Nefro Flashcards
Lupusta böb tutulumu nasıl olur
Asemp proteinüri
Mik hematüri
Teleskopik idrar sedimenti
Ne zaman biyopsi yapalım
Hematürü artı proteinüri varsa
Nefrotik düzeyde proteinüri
Hızlı glomerülonefrit
Sle gibi hastalıkta renal tutulum
Nedeni bilinmeyen aby
Amiloidoz
Anyon açığı formül ve kaç olmalı?
Na- (cl+hco3) =10-12 mEq/L
Anyon açığı artmış olan metabolik asidoz
Anton açığı normal olan hiperkloremik metabolik asidoz
1)
-böb yet
-ketoasidoz
-laktik asidoz
-intoksikasyonlar
2)
-bikarbonat emiliminde yet
-bikarbonat sentezinde yet
Winter formülü nedir
Metabolik asidozda uyguluyoruz
PCO2= [(1.5xHCO3)+8] +- 2
Hco3 kaç olmalı h kaç olmalı
22-26, 35-45
Na:132 k:4 cl:108 hco3:6 meq/l pco2:18mmhg ph:7.14
Artmış anyon açıklı metabolik asidozda altta yatan hastalığı tedavi etmeliyiz
Bikarbonat tedavisinde nelere dikkat ediyoruz
Ca (ringer laktat) ile bikarbonatı birlikte vermiyoruz çünkü çökerler. Diyalizde de böyle. K seviyesini kontrol ediyoruz önce onu düzelticez önemli.
mEq/L birimlere dikkat
Ketoasidoz laktik asidoz gibi durumlarda tedaviyi nasıl yapmayalım nasıl yapalım
Çok ciddi olmadığı sürece hco3 vermeyelim. Parenteral sıvı verebiliriz.
Laktik/ketoAsidozlu hastaya bikarbonat verme endikasyonları
1asidemi çok ciddi ise <7.1
2kardiyovasküler bozukluk eşlik ediyosa
3ketoasidozda insülin sıvı tedavisine rağmen düzelmiyosa.
Hedef ph7.2 olacak şekilde
BUN kaç olmalı gfr kaç olmalı
8-18 (x2.1 kan üresi verir). Gfr 125 iyi 15> böbrek yetmezliği
Böb fonksiyonunun %50si azalmadan serum kreatinin kons yükselmez
Akut diyaliz endikasyonları
Hiperpotasemi
Anürü, oligüri, hipervolemi
Tedaviye dirençli asidoz
Üremik ensefalopati
Metabolik alkalozu ikiye ayırıyomuşuz
İdrar cl 10/20 altındaysa na klorüre cevaplı (kusma)
Üstündeyse na clye cevapsız metabolik alkaloz diyoruz. (Hiperaldosteronizm)
Metabolik asidozda
Metabolik alkalozda
Winter
HCO3 düzeyinde 1mEq/L artışa PCO2 0.5-1 mmhg artar
Akut res asidozda
Kronik res asidozda
PCO2 her 10mmhg artışı HCO3 1mEq/L artar
PCO2 her 10 mmhg artışı HCO3 5 mEq/L artar
Akut resp alkaloz
Kronik resp alkaloz
PCO2de her 10 mmHglik düşüş HCO3te 2meq/L düşer
PCO2de her 10 ömHglik düşüş HCO3 5meq/L düşer
Solunum sayısı kaç olmalı
12-20
Osmolal açık formülü? Kaç olması lazım?
Ölçülen osmolalite-hesaplanan osmolalite. 10dan az olmalı. 15-20den fazlaysa mannitol etilen glikol falan birikmiş demektir
Hiponatremide plazma osmolalitesi düşüktür.
Kan şekerinde her 100 mg artış serum na değerinde?
