Najczęstsze przyczyny uszkodzeń mózgu Flashcards
Rodzaje urazów mózgu
- pierwotny - związany z samym urazem - stłuczenia, zranienia mózgu (rozdarcie tkanek mózgu), krwotoki
- wtórny - powstaje na skutek zmniejszenia dopływu. krwi (niedokrwienie), ograniczenia dopływu tlenu do tkanek (niedotlenienie), obrzęku mózgu oraz krwotoku śródczaszkowego (wylewu)
- otwarte gdy istnieje bezpośredni kontakt tkanki mózgowu z powietrzem
- penetrujące, powstałe na skutek przebicia czaszki przez np. pocisk, a tkanka mózgowa na torze jego lotu ulega zniszczeniu
- zamknięte, czyli urazy gdzie nie jest naruszona ciągłość opony twardej, innymi słowy, gdzie mózg nie ma kontaktu z powietrzem
rozsiane uszkodzenie OUN
rozsiane uszkodzenie oun występuje najczęściej na skutek
- zakażeń, niedotlenienia, nadciśnienia, zatrucia (alkoholem, narkotykami), niektórych chorób zwyrodnieniowych, szczególnych chorób związanych z metabolizmem, odżywianiem, zamkniętych urazów głowy
**Rozsiane uszkodzenie oun przejawia się najczęściej:** - trudnościami w zapamiętywaniu, skupianiu uwagi koncentacji, wnioskowaniu, sztywnością myślenia spowolnieniem reakcji, spłyceniem emocji, labilnością emocjonalną
ogniskowe uszkodzenie oun
cechy uszkodzenia OUN
występuje najczęściej na skutek
- traumy, lezji z przemieszczeniem w tym m.in. nowotworów, deformacji naczyń krwionośnych; lokalnych infekcji, udaru naczyniowego mózgu, ciężkich niedoborów tiaminy
Rozróznienie ogniskowego od rozsianego uszkodzenia oun jest możliwe najczęściej dzięki temu, że występuje przy nim upośledzenie pewnych funkcji (np. artykulacji) przy zachowanych innych funkcjach (np. wnioskowanie). Zachowana jest także czujność i czas reakcji
Diaschiza i dyskoneksja
cechy uszkodzenia OUN
- Diaschiza występuje przy ciężkich uszkodzeniach ogniskowych
- Dyskoneksja to uszkodzenie istoty białej, które przecina połączenie korowe, wyłączając pewne obszary korowe z sieci połączeń nerwowych mózgu.
- w obu obniżone funkcjonowanie części mózgu, która nie została uszkodzona
stłuczenie
uraz mózgu -
- istnieją 2 terminy używane przy stłuczeniach:
- coup (uderzenie) - znajduje się bezpośrednio pod miejscem uderzenia
- contre coup (przeciwuderzenie, odbicie) - uraz występujący po drugiej stronie względem miejsca uderzenia
na skutek uderzenia o kości,
eksplozja płatów mózgu - krwotok podtwardówkowy, stluczenie i zranienie mózgu oraz krwawienie śródczaszkowe
Należy zapamiętać, że ważne jest umiejscowienie uszkodzeń związanych z urazem oraz kontruderzenie -czyli wzięcie pod uwagę obu tych miejsc.
WSTRZĄŚNIENIE
uraz mózgu -
- pourazowa dysfunkcja mózgu połączona z przemijającą utratą przytomności wyrażona klinicznie niepamięcią urazu i zdarzeń bezpośrednio go poprzedzających i po nim następujących
- Chwilowa utrata świadomości jest prawdopodobnie skutkiem urazu tworu siatkowatego w pniu mózgu
- niepamięć następcza (amnezja pourazowa) ⇒ pacjent nie potrafi przypomnieć sobie wypadku oraz zdarzeń bezpośrednio po wypadku
KRWOTOK POURAZOWY
Uraz mózgu
- większe krwotoki powstają na skutek rozerwania naczyń krwionośnych wewnątrz czaszki
- krwiak podtwardówkowy - powstawanie mniej dramatyczne - w podeszłym wieku powstaje z błahych powodów, często nawet w warunkach domowych
GUZY ŚRÓDCZASZKOWE
Uraz mózgu
- tumour - obrzmienie
- zmiany chorobowe powodujące przez swój wzrost zwiększenie zawartości czaszki i utrudnienie krążenia płynu mózgowo rdzeniowego
- powstają na skutek →urazów mechanicznych głowy (krwiaki)stanów zapalnych i infekcji (ropnie, gruźliczaki, pasożyty)nowotworów (guzy nowotworowe pierwotne i przerzutowe)
Nowotwory
skupisko komórek przypominających komórki normalnie występujące w organizmie, lecz nietypowo zorganizowane, rosnące niezależnie od organizmu i jego kosztem, nie pełniące przy tym żadnej użytecznej dlań funkcji
pierwotne&wtórne, łagodne&złośliwe
Najczęstsze objawy guza mózgu (tzw. ogólne symptomy) to:
- objawy podwyższonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego (bóle głowy, nudności, wymioty nasilone rano)
- osłabienie sprawności umysłowej i ubytki neurologiczne,
- zaburzenia pamięci i napady padaczkowe symptomy nowotworu mózgu typowe dla lokalizacji danego guza w ośrodkowym układzie nerwowym
zmiany wypierające
- guzy, ropnie i inne zmiany o podobnym mechanizmie działania
- zmiany nienowotworowe
- dają podobne objawy przedmiotowe i podmiotowe jak nowotwory
- bywa rozpoznane dopiero w czasie weryfikacji operacyjnej
Zaburzenia krążenia mózgowego
oznacza wszelkie zakłócenia funkcji mózgu spowodowane zaburzeniami krążenia w mózgu
np.
Uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych przez ognisko miażdżycowe
Pęknięcie ścian naczynia
Zwężenie lub zamknięcie światła na skutek zgrubienia jego ścian
Udar mózgu
- nagłe wystąpienie ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu, trwających dłużej niż 24 h i spowodowanych wyłącznie przyczynami naczyniowymi, związanymi z mózgowym przepływem krwi.
- Jeśli ogniskowe objawy neurologiczne utrzymują się
- <24 h - przemijający napad niedokrwienia mózgu;
- jeśli ustępują w ciągu 3 tyg. - odwracalny udar niedokrwienny,
- jeśli trwają dłużej - udar dokonany.
Podział udaru mózgu ze względu na patomechanizm i przyczyny:
- udar niedokrwienny (~80% ) - najczęściej wskutek zamknięcia tętnicy i ograniczenia dopływu krwi do mózgu;
- udar krwotoczny - krwawienie z pękniętego naczynia wewnątrzczaszkowego:
- udar żylny (<1%) - w następstwie zakrzepicy żył mózgu lub zatok żylnych opony twardej
Pęknięcie tętniaka
→ tętniaki
uwypuklone fragmenty naczyń krwionośnych o cieńszych ścianach i rozszerzonym świetle
Przy pęknięciu tętniaka krew wylewa się do przestrzeni podpajęczynkówkowej lub do przyległego miąższu mózgu, tworząc krwiak śródczaszkowy.