteriów:

1) charakterystyczna klinika
2) amylaza/lipaza 3xGGN
3) typowy obraz trzustki w badaniach obrazowych

20
Q

Postaci OZT- jaka klasyfikacja?

A

Bergera

21
Q

Jakie mamy postaci OZT wg klasyfikacji Bergera? (2)

A

Obrzękowa- 85%

Martwicza- 15%

 * jałowa (60%)
 * zakażona (40%, czyli wódeczka)
22
Q

Śmiertelność postaci OZT

A

Postać obrzękowa- 1%

Martwicza jałowa- 10%
Martwicza zakażona- 30%

23
Q

5 skal oceny zaawansowania OZT

A

Skala Trapnella I-IV stopień (objawy pacjenta)

Skala z Atlantydy (tak naprawdę to z Atlanty)

Skala Apache II

Skala Ransona

Skala Balthazara (CTSI)- ocena obrazu MARTWICY w TK

24
Q

Kiedy mamy ciężkie OZT wg skali z Atlanty?

A

MODS powyżej 48h

Zwykle jedno lub więcej powikłań narządowych!

25
Q

Jaką skalę stosujemy do wykrycia MODS?

A

Skalę Marshalla!

26
Q

Skala z Atlanty- jakie 3 rodzaje OZT rozpatruje?

A

Łagodne, umiarkowane, ciężkie

27
Q

Skala Apache II- jaką skalę wykorzystuje i ile punktów powinien mieć pacjent, by być zakwalifikowanym jako stan CIĘŻKI?

A

Skalę Glasgow, musi mieć 8 lub więcej punktów

28
Q

Skala Ransona- ile punktów, by był stan ciężki?

A

3 lub więcej

29
Q

Podstawa Leczenia OZT (2)

A

Resuscytacja płynowo-elektrolitowa + przeciwbólowe (tramadol, petydyna)

30
Q

Żywienie w OZT (2)

A

Łagodne- do 24h żywienie doustne (dieta UBOGOTŁUSZCZOWA!), a jeśli bóle brzucha i wymioty to dojelitowe

Umiarkowane, ciężkie- dojelitowe lub pozajelitowe (tylko gdy dojelitowe niemożliwe) w ciągu 24-48h!

31
Q

Antybiotykoterapia w OZT

A

1) leczenie empiryczne (karbapenemy, metronidazol)

2) biopsja pod kontrolą TK!!! i antybiotykoterapia celowana

32
Q

Leczenie inwazyjne OZT (3)

A

ERCP, CCK, Leczenie chirurgiczne

33
Q

Kiedy robimy ERCP? (2)

A

Do 24h u pacjentów z objawami zapalenia dróg żółciowych

Do 72h u pacjentów z utrzymującą się żółtaczką

34
Q

Kiedy robimy CCK? (2)

A

W łagodnym OZT przed wypisaniem ze szpitala

W ciężkim OZT po ustąpienia czynnego zapalenia

35
Q

Kiedy robimy leczenie chirurgiczne martwiczego zapalenia trzustki?

A

Jeśli stan pacjenta na to pozwala to Dopiero po 4-6 tygodniach, gdy martwica staje się otorbiona

36
Q

Metody operacji (2)

A

Przezskórna drenaż po kontrolą EUS- METODA Z WYBORU!

Nekrozektomia laparoskopowa lub z dostępu minimalnie inwazyjnego- przy braku poprawy lub braku możliwości drenażu przezskórnego

37
Q

Powikłania miejscowe OZT (6)- na co wskazują?

A

1) ostry zbiornik płynowy
2) pseudotorbiel czustki
3) martwica jałowa
4) martwica zakażona
5) przetoki
6) powikłania naczyniowe

Wszystkie one (oprócz ostrych zbiorników płytowych) wskazują na umiarkowany lub CIĘŻKI przebieg choroby

38
Q

Jak się tworzy i kiedy ustępuje ostry zbiornik płynowy?

A

Spowodowany pęknięciem przewodów czustkowych lub wysiękiem zapalnym. Ustępuje SAMOISTNIE do 4 tygodni!

39
Q

Pseudotorbiel czustki- jak powstaje? Jak ustępuje?

A

Powstaje z przetrwałyby zbiorników płynowych otoczonych tkanką włóknistą

Zwykle ustępuje samoistnie do 12 tygodni

40
Q

Wskazania do operacji pseudotorbieli trzustki (2)

Na czym polega operacja?

A

Powiększanie torbieli, objawowa torbiel (ból, ryzyko zakażenia)

Operacja: zespolenie światła pseudotorbieli z żołądkiem lub pętlą JC, aby umożliwić jej opróżnianie

41
Q

Czy martwica jałowa jest otorbiona?

A

Tak, trwa to 4 tygodnie

42
Q

Leczenie martwicy zakażonej (3)

A

1) AB
2) drenaż przeskórny
3) nelrozetomia

43
Q

Przetoki- rozpoznawanie i leczenie

A

ERCP (wszczepienie stentu)

44
Q

Jakie znasz 4 powikłania naczyniowe w przebiegu OZT?

A

1) nadciśnienie wrotne
2) zakrzepica żyły śledzionowej
3) uszkodzenie dużych naczyń
4) powstawanie tętniaków rzekomych!

45
Q

Jak wgl powstaje nam martwica zakażona?

A

Poprzez translokację bakterii jelitowych!