2.4 mEq/l düşüşe neden olur
Hiponatremi gelince ilk psödo mu translokasyona bağlı mı bakıyoruz volüm değerlendiriyoruz
Hipovolemi-renal kayıp(diüretikle) ekstrarenal kayıp(kusma)
Övolemi-uygunsuz adh
Hipervolemi-idrarna>20 (aby kby) idrarna<20(nefrotsen,siroz,ky)
Uygunsuz adh sendromu tanı kriterleri
Hasta övolemik olacak
Plazma ozm<270
İdrar ozm>100
İdrar na>40
Böb, kc, kalp, sürrenal, hipofiz, tiroid fonk normal
Diüretik kullanımı olmayacak
Beyin ödemi 250ye düştü 280den naparsın
48stden önce geliştiyse kronik sonra geliştiyse akut. Akutsa?
Saatte 1-2 mEq/l artçak şekilde hipertonik NaCl su atılımı için de furosemid verilebilir.
Kronikse saatte 1-1.5 mEq/l günde 12meql aşmayacak şekilde verilir
Hipernatremiliyi volüm durumuna göre değerlendir
Hipovolemi diüretikle renal kayıp terlemeyle ekstrarenal kayıp
Övolemi diyabetes insipidus
Hipervolemi cushing
Hipopotasemi 1)hücreye potasyum girişi artmış olabilir 2)vücutta toplam k azalmış olabilir
1)katekolmin artışı alkalemi insülin vs
2)daha sık. Potasyum kaybı ya da eksik alımı
-potasyum kaybı
A)idrar atımı<20 diyare falan
B)idrar atımı>20 böbrekte sorun var ya da diüretik
K içeren solüsyon verilme ilkeleri
1konsantrasyon <40 mEq/l
2infüzyon hızı <20 mEq/l
3günlük doz <150 mEq/L
4EKG ve serumK izlemi
5idrar outputu >0.5ml/kg/h
Hiperpotasemi gelince psödohiperpotasemi olmadığına emin olucaz
K çıkışı artmasına bağlı olabilir atılımı azalmış olabilir atılımı azaldıysa ya böb yet ya aldos yet
Üriner sistem görüntüleme yöntemleri
Direktürinersis grafisi
İv piyelografi (IVP)
Usg ve dopler
Bt
Bt anjiyografi
Mr
Mr anjiyografi
Sintigrafi (mutlak anüride istiyoruz)
Anjiyografi
Ivp endikasyonları
Hematüri
Ürinersistem kalkülleri
Üreter fistül ve darlıkları
Kompleks üriner sis infeksiyonları
Böb biyopsi endikasyonları
Hızlı ilerleyen glomerülonefrit
Nefrotik sendrom
Nefrotik düzeyolmayan protenürihematüri
Sistemik hastda renal tutulum
Nbaby
Böbrektransplantlı hastada akut rejeksiyonşüphesi
İdrar örneği taze olmalıdır bir saatten fazla bekleyen idrarda,
Ketonlar uçar
Bilirubin okside olur
Bakteriler çoğalır
pH yükselir
Sedimentte hücre ve silindirler parçalanır
Erişkinde renal glikozüri varlığında ne araştırırız? Kan şekeri normal olmasına rağmen.. aynı zamanda kaynatma testi ve sulfosalisilik asit testi ile protein saptanıp dipstick ile saptanamazsa da bunu düşünücez!!(çünkü albuminüriyi gösteriyodu)
Multiple myelom
Protein idrarda hangi testlerle bakarız ve normalde protein ve albumin atılımı kaç olur?
Kaynatma, sülfosalisilikasit, dipstick
Protein atılımı <150 albumin atılımı <30 olmalı
Dipstick testi neyi gösterir?
Albuminüriyi gösterir proteinüriyi değil!!
Proteinüri için altın standart
24 saatlik idrarda. Spot idrarda protein/kreatinin oranı
Eser miktar:20
+ : 30-50
++ : 100-200 ++++ : 1000 üst
İdrarda 30mg/gden az olmalı albümin
Mikroalbuminesi olan bi hastanın rutin idrar tahlilinde albumin
Negatif bulunur. Bunda mg/dl ve mg/l ye dikkat et sorcak galiba
İdrarda direkt bil neden olur
Tıkanma ikterinde normalde bilirubin olmaz idrarda
İdrar sedimenti
Lökosit
Eritrosit
Silindirler
Kristaller
(400kat) 0-4 lök okey
0-2 erit okey
(100kat) 10-20 alanda bir hyalinsilindir okey (granül olmamalı!)
