Neoplatonisme

Question 1

Wat is het goede (to kalon)? (2)

Answer 1

1. Het goede als bron van de Ideeën (zonvergelijking en de staat)
2. Het goede als het Ene (ongeschreven leer)

Question 2

De schepping (4)

Answer 2

1. Demiurg schept de waarneembare wereld naar voorbeeld van de Ideeën.
2. Veelheid en veranderlijkheid komen voort uit het substraat (materie + ruimte + tijd).
3. Temporale of atemporale interpretatie van scheppingsmythe in Timaeus. (op elk moment wordt de wereld geschapen)
4. Wereldziel.

Question 3

Wat onderzoekt het Neoplatonisme?

Answer 3

hoe verhouden de Ideeën en de demiurg (zijnsleer, Plato) zich tot elkaar?

Question 4

Het ontstaan van het platonisme in vijf stappen

Answer 4

1. Plato
2. Vroege Academie (dogmatisch)
3. Sceptische Academie (veel minder gericht op Plato)
4. Midden-platonisme (meer gericht op Plato)
5. Neoplatonisme (nieuw ijkpunt: Plotinus)

Question 5

Vertel eens wat over Plotinus

Answer 5

• Geboren in Egypte (was onder de indruk van de Griekse filosofie)
• Leerling van Ammonius Saccus te Alexandrië (233-244)
• Deelname aan mislukte expiditie van Gordanius III tegen de Perzen. Plotinus had gehoord over de filosofie in India. Dit is de reden waarom hij deelnam om in aanraking te komen met deze filosofie. (244)
• Eigen school in Rome (245-270)
• Steun van keizer Gallienus “Platonopolis” mislukt. Ze wilde de staat inrichten zoals Plato het voor zich zag. (253-268)
• Overlijdt op buitenverblijf in Campanië, daarna ging het Neoplatonisme door.

Question 6

De drie hypostasen (zijnsleer)

Answer 6

1. Het Ene → het goede
   Het Ene is alles waar alles uit voortbestaat en loopt over van het goede.
2. De geest → de Ideeën
   Komt voort uit het Ene en wil eigenlijk het Ene zijn, maar dit kan niet. Want als de geest ook het Ene is, dan heb je twee Enen. De geest denkt. Door te denken bevat de geest alle Ideeën. De geest is dus een veelheid.
3. De ziel.
   De ziel komt voort uit de geest en wil ook de geest zijn. Ze ziel wil ook Ideeën bij elkaar houden, de ziel kan namelijk wel denken. Maar de ziel kan alleen maar denken op een niveau waarbij gedachten elkaar aflossen. Het kan dus niet denken zonder te scheppen. Al denkend schept de ziel de wereld.

Question 7

Ethiek

Answer 7

Anagoge eis hen: terugvoering tot het Ene.

Ethische fase: zuivering van de ziel door deugd.
Theoretische fase (Plato): overdenking van de Ideeën → de geest.
Mystieke fase: extatische “eenwording” (henosis) Hierbij geef je het denken op om het Ene te zijn.

Ook al heb je de mystieke fase weten te bereiken, zal je altijd terugvallen. De ziel zit vast in het lichaam. Voor een mens in de materiële wereld is die bijna niet te bereiken.

De ethiek is dus: we moeten een worden. Het geluk ligt buiten onze wereld. Filosofie is een middel om tot het Ene te komen.

Question 8

Wat is Proclus’ oplossing voor het participatieprobleem van Plato?

Answer 8

Een transcendente vorm (Plato) brengt vele immanente vormen (Aristoteles) voort.

Iedere zaak in onze wereld heeft een deel aan een immanente vorm.

Zo heeft iedere zaak deel aan een complete vorm zonder dat de idee wordt opgedeeld.