Bazen kristaller görülebilir ürik asit kalsiyum oksalat kalsiyum fosfat
İdrarda dismorfik akantositler ne gösterir
Glomeruler kaynaklı hematüri
Çamurunsu kahverengi granüler silindirler
Akut tubuler nekroz
Normo mikro makro albuminüri
No30mg
Mi30-299
Ma300
Oligüri nedir
İdrar miktarının 400ml/günden az olması (100den altı anüri) bu da böbrek yetersizliği demektir atamıyo çünkü
Aby tanımı kby tanımı
hocam Akut böbrek yetmezliği son 48 saat içerisinde oluşan kreatin 1.5kattan fazla yüksekliği ve gfrnin %25 ve fazla azalmasıdır
Kby
3 aydır devam eden gfr 60tan az, 30dan fazla albuminüri var böbrek fonksiyonlarında azalma
Prerenal böb yet. Sebepleri
İv volüm azalması
-giskayıp,kanama,damardışısıvıbirikimi
Efektif dolaşım bozulması
-ky,perikart tamponadı, periferikvazodilo
Böb damarlarında tıkanıklık
-arter ven trombozu
Böb içinde dolaşım bozulması
-nasi ve acei
İntrarenal böb yet.
Akut tubuler nekroz!!
Bilateral kortikal nekroz
Akut glomerülonefrit
Sistemik vaskülit
İntratubuler presipitasyon
Akut interstisyel nefrit
Papiller nekroz
Akut tubuler nekroz etyolojisi. Sebepleri
İskemik ve nefrotoksik çoğunlukla ikisi bi arada rol oynar.
Prerenal nedenlerin uzaması pigmentler toksinler gebelik
Gfr düşer ve oligüri olur
Postrenal böb yet
Üreter obs
Mesane boynu obs
Üretra obs
Mekaniktir böb kabahati yoktur
Postrenal böb yet patogenezi
Bowman boşluğunda hid bas artışı(mekanik), pgı pge txa2 artışı(hormonal)
Artmış intratubuler basınç+iskemi=renal disfonksiyon
Akut komplet obstrüksiyonda pelvikaliektazi görülmeyebilir
Prerenal intrarenal ayrımı
İdrar osmolaritesi birinde >500 intrada <350, idrar na <20 intrada >40, idrar dansitesi pre >1020 intra<1010
Prerenalde idrar kreatin/plazma kreatin oranı düşerr
Prerenal renal postrenal idrar sedimenti
Pre ve postta fakir
İntrarenalde:
Akut gn: eritrositler ve silindirler
ATN: renal tüb hücler ve silindirleri
AIN: lök erit, silindirleri, ezoinofiller
Yaşamı tehdit eden komplikasyonlar!
Hiperpotasemi(ekg değişiklikleri)
Ağır asidoz (kussmaul solunumu)
Akciğer ödemi(dispne)
Diyaliz endikasyonları
Üremik semptomlar(flapping tremor, konvülziyon, bulantıkusma, perikardit)
Volüm yüklenmesi (hipervolemi diüretiğecevapsız)
Oligüri anüri
Hiperpotasemi(6.5üst)(ya da 5.5üst ve ekgdeğişik)
Metabolik asidoz
BUN>100 kreatin>6-7
Aby tedavi
predispozan faktörleri kaldır
İdrar miktarı artımak (furosemid)
Konservatif tedavi yöntemleri
-Proteinli gıda yok
-Sıvı elektrolit asit baz denge
-Yeterli kalori
-İlaç dozları
-Yoğun izlem gerekli anda diyaliz
Diyalitik ted yön
Kontrast vermeden önce hastaya bakcan
kontrasttan 12 saat önce oral su alımı artsın
Kronik böbrek hastalığı kriterleri
En az birisi üç aydan fazla zamandır var olmalı
Albüminüri
İdrar sediment anormallikleri
Tübüler bozukluklara bağlı anormallikler
Histolojik olarak saptanmış anormallikler
Görüntüleme ile saptanmış yapısal anormallikler
Böbrek nakli hikayesi
Gülomerüler filtrasyon hızı 60’tan az olması
Kronik böbrek hastalığının nedenleri
Diyabetik glomerüloskleroz
Hipertansif nefrokleroz
Glomerüler hastalıklar
-glomerülonefrit
-Amiloidoz
-sle wegener
Tubulointerstisyel hastalık
-reflü nefropatisi
-analjezik nefropatisi
-obstrüktif nefropati
-myelom böbreği
Vasküler hastalık
-skleroderma
-vaskülit
-renovasküler böbbyet
-ateroembolik böb has
Kistik hastalık
-od polikistik böb has
-medüller kistik has
Kronik böb has evrelemesi gfrye göre
1- 90üst normal
2- 60-90 hafif azalmış
3- 30-60 orta azalmış
4- 15-30 ciddi azalmış
5- 15alt böb yetm.
Bun üre ilişkisi? Kaç olmalılar? Kreatin kaç olmalı? Bunlar ne zamana anca artar bu yüzden son yıllarda ne ölçüyoruz?
Bunx2.1= kan üresi. BUN=8-18 olmalı
Kreatin= 0.7-1.2
Böb fonk %50si kaybolana kadar artmazlar.
Sistatin-c bakarız.
Gfr ölçme yöntemleri ve sağlıklı bireyde kaçmış
125ml/dk miş
İdrar klirens testleri (en sık kreatin)
Radyoizoyop teknikleri (ıoth, tcdtpa)
Cockcroft,mdrd,ckd-epi
Cockcroft formülü nedir
(140-yaş)x ağırlık(kg) / [72x serum kreatini(mg/dl)]
Kadında 0.85le çarp
Kby progresyonu, glomerüler lezyonların gelişiminde faktörler? Yani Glomerülosklerozda ne olur bu kısır döngüye neler sebep olur.
Mekanikler:
Hiperperfüzyon
İntraglomerüler ht
Hiperfiltrasyon
Hipertrofi
Biyolojikler:
Büy fak.(AtII, tgf-B)
Son dönem kby progresyonda risk faktörleri
Proteinüri, ht(mrfit çalışması), sigara,
Üremik semptomların Patogenezi
1 toksik maddelerin retansiyonu
2 böb endokrin fonk bozulması
3 kompanse yanıtlar
Böb yetersizliğinde sekonder hiperparatiroidi olur
Hiperfosfatemi Hipokalsemi d vit sentez azalması
Kbyde anemi
Sık rastlanır. Böbte eritropoetin üretimi yetersizliğinden olur. Normositer olur.
Kby tedavisi
Konservatif
- sis ve intraglomerüler ht tedavisi(ACEİ veya AII BLÖKERİ)
- proteinüri azaltılması (yine ACEİ veya AII BLOKER)
- hiperfosfatemi ve hiperlipidemi tedavi
ya da
Replasman
- diyaliz/transplantasyon(transplantasyon daha uzun ömür beklentisinde daha iyi rehab için ve daha elonomik olduğu için tercih)
Ace ve arb dikkatli kullanılmalı neden
Sis hipotansiyon
Bil renal arter stenozu
İlerlemiş böb yet
Aort koarktasyon
İdrar normalde sterldir. Asemptomatik bakteriüri tedavi endikasyonları? (
Yani içinde bakteri yoktur. 10üzeri 5 koloni/ml olunca.
-gebelerde
-invaziv genitoüriner girişim yapılacak hasta
-VUR’u olan çocuklarda
-enfekte taşı olan hasta
-diyabette olabilir..
Üst üse alt üse
-Akut pyelit(sadece renal pelvis) akut pyelonefrit(renal parenkim)
-sistit(mesane) üretrit(üretra) prostatit
Genç sağlıklı hamile olmayan genç kadında idrar yolu enfeksiyonu
Komplike olmayan üriner sis enfeksiyonu onun dışındakiler hep komplike
Sistit. Yukarı ilerlerse?
Mukozayla sınırlı.
Yukarı ilerlerse pyelonefrit olabilir böbrekte parankime gider. Bu sefer ağrı olur kostovertebral açı hassasiyeti. Kalıcı hasar oluşabilir. Ateş de yapar bu sefer